تولید بدون توقف؛ وقت تغییر رسیده
«شهروندآنلاین» ۸ دستور رئیسجمهوری برای تحول در حوزه خودروسازی را بررسی میکند
چالشهای حوزه تولید و فروش خودرو در کشور بهخصوص در چند سال اخیر بهطرز عجیبی شدت گرفته است. کارشناسان امر معتقدند تا تغییری در قوانین این عرصه نداشته باشیم، نمیتوان انتظار آرامش در بازار خودرو داشت. موضوع و مسألهای که در بازدید از پیش اعلام نشده رئیسجمهوری از شرکت ایرانخودرو نیز مطرح شد. دکتر ابراهیم رئیسی در این بازدید ضمن ابراز نارضایتی از کیفیت و روند عرضه خودروهای داخلی، هشت فرمان برای تحول در صنعت خودرو صادر کرد. «شهروند» در این گزارش سعی کرده است ارزیابیای از این هشت دستور داشته باشد و به این پرسش پاسخ دهد که «آیا صنعت خودروسازی در ایران تغییر بزرگی را در آینده خود خواهد دید یا خیر؟»
دهم بهمن ماه بود که رهبر معظم انقلاب مواضع مهمی را درباره وضعیت نامطلوب خودروی داخلی مطرح کرد. به گزارش «شهروند» پس از گذشت یک ماه از انتقاد ایشان از گرانی و کیفیت تولیدات داخلی همچون خودرو، سیدابراهیم رئیسی، رئیسجمهوری هشت فرمان در حوزه خودرو صادر کرد؛ دستورهایی که به نگاه کارشناسان میتواند تغییراتی جدی در مسیر صنعت خودروسازی ایجاد کند. مسألهای که «سپهر زنگنه»، کارشناس و تحلیلگر بازار خودرو نیز در بررسی و ارزیابی خود از این تدابیر به آن اشاره دارد. اگرچه این تحلیلگر بازار خودرو معتقد است که نتیجهبخشبودن این سیاستگذاریها به موضوعات دیگر اقتصادی همچون برجام نیز بستگی دارد.
تولید به نفع کدام قشر؟
اولین دستور رئیسجمهوری به خودروسازان تغییر سیاستگذاری در حوزه تولید است. افزایش۵۰درصدی تولید در سال ۱۴۰۱ نسبت به سال ۱۴۰۰، ایجاد سازوکارهای لازم به منظور تولید و عرضه حداقل یک خودروی اقتصادی و جایگزینسازی سه خودروی جدید باکیفیت با محصولات قدیمی سه رویکردی است که سیدابراهیم رئیسی بر آن تاکید کرده است.
«سپهر زنگنه» در گفتوگوی خود با «شهروند» با بیان اینکه اجرای سیاست افزایش تولید امکانپذیر است، تصریح کرد: «ما در سالهایی در کشور، نرخ تولید خودرو بیش از نرخ امروز را تجربه کردهایم، پس تکرار چنین موضوعی امری بعید نیست. اما یک نکته را باید یادآور شد که در آن دوران درآمد سرانه مردم بیش از امروز بود. امروز باید این پرسش را مطرح کرد که با توجه به قدرت خرید فعلی مردم، بازار خودروی داخلی تا چه میزان میتواند فروش داشته باشد.»
این تحلیلگر بازار خودرو با تایید این نکته که تقاضای امروز در بازار خودرو ناشی از اختلاف قیمت این محصول با کارخانه است، اضافه کرد: «اگر تولید بالا برود؛ خصوصا تولید خودروهای گرانقیمت، کارخانهدار باید به صورت عرضه اقساطی و تسهیلاتی کالای خود را ارایه دهد.» سپهر زنگنه معتقد است که سیاستگذار در این سیاست باید به سمت تولید خودرو به نفع قشر کمدرآمد نیز حرکت کند. او در اینباره میگوید: «افزایش تولید تنها راهکار نیست، باید به تولید خودرو برای اقشار ضعیف و متوسط نیز فکر کرد.»
