نتایج مثبت تجربه دورکاری باعث آن شده است که بسیاری از مسئولان و روسای شرکتها در جهان به فکر تداوم آن حتی پس از فائق آمدن بر بحران کرونا بیافتند هرچند این تجربه در ایران با موانعی جدی روبروست
شهروند آنلاین : در سایه همهگیری کرونا، ماههاست که میلیونها نفر در کشورهای مختلف به جای حضور در محل کار، وظایف خود را از محل خانههای خود و از طریق دورکاری انجام میدهند.
«انجمن بینالمللی کار از راه دور» (ITAC) کار از راه دور را اینگونه تعریف میکند: «بهطور کلی کار از راه دور نوعی آرایش کاری که طی آن، افراد به شکل انعطافپذیر از نظر زمان (پاره وقت یا تمام وقت) و از نظر مکان (در خانه، مراکز از راه دور، دفتر شرکت یا بهشکل سیار) به انجام وظیفه و پاسخ به امور محوله میپردازند.»
کمیسیون اروپایی کار از راه دور نیز، دور کاری را استفاده از کامپیوترها و ارتباطات راه دور برای تغییر موقعیت جغرافیایی محل کار و انجام وظایف شغلی میداند.
کرونا تاثیرات وسیعی بر نوع زندگی و کار مردم در کشورهای مختلف داشته است. از آن جمله میتوان به پدیده دورکاری اشاره کرد. دورکاری و کار از منزل میتواند بسیاری از شاخههای اقتصادی را فلج کرده و حتی به ورشکستگی بکشاند.
نتایج مثبت تجربه دورکاری باعث آن شده است که بسیاری از مسئولان و روسای شرکتها به فکر تداوم آن حتی پس از فائق آمدن بر بحران کرونا بیافتند.
دانیل اردزیک، کارشناس پژوهشهای ناظر بر اقتصاد دیجیتال در مرکز مطالعات اقتصادی اروپا پس از تماس با صاحبان و مسئولان ۱۸۰۰ شرکت به این نتیجه رسیده است که بسیاری از شرکتها به علت تاثیرات صرفهجویانه دورکاری، خواستار ادامه این شیوه کار در آینده هستند.
اما گسترش پدیده دورکاری در عین حال به معنای کاهش تردد در مراکز شهرها است. بنا بر تحلیل شرکت بیمه اعتباری “آلترادیوس” شمار ورشکستگی شرکتها در سایه دورکاری افزایش خواهد یافت.
بنا بر اظهارات میشائیل کارنبرگ، یکی از مدیران شرکت بیمه اعتباری “آلترادیوس”، دورکاری گرچه باعث کاهش جدی کارآیی شرکتها نمیشود، اما میتواند در اثر جابهجایی در محل کار، به بسیاری از حرفهها و مشاغل آسیب برساند.
کاهش تقاضا برای اجاره ساختمان
دورکاری الزام تامین محل کار برای همه شاغلان یک شرکت را از بین میبرد. بسیاری از شرکتهای بزرگ در حال حاضر اقدام به بررسی امکان عدم تمدید قرارداد اجاره ساختمانهای خود در شهرهای بزرگ نمودهاند.
بدیهی است که چنین امری میتواند از هزینههای شرکتها بکاهد. برخی از شرکتها سالانه میلیونها یورو صرف پرداخت هزینه اجاره ساختمانهای خود میکنند.
اما، عدم تمدید قراردادهای اجاره در عین حال امکان کسب درآمد بسیاری از صاحبان املاک را به مخاطره میاندازد.
پیامدهای زنجیرهای برای سرمایهگذاران
دورکاری و کار از منزل میتواند تاثیراتی بسیار وسیعتر بر اقتصاد کشورها داشته باشد. درآمد بانکها، صندوقهای بازنشستگی، شرکتهای سرمایهگذاری، شرکتهای خدماتی، شرکتهای بیمههای اجتماعی، بیمههای درمانی، انجمنها و بنیادها نیز میتواند در اثر دورکاری به شدت کاهش یابد.
ناهارخوریهای شرکتها و حتی کافهها و رستورانها نیز میتوانند در اثر دورکاری به شدت از کاهش درآمد خود در اثر کاسته شدن از تردد شاغلان در شهر و محل کار آسیب ببینند.
صنعت تولید کاغذ و نساجی
از سوی دیگر، دورکاری عملا استفاده از ابزارهای دیجیتال را شتاب بخشیده است. بر اساس تحلیل شرکت بیمه “آلترادیوس” مصرف کاغذ در سایه این تحول در شیوه کار، کاهش جدی خواهد یافت.
