برخی از روزنامه ها امروز به اعتراضات می‌تو و بلاتکلیفی معترضان این جنبش ، سفر سرگئی لاوروف به ایران ، کاهش صادرات گاز روسیه به اروپا ، خاموشی‌های مکرر در برخی از مناطق مختلف تهران ، گراني‌هاي افسارگسيخته ، ساختار بیمه‌ای کشور و… پرداختند
به گزارش شهروند آنلاین؛بیشتر روزنامه های امروز به شرح زلزله ۶.۱ ریشتری جنوب شرق افغانستان پرداختند و در کنار آن به اعتراضات می‌تو و بلاتکلیفی معترضان این جنبش ، سفر سرگئی لاوروف به ایران ، کاهش صادرات گاز روسیه به اروپا ، خاموشی‌های مکرر در برخی از مناطق مختلف تهران ، گراني‌هاي افسارگسيخته و ساختار بیمه‌ای کشور پرداختند. با هم مروری داریم به برگزیده این اخبار و تحلیل ها؛
با صدای بلند محکوم کنید
روزنامه فرهیختگان: احوال امروز سینمای ایران خوش نیست و یکی از عارضه‌های مشهود این ناخوشی، اعتراضات می‌تو و بلاتکلیفی معترضان این جنبش است. از همان ابتدا در مواجهه با این جنبش دو واکنش متفاوت از طرف دو جریان را شاهد بودیم، یکی جریانی که از گذشته با کلیت سینما و هنرمندان ایرانی مشکل داشته و دارد و با علنی شدن اعترافات، تجاوز و آزارگری را به همه گروه‌ها و فعالان سینمای ایران تعمیم دادند. سمت دیگر ماجرا هم کسانی بودند که نه‌تنها مخالف به راه‌افتادن این جریان بوده، بلکه منکر وقوع چنین اتفاقاتی در بدنه سینمای ایران هستند. این جریان دوم که اتفاقا در بدنه سینمای ایران فعالیت می‌کنند، به بهانه و مصلحت‌سنجی‌های مرسوم، فقط دنبال پنهان‌کاری در فضای سینما نیستند بلکه به‌دنبال تشدید فضای سکوت و انکار واقعیت هستند.در شماره‌های پیشین «فرهیختگان» ضمن حمایت از آزاردیدگانی که در پستو‌های قدرت و شهرت سینما رنج کشیدند، بارها هشدار دادیم که این جنبش اعتراضی، به‌شدت مستعد افتادن در باتلاق ابتذال و سطحی‌انگاری رسانه‌ای است. مساله‌ای که باعث می‌شود یک اعتراض و فریاد بحق، با عدم درایت و تدابیر هوشمندانه به فضایی علیه خود بدل شود.به‌طور واضح بحث آزارگری و تعرض به حریم خصوصی زنان، مختص جامعه امروز ایران یا محدود به جریان سینمایی ایران نیست اما مساله‌ای که سردمداران بیانیه 800 زن، باید به آن توجه می‌کردند و بکنند، درک دقیق حساسیت‌های اجتماعی نسبت به چهره‌ها و زندگی خصوصی هنرمندان است. جنبش اعتراضی که از دل جامعه هنری به وجود آمده، نه‌تنها ازجمله سوژه‌ها و موارد کنجکاوی‌برانگیز فضای رسانه به حساب می‌آید، که زمین مناسبی برای کاشت توطئه و دخالت‌های سیاسی است. در چنین شرایطی هرگونه نافهمی در مدیریت و هدایت دقیق این جنبش، منجر به اتفاقاتی خارج از قاعده و چهارچوب صحیح مطالبه‌گری می‌شود.
