دیگه تمومه ماجرا/آزادسازی دلارهای خانگی/ بدون برجام؛ بدون FATF/پولپاشی جنجالی
مرور روزنامههای صبح کشور
موضوعاتی همچون شفافیت آرای نمایندگان ، دلارهای خانگی ، نژادپرستی غربی ، رکوردهای فروش نفت ایران بدون برجام ، قيمت اقلام خوراكي ، حذف قرعهکشی خودرو ، منابع و مصارف اتاق بازرگانی ایران ، تظاهرات گسترده در فرانسه علیه کاندیداها و حضور لوتار ماتئوس در تهران مورد توجه روزنامه ها بود
بیشتر روزنامه های امروز به موضوع ادامه احداث پتروشیمی میانکاله پرداختند و در کنار آن به موضوعاتی همچون شفافیت آرای نمایندگان ، دلارهای خانگی ، نژادپرستی غربی ، رکوردهای فروش نفت ایران بدون برجام ، قيمت اقلام خوراكي ، حذف قرعهکشی خودرو ، منابع و مصارف اتاق بازرگانی ایران ، تظاهرات گسترده در فرانسه علیه کاندیداها و حضور لوتار ماتئوس در تهران پرداختند. با هم مروری داریم به برگزیده این اخبار و تحلیل ها؛
فرار زیرکانه مجلس از شفافیت
روزنامه ابتکار:با توجه به اینکه منتخبان دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی با شعار تحقق شفافیت آرای نمایندگان راهی ساختمان هرمی خیابان بهارستان شدند، نمایندگان این مجلس باید ابتدا این شعار را درون خود محقق کنند تا بتوانند مطالبه شفافیت را از سایر دستگاهها مطرح کنند.به گزارش تسنیم، محمد عرفان همتی آذر: «وعده رئیس مجلس مبنی بر در دستور کار قرار گرفتن طرح شفافیت آرای نمایندگان تا پایان ماه رمضان تنها در صورتی محقق خواهد شد که اولویتدار شدن این طرح با درخواست تعدادی از نمایندگان در صحن علنی مطرح شود و به تصویب برسد، در غیر اینصورت با توجه به تعداد بالای طرحهای عادی که پیش از طرح شفافیت در نوبت بررسی قرار دارد، بهاحتمال زیاد بررسی طرح شفافیت آرا حتی به عمر مجلس یازدهم قد نخواهد داد.» این بخشی از اظهارات سمیه محمودی سخنگوی کمیسیون آییننامه داخلی مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با تسنیم است، اظهاراتی که بیانگر آن است که طرح شفافیت آرای نمایندگان در وضعیت چندان مطلوبی قرار ندارد و این احتمال هست که پرونده شفافیت آرا بهعنوان یکی از اصلیترین شعارهای منتخبان مجلس یازدهم راهی بایگانی بهارستان شود،بهویژه آنکه بدانیم نمایندگان این روزها مترصد ارائه طرح جدیدی تحت عنوان «شفافیت قوای سهگانه، دستگاههای اجرایی و سایر نهادها» هستند؛ طرحی که در مقدمه آن تصریح شده است که با هدف ارتقای سرمایه اجتماعی در جمهوری اسلامی ایران و تقویت باور عمومی تهیه شده است.
آزادسازی دلارهای خانگی
روزنامه ایران: پس از جهشهای ارزی در سالهای گذشته که بهای دلار را به بالای 30 هزار تومان رساند، این بازار در ماههای گذشته با آرامش نسبی همراه بوده است. هرچند دلالان و واسطهها همچون گذشته سعی دارند تا با موجسواری روی اخبار سیاسی و بخصوص مذاکرات هستهای، از آب گلآلود ماهی بگیرند، اما نگاهی به روند قیمتی ارزهای عمده بازار رسمی حاکی از سیر منطقی بازار است.با استقرار دولت سیزدهم و به واسطه افزایش قابل توجه صادرات نفتی و غیرنفتی، طرف عرضه ارز بشدت تقویت شد. این درحالی است که در سالهای گذشته معضل اصلی بازار ارز ضعیف شدن طرف عرضه و رشد تقاضا بود که موجب برهم خوردن تعادل بازار و ثبت رکوردهای قیمتی جدید میشد. اما همزمان با رشد صادرات غیرنفتی و نفتی و از آن مهمتر رشد بازگشت ارز حاصل از آن به کشور، باعث شد تا دستان بانک مرکزی به عنوان نهاد ناظر بازار ارز پر شود و توان مدیریت این بازار مهم را داشته باشد.در همین راستا، وزیر نفت از 2.5 برابر شدن وصول درآمدهای نفتی و بازگشت ارز آن به کشور خبر داده بود. آماری که با قرار دادن آن کنار آماری که از سوی رئیس کل بانک مرکزی اعلام شده است، نشان دهنده تقویت قابل توجه بخش عرضه دربازار ارز است.
