چهاردیواری‌های ناامن
گزارش‌های جهانی و دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی از افزایش خشونت‌ها علیه کودکان می‌گویند
در دوران اپیدمی کرونا کودکان بیشتر از گذشته تحت‌تأثیر خشونت قرار گرفته اند. خشونت مسأله‌ای اجتماعی است. خشونتی که در لایه‌های مختلف جامعه به انحای مختلف به چشم می‌خورد.خشونت علیه کودکان یکی از اشکال خشونت است. خشونتی که بارها بحث داغ گفت‌وگوها، تحقیقات و… بوده است. هرچند این تحقیقات و بررسی‌ها تأثیری در کاهشی‌بودن روند خشونت علیه کودکان نشده‌اند و حالا آمارها روایتگر این مسأله‌اند که کرونا به آمارها شکل صعودی داده است.
مسئول مرکز تحقیقات مدیریت رفاه اجتماعی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی دلیل این افزایش را حضور زیاد والدین در خانه‌های کوچک در دوران کرونا می‌داند.
دورانی که باعث شده شاهد افت قابل توجه خدماتی باشیم که به کودکان ارایه می‌شود. مروئه وامقی از گزارش‌هایی می‌گوید که در ایام کرونا از خشونت‌ها روایت می‌کنند، کودکانی که در ایام همه‌گیری بیشتر شاهد خشونت بزرگسالان به یکدیگر بوده‌اند. هرچند به باور وامقی حضور دایم کودک در خانه و دسترسی آنها به فضای مجازی در سطح جهانی هم از دلایل تأثیرگذارند.
او می‌گوید: «حفافظت از کودکان کمتر بوده و آنها به راحتی به فضای مجازی دسترسی داشته‌اند.»مسئول مرکز تحقیقات مدیریت رفاه اجتماعی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی بر این باور است که کودکان زیادی در ایام کرونا، سرپرست خود را از دست داده یا به این دلیل که سرپرستان کودکان از کار بیکار شده، آنها مجبور به کار شده‌اند
کودکان؛ قربانیان اصلی
34درصد دختران فراری در گفتن از عامل فرارشان متهم ردیف اول را تجربه خشونت از سوی والدین‌شان معرفی می‌کنند.
زنان بیشترین خشونت را از مردان‌شان می‌بینند، اما خشونت منجر به قتل توسط زنان بیشتر از مردان است.
آمارهای جهانی سازمان ملل هم می‌گویند از هر پنج کودک در جهان، یک کودک قربانی خشونت می‌شود. همین آمارها می‌گویند 90درصد کودکان شاهد خشونت خانگی‌اند. بیش از 80درصد زنان دنیا هم قربانی خشونت جنسی و فیزیکی از سوی شرکای زندگی خود هستند.
در هر دقیقه در دنیا ۲۰نفر قربانی خشونت خانگی‌اند. خشونت‌هایی که تأثیر منفی‌شان را بر همه اعضای خانواده می‌گذارند.
متأسفانه کودکان چه زمانی که مورد خشونت قرار می‌گیرند، چه زمانی که شاهد رفتار‌های آزارگرانه و خشونت‌آمیز از سوی اعضای خانواده نسبت به دیگران هستند، بیشترین آسیب را می‌بینند.
آزارهایی دور از چشم
کرونا که دنیا‌گیر شد. ناقوس تعطیلی در شهرها به صدا درآمد. شهرها، مدارس، کافه‌ها و… به تعطیلی رفتند. قرنطینه مدتی در شهرها دوام آورد تا جای خود را به محدودیت‌ها بدهد، اما کودکان همچنان خانه‌نشین بودند.
آموزش مجازی شد. پارک‌رفتن و تفریح‌کردن هم محدودیت‌هایی به خود دید. بچه‌ها ماندند و چهاردیواری خانه‌ها. کودکانی که دبیرکل سازمان ملل متحد از نگرانی‌اش در مورد سوءتغذیه و خشونت خانگی‌بودن‌شان در دوران کرونا گفت. «رکود اقتصادی باعث مرگ صدها هزار کودک خواهد شد.»