یک سفر با چند هدف کلیدی
روزنامه شرق: سرگئی لاوروف در حالی پا به تهران گذاشت که بعد از صدور قطع‌نامه شورای حکام آژانس علیه پرونده فعالیت‌های هسته‌ای ایران، شاهد تصاعد تنش جمهوری اسلامی با ایالات متحده و اروپایی‌ها هستیم. این سفر سرگئی لاوروف نخستین سفر او به ایران پس از آغاز به کار دولت رئیسی است.این حضور وزیر امور خارجه روسیه در ایران که در عین حال اولین سفر وی به تهران بعد از حمله پوتین به اوکراین قلمداد می‌شود، با چند هدف عمده و کلیدی صورت گرفته است؛ نخستین هدف تلاش برای موازنه‌سازی دیپلماتیک از سوی کرملین بین تهران و کشورهای حاشیه خلیج فارس است.در این راستا حضور لاوروف در صدوپنجاه‌و‌دومین نشست وزرای خارجه کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس در ریاض که با صدور بیانیه تندی علیه جمهوری اسلامی همراه بود، سبب شد که تهران علی‌رغم سکوت دیپلماتیک، نسبت به سکوت، انفعال و مماشات روسیه در قبال این بیانیه بدبین شود. بنابراین این سفر می‌تواند ضمن موازنه‌سازی در قبال سفر وزیر امور خارجه روسیه به عربستان، نوعی دلجویی و اطمینان خاطر را به تهران برای حمایت روس‌ها بدهد. از طرف دیگر رفتار روسیه در بازار انرژی جهان و ارزان‌فروشی نفت به مشتریان عمده ایران به‌خصوص چین سبب کاهش چشمگیر درآمدهای تهران در بحبوحه بحران اقتصادی شده است که می‌تواند جمهوری اسلامی را نگران رفتار روس‌ها کند. از این حیث می‌توان حضور لاوروف را بازی سیاسی پوتین در قبال این مسئله قلمداد کرد.ضمن اینکه هم روسیه و هم ایران به دلیل تحریم‌های سنگین جامعه جهانی به همکاری‌های بلندمدت و توسعه مناسبات اقتصادی دوجانبه نیاز وافر دارند؛ آن‌هم در شرایطی که به دلیل کمبود تولید گندم و غلات در سایه جنگ اوکراین، تهران می‌تواند واردات این کالای راهبردی از روسیه را کلید بزند.
بازگشت اروپا به عصر زغال‌سنگ
روزنامه همشهری: کاهش صادرات گاز روسیه به اروپا، یکی از مهم‌ترین تبعات جنگ اوکراین و تحریم مسکو از سوی کشورهای اروپایی بوده است؛ اتفاقی که اروپایی‌ها را مجبور کرده برای تامین سوخت مورد نیاز نیروگاه‌ها به سراغ زغال‌سنگ بروند.اروپا در حالی به سمت افزایش استفاده از زغال‌سنگ گام برداشته که طرح پایان مصرف زغال‌سنگ در کشورهای اروپایی از 3سال پیش آغاز شده است. اواسط سال2019 بود که 8کشور اتحادیه اروپا تعهد دادند استفاده از زغال‌سنگ برای تولید برق را با هدف کاهش آلایندگی هوا تا سال2030 به صفر برسانند و تا سال2050 به تولید آلاینده‌های کربنی پایان دهند. این تعهد بخشی از تلاش‌های اتحادیه اروپا برای پایبندی به مفاد پیمان آب‌و‌هوایی پاریس بود که در سال2015 به امضا رسید. براساس این تعهدات، فرانسه اعلام کرد تا سال2022 استفاده از زغال‌سنگ را متوقف خواهد کرد و ایتالیا و ایرلند سال2025 را در جدول زمانی خود قرار دادند. کشورهای دانمارک، اسپانیا، هلند، پرتغال و فنلاند هم ضرب‌الاجل تعهد خود را سال2030 اعلام کردند. آلمان هم به‌عنوان قدرتمند‌ترین اقتصاد اتحادیه اروپا و اصلی‌ترین منبع آلایندگی در منطقه، در سال2021 اعلام کرد تا سال2045 استفاده از تمامی منابع تولید کربن را متوقف خواهد کرد و ضرب‌الاجل توقف استفاده از زغال‌سنگ را هم 2030 اعلام کرد. در راستای پایبندی به ضرب الاجل توقف استفاده از زغال‌سنگ، میزان مصرف این سوخت فسیلی در اروپا تا سال گذشته کاهشی قابل توجه یافته بود. براساس گزارش کمیسیون اروپا میزان مصرف زغال‌سنگ اروپا در سال2021 به نسبت سال1990 کاهشی 59درصدی داشته است.
