وظیفه هست، بودجه نیست
یکی از چالش‌های هلال احمر، مجموعه وظایفی‌است که برای آنها بودجه‌ای در نظر گرفته نشده است
جمعیت هلال‌احمر جمهوری اسلامی ایران بزرگ‌ترین تشکیلات غیردولتی و مردمی است که با بهره‌گیری از شبکه عظیم داوطلبان، امدادگران و جوانان، همواره نقش مهمی در پاسخگویی به حوادث دارد. این جمعیت در سال‌های گذشته توانسته پاسخگوی حوادث و بحران‌های بزرگی همچون زلزله کرمانشاه، سیل گلستان، سقوط هواپیمای مسافربری و… باشد.
در 10 ماه اخیر هم وقوع زلزله در کرمان و بندرعباس، وقوع سیل در سیستان‌وبلوچستان و استان‌های جنوبی در کنار دیگر ماموریت‌ها حکایت از رسالت بزرگ این نهاد در بخش امدادرسانی به وقت بحران دارد. غفلت از پشتیبانی همچنین تامین بودجه مورد نیاز از آن می‌تواند خسارات جبران‌ناپذیری را به پیکره سلامت و آرامش کشور وارد کند. بنابراین افزایش اعتبارات مورد نیاز جمعیت هلال‌احمر برابر با وظایف و ماموریت‌های این نهاد باید در دستور کار دولت و مجلس شورای اسلامی قرار بگیرد.
هلال‌احمر، نامی که حتی مردم دورافتاده‌ترین نقاط کشور هم با شنیدنش امیدوار به بهبود کیفیت زندگی‌شان می‌شوند. سازمانی مردم‌نهاد با بضاعتی محدود اما همتی بلند. صحبت از مجموعه‌ای است که در حال حاضر افزون‌بر ۵۶۰ پایگاه امدادونجات جاده‌ای در سراسر کشور دارد و امدادگران داوطلبش در شیفت‌های طولانی مشغول خدمت‌اند.
این در حالی است که متاسفانه درباره مسأله امدادونجات ردیف بودجه مشخصی وجود ندارد و به گفته علی‌اصغر باقرزاده، رئیس فراکسیون هلال‌احمر مجلس شورای اسلامی این فراکسیون در تلاش است تا در بودجه دولت نگاه ویژه‌ای به این نهاد خدمات‌رسان شود تا بی‌دغدغه به فعالیت خود ادامه دهند: «شما نمی‌توانید از کرامت و حفظ ارزش‌های والای بشردوستانه حرف بزنید و در این بین هلال‌احمر را نادیده بگیرید. قطعا اگر ما می‌خواهیم کشوری قوی و توانمند در برابر بحران‌ها داشته باشیم، اولین قدم داشتن هلال‌احمری استوار و پرقدرت است. هلال‌احمری که مستقل باشد و بدون بی‌طرفی، بی‌غرضی و وابستگی‌های حزبی و سیاسی شرایط و توان شکوفایی ظرفیت‌های ملی و بین‌المللی، تبدیل‌شدن به بزرگ‌ترین نهاد مورد وثوق مردم و نقش‌آفرینی جوانان پرانگیزه هلال‌احمری را فراهم کردند.»
تجهیزات فرسوده امدادونجات در پایگاه‌های امدادی، بهره‌گیری از توان و امکانات شخصی داوطلبان در ماموریت‌های امدادی به خصوص ماموریت‌های کوهستان که در سال‌جاری با وجود همه این کمبودها افزایش چمشگیری هم داشت، ضرورت افزایش ناوگان امداد هوایی در کشور با توجه به حادثه‌خیز بودن کشور، تقویت ناوگان لجستیک هلال‌احمر برای خدمات‌رسانی به مناطق صعب‌العبور و همچنین تجهیز انبارهای امدادی همه و همه از الزامات توجه به همسان‌سازی بودجه جمعیت هلال‌احمر با ماموریت‌های متعدد این نهاد است. کارشناسان حوزه امدادونجات معتقدند تمامی تجهیزات در اختیار این بخش باید مطابق استانداردهای جهانی به منظور تسریع در امر امدادرسانی حداقل هر 6 ماه یک‌بار تعویض و تجهیزات نو جایگزین شود. این در حالی است که اغلب این تجهیزات سالیان سال است که به علت نبود اعتبارات کافی از عمر مفیدشان می‌گذرد و این مسأله نه‌تنها کار امدادرسانی را پر ریسک کرده است، حتی گاهی اوقات جان داوطلبان و نجاتگران را هم در طول ماموریت‌ها به خطر می‌اندازد.
