گرچه سابقه تشکیل جمعیت شیروخورشید به نزدیک یکقرن رسیده، اما ساختار کنونی جمعیت هلال‌احمر ایران از سال 1358 تاکنون، شکل‌وشمایل دیگری به‌خود گرفته و فعالیت‌های گسترده‌تری در حوزه‌های امدادونجات، داوطلبان، جوانان و … انجام می‌دهد.
از این تاریخ تاکنون حادثه یا بحرانی نبوده که جای هلال‌احمر در آن، برای کاهش آلام‌بشری خالی باشد. دکتر «پیرحسین کولیوند» با حضور در برنامه زنده تلویزیونی «تیتر امشب» گوشه‌ای از مهم‌ترین اقدامات جمعیت در این 4 دهه، به‌خصوص در سال‌های گذشته را مرور کرده است.
رئیس جمعیت هلال‌احمر ایران، مهم‌ترین چالش‌های هلال‌احمر را کمبود جدی منابع اعتباری و مشکل استخدام و بیمه امدادگران عنوان کرد.
بزرگ‌ترین سرمایه هلال
«هلال‌احمر یک نهاد مردمی و خدمتگزار بوده و سرمایه اصلی آن مردم هستند.» این مقدمه‌ای است که دکتر کولیوند با اشاره به آن، درباره روحیه ایثار و از خودگذشتگی در هلال‌احمر در برنامه تیتر امشب صحبت کرد و گفت: «کار در این جمعیت با نگاه داوطلبی در حال انجام است و مردم و خیرین قسمتی از زندگی خود را از نظر فکرودانش، مال، وقت، و … با نیازمندان تقسیم می‌کنند.
یکی از کارهای بسیار ارزشمندی که در دوره پس از انقلاب در هلال‌احمر رشد چشمگیری پیدا کرده، تقویت روحیه‌ایثار، فداکاری، از خودگذشتگی و مخصوصا داوطلبی بوده و به جرأت می‌توانم بگویم حضرت امام‌خمینی(ره) این روحیه را زنده کرد و روزبه‌روز گسترش یافت. امروز تعداد داوطلبان هلال‌احمر، میلیونی بوده و از همه اقشار مختلف مردم از روحانیان تا دانش‌آموزان و … در جای‌جای کشور به نیازمندان خدمت می‌کنند.»
برای همین هم در دوره جدید مدیریتی در بزرگ‌ترین نهاد داوطلبی کشور، نگاه ویژه‌ای به ارتقای سرمایه اجتماعی جمعیت به‌عنوان سرمایه اصلی در پیش گرفته است. به گفته رئیس جمعیت هلال‌احمر ایران: «وظیفه ما حراست‌وپاسداری از اعتماد مردم به هلال‌احمر و تلاش برای رساندن کامل کار و خدمت خیر به‌دست مستحقان است.»
امدادگران همیشه آماده
تغییرات اقلیمی و حوادث جوی‌ای که در سال‌های گذشته در کشور شاهدش هستیم، سهم ماموریت‌های امدادی به‌دلیل این حوادث را بیشتر کرده است؛ موضوعی که مدیریت آن در جمعیت هلال‌احمر به برنامه‌ریزی جدی با آمادگی همیشگی منجر شده است.
کولیوند در این‌باره گفت: «ما در حوادث جوی اخیر در کشور، باوجود محدودیت در موجودی و امکانات اجازه ندادیم حتی یک حادثه‌دیده مشکلی پیدا کند و خیلی سریع با توجه به هشدارهای هواشناسی آماده شدیم و خدمت‌رسانی کردیم.»
او افزود: «در دو سه‌ماه اخیر، هلال‌احمر 9937 عملیات امدادونجات داشته که از این تعداد 5700 مورد، مربوط به حوادث جاده‌ای بوده و حدود 330 مورد مربوط به سیل و بقیه موارد نیز، خدمات امدادونجات در برف‌وکولاک بوده است.»
در حوادث جوی اخیر در کشور، 357 هزار نفر امدادرسانی شدند و تعداد زیادی نیز نجات یافتند، اما امدادرسانی و نجات همه مسئولیتی نیست که امدادگران به آن مشغول هستند؛ انتقال پیکر افرادی که در حوادثی مثل حوادث کوهستان جان خود را از دست می‌دهند هم از فعالیت‌های امدادگران به‌شمار می‌رود که برای انجام آن خطرها و تحمل شرایط سخت را به‌جان می‌خرند.