زور وزارت نیرو به کمبود برق نمی‌رسد
روزنامه آرمان ملی: با فرارسیدن تابستان خاموشی‌های مکرر صدای برخی از مشترکان از مناطق مختلف تهران را درآورده است و درهفته‌های گذشته گزارش‌های مختلفی مبنی بر قطع برق داده شده، همچنین شهروندان تعدادی از شهرهای جنوبی نیز طی هفته‌ها قبل اعتراضاتی نسبت به قطع برق شبکه خانگی داشتند این درحالی است که مسئولان به ویژه وزارت نیرو وعده تابستان بدون خاموشی را می‌دهند این درحالی است که وزارت نیرو مدعی این است که تاکنون برنامه‌ای مبنی بر خاموشی برنامه‌ریزی شده در دستور کار قرار نگرفته و اگر خاموشی وجود داشته ناشی از حوادث طبیعی یا آسیب تجهیزات در حین برق رسانی است و با برنامه‌هایی نظیر تغییر ساعت اداری، تغییر تعرفه مصرف برق و طرح‌های تشویقی صنایع و کشاورزی در دستور کار قرار گرفته است، اما کارشناسان معتقدند اگر کمبودی وجود نداشت نه طرح‌های تشویقی برای مصرف کمتر صورت می‌گرفت و نه برنامه‌های ادواری خاموشی برای قطعی صنایع رخ می‌داد. گذشته از آن باید دید حتی طرح‌های تشویقی که مردم را به سوی کم‌مصرفی سوق می‌دهد قادرخواهند بود منجر به بهبود الگوی مصرف برق شوند ؟ چراکه بررسی رفتار مشترکان نشان می‌دهد که قبل از شروع تابستان و با گرم‌شدن هوا مصرف برق مشترکان به‌طور میانگین ۱۰ درصد رشد داشته است و محتمل است در روزهای آتی و با راه‌اندازی بیشتر کولرهای آبی و گازی میزان رشد مصرف بیشتر ازاین هم شود.
ناقوس مرگ در خاک خسته
روزنامه ابتکار:زلزله ای به بزرگی ۶.۱ ریشتر مناطقی از جنوب شرق افغانستان و همچنین بخش‌هایی از پاکستان را لرزاند.به گزارش ایسنا، تلفات این زمین لرزه که بامداد روز چهارشنبه در ساعت ۰۱:۳۰ دقیقه به وقت محلی رخ داد، بنابر تازه‌ترین به‌روزرسانی از سوی خبرگزاری رویترز به ۹۵۰ تن افزایش یافته و همچنان احتمال بالا رفتن آمار تلفات وجود دارد. به گفته مقامات محلی تاکنون در این حادثه بیش از ۶۰۰ نفر نیز مصدوم شده‌اند.شبکه خبری بی بی سی به نقل از مرکز لرزه نگاری ایالات متحده اعلام کرد: ساعات اولیه روز چهارشنبه زلزله‌ای به بزرگی ۶.۱ ریشتر مناطق پرتراکم از افغانستان و پاکستان را لرزاند و مقامات افغانستان اعلام کرده اند که احتمال تلفات قابل ملاحظه ناشی از این حادثه وجود دارد.مرکز لرزه نگاری مدیترانه اروپا (EMSC) نیز در توییتی اعلام کرد که لرزه‌های حاصل از این زمین لرزه را حدود ۱۱۹ میلیون نفر در پاکستان، افغانستان و هند احساس کرده‌اند.طبق اعلام مرکز لرزه نگاری آمریکا، کانون این زلزله در ۴۴ کیلومتری شهر خوست در جنوب شرق افغانستان و در عمق ۵۱ کیلومتری از سطح زمین بوده است.محمد نسیم حقانی، رئیس وزارت بلایای طبیعی گفت: پس از تکمیل بررسی‌ها، اطلاعات به روز شده ارائه خواهد شد اما این باور وجود دارد که این حادثه با تلفات چشمگیر همراه باشد.همچنین بنابر گزارش رویترز، تاکنون گزارشی از تلفات و خسارتهای احتمالی این زمین لرزه در پاکستان منتشر نشده است.
