دیابت همچنان به عنوان قاتل خاموش در حال جولاندادن بوده و این روزها ترس و وحشت بیشتری را به جان مردم در همه جهان انداخته است.
ملیحه محمودخواه – شهروند آنلاین: آمارها نشان میدهد تعداد زیادی از افرادی که بر اثر کرونا جان خود را از دست دادهاند، به بیماریهای زمینه ازجمله دیابت دچار بودهاند، اما به گفته برخی از متخصصان همانطور که پیشگیری از کرونا راهحل دارد و با رعایت اصول بهداشتی میتوان تا حد زیادی از ابتلا به این بیماری کاست، در خصوص دیابت نیز تغییر سبک زندگی میتواند به کاهش و درمان آن کمک کند زیرا به گفته رییس انجمن دیابت ایران چاقها در معرض دیابت هستند.
کمتر کسی است که در خانواده و اطرافیان خود فرد مبتلا به دیابت نداشته باشد.
کارشناسان دلیل ابتلا به دیابت نوع دو را به طور کامل نمیدانند اما این را مطرح میکنند که در نوع دوم دیابت بدن نسبت به هورمون انسولین مقاوم میشود یا نمیتواند به اندازه کافی این هورمون را تولید کند.
دیابت و دردسرهای آن
انسولین هورمونی است که به سلولها کمک میکند تا از قند خون برای کسب انرژی استفاده کنند. در هر دو صورت سطح قند خون شروع به افزایش میکند؛ زیرا انسولین به خوبی کار نمیکند و در نتیجه بیماری دیابت بروز پیدا میکند.
اسدالله رجب، رئیس انجمن دیابت ایران، در گفتوگو با «شهروند» تأکید میکند: «همانطور که میدانید دیابت نوع یک بیشتر افراد زیر 30 سال را مبتلا میکند اما شایعترین نوع دیابت که بیش از 90درصد افراد دیابتی را در برمیگیرد، دیابت نوع دو است البته نوعی دیگر از دیابت هم داریم که شامل دیابت بارداری و دیابت همراه بیماریهای دیگر مانند پانکرانس و کبد است.»
انواع دیابت
از دیابت نوع یک نمیتوان پیشگیری کرد؛ زیرا ژنتیکی است اما در دیابت نوع دوم عوامل محیطی نقش مهمی ایفا میکند.
تغییردر سبک زندگی مهمترین دلیل در شیوع دیابت نوع دو در 40 سال اخیر است.
به اعتقاد رجب تا 50 سال گذشته بیش از 20درصد مردم در شهرها زندگی میکردند و بیشتر جمعیت در شهرهای کوچک و روستاها پراکنده بودند اما در سالهای اخیر شهرنشینی جای خودش را به زندگی روستایی داده است.
اما زندگی شهرنشینی برخی مشکلات را به ما تحمیل میکند؛ تغذیه نامناسب، استرس و بیتحرکی نتیجه زندگی در شهرهایی است که ما را به سمت بیماری دیابت رهنمون میکند.
چرا دیابت میگیریم
رئیس انجمن دیابت ایران تأکید میکند که در سالهای اخیر شاهد ابتلای نوجوانان و جوانان نیز به دیابت نوع دو هستیم و دلیل این موضوع را نیز تغذیه نامناسب دانسته و میگوید: «مصرف غذاهای فست فود و چاقی مهمترین عاملی است که فرد را به بیماری دیابت مبتلا میکند.»
او ادامه میدهد: «60درصد مردم اضافهوزن داشته و چاق هستند.این در حالی است که 80درصد کسانی که چاق هستند ریسک ابتلا به دیابت نوع دو را دارند و میتوان گفت چاقی مساوی با دیابت نوع دو است.»
رجب با تأکید بر اینکه در کشور ما نزدیک به 12درصد بالای 20 سال مبتلا به دیابت هستند، ادامه میدهد: «این آماردر شهرهای بزرگ به 14درصد میرسد. اکثر کسانی که به دیابت نوع دو مبتلا میشوند، اضافه وزن داشته و به مشکلات قلبی و عروقی مبتلا میشوند.»
علایم دیابت نوع دو ممکن است به آرامی بروز کند. در حقیقت تخمین زده شده که تعداد زیادی از مردم به این بیماری دچار هستند، در حالی که خودشان از بیماری خود آگاه نیستند.
کاهش وزن و دیابت
تحقیقات نشان میدهد که شما میتوانید خطر بروز دیابت را تا 58درصد کاهش دهید، اگر بتوانید 7درصد وزنتان را کم کنید و ورزش متعادل به مدت 30 دقیقه هر بار و 5 روز در هفته انجام دهید.
تغییر عادتدادن برای هر فردی در هر شرایطی دشوار است اما بهترین راه برای پیشگیری تغییر عادتدادن است که با آموزش میتوان آن را نهادینه کرد.
رئیس انجمن دیابت معتقد است که متأسفانه در کشور ما به مسأله آموزش اصلا توجه نمیشود نه خود بیمار به این مقوله توجه دارد و نه متخصصان و نه سیاستگذاران.
آموزش و دیابت
اکثر دیابتیها دچار عارضه میشوند و هزینه بالایی به خانوادهها تحمیل میشود در حالی که آموزش هزینهاش بهمراتب از درمان بیشتر است و سرلوحه درمان است. رجب خاطرنشان میکند باید فرد دیابتی را درگیر سلامتی کنیم و مدیریت را دست خودش بدهیم.
قند خون خود را مدیریت کنید
بیماران دیابتی شب و روز باید به فکر کنترل قند خودش باشند و بدانند که برای تغذیه درست چطور باید غذا مصرف کنند تا قندشان افزایش پیدا نکند.
کاهش مصرف قند، شکر، روغن و استفاده مداوم از سبزیجات توصیههایی است که سازمان بهداشت جهانی برای کاهش ابتلا به دیابت نوع دو توصیه میکند. رجب تأکید میکند: «از غذاهای پرفیبر استفاده کنید و میوه و سبزیجات را در وعدههای غذایی خود جای دهید تا به این طریق بتوانید دیابت خود را کنترل کنید.»