پولاد امین، شهروندآنلاین: اصغر فرهادی که در یک سال اخیر، از جشنواره کن سال گذشته تا همین روزها -در آستانه آغاز یک دوره دیگر از فستیوال کن- با حواشی و جنجال‌های پرشماری مواجه بوده؛ به گفته رسانههای غربی احتمالا یک بار دیگر یکی از قله‌نشین‌های سینمای جهان خواهد بود. فیلمسازی که به‌رغم انتقادات پرشماری که از او در سال گذشته شاهد بودیم، اما با هر متر و معیاری باز هم پرافتخارترین هنرمند ایران بود و دست‌کم اینکه با دریافت جایزه بزرگ هیأت داوران جشنواره فیلم کن، مهم‌ترین جایزه سینمای ایران در سال 1400 را با فیلم «قهرمان» به دست آورد.
حالا این فیلمساز به ادعای نشریه اینترنتی ورایتی، در جشنواره امسال کن به عنوان رئیس هیات داوران این رویداد مهم سینمایی حضور خواهد داشت. این نشریه در این زمینه گفته اصغر فرهادی که به خاطر صحبت‌هایش در دوره گذشته جشنواره کن تا همین روزهای اخیر زیر ضرب انتقادات و اعتراضات مردم ایران بوده، به احتمال زیاد به عنوان رئیس هیات داوران دوره جدید جشنواره سینمایی کن معرفی خواهد شد.
از جشنواره به دادگاه
جشنواره کن سال گذشته البته تنها سکوی پرتاب اصغر فرهادی به سوی پرافتخارترین سینماگر ایران در سال 1400 نبود. این جشنواره علاوه بر یک جایزه بزرگ، فرهادی را در قامت یک متهم نیز در دادگاه دوستدارانش نشاند و مجبورش کرد اگر هم نمی‌خواهد به تردیدها و پرسش‌های مخاطبان ایرانی سینما پاسخ دهد، حداقل برای چند روز به آنها گوش سپارد و فرهادی هم به ناچار گوش به آن گلایه‌ها و انتقادها و اعتراض‌ها سپرد.
در توصیف شرایط اصغر فرهادی در فاصله جشنواره کن سال گذشته تا امسال می‌توان گفت که این فیلمساز ماجراهای عبرت‌آموزی در این فاصله از سر گذرانده است. در واقع او در جشنواره کن، وقتی در پاسخ پرسشی درباره مسئولیت‌های اجتماعی و سیاسی‌اش گفت که یک سینماگر است و نه یک فعال اجتماعی؛ خود را در معرض قضاوت مردمی قرار داد که در این سال‌ها تنها دلخوشی‌شان همین انتقادات و اعتراضات کوچک هنرمندانش بوده. مردمی که فرهادی را نه فقط به عنوان یک فیلمساز بین‌المللی و محبوب جشنواره‌ها، بلکه در قد و قامت یک فعال آزادی‌خواه و عدالت‌طلب می‌خواستند و برخلاف گروهی که همین فرهادی موفق و جایزه‌بگیر برای‌شان کفایت می‌کرد، خواهان انجام وظایف و مسئولیت‌هایی دیگر از سوی فرهادی بودند که دِین کمی به مردمان این سرزمین به گردنش نبود.
نتیجه این دوگانگی البته بیشترین آسیب را به خود فرهادی زد. فیلمسازی که علاوه بر جایزه بزرگ هیأت داوران جشنواره فیلم کن به واسطه جوایز و نامزدی‌هایی که از فستیوال‌ها و مراسمی چون آسیاپاسیفیک، وایادولید، گلدن‌گلوب، پالم‌اسپرینگز و حتی اسکار گرفت، می‌توانست به سال 1400 به‌عنوان سال موفق دیگری به سیاق تمام سال‌های اخیرش فکر کند، اما سر از دادگاه مردم و اتهام وسط‌بازی درآورد و یکی از تلخ‌ترین سال‌های زندگی‌اش را تجربه کرد.
از دادگاه به جشنواره
دادگاه مردمی به اتهام وسط‌بازی البته تنها درگیری بزرگ فرهادی در یک سال اخیر نبوده و این فیلمساز در این بازه زمانی دردسرهای دیگری را هم از سر گذرانده است. از جمله حضور در یک دادگاه واقعی- به اتهام سرقت ادبی- که باعث شد انتشار اخباری درباره حضور احتمالی اصغر فرهادی به عنوان رئیس هیات داوران هفتاد و پنجمین دوره جشنواره سینمایی کن بازتاب چندان مناسبی در بین مخاطبان و رسانههای سینمایی نداشته باشد و آنها با ذکر حواشی اخیر او و شایعاتی درباره اتهام سرقت ادبی در فیلم آخرش «قهرمان»، فرهادی را در برهه زمانی حال حاضر گزینه چندان مناسبی برای جلوس بر صندلی ریاست داوران چنین جشنواره‌ای ندانند و به دوگانگی حضورش در محضر قضاوت (در ایران در مقام متهم و در کن در قامت رئیس قضات) نگاهی کنایه‌وار و طعنه‌آمیز داشته باشند.
از نگاه ورایتی- که به هر دلیل همواره مدافع بی‌چون و چرای سینما و سینماگران ایرانی بوده- البته حتی به‌رغم انتشار اخبار و جزییاتی درباره حواشی و جنجال‌های ماه‌های اخیر اصغر فرهادی و به خصوص اتهام استفاده غیرقانونی از مستند «دو سر برد، دو سر باخت» آزاده مسیح‌زاده در داستان فیلم «قهرمان» این فیلمساز با توجه به سابقه و جایگاه والایش در سینمای جهان، نه فقط یکی از کاندیداهای اصلی بلکه یکی از سزاوارترین هنرمندان برای ریاست هیات داوران این فستیوال بزرگ جهانی است. فیلمسازی که علاوه بر افتخارات بزرگی چون دو جایزه اسکار، با توجه به محبوبیتش در کن، فرصت مضاعفی برای ریاست داوران این جشنواره باید داشته باشد. به هر حال فرهادی نه فقط در 10 سال اخیر همه فیلم‌هایش را در کن رونمایی کرده، که سال گذشته با فیلم «قهرمان» برنده جایزه بزرگ هیات داوران کن نیز شده و همین نیز شانس‌اش را برای جلوس بر صندلی ریاست هیات داوران جشنواره بیشتر می‌کند.