دولت جواب قانع‌كننده بدهد
روزنامه اعتماد:آيت‌الله مكارم شيرازي روز گذشته در سخناني به گراني‌هاي افسارگسيخته اعتراض كرد و از دولت خواست جواب قانع‌كننده‌اي براي مردم آماده كند. اين مرجع تقليد با تاكيد بر اينكه «حل مشكلات اقتصادي امروز وظيفه هر سه قوه است»، گفت: «انتظار مردم اين است كه سه قوه باهم در اين خصوص همكاري و تلاش كنند.»آيت‌الله مكارم شيرازي اين سخنان را در ديدار با مسعود ميركاظمي، معاون رييس‌جمهوري و رييس سازمان برنامه و بودجه بيان كرد. ايشان با اشاره به گلايه‌هاي شديد مردم از گراني‌ها گفت: امروز داد مردم از گراني‌ها بلند است و مي‌گويند كه قيمت‌ها روز به روز افزايش مي‌يابد. وي در ادامه به ضرورت اقناع و تبيين براي مردم نسبت به گراني‌هاي اخير اشاره كرد و افزود: اين گراني‌هاي افسارگسيخته با وجود افزايش درآمدهاي نفتي دولت به عنوان معمايي براي مردم شده كه لازم است دولتمردان جواب قانع‌كننده‌اي براي آن داشته باشند. اين مرجع تقليد همچنين به قاچاق اجناس و كالا به صورت آزادانه و گسترده اشاره و تاكيد كرد: بايد نظارت‌ها و بازديدها در مرزها افزايش يابد كه چرا مواد خوراكي و ارزاق مردم به راحتي از كشور خارج مي‌شود؟ وي از ديگر دلايل گراني‌ها را بي‌انصافي برخي از كسبه دانست و گفت: بايد تعزيرات حكومتي نسبت به اين قضيه ورود پيدا كند. آيت‌الله مكارم شيرازي به گراني مسكن و اجاره‌بها نيز اشاره كرد و گفت: اجاره‌بهاي خانه‌ها غوغا مي‌كند كه بايد براي آن تدبيري انديشيد. وي افزود: در صنعت خودروسازي نيز دست‌هاي پشت پرده‌اي وجود دارد كه از طرفي جلوي واردات صحيح خودرو را گرفته و از طرف ديگر هر قيمتي خواستند براي خودروها تعيين مي‌كنند و هيچ‌كس نيز نمي‌تواند با آنها مقابله كند در حالي كه قيمت مشابه خارجي، بسيار پايين‌تر از خودروي ايراني است. وي همچنين تاكيد كرد: حل اين مشكلات وظيفه هر سه قوه است و نمي‌توان تنها از يك بخش انتظار داشت.
مقابله با تحریم‌ها در دستورکار تهران مسکو
روزنامه ایران:سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه دیروز چهارشنبه به منظور دیدار با وزیر امور خارجه کشورمان به تهران سفر کرد.به گفته خبرگزاری ایرنا، وی قرار است امروز با حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان در تهران و در محل وزارت امور خارجه دیدار و گفت گفت‌وگو کند. یک روز مانده به این سفر ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه گفته بود «سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه از ۲۲ تا ۲۳ ژوئن[۱ تا ۲ تیر] سفری به تهران خواهد داشت تا درباره توافق هسته‌ای و موضوع اوکراین با مقامات ایران رایزنی کند.» زاخارووا در یک کنفرانس خبری بیان کرده بود: «لاوروف از ۲۲ تا ۲۳ ژوئن، به دعوت وزیر امور خارجه ایران سفری کاری به تهران خواهد داشت. انتظار میرود به تبادل نظر درباره برخی مسائل بین‌المللی از جمله وضعیت برجام ادامه دهند.» او همچنین گفته است که وزیر امور خارجه روسیه در تهران درباره وضعیت اوکراین، سوریه، یمن و افغانستان، همچنین همکاری اقتصادی میان دو کشور گفت‌وگو کند. پیش از این نیز سخنگوی وزارت خارجه ایران اعلام کرده بود که سفر وزیر خارجه روسیه درخصوص روابط دوجانبه و افزایش همکاری در منطقه قفقاز و اوراسیا رایزنی خواهد کرد. روزنامه العربی الجدید نیز در گزارشی اعلام کرد که یکی از اهداف سفر لاوروف به ایران افزایش همکاری تهران و مسکو برای «مقابله با تحریم‌های امریکا» است و مسئولان دو کشور سفرهای متقابل علنی و غیرعلنی زیادی در مرحله اخیر داشته‌اند. به گفته این رسانه عربی برخی منابع ایرانی در گفت‌وگو با العربی الجدید اعلام کردند که سرگئی لاوروف با حسین امیرعبداللهیان، همتای ایرانی خود و ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور ایران و مسئولان دیگر دیدار خواهد کرد.
