روز جهانی غذا امسال در شرایطی استثنایی فرا میرسد که کشورهای سراسر جهان با تأثیرات گسترده همهگیری جهانی بیماری ویروس کرونا دست و پنجه نرم میکنند. اکنون زمان اندیشیدن درباره آیندهای است که قرار است شانه به شانه یکدیگر آن را بسازیم.
راضیه زرگری- در قرن حاضر، سوء تغذیه، در بیشتر جوامع، به ویژه کشورهای جهان سوم، بحرانی جدی به شمار میآید. سوء تغذیه یا به عبارتی هرگونه انحراف از تغذیه طبیعی که موجب عدم دسترسی بدن به مواد اصلی و اساسی غذایی می شود یکی از دلایل مهم بیماری های جسمانی و روانی است. فقر، یکی از عمده ترین علل سوء تغذیه در جهان محسوب میشود.
مشغولیت ذهنی هشتاد درصد از مردم جهان، دست یابی به غذاست. کمبود غذا و مواد غذایی مورد نیاز بدن برای بسیاری از مردم جهان به مشکلی بزرگ و اساسی تبدیل شده است. با آلودگی و تخریب محیط زیست، مسائل گوناگونی به وجود میآید که در کاهش منابع غذایی جهان مؤثر است.
گرما و خشکسالی، فرسایش خاک، کاهش نزولات جوی، بارش بارانهای اسیدی و سیاستهای ستمگرانه بعضی از کشورهای قدرتمند در برابر کشورهای در حال توسعه، از عوامل گرسنگی و سوء تغذیه مردم جهان به شمار میآیند.
ما از وضعیت گرسنگی در سراسر جهان چه میدانیم؟ آیا پیشرفتهایی در این موضوع صورت گرفته یا برنامه های توسعه ای نتیجه بخش نبوده است؟ با استفاده از شاخص گرسنگی جهانی، می توان وضعیت گرسنگی جهانی را محاسبه و ارزیابی کرد.
شاخص جهانی گرسنگی GHI ابزاری است که برای سنجش و ردیابی جامع گرسنگی و سوءتغذیه در سطح جهانی، منطقه ای و ملی طراحی شده.
این هدف به منظور افزایش آگاهی و درک مبارزه با گرسنگی و جلب توجهها به مناطقی از جهان است که سطح گرسنگی در آنها بیشتر بوده و بیشترین نیاز به تلاش برای از بین بردن گرسنگی در آنجا دیده میشود.
شاخص جهانی گرسنگی 2020: پیشرفت و پسرفت
شاخص جهانی گرسنگی 2020 نشان می دهد در حالی که جهان از سال 2000 به تدریج در کاهش گرسنگی در مقیاس جهانی پیشرفت کرده، این پیشرفت بسیار کند بوده است.
گرسنگی در بسیاری از کشورها ادامه دارد و در برخی موارد، حتی پیشرفت معکوس شده است. سطح جهانی گرسنگی و سوءتغذیه در سطح متوسطی قرار دارد. شاخص جهانی گرسنگی از 29.0 در سال 2000 به 18.2 امتیاز در سال 2020 رسیده است؛رقمی که گرچه دلگرم کننده است اما گرسنگی در بسیاری از کشورها ادامه دارد و در برخی موارد، پیشرفتها تغییر جهت داده است.
از بین کشورهایی که داده های مربوط به هر چهار شاخص GHI برای آنها در دسترس است، سه کشور – چاد ، تیمورلسته و ماداگاسکار – از سطح گرسنگی نگران کنندهای رنج می برند. بر اساس داده های شناخته شده دیگر ، به طور موقت سطح گرسنگی هشدار دهنده در هشت کشور دیگر نیز شناسایی شده است.
گرسنگی در 31 کشور در سطح جدی قرار دارد و به طور موقت در 8 کشور دیگردر رده جدی طبقه بندی می شود. بوروندی، جمهوری آفریقای مرکزی، کومور، جمهوری دموکراتیک کنگو، سومالی، سودان جنوبی، سوریه و یمن. بسیاری از این کشورها ناآرامی یا درگیری خشونت آمیز را تجربه می کنند که این امر بر در دسترس بودن اطلاعات و همچنین وضعیت غذا و تغذیه در تأثیر می گذارد.
برای 14 کشور در رده های متوسط، جدی یا هشدار دهنده، گرسنگی و سوءتغذیه از سال 2012 بدتر شده؛ که این شرایط ناشی از درگیری، فقر ، نابرابری، ضعف سلامت و تغییرات آب و هوایی است.
690 میلیون انسان دچار سوءتغذیه
در سطح جهانی، سوءتغذیه از سال 2015 به رکود رسیده و تعداد مطلق افرادی که سوءتغذیه دارند در سال 2020 نزدیک به 690 میلیون نفر بوده است.