تاکید مراجع تقلید بر توجه به هلال‌احمر
توجه به جمعیت هلال‌احمر و ضرورت افزایش اعتبارات این نهاد امدادی با توجه به ارتباط مستقیم ماموریت‌های این نهاد با نجات جان انسان‌ها و حفظ کرامت انسانی آنها بارها و بارها از سوی مراجع تقلید طی سال‌های گذشته مورد تاکید قرار گرفته است. آیت‌الله مکارم‌شیرازی سال 95 با تاکید بر ضرورت تشریح خدمات هلال‌احمر گفت: «ماموریت‌های هلال‌احمر صرفا در حوزه امدادونجات خلاصه نمی‌شود، بلکه بخش قابل توجه این ماموریت‌ها در کمک به نیازمندان با حفظ کرامت انسانی تعریف شده است. ماموریتی که از تاکیدات آموزه‌های دین مبین اسلام نیز هست و ما به عنوان یک حکومت اسلامی باید نگاه ویژه‌ای به این فعالیت‌ها داشته باشیم.» در دیدار اخیر رئیس سازمان جمعیت هلال‌احمر با تنی چند از علمای قم و مراجع تقلید نیز بر این مهم تاکید شد.
وظایفی که ردیف بودجه ندارند
ضرورت اختصاص بودجه به ماموریت‌ها و وظایفی که هلال‌احمر برعهده داشته، اما برای آنها ردیف بودجه‌ای ندارد، یکی از دغدغه‌های بزرگ پیش‌روی جمعیت هلال‌احمر است. در حال حاضر بزرگ‌ترین ناوگان امدادونجات هوایی کشور در اختیار جمعیت هلال‌احمر است و در برخی ماموریت‌ها مثل آتش‌سوزی جنگل‌ها و مراتع و با وجود هزینه‌های هنگفتی که وجود دارد، از آنها استفاده می‌شود. اما متاسفانه برای این بخش نیز ردیف بودجه خاصی پیش‌بینی نشده است یا عملیات‌ها و بحران‌هایی بوده که بسیاری از امدادگران با حضور دلاورانه و رشادت‌های خود در مناطق صعب‌العبور برای نجات جان هموطنان جنگیده‌اند. اما برای این ماموریت‌های ویژه و غیرمنتظره نیز اعتبار و ردیف بودجه‌ای وجود ندارد و نیاز است در این‌خصوص راه‌حل‌هایی اندیشیده شود.
هلال‌احمر در مقابله با کرونا با دست خالی گل کاشت
در کنار تمام ماموریت‌های امدادی جمعیت هلال‌احمر حضور مستمر این نهاد در دوره پاندمی کرونا کنار مردم یکی دیگر از افتخارات آن به شمار می‌رود. از تامین ملزومات بهداشتی و درمانی و مشارکت در طرح‌های ضربتی مقابله با کرونا که بگذریم، بارزترین موفقیت هلال‌احمر واردات بیش از ۱۱۲میلیون دوز واکسن بود که نقش مهمی در کاهش آمار مرگ‌ومیر ناشی از کرونا داشت.
16 پیشنهاد برای افزایش بودجه 1401
حال در شرایطی که بودجه سال 1401 در مجلس شورای اسلامی مشغول چکش‌خوری است، جمعیت هلال‌احمر با ارایه 16 پیشنهاد خواستار افزایش بودجه خود در سال آینده است و امیدوار است در سایه نگاه ویژه مجلس و دولت به خدمات جمعیت هلال‌احمر سال 1401، سالی متفاوت برای هلال‌احمر ایران باشد.
مدیرکل دفتر برنامه‌وبودجه جمعیت هلال‌احمر گفت: «یکی از دغدغه‌های رئیس جمعیت در بودجه 1401 توجه به معیشت کارکنان، امدادگران و نجاتگران و افزایش سهم اعتباری جمعیت بود که بر این اساس، 16پیشنهاد جدید در قالب اصلاح یا الحاق به تبصره‌های لایحه بودجه تنظیم و تقدیم مجلس شد.»
شهرام میرزایی درباره بودجه سال 1401 در مجلس افزود: «بودجه سال 1401 که دولت به مجلس تقدیم کرده بود، وضعیت مناسب‌تری نسبت به سال گذشته دارد. امسال در مجموع 20درصد افزایش بودجه در لایحه بودجه وجود دارد. سهم درآمدهای اختصاصی جمعیت هلال‌احمر 23درصد و منابع عمومی این جمعیت حدود 20درصد افزایش داشته است.»
میرزایی گفت: «در تبصره‌های لایحه بودجه در سه بخش، اعتباراتی برای جمعیت لحاظ شده است که خوشبختانه برای اولین بار از اصل «حق بیمه شخص ثالث» نیز منابعی به جمعیت اختصاص خواهد یافت.»