چالش‌های خودروسازان وطنی
روزنامه تجارت: سه خودروساز بزرگ کشور سال گذشته ۹ هزار میلیارد تومان زیان داده‌اند و مجموع زیان انباشته آنها، ۱۰۰ هزار میلیارد تومان است. با این زیان انباشته ۱۰۰ هزار میلیاردی می‌شد بیش از ۳ میلیون شغل در کشور ایجاد کرد. صورت‌های مالی خودروسازان منتشر شد. صورت مالی که نشان می‌دهد خودروسازان ایرانی ظرف سال گذشته ۹ هزار میلیارد تومان زیان داده‌اند. این تنها زیان یک سال مالی است. اگر مجموع زیان انباشته خودروسازان طی سال‌های گذشته را لحاظ کنیم، این عدد به ۸۰ تا ۱۰۰ هزار میلیارد تومان می‌رسد. کیفیت پایین خودوهای داخلی در کنار زیان انباشته این صنعت، این سوال را ایجاد می‌کند که چرا صنعت خودروسازی ایران تعطیل نمی‌شود و یا چرا به بخش خصوصی سپرده نمی‌شود؟ این سوالی است که بارها مطرح شده اما مدیران این صنعت هر بار به اشتغال‌زایی که صنعت خودروسازی در کشور ایجاد کرده اشاره و تاکید می‌کنند با تعطیلی این صنایع موج بیکاری بزرگی ایجاد می‌شود.در همین حال مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی با اشاره به وضعیت نامطلوب مالی دو بنگاه بزرگ خودروسازی کشور، اعلام کرد: مجموع زیان انباشته ایران‌خودرو و سایپا که در اثر عملیات زیان‌ده سالیانه ایجاد شده، بر اساس آخرین صورت‌های مالی حسابرسی شده به حدود ۵۵ هزار میلیارد تومان رسیده است. براساس این گزارش دفتر مطالعات اقتصادی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی طی گزارشی به آسیب‌شناسی وضعیت مالی شرکت‌های ایران‌خودرو و سایپا و ارائه پیشنهادهای اصلاحی پرداخت. در این گزارش آمده است که صنعت خودرو در کشور ما با چالش‌ها و معضلات متعددی در دوره‌های مختلف مواجه بوده است.
ضربه بیمه‌ها به پوشش همگانی بیمه
روزنامه جوان:ساختار بیمه‌ای کشور مطلوب نیست! بیمه‌های پایه‌ای همچون خدمات درمانی و تأمین اجتماعی آنطور که شایسته است اعتبار ندارد و اغلب دارو‌ها در شرایط کنونی هم تحت پوشش بیمه نیست. این واقعیتی است که تقریباً همه کارشناسان حوزه سلامت بر آن اتفاق‌نظر دارند. حالا بناست ارز ترجیحی دارو به بیمه‌ها اختصاص داده‌شود و این مسئله خود منشأ نگرانی از رشد هزینه‌های مردم در حوزه سلامت شده‌است. به خصوص اینکه نزدیک به ۵۰ درصد افراد تحت پوشش بیمه، عملاً هیچ نفعی از خدمات بیمه‌ها نمی‌برند. این در حالی است که صد در صد این افراد پیش از آنکه خودشان از درآمدشان منتفع شوند، حق بیمه می‌پردازند. ارتقای خدمات در شرکت‌های بیمه‌ای، می‌تواند تکمیل‌کننده کار خوب دولت در پوشش همگانی بیمه باشد. با حذف دفترچه‌های بیمه کاغذی دیگر حتی یک کاغذ بی‌اعتبار هم در دست مردم نیست! ماجرا از این قرار است که بیمه‌های پایه خدمات درمانی و تأمین اجتماعی در کشورمان پوشش مناسبی ارائه نمی‌کنند. تقریباً تمامی مطب‌های خصوصی با بیمه‌ها قرارداد ندارند و نسخه‌هایی هم که برای بیماران پیچیده می‌شود، تنها یکی، دو قلم داروی تحت پوشش بیمه را در خود جای داده‌است. پوشش بیمه‌ای سایر خدمات پزشکی هم کمتر از حد انتظار است.