واضح و جاری مثل نژادپرستی غربی!
روزنامه جوان:دوگانه عجیبی است: همانقدر که در پلشتی نژادپرستی، هیچکس هیچ تردیدی ندارد، در اثبات نژادپرستیِ رخنهکرده در ساختار غرب دینگریز هم هیچ شک و شبههای نیست. با بیانی دیگر، غربیها گوش عالم را از مذمت چیزی کر کردهاند که از قضا خودشان استاد بلامنازع آن رذیله هستند. وقیح بودن معنایی جز این دارد؟گویا غرب امروز، نه فقط بر پایه نژادپرستی، استعمار و بردهداری تشکیل شده، که حیاتش را هم در گرو همین پلشتیها میداند. عجیب نیست که پاپ به این حجم نژادپرستی نهادینه شده در غرب معترف است، عجیب آن است که چرا این اقدام مشمئزکننده نهادینه شده جاری، تا این حد بدون پاسخ و اقدامی قاطع از سوی جامعه جهانی (نه سازمانهای جهانیِ غربی شده) رها شده است.مرور عناوین این اخبار که در رسانههای غربی هم منتشر شده، خالی از لطف نیست: [حتی]اسرائیلیهای سیاهپوست را عقیم میکنند. چندصد کودک بومی در کلیساهای کانادا زنده بهگور شدهاند. افزایش خشم امریکاییها از جنایت کشتار روزافزون سیاهپوستان از سوی پلیس این کشور. حملات نژادپرستانه علیه بازیکنان فوتبال مطرح در انگلستان، اتحادیه فوتبال را به واکنش واداشت. اعراب در سرزمینهای اشغالی با سختترین برخوردهای نژادپرستانه یهودیها درگیر هستند. در جنگ ظالمانه علیه یمن، هزاران کودک یمنی از دنیا رفتهاند، اما نهادهای بینالمللیِ غربی حتی یک قطعنامه هم علیه بانیان و ادامهدهندگان جنگ در یمن صادر نکردهاند. اوکراینیها به رنگینپوستان اجازه خروج از مناطق جنگزده نمیدهند.
میانکاله باید میانکاله بماند
روزنامه خراسان: اگرچه با ورود رئیسجمهور و دستگاه قضا ادامه احداث پتروشیمی میانکاله تا تکمیل گزارش محیط زیست متوقف شده است، اما با روشن شدن ابعاد تازهای از ماجرا، به نظر میرسد همچنان باید منتظر دستور قطعی لغو احداث این مجتمع بود و تا نهایی نشدن آن پا پس نکشید. بازخوانی یک پرونده هشتم مهرماه سال 99، شرکت ملی صنایع پتروشیمی کشور جواز تاسیس مجتمع پتروشیمی امیرآباد مازندران را از دولت وقت دریافت کرد و هیئت وزیران دولت دوازدهم هم در بند4 مصوبه 17 اسفند 99، بر آن تصریح کرد: «ایجاد زیرساختهای لازم برای احداث یک پارک اختصاصی تولید پروپیلن از گاز طبیعی در منطقه امیرآباد مازندران مشتمل بر تامین و آمادهسازی زمین، احداث مخازن و تاسیسات انتقال پروپیلن به منظور استقرار واحدهای تبدیل گاز طبیعی به پروپیلن جمعا به ظرفیت 400 هزار تن در سال و احداث تاسیسات انتقال پروپیلن به منطقه عمومی دامغان». به استناد همین مجوز، برخی اقدامات اولیه برای احداث پتروشیمی در 95 هکتار از اراضی روستای حسینآباد بهشهر آغاز شد و «احمد وحیدی» وزیر کشور دولت سیزدهم هم بیستم اسفندماه 1400، در سفر استانی دولت