این میزان در کشورهای آفریقای جنوبی و آسیای جنوبی بیشترین میزان است. حتی در برخی از کشورها که در سطح ملی دچار بحران گرسنگی نیستند، مناطق حاشیهای و محروم با میزان بسیار وخیم گرسنگی و کمبود تغذیه روبرو هستند.
در حالی که گزارش شاخص جهانی گرسنگی 2020 هنوز تأثیرات کووید19 را منعکس نکرده است،عددها نشان می دهد که وضعیت حال حاضر در بسیاری از زمینه ها نگران کننده است و احتمالاً در سال های آینده بدتر خواهد شد.
سیستم های غذایی ناموفق
همهگیری کووید19 شکنندگی سیستم های غذایی جهانی ، نابرابری های بسیار و عدم برنامه ریزی کیفی در رساندن گرسنگی به صفر را پررنگ تر کرده است. گزارش امسال بر تهدید سلامت انسان، حیوان و محیط زیست توسط این سیستم های غذایی متمرکز است.
اگرچه تعهد رسیدن به گرسنگی صفر تا سال 2030 یک هدف اساسی از اهداف توسعه پایدار بوده، اما دستاوردهای بدست آمده، در شرایط سخت در معرض تهدید قرار گرفته و یا تغییر می کند.
این گزارش نشان می دهد که در حال حاضر چندین کشور سطح گرسنگی بالاتری نسبت به سال 2012 دارند و تقریباً 37 کشور تا سال 2030 موفق به دستیابی به سطح پایین گرسنگی نخواهند شد.
تغییر سیستم های غذایی لازمه دستیابی به نقطه صفر در گرسنگی
مقاله چتام هاوس در این رابطه می نویسند: “یافتههای شاخص جهانی گرسنگی چالش هایی ناامنی غذایی که کشورهای کم درآمد با آن روبرو هستند را نشان می دهد.” این مقاله بر این موضوع متمرکز است که با استفاده از یک رویکرد یکپارچه سلامت و امنیت غذایی و تغذیه ای، چگونه سیستم های غذایی ما در برابر تهدیدها مقاوم تر عمل می کنند و می توان با اتکا به این رویکرد یکپارچه از آسیب پذیرترین افراد محافظت کرد.
بدترین سطوح گرسنگی کجاست؟
GHI امسال نشان می دهد که بسیاری از کشورها هنوز نیاز به توجه فوری در موضوع گرسنگی دارند.سطح نگران کنندهای از گرسنگی در سه کشور چاد، تیمورلسته و ماداگاسکار وجود دارد.
برای دستیابی به تصویری واضح تر از امنیت غذایی و تغذیهای در هر کشور، بهبود جمع آوری دادهها بسیار مهم است تا اقدامات طراحی شده برای از بین بردن گرسنگی با شرایط موجود سازگار باشد.
کشورهای مورد بررسی را می توان بر اساس اینکه سطح گرسنگی آنها بسیار نگران کننده، نگران کننده، جدی، متوسط یا پایین است طبقه بندی کرد. هرچه این ارزش بیشتر باشد، شدت گرسنگی در کشور مورد نظر نیز بالاتر است.
هشدار درباره تأثیرات مخرب ویروس کرونا
کرونا می تواند ۱۳۲ میلیون نفر دیگر را به جمعیت دچار کمبود تغذیه اضافه کند. برآوردهای اخیر فائو نشان میدهند که همهگیری بیماری ویروس کرونا و پیامدهای اقتصادی آن میتواند ۸۳ تا ۱۳۲ میلیون نفر دیگر را در سال جاری میلادی به جمعیت دچار کمبود تغذیه در جهان اضافه کند؛ همچنین، وضعیت تغذیه اکثر گروهها و جمعیتهای آسیبپذیر به علت تأثیرات بهداشتی و اقتصادی-اجتماعی بیماری ویروس کرونا، احتمالا وخیمتر خواهد شد.
در این خصوص، فائو از تمامی دستاندرکاران در سراسر جهان میخواهد تا به مناسب روز جهانی غذا، دست در دست هم دهند تا به صورت فوری به شکافها و نقصانهای تغذیهای و معیشتی که در میانه همهگیری بیماری ویروس کرونا آسیبپذیرترین اقشار جامعه را گرفتار کرده است، رسیدگی کنند.
پاسخ کشورها به بیماری ویروس کرونا فرصتی است تا از طریق تابآورتر کردن نظامهای غذایی در برابر شوکها و همچنین افزایش پایداری آنها از طریق ترویج شیوههای کشاورزی سازگار با طبیعت، شرایط را بهگونهای بهتر از گذشته بازسازی و احیا کنند.
مشاهده مطلب اصلی در این لینک