راهبرد نتیجهبخش در وین
سعید پورزند – در حالی قرار است، دور هشتم مذاکرات وین از روز دوشنبه ۶ دیماه جاری از سرگرفته شود که اتخاذ جبهه مشترک و مواضع منطقی متحدان و شرکای ایران در این دور از مذاکرات میتواند خروجی لازم از آن را بهدست بیاورد.
طبق آخرین اخبار دریافتی و به نقل از یک منبع اروپایی که نخواسته نامش فاش شود، 80 درصد از خواستههای ایران در پیشنویسی که در دست طرفین قرار گرفته، لحاظ شده و از سوی دیگر روسیه و چین خواستار لغو همه تحریمهای غیرقانونی آمریکا علیه ایران شدهاند.
در همین ارتباط «ژائو لیجیان»، سخنگوی وزارت امورخارجه چین لزوم نگرش جدی همه طرفها را بر موضوعات حل نشده خواستار شد و اینکه تمرکزها روی این موارد باشد. از دید چین، آمریکا مقصر اصلی بحران هستهای ایران بوده و سیاست فشار حداکثری، چنین شرایطی را پدید آورده است. از همین رو با بازنگری در اینباره و برداشتن همه تحریمهای غیرقانونی علیه ایران و نیز فشارهای ناشی از این تحریمها علیه کشورهای ثالث، میتواند به پیشبرد مذاکرات و بهسرانجام رساندن آن کمک کند.
از سوی دیگر روسیه معتقد است که برجام همچنان موضوعیت دارد و جایگزینی برای آن نیست؛ «همه اعضای شورای امنیت باید به مفاد برجام پایبند باشند.» ذکر این نکته تاکیدی از سوی «ماریا زاخارووا» سخنگوی وزارت امورخارجه روسیه در واکنش به اظهارات جک سالیوان مبنی بر وجود گزینههای جایگزین توافق هستهای ایران صورت گرفت. در واقع موضع روسیه بر این محور قرار گرفته است که برجام موضوعیت خود را از دست نداده و همه کشورهای عضو شورای امنیت سازمان ملل متحد، از جمله ایالات متحده آمریکا باید آن را رعایت کنند.
موضوع وقتی جالبتر میشود که «میخائیل اولیانوف» نماینده روسیه نزد سازمانهای بینالمللی در وین، چنین توییت کرد: «در دور قبلی، مذاکرهکنندگان زمینه را برای پیشرفت سریع فراهم کردند. ما باید خود را به سمت تکمیل موفقیتآمیز مذاکرات در اسرعوقت، ترجیحا تا شروع فوریه، سوق دهیم. این یک جدول زمانی و نه ضربالاجل است. ضربالاجلهای ساختگی و غیرواقع مضر هستند. پیشرفت در مذاکرات به عوامل بسیار زیادی بستگی دارد و نمیتوان از قبل بهطور دقیق محاسبه کرد.»
حال در چنین شرایطی، موضوع امضای سند راهبردی و 20 ساله ایران و روسیه را هم باید در نظر داشت. آنچه گردآمده و با در نظرداشتن این امر که اروپاییها هم یک پای مذاکرات هستند و نظرات متحدی از سوی آنها بهعنوان سیگنالی مطمئن برای آمریکا دیده نمیشود، احتمال کسب نتیجه در این دور از مذاکرات قوت میگیرد.