شهروند: در این گزارش، به معرفی 20 کتاب جدیدی پرداخته‌ایم که در حوزه‌های مختلف می‌تواند پاسخگوی نیاز علاقه‌مندان کتاب باشد…
ملکه آلبا
(نامه‌هایی از پراگ)
نویسنده: پرویز دوایی
ناشر: جهان کتاب
45 هزار تومان
«باغ»، «ایستگاه آبشار»، «بازگشت یکه‌سوار»… پرویز دوایی در جهان‌بینی، فضاسازی، زبان‌آوری و تصویرپردازی، منحصربه‌فرد است. او در واقع نه به تأسی از فضای فکری رایج می‌نویسد و نه تحت‌تاثیر و مقلد هیچ‌کدام از نویسندگان معاصر بوده است. به همین جهت جهانی ویژه دارد و گاهی در نهایتِ زیبایی؛ به‌ویژه در «امشب در سینما ستاره» و «بلوار دل‌های شکسته». او بعد از سال‌ها، هنوز هم می‌نویسد، ترجمه می‌کند و ما را به جهانی می‌برد که دیگر این روزها نظیرش را نمی‌شود یافت. نوستالژی، کودکی، معصومیت‌های از دست رفته، طبیعت‌گرایی و زبان، مهم‌ترین مولفه‌های آثار دوایی هستند. پرویز دوایی پیش از انقلاب با مجلاتی نظیر «سپید و سیاه»، «فردوسی»، «رودکی» و… همکاری داشت. اما سال 1353 آخرین مقاله‌اش را برای «سپید و سیاه» با عنوان «خداحافظ رفقا» نوشت و به چکسلواکی سابق رفت. از آن روز تا امروز هم ساکن پراگ است و همچنان می‌نویسد و ترجمه می‌کند و آثارش در ایران منتشر می‌شود. «ملکه آلبا» در ادامه بخش‌هایی است که با عنوان «نامه‌هایی از پراگ» می‌نوشت و به‌تازگی از سوی انتشارات «جهان کتاب» منتشر شده است.
زنی در برلین
نویسنده: ناشناس
مترجم: سیامند زندی
ناشر: نشر نو
140 هزار تومان
بر زنان آلمانی بعد از اشغال برلین چه گذشت؟ هیچ‌کس نمی‌توانست از شرم آنچه را بر آنان رفت بنویسد. به همین جهت نویسنده کتاب «زنی در برلین»، ناشناس بود و ناشناس ماند. چون ماجرا تنها به آبروی یک نفر برنمی‌گشت. برلین به تصرف درآمد و نیروهای متفقین، انتقام تمام خودکامگی‌های هیتلر را از زنان و کودکان این شهر بی‌دفاع گرفتند. در روزهای پایانی جنگ دیگر مردی هم نمانده بود. آلمان با تمام قوا درصدد دفاع بود و در روزهای پایانی جنگ، حتی نوجوانان را هم برای نبرد به جبهه فرستاده بود. شهر در واقع پر شده بود از زنان و کودکان و البته ترس و هراسی که قرار بود در مواجهه با نیروهای فاتح تجربه کنند. همین اتفاق هم افتاد و سربازان فاتح، نوعی وحشی‌گری را رقم زدند که هیچ‌کس تا سال‌ها بعد جرأت بیانش را نداشت. چون غرور و حیثیت هزاران زن و بلکه حتی هویت یک ملت در این تجاوزها و تعرض‌ها زیر سوال می‌رفت. سال‌ها بعد اما نویسنده‌ای تمام این خاطرات روزهای وحشت و عذاب را جمع‌آوری کرد و آن را در کتابی با عنوان «زنی در برلین» به ثبت رساند.
