120 کیلو گوشت قرمز؛ سرانه مصرف هر خانواده ایرانی در دهه 60
سندی که در نشریه بانک مرکزی منتشرشده بود، باز نشر شد
در صفحه 50 شماره هفدهم نشریه روند (نشریه علمی- تخصصی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران) طی جدولی، نه‌تنها مصرف گوشت هر خانوار بلکه متوسط مقدار مصرف برخی اقلام دیگر از جمله نان، طیور، آبزیان، سیب‌زمینی، کره و روغن نیز شرح داده شده است.
جماران نوشت:هفته گذشته مطلبی در جی پلاس منتشر که در آن به نقل از یکی از اقتصاددانان کشور نوشته بود: «آیا شهروندان گرامی و حکومتگران می‌دانند که در بدترین سال‌های جنگ بر اساس گزارش‌های رسمی بانک مرکزی و مرکز آمار، خانواده‌های این مملکت سالانه 122 کیلو گوشت قرمز مصرف کرده‌اند و این میزان الان به 6 تا 7 کیلو در سال رسیده است؟ واقعا شما اینها را می‌خواستید؟»
پس از انتشار این آمار و بازنشر آن توسط رسانه‌های مختلف، عده ای در واقعیت آمار مورد اشاره توسط دکتر فرشاد مومنی، عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی که از استادان خوشنام دانشگاه است، تشکیک وارد کردند.
در این خصوص چند نکته درباره منشأ آمار مورد استناد در مطلب منتشر شده توسط این پایگاه خبری منتشر می‌شود:
1- نکته بسیار مهم در اظهارات آقای مومنی، اشاره صریح ایشان به عبارت «خانوار» است به این صورت که مصرف 122 کیلوگرم گوشت قرمز در برخی سال‌های دهه 60 که در مطلب ذکر شده برای هر خانوار در طی یک سال بوده، اما برخی در انتقادات خود اینگونه القا کردند که منظور ایشان میزان سرانه مصرف برای هر فرد بوده است.
2- نکته مهم دیگر درخصوص این آمار، بعد خانوار (میانگین تعداد اعضای یک خانوار) در آن دوره است. برحسب اطلاعات مرکز آمار ایران با توجه به جمعیت کل کشور و تعداد خانوارهای کشور در میانه دهه بعد خانوار در ان دوره 5.16 نفر بوده است. یعنی سرانه مصرف گوشت هر نفر در سال 23.9 کیلوگرم بوده است.
برای اینکه سنجه مناسبی در این خصوص پیش‌روی خود داشته باشیم کافی است بدانیم که سرانه مصرف سالانه گوشت برای هر فرد در دنیا 41 کیلو گرم است که این رقم در ترکیه بیش از 27 کیلوگرم و در کشورهای توسعه‌یافته بین 45 تا 70کیلوگرم در سال است. لذا ادعاها درخصوص غیرعقلانی بودن رقم 23 کیلوگرمی مصرف گوشت برای هر فرد ایرانی در سال های دهه 60، سندیت ندارند.
3- جناب آقای مومنی در میان سخنان خود از چند گزاره مشخص استفاده می‌کند که عبارتند از «گزارش‌های رسمی بانک مرکزی»، «122کیلوگرم مصرف سالانه گوشت برای هر خانوار» و سر آخر «در بدترین سال‌های جنگ» آخرین عبارتی است که از سوی ایشان ایراد شده است به این معنی که در کمترین حالت سرانه مصرف سالانه هر خانوار 122 کیلوگرم بوده است.
تمامی این استنادات براساس گزارشات بانک مرکزی و مرکز آمار صورت که در صفحه 50 شماره هفدهم نشریه روند (نشریه علمی- تخصصی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران) طی جدولی، نه تنها مصرف گوشت هر خانوار بلکه متوسط مقدار مصرف برخی اقلام دیگر از جمله نان، طیور، آبزیان، سیب‌زمینی، کره و روغن نیز شرح داده شده است که در ادامه آن را مشاهده می‌کنید و درمی‌یابید که دقیقا مطابق آنچه که از سوی گوینده مطلب مطرح شده بود، در سال 1367 کمترین میزان گوشت مصرفی هر خانوار 122.78 کیلوگرم بوده که نسبت به سال‌های پیش از خود رقم پایین‌تری است.
با این اوصاف سندیت و اصالت مطالب شده از سوی این پایگاه خبری به طور واضح و مشخص در شرایطی منتشر می‌شوند که منتقدان بدون استفاده از داده‌ها و آمار مستند اقدام به زیرسوال بردن آن کرده بودند.