بنا بر تکلیف مقرر در ماده ۷۸ قانون برنامه ششم توسعه، باید ضریب پوشش بیمه‌های اجتماعی درمانی پایه در پایان سال ۱۴۰۰ به عدد ۱۰۰ می‌رسیده‌است. مطابق با بررسی‌های صورت گرفته و به استناد گزارش‌های موجود، در حوزه پوشش بیمه همگانی در جامعه، کشور ایران جزو کشورهای موفق تلقی‌شده یعنی بالای ۹۰درصد جامعه ما به نوعی تحت پوشش بیمه‌های پایه قرار دارند
ساختارهای حکمرانی باید تغییر کند
روزنامه خراسان:این که می‌گویند “بانیان وضع موجود” را قبول ندارم بالاخره هر دولتی نقاط قوت و ضعفی دارد هادی محمدی – محمد رضا باهنر از آن دست اصولگراهایی است که اگرچه در دسته سنتی‌ها طبقه بندی می‌شود و بیش از 40 سال است در عرصه سیاست ورزی کشور حضور دارد اما هنوز هم سخنان و نگاهش به موضوعات در کشور دیده می‌شود و گاهی پر سر وصدا هم بوده است. یک کرمانی با ته لهجه‌ای شیرین که به مسائل کشور نگاه ریشه‌ای دارد و خیلی هم خودسانسوری نمی‌کند. او رکورددار نمایندگی در مجلس است و سال هاست در مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز به مصلحت‌اندیشی برای نظام می‌پردازد. باهنر بیش از سه دهه دبیرکلی یکی از تشکل‌های ریشه دار اصولگرایان به نام جامعه اسلامی مهندسین را برعهده دارد اما اعتقاد دارد باید برای آینده کادرسازی کرد تا حزب زنده بماند هرچند غصه بزرگش بند باهنر بودن جامعه اسلامی مهندسین است. باهنر در این سال‌ها اظهارات تازه‌ای هم در حکمرانی کشور بیان کرده و موضوعاتی چون تغییر قانون اساسی برای اصلاح ساختارهایی همچون مجلس و حتی سیستم ریاست جمهوری و قوه قضاییه را مد نظر دارد. این پیش کسوت اصولگرایی انتقادات مهمی هم از جوان ترهای جریان خودش دارد و این راهی را که به حذف رقیبان می‌انجامد، درست نمی‌داند. یک ساعت گفت وگوی روزنامه خراسان با محمد رضا باهنر را در ادامه می‌خوانید. شما در انتخابات 1400 به آقای رئیسی رای دادید؟ بله این روزها که در سالگرد آن انتخابات هستیم، هنوز از رای خودتان دفاع می‌کنید و اگر برگردید به 28 خرداد 1400 باز هم به ایشان رای می‌دهید؟ ما در اتفاقات سیاسی روندها و فرایندها را در نظر می‌گیریم و نباید صفر و صدی نگاه کرد. این که آقای رئیسی و دولتشان به اهداف از پیش تعیین شده رسیدند یا نرسیدند همه نسبی است و این که اگر برگردیم به انتخابات حتما به ایشان رای می‌دادم یا خیر باید ببینیم اگر برگردیم به انتخابات چه کسانی ثبت نام می‌کنند. چه کسانی از فیلتر شورای نگهبان رد می‌شوند و چه کسانی حذف می‌شوند. در آن صحنه تصمیم می‌گیریم به چه کسی رای بدهیم. اگر همان صحنه‌ای که در انتخابات گذاشته داشتیم تکرار شود طبیعی است که من به آقای رئیسی رای می‌دهم.