آیه‌های آه
(ناگفته‌هایی از زندگی و کار فروغ فرخزاد)
نویسنده: ناصر صفاریان
ناشر: نشر نو
92 هزار تومان
کتاب‌های فراوانی درباره شعر فروغ و زندگی پرفراز و نشیبش نوشته شده، اما کتاب «آیه‌های آه»، ویژگی مهمی دارد. نویسنده این کتاب، ناصر صفاریان، از مستندسازان زندگی فروغ بوده. او اولین مستند از سه‌گانه‌های خود درباره فروغ فرخزاد را در سال 1378 کلید زد؛ فیلمی با عنوان «سرد سبز». بعدها هم «جام جان» و «اوج موج» را ساخت. کتاب «آیه‌های آه» متن کامل گفت‌وگوهایی است که او در این سه‌گانه‌ها ارایه داده؛ گفت‌وگوهایی با بهرام بیضایی، سیمین بهبهانی، منوچهر آتشی، آیدین آغداشلو، احمدرضا احمدی، عزت‌الله انتظامی، پرویز بهرام، محمدعلی سپانلو، پوران فرخزاد و…. در بخشی از کتاب بتول وزیری‌تبار، مادر فروغ، درباره علت جدایی فروغ فرخزاد از پرویز شاپور می‌گوید: «برای اینکه شاپور دوست داشت زنش در خانه بنشیند و خانه‌داری کند. مادر خدابیامرز شاپور هم خیلی زن سخت‌گیری بود؛ می‌خواست عروسش خانه‌دار باشد. فروغ هم تا آخرش ایستاد و گفت که از هنرش دست نمی‌کشد. در خانه شوهر هم که نمی‌شد یک طرف خیاطی کند، یک طرف نقاشی کند و یک طرف چیز بنویسد. باید می‌نشست آبگوشت می‌پخت و پلو می‌پخت. اتفاقا پرویز را خیلی دوست داشت، ولی اهل زندگی نبود.»
پنجاه و پنج داستان کوتاه
نویسنده: بهزاد فراهانی
ناشر: گویا
40 هزار تومان
کتاب «پنجاه‌وپنج داستان کوتاه» نوشته بهزاد فراهانی، از سه جهت کتابی حائز اهمیت است؛ اول ارایه بخش‌هایی از زندگی این چهره معتبر و معروف تئاتر و سینما و تلویزیون، دوم نثر فخیم و حائز اهمیتی که نویسنده در کتابش به کار گرفته و سوم بعضی داستان‌ها که بدون در نظر گرفتن نام نویسنده هم جذابیت‌هایی ویژه دارد. در بخشی از کتاب درباره معلم نابینایش می‌خوانیم: «گفتم: «آقا فراهانی هستم!» نگاهی کرد که احساس کردم می‌بیند و می‌گوید نمی‌بینم…. گفتم: «آقا! من و رفیقام که رو هم چهار نفریم، هر روز بیست‌وپنج تا کامیون ماسه می‌زنیم، عوضش یکی پنج تومن مزد می‌گیریم. امروز باران زده بود و وزن ماسه را بالا برده بود. برای همین نتوانستیم سروقت تمام کنیم.»… آرام پرسید: «محل کارت کجاست؟!» گفتم: «آقا! بالا نارمک!»… گفت: «بیا اینجا!» توجه همه کلاس جلب شد. هیچ‌وقت هیچ‌کس را پیش نمی‌طلبید، کتک هم نمی‌زد، پس چرا مرا پیش خواند… پیش رفتم. گفت: «دستت رو بگذار تو دستم!» آرام دست راستش را پیش آورد… دستم را در دستش گذاشتم… انگشتانش روی ترک‌های دستم نرم می‌خزید و درد سختی دلم را آشفت.»
اساطیر و اساطیرواره‌ها
نویسنده: سیروس شمیسا
ناشر: هرمس
190 هزار تومان
سیروس شمیسا از استادان برجسته رشته زبان و ادبیات فارسی و یکی از موثرترین چهره‌ها در تحقیق و پژوهش در این رشته بوده است. آثار فراوانی هم از او منتشر شده که از جمله مهم‌ترین‌شان می‌توان به «داستان یک روح» (تأویل داستان بوف کور صادق هدایت)، «نگاهی به فروغ فرخزاد»، «نگاهی به سپهری»، «شاهدبازی در ادبیات فارسی»، «کلیات سبک‌شناسی» و… اشاره کرد. تازه‌ترین اثر او اما کتابی است با عنوان «اساطیر و اساطیرواره‌ها» که از سوی نشر «هرمس» چاپ شده. این کتاب مجموعه یادداشت‌هایی مختصر است حاصل تأمل سالیان نویسنده درباره اساطیر، اساطیرواره‌ها، شبه‌اسطوره‌‌ها و زمینه‌های نزدیک به آن. در واقع کتاب در مجموعه یادداشت‌ها به نحوی با دنیای اسرارآمیز اساطیر مربوط است. خودش در ابتدای کتاب می‌نویسد: «معمولا وقتی سخن از اساطیر ایرانی به میان می‌آید مردم می‌پندارند که اساطیر مربوط به آفرینش، جمشید، ضحاک و امثال اینها از کتبی چون «اوستا» و «بندهشن» گردآوری شده است. حال آنکه این اساطیر به‌صورت زیربنا در فرهنگ و ادبیات فارسی پراکنده شده است و من بیشتر توجهم به آنها بوده است.» بعضی یادداشت‌های کتاب هم ارتباط مستقیمی ممکن است با اسطوره نداشته باشند، اما ذیل موضوع جمع‌آوری شده‌اند.