به استان مازندران کلنگ احداث این مجتمع را بر زمین زد؛ احتمالا بدون اطلاع از اینکه مجوز زیست محیطی این پروژه هنوز صادر نشده است. واکنش های گسترده و دستور رئیس جمهور به هر حال این کلنگزنی وزیر، اعتراضات افکار عمومی و فعالان محیط زیست را شعلهور کرد و برخی هنرمندان و چهرهها نیز برای حفظ میانکاله دست به کار شدند. هرچند ورود چهرهها به مذاق برخی مسئولان محلی از جمله استاندار مازندران خوش نیامد اما به هر حال قطعی بودن نداشتن مجوز زیست محیطی، دلیل محکمی بود که شخص رئیسجمهور دستور توقف پروژه تا تکمیل مطالعات را بدهد. البته این دستور هم برای برخی چندان کارساز نبود و فعالیت شبانه احداث مجتمع را دنبال کردند تا اینکه با ورود دستگاه قضایی، کار تا زمان تکمیل گزارشها، رسما متوقف شد.
بدون برجام؛ بدون FATF
روزنامه کيهان: هفته گذشته سید ابراهیم رئیسی در دیدار با اصحاب رسانه روایتی دیگر از ناامیدی در دولت تدبیر و امید ارائه داد و گفت: «در مرداد ماه که دولت تغییر کرده بود ولی وزرا هنوز رای اعتماد نگرفته بودند، کابینه آقای روحانی میگفتند که توان پرداخت حقوق مرداد را نداریم.» روایت آقای رئیسجمهور اگرچه تازه بود اما هرگز رویدادی جدید محسوب نمیشد. کابینه «نمیشود، نمیتوانیم» در دولتهای یازدهم و دوازدهم از این موارد بسیار داشت.28 خرداد 1398، تقریبا یک سال پس از آنکه «دونالد ترامپ» برخلاف محاسبات «محمدجواد ظریف» با یک «چرخش قلم» از برجام خارج شد، «بیژن زنگنه» وزیر وقت نفت طی سخنانی گفت: «هیچ نفتی نمیتوانیم بفروشیم، حتی اگر بفروشیم، پولش را نمیتوانیم بیاوریم.» دولتمردان تدبیر و امید(!) اساساً فروش و صادرات نفت را بدون برجام امری «نشدنی» تلقی میکردند. «حسن روحانی» رئیسجمهور وقت، 16 فروردین 1395 در دیدار مسئولان وزارت ارتباطات گفت: «اگر برجام نبود، قدم به قدم حتی یک بشکه نفت را هم نمیتوانستیم صادر کنیم.» سخنی که تقریبا سه ماه بعد توسط «محمدباقر نوبخت» معاون رئیسجمهور و رئیسسازمان برنامه و بودجه نیز تکرار شد و او در 25 تیر 1395 گفت: «اگر برجام نبود، باید نفت در برابر غذا را تحمل میکردیم.» البته چیزی نگذشت که آقای نوبخت مجبور به اصلاح سخنان خود شد و 13 شهریور 1399 در حالی که برجام همچنان بود و توسط دولت وقت اجرا میشد، او در نشست اعضای شورای توسعه و برنامهریزی همدان گفت: «این بیانصافها و دژخیمان حتی برای غذا و دارو اجازه فروش یک قطره نفت را نمیدهند و اگر هم به فروش میرسد، امکان تبادل مالی نباشد.» اما همانطور که تمامی حقوق و دستمزدها نه فقط در مرداد ماه 1400 که تا پایان سال 1400 در نبود برجام توسط دولت سیزدهم بدون تأخیر و استقراض پرداخت شد؛ نفت ایران نیز بدون برجام رکوردهای فروش و تولید تازهای به ثبت رساند.