استفاده از امکانات دیجیتال، بسیاری از شرکتهای فعال در حوزه صنایع کاغذسازی و چاپ را وادار به تن دادن به ورشکستگی کرده بود. اکنون احتمال میرود، که ادامه چنین وضعیتی، بر شمار شرکتهای ورشکست شده خواهد افزود.
کاهش سفرهای کاری
از سوی دیگر سفرهای کاری نیز کاهش یافته است. شرکتها بیشتر به کنفرانسهای ویدیویی و تلفنی روی آوردهاند. همین امر میتواند به رستورانها و هتلهایی که از طریق تردد شاغلان کسب درآمد میکردند، از منظر مالی آسیب برساند.
افزون بر آن، نیاز به خرید کتوشلوار و لباسهای رسمی نیز در سایه دورکاری به شدت کاهش خواهد یافت. همین موضوع میتواند تاثیراتی مخرب بر صنایع نساجی و مد برجای نهد.
صنایع خودروسازی و همچنین پمپبنزینها نیز در اثر دورکاری بخشی از درآمدهای خود را از دست خواهند داد.
برندگان دورکاری
این در حالی است که برخی دیگر از شاخههای اقتصادی و از جمله فروشگاههای آنلاین از جمله برندگان دورکاری به شمار میآیند.
شرکتهایی که در عرصه فنآوریهای اطلاعاتی و ارتباطی فعالیت میکنند نیز در شمار برندگان دورکاری به حساب میآیند.
این شرکتها با فروش بیشتر نوتبوکها، تلفنهای موبایل، دستگاههای تلفن، نرمافزارهای ارتباطی و همچنین راهحلهای ناظر بر انتقال و ارسال دادهها، در سایه دورکاری سودهای هنگفتی بردهاند.
مشکلات دورکاری در ایران
ویروس کرونا تبعات جانبی برای کشور و تمامی مردم داشت که فارغ از آن می توان آن را به عنوان یک فرصت نگاه کرد. از این لحاظ است که از بیست سال گذشته دنیا از سیستم دورکاری استفاده می کند که نتیجه آن کاهش هزینه ها و افزایش بهره وری است. با توجه به شیوع کرونا دولت می تواند این موضوع را به فرصتی برای اعمال دورکاری و بهره گیری از نتایج آن تبدیل کند.اما موانع دورکاران چیست؟
۱.قطعی و یا کند بودن اینترنت مشکل مهم تمام افراد در کشورمان است؛ از آنجا که اینترنت منازل و یا موبایل، قطعا کندتر از پهنای باند در محیط کار است، بیشتر با دردسر اینترنت در دورکاری مواجه هستید.
۲.نبود قوانین مشخص دورکاری در کشورمان باعث می شود کسب و کارها ، سازمان ها و حتی کارمندان هم به درستی از قواعد اداری دورکاری مانند مرخصی، اضافه کاری و ساعت های ورود و خروج مطلع نباشند؛ همین موضوع می تواند باعث بروز برخی ناهماهنگی ها و سوء تفاهم بشود.
۳.نداشتن تجهیزات کافی رایانه ای مشکل دیگر دورکاری است. یک رایانه و لپ تاپ معمولی، ابزار ضروری برای دورکاری است.به دلیل بالا بودن قیمت تجهیزات رایانه ای در کشورمان بسیاری از کارمندان متناسب با وضعیت شغلی خود سیستم رایانه ای مناسب ندارند.
۴.هزینه های بالای اینترنت و مکالمات تلفن همراه مشکل دیگر کارمندان در زمان دورکاری است؛ در زمان دورکاری نیاز است که بسته های اینترنتی گوشی موبایل و یا اینترنت خانه را پشت سر هم شارژ کنید. تعداد تماس های تلفنی شما هم در مقایسه با قبل بسیار بیشتر شده است.
۵.تایپ های طولانی در دورکاری بیشتر از هر موضوعی ما را خسته می کند؛ این موضوع یک مشکل عمومی دورکاری است؛ شما از همکارانتان دور هستید بنابراین مجبورید برای ارتباطات و مکاتبات کاری خود مدام چت کنید تا کارها را پیش ببرید.
۶.بی اعتمادی مدیران به کارکنان معضل دیگر دورکاری است که البته مختص کل دنیاست؛ مدیران دیگر به صورت حضوری کارکنان را نمی بینند و نظارت حضوری ندارند. اگر لیست مشخصی برای شرح وظایف روزانه کارمندان وجود نداشته باشند، ممکن است نسبت به کارکرد کارمندان بی اعتماد شوند.
۷. زمان بیشتری برای انجام وظایف کاری می گذاریم و بیشتر از پیش خسته می شویم.