خانه‌خراب‌ها
نویسنده: ویلیام ترور
مترجم: آرتوش بوداقیان
ناشر: موسسه انتشارات نگاه
90 هزار تومان
در اهمیت ویلیام ترور، همین بس که برنده نوبل ادبیات، آلیس مونرو، داستان‌هایش را تحت تاثیر او می‌دانست. ویلیام ترور ایرلندی در واقع فقط نمی‌نویسد، بلکه هر کدام از داستان‌هایش یک کارگاه خلاقانه داستان‌نویسی است؛ از مجموعه داستان «مجردان تپه» گرفته تا آنچه در ایران به نام‌های «رز گریه کرد»، «جنون دونفره» و… چاپ شده‌اند. داستان‌های این نویسنده را هم به جهت تبحر فوق‌العاده در داستان‌نویسی می‌شود خواند و هم به خاطر رویکردهای روان‌شناختی دقیق. جزئی‌نگری‌های ترور هم محصول نگاهی خلاق و منحصربه‌فرد است. تازگی‌ها از این نویسنده در ایران رمانی منتشر شد با عنوان «تنهایی الیزابت» از سوی نشر «بیدگل». حالا هم که رمانی با عنوان «خانه‌خراب‌ها» از او چاپ شده. ویلیام ترور، سال 2016 درگذشت و چندین رمان و نمایشنامه و داستان از خود به جا گذاشت. از او با عنوان یکی از قله‌های داستان کوتاه انگلیسی هم یاد می‌شود. در طول زندگی‌اش سه بار برنده جایزه ادبی «کاستابوک» شد و پنج بار در فهرست نامزدهای جایزه ادبی «من بوکر» قرار گرفت. گاهی هم نامش در گمانه‌زنی‌ها به عنوان یکی از چهره‌های شاخص برای نوبل ادبیات مطرح می‌شد، هرچند هیچ‌وقت این جایزه را نگرفت.
مشتاق سیم آخر
(رمانی بر اساس زندگی مشتاق علیشاه)
نویسنده: حسن فاضل
ناشر: نظام الملک
45 هزار تومان
زندگی مشتاق علیشاه، زندگی عجیب‌وغریبی بوده؛ از آن نوع که هنوز هم بین مردم دهان‌به‌دهان می‌چرخد و گاهی از کراماتش می‌گویند. او از جمله چهره‌های شاخص جهان عرفان و تصوف در دوره زندیه بود. سیم چهارم سه‌تار امروزی را هم مشتاق علیشاه به سه‌تار اضافه کرده است؛ سیمی که همچنان به نام خودش با عنوان «سیم مشتاق» معروف است. تلخ‌ترین واقعه درباره او این بود که عوام‌الناس گفته‌ها و عمق تفکراتش را درک نکردند و به دستور حاکم شرع سنگسار شد. با این حال گفته‌اند خبری از آینده داد مبنی بر اینکه هر آن کس قتل وحشیانه‌اش را نگاه کند، سوی چشمانش از او خواهد رفت. مردم چندان به این آینده‌گویی توجهی نکردند تا چند سال بعد که آقا محمدخان قاجار به کرمان حمله برد و چشمان بسیاری را از حدقه بیرون درآورد و حادثه‌ای را رقم زد که هنوز هم یکی از وحشی‌گرانه‌ترین وقایع تاریخ ایران است. «مشتاق سیم آخر»، رمانی درباره زندگی این چهره بزرگ عرفان است و از دو جهت اهمیت دارد؛ اول اینکه نویسنده پا را از مستندات تاریخی بیرون نگذاشته است و دوم به لحاظ ادبیت متن.