آنتونیو گوترش از توقف یک‌ونیم میلیون کودک و نوجوانی گفته بود که در 188 کشور جهان مجبورند فعالیت‌های آموزشی‌شان را متوقف کنند.
گوترش از 310میلیون شاگردی گفته بود که برای داشتن منبع تغذیه به مدرسه متکی بودند؛ کودکانی که هم قربانی و هم شاهد خشونت خانگی‌اند.
یکی از مواردی که او بر آن تأکید داشت، توقف واکسیناسیون فلج کودکان و سرخک حداقل در 23 کشور جهان بود. «در پی افزایش بیماری، کودکان بیمار توانایی دسترسی به مراقبت‌های کمتری دارند.»
گزارش یونیسف هم از صدها میلیون کودکی گفت که در سراسر جهان در دوران شیوع کرونا در معرض انواع کودک‌آزاری‌ها ازجمله بدرفتاری، خشونت جنسی، بهره‌کشی، محرومیت اجتماعی و جدایی از مراقبان‌شان قرار دارند.
آزارهایی که درمیان چهاردیواری‌ها اتفاق می‌افتند و از دید ناظران پنهان می‌مانند. اتفاقی زیرپوست خانه‌ها درحال افزایش است.
محققان و صاحب‌نظران معتقدند حدود 80درصد کودک‌آزاری‌ها در خانواده اتفاق می‌افتند؛ توسط افراد قابل اعتماد. وضعیتی که در اغلب اوقات مقصر والدین‌اند.
قانونی که بازدارنده نیست
گزارش‌های سالانه مجموع فعالان حقوق بشر هم روایتگر آزار کودکان در سال 2019 است.
گزارشی که تأکید دارد در رسته حقوق کودکان، دست‌کم هزار و 290هزار مورد کودک‌آزاری، 31 مورد تجاوز و آزار جنسی، 10 مورد قتل و 31 مورد خودکشی رخ داده است.
در کشور ما هم براساس آخرین آمارها، 40درصد از موارد خشونت خانگی مربوط به کودک‌آزاری است؛ 50درصد مربوط به غفلت و بی‌توجهی، 30درصد آزار جسمی، 16درصد روانی و عاطفی و 4درصد جنسی است.
محققان و صاحب‌نظران معتقدند حدود 80درصد کودک‌آزاری‌ها در خانواده اتفاق می‌افتند؛ توسط افراد قابل اعتماد. وضعیتی که در اغلب اوقات مقصر والدین‌اند.
افزایش روزبه‌روز آمار خشونت علیه کودکان نشان می‌دهد دیگر نمی‌شود از کنار کودک‌آزاری به راحتی عبور کرد.
تحقیقات نشان می‌دهند وجود‌نداشتن عوامل بازدارنده، اجرانشدن قاطع قانون، نبودِ زیرساخت‌های فرهنگی، شرایط اقتصادی وخیم جامعه، اعتیاد، فقر و اختلالات روانی، باعث افزایش خشونت علیه کودکان می‌شود.
مصوبه سال 81 مجلس می‌گوید صدمه، آزار، شکنجه جسمی و روحی کودکان، جلوگیری از تحصیل آنان، رسیدگی‌نکردن به سلامت و بهداشت جسمی و روانی کودکان جرم است.
جرمی که تا 6 ماه زندان یا پرداخت جریمه نقدی، مجازات دارد. هرچند این قوانین به قول فعالان حقوق کودک، ناکافی و غیربازدارنده است.
کودک‌آزاری یک جرم عمومی است و تک‌تک افراد جامعه و به‌خصوص افراد دغدغه‌مند درحوزه کودک، وظیفه دارند موارد خشونت علیه کودکان را به شماره تلفن ۱۲۳ گزارش دهند.