مرگ چرچیل؛ پایان یک افسانه بریتانیایی

شهروند آنلاین| سال 1953 میلادی رقابت بر سر دریافت جایزه نوبل ادبیات به شکلی غیرمعمول نزدیک و تنگاتنگ بود. وجود نام‌هایی چون ارنست همینگوی آمریکایی، هالدور لاکسنس ایسلندی و رامون خیمنز اسپانیایی حدس این که جایزه به چه کسی خواهد رسید را از میان 25 نامزد، به سه گزینه محدود کرده بود. اما در نهایت این کمیته نوبل بود که با انتشار بیانیه‌ای و اشاره به «مهارت بالا در کارهایی با ماهیت تاریخی، بیوگرافی و همچنین سخنوری درخشان در پاسداری از ارزش‌های والای انسانی»، جایزه نوبل ادبیات این سال را به وینستون چرچیل، شهیرترین سیاستمدار انگلیسی همه ادوار (به خاطر مجموعه آثارش) اعطا کرد. این که اهدای چنین جایزه‌ای به چرچیل درست بود یا نه، هیچگاه محل سوال و بحث قرار نگرفت، زیرا تقریباً همه آنهایی که با نخست‌وزیر دوران جنگ بریتانیا آشنایی داشتند، می‌دانستند او منهای وجهه سیاسی‌اش، نویسنده‌ای سخت‌کوش است و از راه نوشتن امرار معاش می‌کند.

چرچیل بین سال‌های 1940 تا 1945 میلادی، یعنی طی جنگ جهانی دوم، و بار دیگر بین سال‌های 1951 تا 1955 نخست‌وزیر بریتانیا بود. هرچند نام او بیش از هر چیز با وقایع مربوط به جنگ جهانی دوم گره خورده است و با توجه به پیروزی انگلستان و متفقین در این نبرد، چرچیل به عنوان نخست‌وزیر یکی از دولت‌های پیروز، در کنار شخصیت‌هایی چون فرانکلین روزولت و ژوزف استالین مرتبه‌ای اسطوره‌ای یافت. اما برای مردم بریتانیا، وینستون چرچیل معنایی بیش از این‌ها دارد خصوصاً که او یکی از پیشگامان کاهش قدرت دربار پادشاهی در عرصه سیاست انگلستان بود و نقش مهمی در پررنگ شدن نقش مجلس و دولت در حیطه تصمیم‌گیری‌های کلان سیاسی ایفا کرد.

در نهایت 57 سال پیش در چنین روزی، برابر 24 ژانویه 1965 میلادی، سِر وینستون لئونارد اسپنسر چرچیل، بر اثر سکته مغزی در 90 سالگی درگذشت. به دستور ملکه الیزابت دوم، جسدش به مدت سه روز در معرض دید عموم قرار داده شد و سپس مراسم تشییع رسمی او در کلیسای سینت پال برگزار شد. این در واقع نخستین مراسم رسمی از سال 1914 در بریتانیا بود که برای فردی خارج از دایره خاندان سلطنتی انجام می‌شد. مجله تایم در سال 1949 چرچیل را به‌عنوان «مرد نیمه اول قرن بیستم» انتخاب کرد و نیم قرن بعد یعنی در نوامبر 2002 میلادی، مردم بریتانیا او را به عنوان «بزرگ‌ترین بریتانیایی تمام تاریخ» برگزیدند.