خودِ نوشتن
نویسنده: احمد اخوت
ناشر: جهان کتاب
95 هزار تومان
اگر کتاب «تا روشنایی بنویس» را خوانده باشید، بی‌معطلی کتاب‌های دیگر احمد اخوت را هم خواهید خواند؛ اینقدر که زیبا و تاثیرگذار و قابل تأمل می‌نویسد. به‌ویژه با توجه به دانش فراوانی که در عرصه ادبیات دارد و زیر و بم‌هایی که از زندگی نویسندگان مختلف بیرون کشیده است. او در کتاب «خود نوشتن» از حواشی زندگی نویسندگان معروف جهان، جریان‌های ادبی و گاهی بطن نویسندگی می‌گوید؛ بخش‌های مختلف کتاب گاهی ترجمه یک مصاحبه است، گاهی تأملات نویسنده و گاهی مقالاتی درباره موضوعات متنوع. در بخشی از کتاب، مارکز در پاسخ به سوال خبرنگاری که می‌پرسد تا به حال انتخاب خطیری در زندگی داشته یا نه، می‌گوید: «به ترک سیگار مربوط است. یا شاید بهتر باشد بگویم وقتی سیگار مرا ترک کرد. واقعا معتاد و کشته‌مرده سیگار بودم و روزی چهار بسته دود می‌کردم. بماند که هیچ‌وقت مبتلا به برونشیت نشدم و پزشک هم هرگز نگفت باید سیگار را ترک کنم. فقط روزی آن را کنار گذاشتم و دیگر هرگز نکشیدم. به همین سادگی! بعد وقتی مشغول نوشتن شدن دیدم من هرگز یک خط بدون سیگار کشیدن ننوشته بودم… نیاز به نوشتن اما قوی‌تر از دخانیات بود.»
خاطرات محرمانه یک پزشک تازه‌کار
نویسنده: آدام کی
مترجم: نیلوفر حسن‌زاده
ناشر: ستاک
49 هزار تومان
آدام کی، یکی از کمدین‌های مطرح بریتانیا است که برای مجموعه‌های تلویزیونی «پسران خانم براون»، «میچل و وب» و همچنین کتاب پرفروش «این درد داره» به شهرت رسید. او به عنوان کسی که سال‌ها در سرویس سلامت ملی بریتانیا کار کرده، در این کتاب می‌کوشد فضایی کلی از حرفه سالیان خود ارایه کند؛ نوشته‌هایی طنازانه و البته گه‌گداری هم توام با ترس و اندوه. «دیلی اکسپرس» درباره آن نوشته: «این کتاب به‌قدری مهم و خنده‌دار است که باید بدون نسخه پزشک برای همه تجویز شود.» حتی جاناتان راس، بازیگر و کمدین انگلیسی درباره‌اش گفته: «این کتاب به طرز دردناکی بامزه است!» «خاطرات محرمانه یک پزشک تازه‌کار»، برنده جایزه پرفروش‌ترین کتاب «ساندی تایمز» در سال 2017 شده؛ همین‌طور برنده جایزه بهترین کتاب سال 2017 به انتخاب کمپین کتابفروشان انگلیس و ایرلند. نویسنده از ساعت‌های کاری زیاد، استرس، ترس و اتفاقات غیرمنتظره‌ای که یک پزشک با آن مواجه می‌شود، نوشته است. آدام کی در واقع 6 سال در مقطع پزشکی تحصیل کرد و بعد از این سال‌ها از کار خود استعفا داد. بعد هم تصمیم گرفت خاطرات روزانه رزیدنتی‌اش در اورژانس را بنویسد. این کتاب محصول همین تجربیات است.
روزی روزگاری هالیوود
نویسنده: کوئنتین تارانتینو
مترجم: فرشاد صحرایی
ناشر: ثالث
110 هزار تومان
کوئنتین تارانتینو، کارگردان، بازیگر و فیلمنامه‌نویسی آمریکایی است که برنده جایزه نخل طلایی بهترین کارگردان، هنرپیشه و همچنین برنده جایزه اسکار بهترین فیلمنامه‌نویس شده است. پدرش بازیگری خرده‌پا و گمنام بود که در کودکی، کوئنتین و مادرش را رها کرد. مادر تارانتینو مشوق اصلی او در گرایشش به سینما بود. نخستین فیلم تارانتینو، «سگ‌های انباری» بود که با بودجه‌ای کاملا شخصی و اندک ساخته شد. تارانتینو با ساخت دومین فیلمش به نام «داستان عامه‌پسند» درخششی بی‌نظیر داشت و نخل طلای کن را به دست آورد. او در ابتدای دهه ۹۰ با ساخت فیلم‌هایی با ساختاری خلاقانه به شهرت رسید. کتاب «روزی روزگاری در هالیوود» هم برگرفته از نهمین فیلم او است. این رمان به مدت یک هفته از آثار پرفروش نیویورک تایمز در سال 2021 بود. فیلم سینمایی «روزی روزگاری در هالیوود» را قطع به یقین می‌توان یکی از به‌یادماندنی‌ترین و محبوب‌ترین فیلم‌های تاریخ سینما به شمار آورد که در سال 2017 ساخته و در 2019 اکران شد. تارانتینو گفته در این کتاب، خط داستانی تفاوت‌های چشمگیری با فیلم دارد و شخصیت‌ها و اتفاقات بسیاری به آن اضافه شده است.
