حصارکشی دور مجموعه تئاتر شهر جدیتر شده است. دیروز یک عضو شورای شهر تهران خبر داد که شهرداری منطقه ۱۱ به همراه سازمان زیباسازی مسئول بررسی احداث حصار اطراف تئاتر شهر هستند تا همه جوانب امر بررسی شود.
نزدیک به دو سال است که مدیران تئاتر شهر برای به سرانجام رساندن موضع حریم این بنای فرهنگی و میراثی بیشتر شده است. نشست مشترکی میان مدیران فرهنگی و هنری، میراثی و شهری برگزار شد، اما به دلیل مخالفان جدی که در مدیریت دوره گذشته با این حصار کشی وجود داشت، تلاش این گروه از هنرمندان به نتیجه نرسید.
اما دیروز سیداحمد علوی عضو شورای شهر تهران به درخواست اهالی هنر مبنی بر احداث حصار اطراف تئاتر شهر اشاره کرده و به ایسنا گفته است: «اهالی هنر به علت وجود آسیبهای اجتماعی مانند حضور معتادان متجاهر و کارتنخوابها در اطراف تئاتر شهر و در ورودی آن، درخواست احداث حصار اطراف ساختمان تئاتر شهر را مطرح کردند.»
او با بیان اینکه به همین علت جلسهای با حضور اعضای کمیته میراث فرهنگی و گردشگری و کمیته هنر شورای شهر تهران، مسئولان سازمان زیباسازی، شهردار منطقه ۱۱، مسئولان تئاترشهر و تعدادی از هنرمندان برگزار شد، ادامه داد: «مقرر شد تا شهرداری منطقه ۱۱ به همراه سازمان زیباسازی مسئول بررسی احداث حصار اطراف تئاتر شهر شوند و همه جوانب امر را بررسی کنند. پیشنهاد ما این بود که حصار به شکلی طراحی شود که به هویت بصری تئاترشهر لطمه وارد نکند، در کنار هویت بصری موضوع استفادهکنندگان از پارک دانشجو نیز مطرح است که این حصار نباید مزاحمتی برای شهروندان جهت استفاده از پارک ایجاد کند.»
علوی با اشاره به درخواست اهالی هنر گفت: «موضوع آسیبهای اجتماعی تبدیل به یک دغدغه برای آنان شده بود و امیدواریم احداث حصار بتواند از مشکلات موجود در اطراف تئاترشهر بکاهد.»
این درحالی است که حصارکشی اطراف تئاتر شهر مخالفان جدی دارد. به گفته حسن خلیلآبادی عضو شورای پنجم شهر تهران آسیبهای اجتماعی با حصارکشی برطرف نمیشود.
او ادامه داد: «نباید فضاهای عمومی شهر را با حصار و دیوار به فضای اختصاصی تبدیل کرد و مگر با دیوار کشی آسیبهای اجتماعی از نقطهای دور میشود. اگر اینگونه بود نباید در هیچ زندانی آسیب وجود داشت. این فکرها و روشها که با دیوار و المانهای فیزیکی آسیب را دور کنیم مربوط به یک فرت پیش است.»
خلیلآبادی اضافه کرد: «به جای دیوارکشی باید به دنبال راهکارهای ریشهای برای کاهش آسیبهای اجتماعی بود.»
زهرا نژادبهرام هم در زمانی که این طرح حصارکشی مطرح شد، در واکنش به آن گفت که حصارکشی دور تئاتر شهر مثل این است که پلهای عابرپیاده را تعطیل کنیم، چون ممکن است آسیب اجتماعی داشته باشد!» حجت نظری هم این اقدام را برابر با «ایزولهکردن» یک بخش از شهر قلمداد کرده بود.
علی اعطا هم در همان زمان در نطفی پیش از دستور گفت که واقعیت این است که مجموعه تئاتر شهر و محوطه آن وضعیت مناسبی ندارد. چگونه میتوان دغدغه هنرمندان بهعنوان نخستین ذینفعان این مجموعه را نادیده گرفت؟ تئاتر شهر، خانه اهالی تئاتر است و وقتی هنرمندان از فضای ناامن و ناایمن پیرامون این خانه از مدیریت شهری گلایه میکنند، نمیتوان نسبت به آن بیتفاوت بود. اما در این میان نکات دیگری نیز هست که نمیتوان در جایگاه نمایندگی شهروندان آن را نادیده گرفت.در هفتههای اخیر، در برخی رسانهها مطالبی در رابطه با ضرورت ایجاد حائل فیزیکی میان محوطه تئاتر شهر و پیرامون آن مطرح شده است. برخی از مدیران، در توجیه این سخن چنین استدلال میکنند که امنیت و ایمنی در محوطه پیرامون تئاتر شهر کاهش پیدا کرده است، پس باید این محوطه محصور شود.
به گفته اعطا چنین مواضعی البته در سالهای پیش نیز مطرح شده است. محوطه پیرامون تئاتر دچار آسیبهایی است و نمیشود نافی آن شد. برخی از رفتارهای ناهنجار که آنجا انجام میشود در شأن آن نقطه از شهر نیست. از دیگر سو، مجموعهای از رفتارها و اقدامات توسط برخی، تئاتر شهر به عنوان یک اثر ثبتشده در فهرست ملی را در معرض تخریب قرار داده است و نمیتوان نسبت به آن بیتوجه ماند و صرفا نظارهگر بود. اما اینکه چه راهکاری میتوان اندیشید، این راهکار حتما جداسازی محوطه تئاتر شهر از شهر نیست. تئاتر شهر چنانکه از نامش پیداست، متعلق به شهر است و همین نکته که در مهمترین تقاطع شهر که کانون و قلب فرهنگی، هنری و دانشگاهی شهر نیز هست، چنین شخصیتی به آن داده است.
اعطا پیشنهاد کرده بود که ایجاد حصار فیزیکی میان محوطه تئاتر شهر و فضای عمومی شهر، پیام نامناسبی به شهروندان میدهد. ممکن است گفته شود این اقدام برای کنترل آسیبهای اجتماعی و تامین ایمنی و امنیت است. اما صحیحتر این است که تامین ایمنی و امنیت این مجموعه از طریق مدیریت فضای عمومی و رونقبخشی به آن و تعریف رویداد در آن صورت بگیرد. حصارکشی، ارتباط شهروندان و هنرمندان را مخدوش میکند. توجه کنیم که اصلا مکانیابی این ساختمان در این نقطه از شهر و طراحی آن با این ایده که در یک فضای شهری واقع شود، پیام روشنی دارد. پیام آن این است که باید بین فضای شهری و شهروندان با هنر و اهالی هنر ارتباط مستمر وجود داشته باشد. ایجاد دیوار و حصار، چه به لحاظ کارکردی و چه به لحاظ نمادین، مخدوشکردن ارتباط شهروندان و اهالی هنر است.
محدوده چهارراه ولیعصر متعلق به همه شهروندان است، حتی کودکانی که هنوز به سن بهره بردن از ساحت هنر نرسیدهاند. فضای عمومی را باید مدیریت کرد و نمیشود با توجیه ایمنی و امنیت در اولین قدم به حصارکشی و دیوارکشی فکر کرد.