میرزایی افزود: «یکی از دغدغه‌های رئیس جمعیت در بودجه 1401 توجه به معیشت کارکنان، امدادگران و نجاتگران و افزایش سهم اعتباری جمعیت بود که با رهنمودهای رئیس جمعیت علاوه‌بر منابع اشاره‌شده، 16 پیشنهاد جدید در قالب اصلاح یا الحاق به تبصره‌های لایحه بودجه تنظیم و تقدیم مجلس شد. هفته گذشته این پیشنهاد‌ها به کمیسیون‌های بهداشت و درمان، امور داخلی و شوراها و عمران تقدیم و در مورد آنها بحث و تبادل‌نظر شد.
مدیرکل دفتر برنامه‌وبودجه با اشاره به اینکه حضور دکتر کولیوند باعث ارتقای اعتماد عمومی و نگاه مثبت نمایندگان به هلال‌احمر شد، افزود: «امیدواریم شاهد افزایش سهم اعتبار جمعیت در لایحه بودجه 1401 باشیم.»
میرزایی در ادامه گفت: «یکی از پیشنهادهای مطرح‌شده در آن جلسه، درخواست یک برنامه ذیل برنامه‌های جمعیت به‌عنوان «برنامه توسعه، حفظ و نگهداری ناوگان امدادی» بود تا با اختصاص اعتبار به آن؛ هزینه‌های نگهداری بالگردها، تجهیز و نوسازی ناوگان امدادی و تجهیزات تخصصی و همچنین کمک‌هزینه ایاب‌وذهاب امدادگران و نجاتگران پرداخت شود.»
میرزایی تصریح کرد: «از دیگر پیشنهادهای مطرح‌شده در جلسه می‌توان به اختصاص منابعی به جمعیت از محل افزایش قیمت پیامک، درآمد حاصل از تعویض پلاک خودروها و موتورسیکلت‌ها و عوارض آزادراه‌ها اشاره کرد.»
مدیرکل دفتر برنامه‌وبودجه در پایان گفت: «تکالیفی که در بند «ب» ماده 14 قانون مدیریت بحران بر عهده جمعیت هلال‌احمر قرار گرفته، تناسبی با میزان بودجه ندارد. همین موضوع جمعیت را در تامین بخشی از هزینه‌ها و اجرای برنامه‌ها با مشکل مواجه کرده است. امیدواریم سال 1401 با افزایش منابع و همچنین مدیریت صحیح منابع و دارایی‌ها شاهد رشد و شکوفایی هرچه بهتر باشیم.»
از بودجه مورد نیاز هلال‌احمر در مجلس دفاع می‌کنیم
اسماعیل حسین زهی، نماینده مردم خاش و میرجاوه نیز در گفت‌وگو با «شهروند» با اشاره به بررسی پیشنهادات جمعیت هلال‌احمر در کمیسیون‌های مربوطه گفت: «خوشبختانه در بررسی لایحه بودجه سال 1401 این اجازه به نمایندگان مجلس شورای اسلامی داده شده تا نظرات خود را درباره پیشنهادات ارایه‌شده از سوی دستگاه‌های اجرایی ارایه دهند و اعضای فراکسیون جمعیت هلال‌احمر در مجلس با قطعیت از پیشنهادات جمعیت در بودجه امسال حمایت می‌کند.»
او با اشاره به ماموریت‌های متعددی که بر عهده جمعیت هلال‌احمر در حوزه امدادرسانی در بحران و سایر حوزه‌های حمایت از مناطق محروم گذاشته شده است، افزود: «متاسفانه تا امسال بودجه مصوب جمعیت هلال‌احمر به عنوان بزرگ‌ترین نهاد امدادرسان کشور در مواقع بحران با ماموریت‌های متعدد این نهاد همخوانی نداشته است و ما تلاش می‌کنیم با تصویب بودجه متناسب با این ماموریت‌ها جمعیت هلال‌احمر را در بحث امدادرسانی به مناطق آسیب‌دیده در بحران‌ها حمایت کنیم.»
عضو فراکسیون جمعیت هلال‌احمر در بخش دیگر سخنان خود ضمن تقدیر از جمعیت هلال‌احمر در سیل اخیر استان سیستان‌وبلوچستان گفت: «حضور به‌موقع امدادگران در مناطق سیل‌زده و کمک‌رسانی به حادثه‌دیدگان سیل قابل تقدیر است و معتقدیم با افزایش بودجه جمعیت هلال‌احمر می‌توان بستر خدمات‌رسانی به مردم آسیب‌دیده از بحران‌های طبیعی و غیرطبیعی را توسط این نهاد افزایش دهیم.»