دفترچه‌های کتاب‌فروش
نویسنده: جلال برجس
مترجم: کریم اسدی اصل
ناشر: مروارید
105 هزار تومان
رمان «دفترچه‌های کتاب‌فروش»، اثر جلال برجس نویسنده مشهور اهل کشور اردن است که موفقیت زیادی به همراه داشت. کتاب در سال 2021 برنده «بوکر عربی» شد و در همین سال، همزمان یکی از پرفروش‌ترین آثار جهان عرب هم بود. رمان از طریق دفترچه‌هایی روایت می‌شود بر مبنای شخصیت‌های مختلف. وقایع آن هم در اردن و مسکو در فاصله سال‌های بین ۱۹۴۷ تا ۲۰۱۹ می‌گذرد. برخی شخصیت‌های این دفترچه‌ها خانه خود را از دست داده‌اند، بعضی از اصل و نسب خود بی‌خبرند و بعضی دیگر از اینکه جزو خانواده‌های اشراف نیستند، در رنج و عذاب‌اند. در این میان ابراهیم کتاب‌فروش، شخصیت اصلی کتاب که او هم بی‌خانمان شده، به فکر خودکشی در دریا می‌افتد، اما ملاقات با زنی اسرارآمیز در ساحل دریا سرنوشتش را عوض می‌کند. شوقی بزیع، رئیس هیأت داوران جایزه «بوکر عربی»، سال گذشته میلادی در مراسم اهدای جایزه نکته درستی درباره این رمان گفت: «نویسنده سیاه‌ترین پرتره‌هایِ جهان از بی‌خانمانی، فقر، فقدان معنا و یأس را نشان می‌دهد، اما رمان منادی یأس نیست، بلکه روش نویسنده است که نشان دهد رفتن به عمق درد و رنج شرط لازم رویا‌پردازی و بنای محکم‌تر امید است.»
همه ما شبی در تخت‌ها‌ی‌مان خواهیم سوخت
نویسنده: جوئل توماس هاینز
مترجم: محمد جوادی
ناشر: خوب
65 هزار تومان
جوئل توماس هاینز، نویسنده اهل کشور کانادا، رمان‌نویس، فیلمنامه‌نویس، بازیگر، تهیه‌کننده، کارگردان و نوازنده است. او به خاطر خلق شخصیت‌های ناسازگار و اغلب خشن، همچنین ارایه چشم‌اندازی واقعی و غیرقابل‌پیش‌بینی از زندگی خلافکاران و اقشار سطح پایین جامعه شناخته شده است. این هنرمند تاکنون چهار رمان، چهار نمایشنامه و یک کتاب شعر نوشته و در بیش از 18 فیلم و سریال بازی کرده. همه این فعالیت‌ها هم باعث شد در سال 2008 به عنوان هنرمند سال شورای هنرهای نیوفاندلند و لابرادور انتخاب شود. «همه ما شبی در تخت‌ها‌ی‌مان خواهیم سوخت»، جدیدترین رمانش است. این رمان سال 2017 منتشر شد و توانست جوایز مطرح کانادا از جمله «گاورنر جنرال» و «وینترست» را از آن خود کند و نامزد جایزه «گیلر» هم شد. اما مترجم رمان هم از چهره‌های خوشنام در این حوزه است و آثار فراوانی در کارنامه‌اش دارد؛ از ترجمه آثار جوزف بایدن و جاستین کرونین گرفته تا روبرتو بولانیو. جوادی عموما سراغ نویسندگانی می‌رود که در ایران کمتر شناخته‌شده باشند. ماجرای رمان «همه ما شبی در تخت‌ها‌ی‌مان خواهیم سوخت» هم درباره مجرمی سابقه‌دار است در انتظار محاکمه برای اتهام حمله به نامزدش.