حذف تدريجي كالاها از سبد خانوار
اعتماد:قيمت اقلام خوراكي طي سالهاي اخير نوسانهاي ريز و درشت و تقريبا هميشگي و افزايشهاي شديدي داشته است. اگرچه عمده توجه بخش تصميمساز كشور به سمت كنترل قيمت مواد غذايي بوده، اما مقايسه دادههاي رسمي نشان ميدهد سبد كالاهاي غيرخوراكي مانند بهداشت و درمان، آموزش و تفريح و سرگرمي نيز از گزند سياستهاي مالي و پولي در سالهاي اخير در امان نمانده و نسبت خالص هزينهشان به كل هزينههاي خانوارها تغيير كرده؛ دادههاي رسمي نشان ميدهد خانوادهها پس از تكانههاي قيمتي از سهم برخي كالاهاي غيرخوراكي خود مانند تفريح و حتي آموزش كاستهاند به جاي آن به سهم هزينهاي مسكن و بهداشت و درمان افزودهاند. اين گزاره نشاندهنده رفتاري منطقي در زمان تورمهاي ناگهاني است؛ اما تداوم اين روند ميتواند مشكلات زيادي را براي خانوادهها و نسلهاي آتي ايجاد كند. به عنوان مثال بيتوجهي به آموزش يا تفريح در آينده اثرات جبرانناپذيري بر جمعيت خواهد گذاشت. براساس گزارشهاي رسمي در سال 96 نسبت هزينه خالص تفريحات و سرگرمي به كل هزينه خانوارهاي شهري حدود 3 درصد بود كه در سال 99 به 1.9درصد رسيد. اين وضعيت براي خانوارهاي روستايي رسيدن از سهم 1.9 به 1.6درصد بود. توزيع نامناسب درآمد و بالا بودن هزينههاي زندگي كه خودش را در افزايش ضريب جيني نشان ميدهد نيز از ديگر نمودهاي عيني دهه 90 اعلام شده است.
۱۵۰۰ میلیارد تومان پول در اتاق بازرگانی ناپدید شد
فرهیختگان: براساس قانون مصوب سال 1369 و اصلاحی سال 1390، اتاق بازرگانی ایران (بهاختصار اتاق ایران) بهمنظور کمک به فراهم آوردن موجبات رشد و توسعه اقتصاد کشور، تبادل افکار و بیان آرا و عقاید مدیران صنعتی، معدنی، کشاورزی و بازرگانی تاسیس شده است. قانون میگوید (ماده 2 قانون تاسیس اتاق بازرگانی) اتاق بازرگانی ایران موسسهای غیرانتفاعی بوده و دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی است. قانونگذار بهطور سفت و سخت قوانینی را برای تامین منابع مالی اتاق بازرگانی مصوب کرده که شامل حق عضویت سالانه اعضا، تمدید سالانه کارت بازرگانی، سهم ۴ در هزار سود سالانه اعضا و سهم ۳ در هزار درآمد دارندگان کارت بازرگانی است. اما از آنجا که -طبق ماده 2 قانون اتاق بازرگانی این موسسه- موسسهای غیرانتفاعی است، دیوان محاسبات و سازمان حسابرسی تاکنون به منابع و مصارف اتاق ورود نکردهاند. جالبتر اینکه قرار بود دریافتی اتاق ابتدا توسط وزارت اقتصاد وصول و به حساب اتاق واریز شود اما اتاقیها از همان ابتدا قانون را دوره زدند و حسابها را شخصی و اتاق را به تاریکخانه بخش خصوصی تبدیل کردند. گزارش پیش رو ماحصل مدت زمان زیادی تحقیق و پژوهش «فرهیختگان» از وضعیت منابع و مصارف اتاق بازرگانی ایران است. نتایج گزارش نشان میدهد تفاوتهای بسیار اساسی در منابع و مصارف اتاق بازرگانی ایران وجود دارد، بهطوریکه فقط در 40 شرکت دریافتی اظهارشده اتاق بازرگانی با ارقام واقعی که باید از این 40 شرکت میگرفت، اختلاف 1500 میلیارد تومانی دارد.