سپهر زنگنه، کارشناس و تحلیلگر بازار خودرو: افزایش تولید تنها راهکار نیست، باید به تولید خودرو برای اقشار ضعیف و متوسط نیز فکر کرد
«ممکن» اما گران؟
تولید خودروهای جدید و پیشرفته، خودروهای برقی، از دیگر سیاستهایگذاریهای است که رئیس دولت سیزدهم در هشت فرمان خود بر آن تاکید کرده است. موضوعی که همواره مورد تاکید کارشناسان عرصه خودروسازی بوده است. «سپهر زنگنه» درباره این مسأله نیز میگوید: «اجرای این مسأله با توجه به اینکه نیاز به واردات برخی از قطعات از جمله باتری و… است، کمی گران تمام میشود. البته با توجه به تسهیل تجارت ایران و چین اگر دولت در این عرصه تسهیلات و یارانه ارایه دهد، امکانپذیر است. اما این سیاست نیز نمیتواند تاثیر چندانی در تامین خودرو برای اقشار ضعیف داشته باشد.»
بنا بر گفته این تحلیلگر تامین برق و زیرساختهای لازم نیز از ملزومات اجرای این طرح است.
چگونگی اجرا هشت فرمان مهم است؟
رئیس دولت سیزدهم در این هشت فرمان، دستوراتی در جهت تامین تقاضا در بازار و پایان سوداگری در بازار خودرو داده است. تامین قطعات مورد نیاز و ترخیص و عرضه فوری خودروهای دپوشده حداکثر در مدت دو ماه آینده، رفع موانع قانونی و اجرایی واردات خودرو در سال۱۴۰۱ به منظور ایجاد رقابت و تغییر در نحوه عرضه خودرو از جمله این سیاستگذاریهاست. موضوعی که با تایید و حمایت کارشناسان حوزه خودروسازی نیز همراه بوده است. سپهر زنگنه در ادامه گفتوگوی خود با «شهروند» با تاکید بر این مسأله که این سیاستها باید ادامهدار و بلندمدت اجرایی شود، تصریح کرد: «متاسفانه خودرویسازی در کشور ما با اشکال مختلف انحصار روبهرو است، یکی از شیوههای انحصار، مدیریت میزان ورود خودرو به بازار است. خودروساز تعیین میکند چه میزان و چه زمانی خودرو به بازار ارایه دهد؟»
بنا بر گفته این تحلیلگر خودرو شکست این انحصارها میتواند زمینه توسعه خودروسازی در کشور را فراهم کند. موضوع دیگری که سپهر زنگنه به آن اشاره دارد، مسأله واردات خودرو و چگونگی اجرای آن است. این کارشناس معتقد است که نحوی تعرفهگذاری میتواند در اجرای سیاست تاثیرگذار باشد. این تحلیلگر اقتصادی در پایان به این مسأله تاکید کرد که در تاثیر و نتیجهبخشبودن این سیاستها مولفه و متغیرهای بسیاری نقش دارند؛ مولفههای اقتصادی همچون قدرت خرید مردم، ثبات اقتصادی، تورم و…
فرمان خودروسازی در اختیار مدیران تازهنفس
مسأله ساماندهی و تغییر در ساختار خودروسازی موضوعی است که دولتهای گذشته نیز بر آن تاکید داشتهاند. 110هزار میلیارد تومان زیان در صنعت خودروسازی دلیل و برهانی روشن از سودآورنبودن صنعت خودروسازی در ایران است. به همین منظور در سیاستگذاریهای اتخاذشده در دولت سیزدهم تغییر در نگاه مدیریتی نیز در دستور کار قرار گرفته است. آنگونه که به نظر میرسد آیتالله رئیسی میخواهد اولین رئیسجمهوری باشد که خودروسازان را به سمت خصوصیسازی واقعی هدایت کند. فرمانهایی که رئیسجمهوری بعد از بازدید از ایرانخودرو داشته است، اگر به مرحله اجرا برسد، میتواند مسیر خودروسازی در کشور را تغییر دهد. نحوه تغییر در عرضه خودرو به مردم به منظور ایجاد شفافیت و افزایش رضایتمندی مردم و افزایش کیفیت و ایمنی خودروهای تولید داخل از دیگر تحولاتی است که خودروسازی در کشور در انتظار آن است.
این برنامهها با رویکرد مسألهمحوری، چالشهای کیفی محصولات و انتظارات مشتریان مورد بررسی دقیق قرار گرفته تا در مسیر تغییر و ساماندهی گام برداشته شود.