هر سال زمستان با شروع فصل بارشهای کوهستان، حوادث در کمین کوهنوردان به انتظار مینشیند. کوهنوردانی که بدون همراه داشتن تجهیزات کافی راهی صعود شده یا افرادی که به تنهایی راهی ارتفاعات میشوند، عمده حادثهدیدگان کوهستانهای برفی هستند. مانند بانوی 28 سالهای که همین چهارشنبه گذشته اگر بخت با او یار نبود و امدادگران جمعیت هلالاحمر برای نجاتش از جان مایه نمیگذاشتند، محال بود از حادثهای که گرفتارش شده بود، جان سالم به در ببرد. نجاتگران کوهستان جمعیت هلالاحمر تهران بعد از 26 ساعت عملیات سخت در شرایط جوی ناپایدار کوهستانی سرد و برفی موفق شدند این بانوی 28 ساله را که به دلیل آسیب زانو در ارتفاعات زمینگیر شده بود، نجات دهند. به گفته شاهین فتحی این عملیات سخت و نفسگیر با همکاری چهار تیم نجات از پایگاههای دربند، کلگچال، قوچک، شیرپلا و اعضای هیأت کوهنوردی تهران در شرایط سخت برف و بوران منطقه انجام و درنهایت منجر به انتقال بانوی صدمهدیده کوهنورد به اورژانس و نجات جان او شد.
فاطمه عسگری نیا| ساعت حدود 14 بود که کوهنوردان حین بازگشت از قله در مسیر شیرپلا بانوی جوانی را میبینند که در پی لیزخوردگی پا روی یک سنگ و سقوط از شیب زیادی از درد شدید زانو به خود میپیچید و قدرت تکان خوردن ندارد. جوانهای کوهنورد با دیدن این صحنه به یاری مصدوم میروند. او را تا پناهگاه شیرپلا که در همان نزدیکی بود، همراهی کرده و طی تماس با EOC جمعیت هلالاحمر درخواست امدادرسانی به مصدوم را میکنند. حادثه ساعت 14 و 28 دقیقه عصر روز چهارشنبه به نیروهای امدادی جمعیت هلالاحمر اعلام میشود. اولین تیم امدادونجات از پایگاه دربند راهی منطقه میشوند. به گفته «محمدرضا جعفری» مدیر پایگاه دربند، امدادگران کوهستان حدود سه ساعت بعد از پیمودن مسیر کوهستانی خود را به مصدوم میرسانند. اما به دلیل تاریکشدن هوا و وضعیت جسمی نامطلوب مصدوم کار انتقال به روز پنجشنبه موکول میشود: «چارهای نبود باید مصدوم را به ایستگاه 5 منتقل میکردیم تا از طریق تلهکابین به پایین اعزام کنیم. به همین علت روز چهارشنبه ساعت 6 تا 7 صبح تیم نجات برای انتقال مصدوم به ایستگاه 5 آماده شدند.»
چکاپ مرتب حال مصدوم
ابراهیم قاسمی، پزشک پایگاه امدادونجات شمیرانات نیز که همراه تیم امدادی بود هر لحظه وضعیت جسمی مصدوم را کنترل میکرد: «این زن جوان علاوه بر مصدومیتی که داشت از بیماری صرع هم رنج میبرد و همین مسأله تجویز دارو برای او را با محدودیتهای بسیاری همراه کرده بود. با وجود همه این شرایط سعی کردم هر لحظه وضعیت جسمی او را کنترل کنم و زیر نظر داشته باشم تا بتوانیم او را به سلامت تحویل خانواده دهیم.»
بعد از انجام معاینات لازم و اعلام آمادگی مصدوم برای انتقال از سوی پزشک، تیم نجات مصدوم را روی “برانکارد نست” فیکس کرده و مسیر ایستگاه پنجم را در پیش میگیرند.
ناگهان کولاک راه دید را بست
مدیر پایگاه امدادونجات دربند از سختیهای مسیر حمل مصدوم برایمان میگوید: «سرمای سخت به جان بچههای امدادگر رخنه کرده بود. هنوز به ایستگاه پنجم نرسیده بودیم که هوا به شدت سرد شد. بارش برف و بوران، هم کار در فضای سرد را سخت کرده بود، هم دید امدادگران را کاهش داده بود. شدت بوران و وزش باد اجازه نمیداد نجاتگران فاصله چندمتری مقابل خود را ببینند. اما این شرایط باعث نشد تا آنها از این ماموریت پا پس بکشند. بیست نجاتگری که در کوهستان حاضر بودند هم به انتقال سالم مصدوم به پایین کوه فکر میکردند و این رسالت داوطلبان تمام عیار است.»
امدادگران غیرتمندانه پای کار بودند
برف به شدت میبارید و تمام امدادگران با طنابهایی که در دست داشتند، نست حامل مصدوم را به جلو میکشیدند. پیکر یخزده کوه و حجم زیاد برف راهرفتن در شیب تندی که مسیر پناهگاه شیرپلا در آن قرار داشت، سخت کرده بود. به گفته جمال شریفی، رئیس جمعیت هلالاحمر شمیرانات درست است که سختی مسیر امدادی و سردی هوا کار را برای تیم امدادی سخت کرده بود، اما امدادگران با توان و غیرت مثالزدنی برای انتقال این بانوی کوهنورد راهی جز طی مسیر به سمت ایستگاه شماره 5 نداشتند: «هوا هر لحظه سردتر و بارش برف و بوران شدیدتر میشد. حرکت در آن شرایط همراه با ریسک بزرگی برای امدادگران بود، چراکه هر لحظه امکان سقوط به داخل درههای اطراف برای آنها وجود داشت. از سوی دیگر به خاطر وزش شدید باد احتمال ریزش بهمن بسیار شدید بود. اما با همه این شرایط سخت و حتی سرمازدگی دست و پای امدادگران آنها غیرتمندانه پای کار ایستادند.»
قوانین کوهنوردی را رعایت نمیکنند
سرانجام بعد از ساعتها کار سخت به همت امدادگران هلالاحمر این بانوی جوان ساعت 16 عصر روز پنجشنبه بعد از انتقال به ایستگاه شماره 5 از طریق تلهکابین به پایین منتقل شد.
او در ادامه با اشاره به تجربه چندین سالهاش در حوزه کوهنوردی میگوید: «متاسفانه ما در ارتفاعات شمال تهران شاهد صعودهای تک نفره در فصل زمستان هستیم. کوهنوردانی که هیچ یک از الزامات قانونی صعود در فصل زمستان را رعایت نمیکنند و باعث میشوند تا اول جان خودشان و بعد جان امدادگران به خطر بیفتد.»
شریفی عدماطلاعرسانی دقیق از مسیر صعود و انتخاب روزهای بین هفته برای رفتن به کوه را از دیگر اشتباهات رایج کوهنوردان برشمرده و میگوید: «هر کدام از این اشتباهات جان افراد را به خطر میاندازد. حتی یک صدمه کوچک مثل آسیبهای معمول پا در کوهنوردی در این شرایط میتواند جان کوهنوردان را به خطر بیندازد، صرفا به خاطر تنها و ناتوان بودن در کمک گرفتن از دیگران.»