پایان رزم‌آرا، آغاز ملی شدن صنعت نفت ایران
«نبرد ملت» ارگان فدائیان اسلام: «رزم‌آرا به جهنم رفت و سایر خائنین به دنبال او رهسپار می‌شوند.»
«ما لیاقت لولهنگ‌سازی (آفتابه) هم نداریم. 50 سال است که آن را می‌سازیم ولی ترقی نکرده‌ایم، بعد چطور می‌توانیم خودمان صنعت نفت را اداره کنیم؟»
شهروند آنلاین| 71 سال پیش در چنین روزی، برابر 16 اسفند 1329 خورشیدی، سپهبد حاج‌علی رزم‌آرا، نخست‌وزیر وقت ایران که برای شرکت در مراسم ختم آیت‌اله فیض وارد مسجد شاه تهران (مسجد امام) شده بود، توسط خلیل طهماسبی از اعضای فداییان اسلام با شلیک سه گلوله به قتل رسید.
رزم‌آرا سرسخت‌ترین مخالف ملی شدن صنعت نفت ایران بود و به استناد جملات ابتدایی همین متن – که در جلسه‌ای خصوصی با نمایندگان مجلس به زبان آورده بود – عقیده داشت ایرانی‌ها توان فنی اداره صنعت نفت را ندارند، پس باید در مذاکره با انگلستان، برای افزایش سهم ایران از سود فروش نفت، چانه بزنیم.
او در واقع از موافقان تمدید قرارداد گس – گلشائیان بود که امتیاز بهره‌برداری از منابع نفت ایران را به انگلستان می‌داد. اقلیت مجلس شورای ملی و سیاسیون ملی‌گرا پس از انتشار سخنان توهین‌آمیز رزم‌آرا، فهمیدند تا او بر مسند قدرت است ملی‌شدن صنعت نفت ایران آرزویی بیش نخواهد بود.
با این وجود وحدت بین نیروهای ملی به رهبری دکتر محمد مصدق و فعالان مذهبی با سیادت آیت‌الله کاشانی در مبارزه علیه استعمار نوین انگلستان که بر منابع زیرزمینی ایران چنبره زده بود هم راه به جایی نمی‌برد، زیرا نخست‌وزیر قدرتمندی چون رزم‌آرا که از سوی دربار نیز حمایت می‌شد مقابل‌شان قد علم کرده بود.
باز کردن این گره کور در آن مقطع خاص، به واقع از دست هیچ کس جز نواب صفوی و یارانش بر نمی‌آمد، چنان‌که فردای ترور نخست‌وزیر قدرتمند ایران روزنامه «نبرد ملت» ارگان فدائیان اسلام بدون ذره‌ای واهمه تیتر زد: «رزم‌آرا به جهنم رفت و سایر خائنین به دنبال او رهسپار می‌شوند.»
یک روز پس از قتل رزم‌آرا، یعنی 17 اسفند 1329 خورشیدی کمیسیون نفت، طرح ملی کردن صنعت نفت را تصویب کرد. 10 روز بعد در 27 اسفند قانون ملی شدن صنایع نفت ایران توسط مجلس شورای ملی و دو روز بعد یعنی 29 اسفند 1329 در مجلس سنا به تصویب رسید.
مجلس شورای ملی دوره شانزدهم نیز در تاریخ 16 مرداد 1331 به درخواست شمس قنات‌آبادی (از یاران آیت‌الله کاشانی) در ماده واحده‌ای به قید سه فوریت چنین تصویب کرد: «چون خیانت حاج‌علی رزم‌آرا بر ملت ایران ثابت گردیده، هرگاه قاتل او استاد خلیل طهماسبی باشد، به موجب این قانون مورد عفو قرار می‌گیرد و آزاد می‌شود.»
به این ترتیب خلیل طهماسبی ضارب رزم‌آرا از زندان آزاد شد، اما 3 سال بعد، طی سوءقصدی نافرجام به یک نخست‌وزیر دیگر یعنی حسین علاء دستگیر و به همراه تعدادی از اعضای فداییان اسلام اعدام شد.