چرا ناظم متخلف معرفی نشد؟
روزنامه شرق: انتشار ویدئویی جنجالی از قیچیکردن موهای دانشآموزان یک مدرسه به دست ناظم در روزهای اخیر در شبکههای اجتماعی خبرساز شد. این کلیپ چهره دانشآموزانی را نشان میدهد که در صف حیاط مدرسه هستند و منتظر برای اینکه وارد کلاسها شوند؛ اما به ناگاه یکی از اولیای مدرسه که به نظر میآید ناظم مدرسه باشد، در تصویر حاضر میشود و با قیچی سراغ موهای دانشآموزان میرود. این فرد با حالتی تند پسران دانشآموز را که همه آنها در رده سنی کودک قرار دارند، با شدت میکشد و دستهای از موهایشان را کوتاه میکند.کوتاهی موهای دانشآموزان پسر در مدارس از قدیم وجود داشته است؛ موضوعی که با تکیه بر بهداشت ایجاد شد و هدفش این بود که با کوتاهی موها، دانشآموزان را از گزند بیماریهای پوستی شبیه به شپش محفوظ نگه دارد. حساسیتی که به نظر میرسید با رشد و پیشرفت سطح بهداشت در کشور کمتر شود یا نحوه برخورد با آن در چارچوبی طبیعی پیش برود، نه اینکه تبدیل به ابزار کنترلگری باشد. انتشار این ویدئو در شبکههای اجتماعی خیلی زود باعث شد تا مردم از تجربه زیسته خود در دوران مدرسه بنویسند؛ از سختگیریهایی که برخی از اولیای مدرسه نسبت به این موضوعات داشتند و گاهی با برخوردها تند و سلبی دست به تنبیه دانشآموزان میزدند. نگاهی به شبکههای اجتماعی بهخوبی پرده از برخی از این تجارب برمیدارد. برای مثال زنی که نوشته بود: «در آستانه 40سالگی یاد روزی افتادم که به خاطر به همراه داشتن پوستر دروازهبان تیم ملی فوتبال در کیفم، سه روز از مدرسه اخراج شدم» یا مردی که نوشته بود: «حالا شما برای این کودکان غصه خوردید، اما یک روز هم در مدرسه، همه ما را به صف کردند.
خط پایان قرعهکشی خودروکجاست؟
همشهری:حذف قرعهکشی خودرو یکی از وعدههای وزیر صنعت، معدن و تجارت برای سال1401 است؛ وعدهای که بهنظر میرسد زمینههای تحقق آن دستکم در کوتاهمدت فراهم نباشد. با این حال لغو قرعهکشی سایپا در هفته گذشته شایعات مربوط به احتمال حذف طرح فروش خودرو به شیوه قرعهکشی را تقویت کرد. بسیاری از فعالان بازار این رویداد را بهعنوان مقدمهای برای کنار گذاشتن قرعهکشی از برنامههای فروش خودروسازان ارزیابی کردند؛ ادعایی که هنوز هیچیک از مقامهای وزارت صنعت و شرکتهای خودروساز آن را تأیید نکردهاند.شکاف عمیق میان عرضه و تقاضا، مهمترین عامل ایجادکننده شکاف بین قیمت کارخانه و بازار و در نتیجه افزایش استقبال از طرحهای قرعهکشی خودروسازان است. اختلاف میان عرضه و تقاضا براساس برآورد کارشناسان بازار خودرو 500هزار دستگاه در سال است. آمارها نشان میدهد تیراژ کل تولید خودروسازان داخلی در سال گذشته 900هزار دستگاه بوده است؛ درحالیکه میزان تقاضای بازار خودرو بهگفته معاون صنایع حملونقل وزارت صمت، یکمیلیونو400هزار دستگاه در سال برآورد میشود. منوچهر منطقی، اوایل هفتهگذشته با اشاره به اینکه در فروردینماه اتفاقی در جهت تحقق هدف حذف قرعهکشی خودرو نخواهد افتاد، بالا رفتن تیراژ تولید در ماههای آینده را شرط این امر اعلام کرد و گفت: اگر تولید خودرو به یکمیلیونو۴۰۰هزار دستگاه برسد، دیگر کسی بهدنبال قرعهکشی نخواهد رفت؛ بنابراین تولید امسال روی عدد 1.5میلیون دستگاه برنامهریزی شده که عرضه و تقاضا به هم نزدیک شود.
