زغال را احتمالاً بتوان بیشترین و کم ارزشترین ماده کربنی در طبیعت لقب داد. اما همین زغال پسرعمویی دارد که بعضاً نمیتوان برایش قیمتی تعیین کرد! تا سال 1726 میلادی تنها نقطه از کره زمین که در آن الماس برداشت میشد هندوستان بود. از این سال به بعد در دیگر نقاط این کره خاکی نیز الماس یافت شد.
از سال 1726 تا کنون، روز به روز به محبوبیت الماس این کربن گرانبها افزوده میشود. این روزها خیلیها برای خرید و تصاحب الماس، هر بهایی را میپردازند!
زاده شدن از راه گرما و فشار
اتمهای کربن تحت فشار و گرمای گوشته زمین متبلور میشوند. به همین دلیل، تشکیل شدن الماس طی میلیاردها سال اتفاق میافتد. متداولترین روش تشکیل الماس، از راه فوران مواد مذاب آتشفشانی به سمت بالا و از گوشته زمین است.
نخستین استخراجها در هند
الماس نخستین بار در هند و تقریباً 4 قرن قبل از میلاد مسیح استخراج شد. هند تنها منبع الماس در دوران باستان است. به همین خاطر هند از زمانهای بسیار دور تا سال 1726 به عنوان منبع اصلی الماس در جهان شناخته میشد.
الماسداران مشهور در جهان
در فهرست بلندبالای کشورهای پیشرو در تولید الماس میتوان به روسیه، بوتسوانا، کنگو، استرالیا، کانادا، زیمبابوه، آنگولا، آفریقای جنوبی و لسوتو اشاره کرد.
مأمن تولید الماس خام جهان
گذشته از اینکه روسیه بیشترین ذخایر الماس جهان را در اختیار دارد، این کشور بزرگترین تولیدکننده و صادرکننده الماس خام در جهان است. در ضمن، بزرگترین معدن الماس جهان در این کشور واقع شده است. سال 2018، معدن آخال در یاکوتای روسیه با 175 میلیون قیراط به عنوان بزرگترین معدن الماس جهان شناخته شد. توجه داشته باشید که هر 5 قیراط معادل یک گرم است. این معدن فعالیتش را از سال 1986 آغاز کرده است.
مادر روسی استخراج الماس
«الروسا» شرکت استخراج معدن الماس در روسیه است. این شرکت در تاریخ ۱۹ فوریه ۱۹۹۲ تأسیس شد. الروسا در حال حاضر، به عنوان بزرگترین تولیدکننده الماس در جهان شناخته میشود. این کمپانی، ریاست مجموعهای از شرکتهای استخراج الماس روسیه و بازار انحصاری الماس جهان را از آن خود دارد. سرمایهگذاری در الروسا عمدتاً کار دولت است و مرکز آن در یاکوتای روسیه قرار دارد. این کمپانی رهبری استخراج الماس در دنیا را به عهده دارد. تقریباً 33 درصد از الماس خام در جهان را الروسا استخراج میکند.
بلورهای رنگی و بیرنگ
برخلاف باور رایج و شایع، همه الماسها بیرنگ نیستند. بعضی از انواع الماس به رنگهای قرمز، سبز، نارنجی، زرد، قهوهای، سیاه، صورتی و آبی هستند. البته نمونههای رنگی الماس بسیار کمیاب و گرانقیمتاند.
افت 50 درصدی در برش
تا 50 درصد از وزن الماس در فرآیند پرداخت، تراش و برش از بین میرود. حتی در تکینکهای مدرن هم چنین اتفاقی میافتد و الماس در طی فرآیند تراش و برش تا 50 درصد از وزنش را از دست میدهد. در مواردی تعداد و میزان برشها فقط برای جلوگیری از کم شدن وزن و حفظ تقارن است.
آزمایشگاهیهای واقعینما
الماسهای آزمایشگاهی به دلایل مختلفی از جمله ارزش، کیفیت و زیبایی محبوبیت بیشتری پیدا کردهاند. الماسهای آزمایشگاهی در شرایط آزمایشگاهی و مصنوعی ایجاد میشوند. لابراتوارها شرایطی را ایجاد میکنند که روند طبیعی تغییر کربن به بهترین شکل اتفاق میافتد. جالب اینجاست که الماس آزمایشگاهی، از نظر خواص شیمیایی و ساختار، با الماس طبیعی تفاوتی ندارد. حتی در بعضی موارد بهتر هم هست!
250 تن در قبال یک قیراط
الماس در عمق بیش از 100 کیلومتری از سطح زمین تشکیل میشود. برای تولید یک قیراط الماس، لازم است 250 تن الماس خام از زمین استخراج شود. بد نیست بدانید 80 درصد از الماسهای دنیا برای استفاده در جواهرات مناسب نیستند!
کوتوله سفید فضایی الماسی
ستارههای کوتوله و سفیدی در فضا وجود دارند که مقادیر زیادی الماس در آنها انباشته است. این کوتولهها بزرگترین الماسهای جهان را در خود پنهان دارند. وزن تقریبی این کوتوله سفیدهای الماسی، حدوداً 2 هزار تریلیون تن و 10 میلیارد قیراط تخمین زده میشود! «کوتوله سفید» گونهای از اجرام فضایی است. ماده تشکیلدهنده کوتولههای سفید به اندازهای به هم فشرده است که یک فنجان از آن صدها تن وزن دارد. کوتولههای سفید، که تعدادشان در کهکشان ما نسبتاً زیاد است، آخرین مرحله از تکامل ستاره را طی میکنند.
برگردان از فکت نت