ماری که لگد شد
(مجموعه داستان)
مترجم: مژگان رنجبر
ناشر: کوله‌پشتی
65 هزار تومان
ریونوسکه آکوتاگاوا در ادبیات ژاپن نامی شناخته‌شده است؛ او را صادق هدایت ژاپن نیز می‌دانند. بعد از مرگش، جایزه‌ای به نامش راه‌اندازی کردند که در حال حاضر یکی از معتبرترین جوایز ادبی ژاپن است. حالا هم این جایزه با 80 سال سابقه به یکی از قدیمی‌ترین جوایز این کشور هم تبدیل شده است. مجموعه‌داستان «ماری که لگد شد» در واقع متشکل از 6 داستان است که این جایزه یعنی جایزه آکوتاگاوا را گرفته‌اند. بعضی از برندگان این جایزه خود از مشاهیر ادبیات ژاپن هم هستند. به عنوان مثال می‌شود به کنزابورو اوئه اشاره کرد که در این مجموعه داستان «حیوان اهلی درجه یک» از او آمده. این داستان، به شرح رابطه چند کودک است در یکی از دورافتاده‌ترین دهکده‌های ژاپن در اواخر جنگ جهانی دوم با سربازی سیاه‌پوست که به اسارت مردان دهکده درآمده. یا داستان هیرومی کاواکامی که به دختر جوانی می‌پردازد که با لگد کردن ماری زندگی‌اش دستخوش تغییرات بسیاری می‌شود؛ مار تبدیل به زنی می‌شود و به خانه دختر می‌رود و ادعا می‌کند مادر او است. مار مدام در پی وسوسه دختر است تا او را به دنیای مارها ببرد.
سندروم آهنربای انسانی
نویسنده: راس روزنبرگ
مترجم: زهرا باختری
ناشر: چترنگ
41 هزار تومان
این کتاب را به خیلی‌ها می‌شود پیشنهاد داد؛ به‌خصوص کسانی که در روابط شکست می‌خورند، افسرده می‌شوند و گاهی زندگی‌شان مختل می‌شود. چون «سندروم آهنربای انسانی» درباره روابطی است که احساس می‌کنیم فوق‌العاده‌اند، به بهترین نحوی آغاز شده‌اند، سرشار از شور و احساسات هستند، اما ناگهان بعد از مدتی درمی‌یابیم شیفته انسانی مغرور و ازخودراضی بوده‌ایم! هیجان اولیه رابطه در چنین وضعیتی نه‌تنها از بین می‌برد، بلکه تبدیل به نفرت می‌شود. راس روزنبرگ در واقع در این کتاب قصد دارد شما را از این سندروم آگاه کند. سندرومی که ممکن است شما هم به آن مبتلا شده باشید؛ فردی را پیدا می‌کنید، به او عشق می‌ورزید، عاشقانه در کنارش از خواسته‌های خودتان می‌گذرید، اما چنانچه باید و شاید از طرف مقابل محبتی دریافت نمی‌کنید، مورد قدردانی قرار نمی‌گیرید و حتی گاهی احساس می‌کنید قربانی شده‌اید. شما در کتاب «سندروم آهنربای انسانی» با این دلیل آشنا می‌شوید که چطور خودتان ناخودآگاه چنین افرادی را جذب کرده‌اید. راس روزنبرگ، نویسنده کتاب، سخنران بین‌المللی، مشاور شغلی و روان‌درمانگری است که عمده فعالیت‌هایش در حوزه روابط بین‌فردی است.
فصل تاریکی
نویسنده: لئونورا میانو
مترجم: پریزاد تجلی
ناشر: مروارید
55 هزار تومان
لئونورا میانو، متولد کامرون است که از 18 سالگی در فرانسه زندگی می‌کند. او سال 2006 رمانی نوشت با عنوان «طراحی روزهای آینده» که برنده جایزه «گنکور» دبیرستانی‌های فرانسه شد. بعد از آن هم رمان «فصل تاریکی» را نوشت که هم جایزه بزرگ رمان «متیس» را دریافت کرد و هم جایزه «فمینا» را برایش به ارمغان آورد. ماجرای «فصل تاریکی» به صحرایی در آفریقا برمی‌گردد. جایی در میان قبیله مولونگو. پسرهای ارشد خانواده‌هایی ناپدید شده‌اند. چه مصیبتی سر این قبیله آمده؟ پسرها کجا هستند؟ لئونورا میانو در این رمان جذاب، به مسأله بردگی سیاه‌پوست‌ها می‌پردازد تا صدای آنهایی باشد که به‌خاطر این موضوع، عزیزی را از دست داده‌اند. در این کتاب، تاریخ آفریقا با نثری عالی، رمزآلود، همراه با رازورزی و عقاید و باورهای این اجتماع نوشته شده. در بیانی کوتاه‌تر می‌توان موضوع «فصل تاریکی» را در از دست دادن عشق در صحرای آفریقا در دوره بردگی خلاصه کرد. میانو در واقع در این رمان خاطراتی تلخ را به شیواترین شکلی زنده می‌کند؛ خاطراتی که زمانی جزو زندگی وحشتناک روزمره برخی از انسان‌ها بوده است.