رئیس جمعیت هلال‌احمر همچنین گفت: «بالغ بر 89 هزار نفر در حوادث جوی اخیر در کشور، اسکان اضطراری داده شدند. مردم ما مردم نجیبی هستند و همین که خدمات اولیه امدادی دریافت کردند بسیار شکرگزار بودند. این نعمت، به ما روحیه، انگیزه و وجدمضاعفی برای خدمت‌رسانی شایسته به مردم می‌دهد.»
با وجود بی‌رحمانه‌ترین تحریم‌ها و وضع محدودیت‌های فراوان برای تهیه دارو و پرداخت‌های بین‌المللی، هلال‌احمر چه در زمینه واردات 120 میلیون دوز واکسن کرونا و چه در واکسیناسیون مردم و واکسیناسیون مهاجران‌وپناهندگان افغانستانی در داخل کشور، باسرعت و بی‌منت فعالیت کرده است
نتیجه هماهنگی بین دستگاه‌ها
هماهنگی‌وهمدلی موجود میان دستگاه‌های خدمت‌رسان که منجر به هم‌افزایی در خدمت به حادثه‌دیدگان در حوادث جوی اخیر شد، محور دیگری از سخنان رئیس جمعیت هلال‌احمر در برنامه «تیتر امشب» بود.
کولیوند در این خصوص افزود: «استانداران و مسئولان در حوادث اخیر پای‌کار بودند تا جایی که برای انتقال 120 تن اقلام زیستی و امدادی به مناطق سیل‌زده کشور، ما در تماس با فرماندهان محترم سپاه و ارتش، توانستیم اقلام را به‌وسیله چهار هواپیما و با سرعت بیشتری به منطقه ارسال کنیم.»
حضور پرشور جوانان؛ مزیت هلال‌احمر ایران نسبت به سایر جمعیت‌های ملی
استقبال جوانان کشور برای فعالیت‌های داوطلبانه و بشردوستانه نسبت به جمعیت‌های سایر کشورها زبانزد است و دکتر کولیوند آن را از نظر روحیه خدمت‌وکمیت در دنیا بی‌نظیر دانسته.
او همچنین با اشاره به الگو بودن این فعالیت‌ها در سطح فدراسیون بین‌المللی گفت: «در بعد بین‌الملل، راه‌اندازی خانه‌های هلال با هدف تحقق شعار «هرخانواده یک امدادگر» نیز در سطح فدراسیون بین‌المللی به‌عنوان الگوی آموزش و توانمندسازی جوامع موردتوجه و استقبال قرار گرفته. ما می‌توانیم تجارب خود را در این زمینه به کشورهای دیگر انتقال دهیم.»
خدمت در سایه بی‌رحمانه‌ترین تحریم‌ها
تحریم‌هایی که هر روز سخت‌تر و دست‌وپاگیرتر از قبل می‌شوند، در سال‌های گذشته کشور را در حوزه‌های بهداشت‌ودرمان، خرید و تامین اقلام دارویی و درمانی و بهداشتی با مشکلات زیادی مواجه کرده است.
با این‌حال جمعیت هلال‌احمر در سخت‌ترین روزهای شیوع کرونا در جهان و با وجود این محدودیت‌ها، کارنامه درخشانی از خود برای تهیه واکسن به‌جا گذاشته است.
کولیوند در این باره گفت: «با وجود بی‌رحمانه‌ترین تحریم‌ها و وضع محدودیت‌های فراوان برای تهیه دارو و پرداخت‌های بین‌المللی، هلال‌احمر چه در زمینه واردات 120 میلیون دوز واکسن کرونا و چه در واکسیناسیون مردم و واکسیناسیون مهاجران‌وپناهندگان افغانستانی در داخل کشور، باسرعت و بی‌منت فعالیت کرده است.
خدماتی که هلال‌احمر به پناهندگان‌ومهاجران داده با سایر کشورها متفاوت بوده است چراکه تحریم هستیم و نمی‌توانیم به‌راحتی اقلام زیستی و بشردوستانه را در اختیار داشته باشیم.»
آمادگی برای پیک ششم کرونا
در دو سالی که از شیوع کرونا در کشور می‌گذرد، طرح‌های حمایتی و بهداشتی و درمانی زیادی در کشور با حضور جمعیت هلال‌احمر به سرانجام رسیده و برخی از این طرح‌ها همچنان ادامه دارد.
رئیس جمعیت هلال‌احمر دراین‌باره می‌گوید: «هنوز هم بسیاری از پایگاه‌های هلال‌احمر در سراسر کشور در واکسیناسیون کمک می‌کنند. هلال‌احمر در طرح شهید سلیمانی در محورهای مختلف، هم در بحث بیماریابی و هم در نظارت‌وحمایت از بیماران مبتلا، کمک‌های موثری داشته است.