دنیای فراموش‌شده
روزنامه کيهان:محمدجواد ظریف وزیر خارجه دولت‌های یازدهم و دوازدهم در آخرین گزارش خود از اجرای برنامه جامع اقدام مشترک(برجام) که تیرماه 1400 به مجلس شورای اسلامی ارائه داد، دست کم دو اعتراف تلخ درباره سیاست خارجی دولت تدبیر و امید داشت؛ «در مورد ضرورت کار متوازن با شرق و غرب به اجماع ملی نرسیدیم» و دیگری «دوستان دوران سختی را در سراب طمع سرازیر شدن شرکت‌های غربی از خود رنجاندیم» دو رویکرد غلطی که بنا بر نظر آقای ظریف چنان‌که از آن اجتناب می‌شد «هم دوستانمان سرخورده نمی‌شدند و در دوران سختی رهایمان نمی‌کردند و هم ترامپ برای فشار حداکثری با مانع مواجه می‌شد.» اینکه آیا وزیر خارجه وقت پس از 8 سال در پایان دولت تدبیر به این تجربه دست یافته و یا اینکه در تمام سال‌های وزارت علی‌رغم چنین دیدگاهی توانایی اقناع سایر دولتمردان برای تحکیم روابط با دوستان و اتخاذ رویکرد متوازن با شرق و غرب را نداشته، در نهایت چندان فرقی نمی‌کند. در تقویم 8 ساله سیاست خارجی دولت تدبیر تنها یک سفر به عراق توسط رئیس‌جمهور ثبت شد، رئیس‌جمهور یک بار به عمان رفت، آقای روحانی هیچ سفری به کشورهای حاشیه خلیج‌فارس نداشت. او هیچ سفر دوجانبه‌ای به تاجیکستان و قرقیزستان و پاکستان نداشت. رؤسای جمهور ترکمنستان و قزاقستان تنها یک بار در دولت اول آقای روحانی به ایران آمدند و طی سال‌های پس از آن دیگر به ایران دعوت نشدند اتفاقی که برای رؤسای‌جمهور ونزوئلا و نیکاراگوئه هم رخ داد. سفر رئیس‌جمهور چین و هیئت عالی‌رتبه همراهش به تهران با برخورد سرد دولتمردان تدبیر به یک ناامیدی محض تبدیل شد و در مجموع کار به جایی رسید که حتی حامیان آقای روحانی هم زبان به انتقاد گشودند: «ما تعارف نداریم در دولت روحانی، بدترین سطح روابط را با کشورهای منطقه و همسایه داشتیم که در دولت احمدی‌نژاد نداشتیم. این یک واقعیت است.»
ارّه در صحنه جرم
روزنامه وطن امروز: آنچه باعث می‌شود ۲ دشمن متنفر از همدیگر، ناگهان هم را در آغوش بکشند، عشق نیست، بلکه سرخوردگی آنها از وضعیت تنفرآمیز و رقت‌بار خود است. سلطان پرزیدنت نوعثمانی طی یک فصل برای دومین بار دستان خونین آقای اره سعودی را فشرد و همان کسی را که از نزدیک 4 سال پیش تلویحا به عنوان قاتل یک روزنامه‌نگار برجسته عربستانی- و همسر یک شهروند ترک- معرفی می‌کرد، تمام‌قد در خانه‌اش در آغوش کشید. هر چه باشد رجب طیب اردوغان نمی‌خواست از جو بایدن، رئیس‌جمهور کشوری که مدعی اول دموکراسی در جهان است و قرار است بزودی دستان همین آقای اره را در ریاض بفشارد، جا بماند. دیدار دیروز بن‌سلمان از ترکیه، نخستین دیدار او به عنوان ولیعهد و پسر ارشد همه‌کاره شاه سعودی و در عین حال متهم اصلی پرونده مثله کردن جمال خاشقجی، مقاله‌نویس روزنامه واشنگتن‌پست از زمان ناپدید شدن این مخالف آرام رژیم ریاض در پاییز سال 1397 (اکتبر 2018) در کنسولگری عربستان در استانبول است؛ ترکیه‌ای که تا حدود یک قرن پیش برای مردم جزیره‌العرب، یادآور حکومت ظالمانه عثمانی‌ها بود ولی در ۳ سال و نیم اخیر نام آن باعث سرخوردگی آنها می‌شد، چرا که در این مدت رسانه‌های بین‌المللی دائما جوانکی را که به عنوان شاه آینده کشورشان عرض اندام می‌کند، تحت عنوان «قاتل استانبول» معرفی می‌کردند. نخستین روزهای اکتبر 2018 بود که خاشقجی به همراه خدیجه چنگیز، همسر ترکیه‌ای خود جلوی کنسولگری عربستان در استانبول آفتابی شد و بعد از ورود این روزنامه‌نگار منتقد سیاست‌های بن‌سلمان به داخل نمایندگی سیاسی کشورش، دیگر هیچ‌گاه هیچ اثری از او یافت نشد. بلافاصله سرویس اطلاعاتی ترکیه(میت) به دستور رئیس‌جمهور یعنی همین رجب پاشا، تحقیقاتی ویژه را درباره سرنوشت خاشقجی نگون‌بخت آغاز کرد که نسخه‌های گزارش محرمانه این تحقیقات خیلی زود به پایتخت‌های غربی و رسانه‌ها راه یافت؛ گزارشی که انگشت اتهام گروگان‌گیری، شکنجه و قتل فجیع تبعه عربستانی مشهور را به سوی بالاترین مقام سیاسی فعال ریاض یعنی شخص ولیعهد دراز می‌کرد.
//انتهای پیام