جاهایی در جهان که مهربانی مهم‌تر از قانون است
نویسنده: کارلو روولی
مترجم: سمانه نوروزی
ناشر: چترنگ
47 هزار تومان
برای آنها که می‌خواهند با بعضی قوانین کیهان آشنایی پیدا کنند، اما رشته تخصصی‌شان، رشته‌های دیگری غیر از فیزیک بوده، کتاب‌های روولی بهترین پیشنهاد هستند. از این نویسنده در ایران تا به حال چندین کتاب هم ترجمه شده؛ «واقعیت ناپیدا»، «نظم زمان»، «گفتارهایی از فیزیک»، «سیر زمان» و «هلگولند؛ درک معنای انقلاب کوانتومی». روولی، فیزیکدانی ایتالیایی و استاد فیزیک دانشگاه اکس‌مارسی است. کتاب «جاهایی در جهان که مهربانی مهم‌تر از قانون است» هم مجموعه‌ای از مقالات او است که بین سال‌های ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۰، در روزنامه‌ها و مجلات ایتالیا منتشر شده. روولی در این کتاب ما را به سفری از طریق علم، تاریخ، فلسفه و سیاست دعوت می‌کند؛ سفری در زمان، از ارسطو تا به امروز و سفری در مکان، از نقش بال پروانه‌ای بر زمین تا درون سیاه‌چاله‌های ناشناخته در اعماق فضا. جهان سرشار از پدیده‌هایی است که مطالعه درباره هرکدام از آنها قطعه‌ای از راز هستی را آشکار می‌کند. از سازوکار شگفت‌انگیز آگاهی هشت‌پا تا فضای بی‌کران رازآلود، هرچه در این جهان هست، بخشی از این شگفتی را در خود دارد و انسان از دیرباز در کار مشاهده آن است.
مخنویس
نویسنده: رضا ابوتراب
ناشر: کرگدن
85 هزار تومان
شروع کتاب بحثی فوق‌العاده دارد. درباره مردی خوش‌صحبت و بافرهنگ و خوش‌اخلاق که مبتلا به آلزایمر شده است. به قول نویسنده: «از آنهایی که هیچ‌وقت قبل از خانمش وارد مطب نمی‌شود و «عزیزم» از دهانش نمی‌افتد». یک روز اما همسر همین مرد وارد مطب می‌شود و با چشم‌های اشک‌بار به نویسنده می‌گوید که شوهرش او را کتک زده است؛ موقع رد شدن از خیابان زن، دست مرد را محکم گرفته و از تصادفش نجاتش داده است، اما در ازای آن، با پرخاش و تندی بی‌سابقه‌ای مواجه شده. حالا نویسنده این موضوع را مطرح می‌کند که «آلزایمر مهندس به مرحله‌ای رسیده که دیگر کورتکسِ باشخصیت، ولی لاغرشده مغزش… قادر به مهار رفتارهای پست غریزی نیست… حالا به این بهانه بد نیست به چند سوال فکر کنیم. آیا ناحیه‌ای برای اخلاقی زیستن در مغز وجود دارد؟» نویسنده کتاب، رضا ابوتراب، پزشک اعصاب است و چند سالی است در کانالی به نام «مخنویس» تجربیات خود از مواجهه با بیماران، مسائل مربوط به اعصاب و روان و مطالبی می‌نویسد مربوط به کتاب‌هایی که خوانده است. ابوتراب امسال بخش‌هایی از این دست‌نوشته‌های تلگرامی را در کتابی با عنوان «مخنویس» منتشر کرد.