ما برای حمایت از بیماران کرونایی، با کمک خیرین‌ومردم، بانک امانات تجهیزات پزشکی هلال‌احمر را تقویت کردیم و در پیک‌های کرونا که ظرفیت بیمارستان‌ها پر می‌شد، انواع اقلام موردنیاز ازجمله کپسول اکسیژن، مانومتر و … را در اختیار بیماران قرار دادیم.
همچنین فضاهایی برای نگهداری از بیماران و سپری کردن دوران نقاهت، درمان‌ها، تزریق‌های سرپایی و … نیز ایجاد کردیم که الان هم با توجه به پیک ششم کرونا، در هلال‌احمر این آمادگی برای خدمت‌رسانی وجود دارد.»
کولیوند با تاکید بر ضرورت تداوم طرح شهید سلیمانی با تمام توان، افزود: «علاوه بر خدمت در حوزه درمان و تامین اقلام‌پزشکی موردنیاز، هلال‌احمر در طرح شهید سلیمانی با مشارکت خیرین، خدمات مناسبی در زمینه تامین بسته‌های غذایی‌وبهداشتی برای نیازمندان داشته است.»
او ادامه داد: «در مرزهای زمینی ورودی به کشور نیز، هلال‌احمر دستگاه‌های آزمایش پی‌سی‌آر در اختیار دارد و مراقبت‌های مرزی خوبی با همکاری وزارتخانه‌های بهداشت و کشور در حال انجام است تا بتوانیم سلامت مردم عزیزمان را حفظ کنیم.»
شبیه‌سازی حوادث در شهرک‌های آموزشی
آموزش همگانی از مهم‌ترین فعالیت‌هایی است که در این سال‌ها هلال‌احمر از آن غافل نبوده. یکی از این فعالیت‌ها که این روزها با جدیت تمام از آن صحبت می‌شود، راه‌اندازی شهرک‌های آموزشی برای شبیه‌سازی حوادث و آموزش شهروندان است.
کولیوند در این‌باره گفت: «یکی از فعالیت‌های جدی ما ایجاد شهرک‌های آموزش خواهد بود. برای این کار، حوادث و مخاطرات را شبیه‌سازی می‌کنیم و در دو محور آموزش‌عمومی برای همه مردم از دانش‌آموزان مدرسه تا دانشجویان، معلمان، طلاب، کارمندان و …و همچنین مهارت‌افزایی امدادگران در این شهرک‌ها فعالیت خواهیم کرد.
این شهرک‌ها علاوه بر امکان حضور فیزیکی افراد، به‌صورت اپلیکیشن هم در اختیار کاربران قرار می‌گیرد تا مردم از دانش‌واطلاعات به‌روز بهره‌مند باشند. ما معتقدیم هرجا سطح اطلاعات مردم را بالا بردیم و با برنامه عمل کردیم، کمترین آسیبب‌ها و خسارت‌ها را در حوادث داشتیم.»
کولیوند تاکید کرد: «چتر امداد هلال‌احمر در مناسبت‌ها و مراسم مختلف بر سر مردم است و در کارهای امدادی‌ومراقبتی همواره کنار مردم بوده‌ایم و سعی کردیم بدون منت و باافتخار خدمت کنیم. رضایت مردم، نشان‌دهنده تاثیرگذاری خدمات ماست.»
چالش‌های امروز
رئیس جمعیت هلال‌احمر در پایان صحبت‌هایش به چالش‌های این جمعیت اشاره کرد و گفت: «در جمعیت هلال‌احمر به‌شکل جدی با کمبود منابع مواجهیم. امیدواریم در مجلس با تصویب پیشنهادات هلال‌احمر و درنظر گرفتن بودجه مناسب، این کمبودها جبران شود. به رئیس‌جمهوری نیز در این خصوص نامه نوشتیم که کمک کنند تا هلال‌احمر بتواند با توان هرچه بیشتر در تمام حوادث و مواقع نیاز، در کنار مردم باشد.»
کولیوند افزود: «کار جدی و مهمی که باید انجام دهیم، تربیت نیروهای جوان، کارآمد و دلسوز در راستای گام دوم انقلاب است. همچنین در حوزه فعالیت‌های اجتماعی و رفع آسیب‌ها و معضلات در این زمینه در مناطق کم‌برخوردار و با دستگاه‌هایی مثل کمیته امدادوبهزیستی و … همکاری داریم.»
انبارها و ناوگان امدادی در وضعیت هشدار