دیگه تمومه ماجرا
وطن امروز: دانشجویان دانشگاه سوربن شعار نه مکرون، نه لوپن سر دادند.فعالان زیستمحیطی روز شنبه در اعتراض به برنامههای آب و هوایی نامزدهای ریاستجمهوری فرانسه، یک میدان اصلی در مرکز پاریس را مسدود کردند. به گزارش خبرگزاری رویترز، گروهی موسوم به شورش علیه انقراض در وبسایت خود اعلام کرد قصد دارد یک مکان اصلی در پاریس را مسدود کند تا چرخه انتخاباتی در این کشور مختل شود. اگرچه هزینههای زندگی، موضوع اصلی کارزار انتخاباتی فرانسه است، سیاستهای بخش انرژی ارتباط تنگاتنگی با آن دارد و «امانوئل مکرون» رئیسجمهوری این کشور و «مارین لوپن» رقیب راستگرای وی سیاستهای بسیار متفاوتی را در زمینه بخش انرژی تجدیدپذیر ارائه دادهاند. «لو» یک معلم تاریخ که ۲ سال پیش به جنبش شورش علیه انقراض پیوست، گفت: ما این میدان در پاریس را مسدود میکنیم تا در مخالفت با جایگزینهایی که نداریم، شورش کنیم. وی افزود: این انتخابات، برای ما هیچ گزینهای بین انتخاب یک نامزد راست افراطی با دیدگاههای نفرتانگیز و نامزدی که طی 5 سال مساله شناخت محیطزیست را کنار گذاشت و دروغ گفت، باقی نمیگذارد. در همین حال، صدها نفر در پاریس در مخالفت با برنامههای نامزدهای انتخاباتی فرانسه تجمع کردند و برخی به نشانه اعتراض روی زمین دراز کشیدند.
پولپاشی جنجالی
جام جم: احتمالا ویدئوی حضور لوتار ماتئوس در تهران ظرف ۴۸ ساعته گذشته، حداقل چند بار در فضای مجازی مقابل چشمان شما آمده است. او دنبال علی دایی بود و میگفت آقای گل سابق جهان در تهران است ولی جواب تماسها و پیامهایش را نمیدهد. در کنار این، ویدئوهای دیگری هم از حضور او به همراه آندریاس برمه(زننده گل برتری آلمان در فینال جام جهانی ۱۹۹۰ مقابل آرژانتین) مارکوس مرک(داور پیشکسوت آلمان) و همینطورپیر لوییجی کولینا(یکی از برترین داوران جهان و رئیس کمیته داوران فیفا) در فضای مجازی منتشر شد. حضور ناگهانی آنها در تهران، غافلگیری بزرگ روز جمعه بود. خیلیها مشتاق بودند بدانند میزبان این چهرههای سرشناس چه کسانی هستند؟ فدراسیون فوتبال؟ یک باشگاه فوتبال؟ یک شرکت بزرگ خصوصی؟ احتمالا به ذهن هیچکس خطور نمیکرد که ماتئوس و برمه به همراه دو چهره مطرح دنیای داوری تنها برای قیچی کردن روبان افتتاحیه یک باشگاه بدنسازی در مجموعه سام سنتر تهران آمده باشند اما این عین واقعیت بود. یک فرد متمول که به تازگی باشگاهی مدرن افتتاح کرده، با پرداخت رقمی بین ۵ هزار تا ۱۰هزار دلار، آنها را برای ۲۴ ساعت به تهران کشانده بود. جالب اینجاست که در مراسم افتتاحیه این باشگاه بدنسازی، دراگان اسکوچیچ سرمربی تیم ملی هم حضور داشت! گویا ماتئوس گرانترین مسافر این سفر ۲۴ ساعته به ازای دریافت ۱۰ هزار دلار(حدودا ۲۵۴میلیون تومان) بوده است، البته معلوم نیست ریشه این پولها از کجاست و این ولخرجیهای یک شبه بر چه مبنایی صورت میپذیرد.به بهانه این حضور و این سفر پرسر و صدا، سروقت هزینه سفر چهرههای مطرح به تهران برویم.