وزن کلمات
نویسنده: پاسکال مرسیه
مترجم: مهشید میرمعزی
ناشر: افق
155 هزار تومان
پتر بیری با نام مستعار پاسکال مرسیه، در سوییس متولد شده. او از سال 1964 در رشته‌های فلسفه، زبان‌شناسی کلاسیک، هندشناسی، فلسفه کلاسیک و ادبیات انگلیسی در لندن و هایدلبرگ تحصیل کرده و در سال 1971 مدرک دکتری خود را گرفت. او از سال 1993 تاکنون پروفسور رشته فلسفه در دانشگاه آزاد برلین است؛ کرسی تدریسش هم فلسفه زبان و فلسفه تحلیلی. مرسیه با نوشتن رمان «قطار شبانه لیسبون» به شهرت رسید و وارد جرگه نویسندگان فلسفی شد. این رمانش به 32 زبان ترجمه شد و فقط در آلمان 2میلیون نسخه فروش داشت. «قطار شبانه لیسبون» را هم مهشید میرمعزی ترجمه کرده که در سال 1394 برنده جایزه پروین اعتصامی شد. مرسیه در سال 2006، جایزه «ماری لوئیزه کاشنیتس» و در سال 2007، جایزه «گرینسانه کاوور» را برای آن رمان دریافت کرد. این کتاب در واقع افتخارات فراوانی برای نویسنده به همراه آورد. «سکوت پرلمان»، «تخصص کوک پیانو»، «حرفه آزادی»، «لئا»، «چطور می‌خواهیم زندگی کنیم؟» و «شیوه‌ای برای زندگی» از جمله آثارش هستند. «وزن کلمات» هم به‌تازگی به همت مهشید میرمعزی از سوی نشر «افق» از این نویسنده ترجمه و منتشر شده.
سقراط عاشق
نویسنده: آرمند دنگور
مترجم: سیروس قهرمانی
ناشر: خزه
50 هزار تومان
«سقراط عاشق» کتابی است تحقیقی و تاریخی با جاذبه‌های ادبی که به دوره نوجوانی و جوانی سقراط می‌پردازد؛ دورانی که کمتر مورد توجه محققان و مورخان قرار گرفته است. هدف این کتاب، بررسی زمینه‌های اجتماعی، فرهنگی و سیاسی و همچنین تجارب شخصی سقراط برای فهم عواملی است که او را به فیلسوفی بی‌همتا تبدیل کرد. پروفسور آرمند دنگور، نویسنده سقراط عاشق، استاد مطالعات کلاسیک در دانشگاه آکسفورد است. او شاعر و موسیقیدان هم هست. دنگور برای نوشتن این کتاب از منابع متعدد و متنوعی استفاده کرده است: نوشته‌های شاگردان سقراط، مستندات معتبر در آثار مورخان، متون طنز و هجویه‌های معاصر سقراط، منابع پراکنده و مقایسه تطبیقی آنها با منابع دیگر و بررسی شرایط آن دوره. در بخشی از این کتاب می‌خوانیم: «برای پیدا کردن موقعیتی که سقراط در آن عاشق بوده، باید نگاهی به حکایت‌های دوران جوانی و ابتدای بزرگسالی‌اش بیندازیم؛ زمانی که طبق شواهد مستقیم و غیرمستقیم، رقصنده‌ای پرشور و سربازی شایسته بوده است. در آنجا شاید کسی را بیابیم که سقراط جوان متناسب با شرایط اجتماعی زمان و مکان آن دوران، عاشقش بوده است.» (ص 57)
درمانگاه فلسفه
نویسنده: لورنس دویلرز
مترجم: سامان شهرکی
ناشر: خزه
60 هزار تومان
تفکر و بینش فلسفی برای اغلب خوانندگان دور از دسترس و زیاده تخصصی محسوب می‌شود، ولی در کتاب «درمانگاه فلسفه»، محقق و کارشناس فلسفه دکارتی، لورنس دویلرز، زبان پیچیده را از مفاهیم فلسفی دور ساخته و خردمندی‌های ارزشمند برجسته‌ترین فیلسوفان را به مفاهیم قابل درک برای خواننده امروزی ترجمه کرده است. دویلرز به طرز ماهرانه‌ای روشن می‌کند که فلسفه تنها روی کاغذ معنا نمی‌یابد، بلکه می‌تواند به‌طور علمی به داشتن یک زندگی خوب و پربار بینجامد. این کتاب، حکمت حقیقی مشهورترین فلاسفه، از سقراط تا کانت و دکارت را دربرمی‌گیرد. «درمانگاه فلسفه» در هفت بخش کلی مفاهیم فلسفی را به‌روشنی بیان می‌کند و با خواندن آن متوجه می‌شوید که چرا به‌کارگیری فلسفه در عمل منجر به یک زندگی بهتر خواهد شد. در بخشی از کتاب می‌خوانیم: «نویسنده آمریکایی، آویتل رونل می‌گوید: «حماقت از خودش لبریز می‌شود. به انتقادات و جبهه‌های مخالف توجه نمی‌کند و گویی یک نوع سعادت است.» چیزی نمی‌تواند حماقت را مغشوش کند. هیچ چیزی هم غافلگیرش نمی‌کند، چون ریشه در اعتقاد و باور ندارد و برایش مهم نیست… درمان حماقت، وظیفه فلسفه است.» (ص 64)