قوانین طلایی برای سرمایه‌گذاری در بورس
گفت‌وگوی «شهروند»با کارشناسان؛ چطور از ضرر و زیان در بازار سرمایه جلوگیری کنیم؟
بازار سرمایه یکی از مهم‌ترین بازارهای تامین مالی در کشور به شمار می‌آید که در سال‌های اخیر با افت‌وخیزهای بسیاری روبه‌رو بوده است. صعود و نزول شاخص‌ها برای سهامداران در این سال‌ها نتیجه‌ای جز سرخوردگی و ناامیدی از بهبود وضعیت نداشته است. از نگاه کارشناسان، این صعود و نزول‌های غیر مرسوم علاوه بر تصمیمات و سیاست‌های غلط دولتی در سال‌های گذشته، به ناآگاهی سهامداران از چگونگی ورود به بازار سرمایه نیز بی‌ارتباط نیست. آموزش پیش‌نیاز اصلی سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه است که برخی از سهامداران به آن توجه جدی نداشته‌اند. «شهروند» به همین منظور در گفت‌وگو با کارشناسان به بررسی چگونگی ورود سرمایه‌گذاران به بورس پرداخته است.
به گزارش خبرنگار شهروند آنلاین؛ دو مولفه «شاخص کل» و «توجه به صنایع پرسود» از بارزترین مواردی است که سرمایه‌گذاران عام و اصطلاحا غیرحرفه‌ای در بازار بورس به آن توجه می‌کنند. از نگاه این افراد، «شاخص کل» اگر در یک مقطع زمانی مشخص سیر صعودی داشته باشد، سرمایه‌گذاری در بورس مثبت است. موضوعی که «حسن حسین‌نیا»، کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با «شهروند» به نقد آن می‌پردازد.
شاخص کل نمایانگر یک وضعیت کلی در بازار سرمایه.
سنجش کدام شاخص مقدم است؟
از نگاه این کارشناس، «شاخص کل» نام‌آشناترین شاخص در بازار سرمایه است که فعالان این عرصه آن را می‌شناسند. او در این‌باره می‌گوید: «این شاخص نمایانگر یک وضعیت کلی در بازار سرمایه است، تا حدی هم نمایشگر خوبی است، اما با توجه به اینکه نقش شرکت‌های بزرگ در این شاخص برجسته‌تر است، با تغییرات قیمتی و نوسانات بازار ممکن است این شاخص تصویر اشتباهی از بازار ارائه دهد؛ مگر روزهایی که شاخص کل با شاخص هم‌وزن یک وضعیت را نشان دهند.»
بنا به گفته این تحلیلگر بازار سرمایه، سرمایه‌گذاران باید ارزیابی شاخص‌های دیگر همچون شاخص هم‌وزن و سهام شناور را نیز مد نظر قرار دهند تا به یک تصویر مشخص‌تر از بازار سرمایه دست یابند.
شاخص هم‌وزن و سهام شناور را نیز مد نظر قرار دهیم.
انتخاب برند؛ خوب یا بد؟
استدلال رایج دیگر در ورود برخی از سرمایه‌گذاران به بازار بورس ارزیابی رشد محصول و قیمت‌های جهانی آن صنعت است. این افراد به‌طور مثال با افزایش قیمت نفت، سرمایه‌گذاری در عرصه پتروشیمی را در بازار سرمایه مثبت ارزیابی می‌کنند؛ نگاهی که حسن حسین‌نیا اگرچه آن را رد نمی‌کند، اما معتقد است که باید در انتخاب صنعت برتر نیز به نکاتی همچون حاشیه سود آن شرکت نیز توجه کرد. این کارشناس معتقد است که سرمایه‌گذار در چگونگی ورود به بازار سرمایه باید چندین مولفه را مورد نظر قرار دهد؛ موضوعی که دیگر کارشناسان بازار سرمایه نیز به آن اذعان دارند. فعالان این حوزه بر این مساله تاکید دارند که اثرپذیری همه‌جانبه از عوامل اقتصادی- سیاسی باعث شده است تا سرمایه‌گذاری بدون کسب مهارت در بازار بورس به هدررفت سرمایه ختم شود.
حسن حسین‌نیا:
سرمایه‌گذاری بدون کسب مهارت در بازار بورس به هدررفت سرمایه ختم شود.
مولفه‌های کلیدی در سرمایه‌گذاری در بورس
واقعیت بازار سرمایه نیز این موضوع را نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاری در بورس همراه با ریسک است. سود و زیان این بازار با برخی دیگر از سرمایه‌گذاری‌ها، همچون سپرده‌های بانکی، متفاوت است و همین مساله بیانگر این مهم است که در بازار سهام باید آموزش‌های لازم را ببینیم. موضوعی که «بهنام صمدی» فعال بازار سرمایه نیز به آن اشاره دارد. او معتقد است که شاخص کل یقینا شاخص مناسبی برای سنجش بازار سرمایه نیست و افراد باید مولفه‌های دیگر را مد نظر قرار دهند.
بهنام صمدی:
شاخص کل یقینا شاخص مناسبی برای سنجش بازار نیست.
نرخ بهره؛ یک ملاک برای سرمایه‌گذاری در بورس
به اذعان این کارشناس و فعال بازار سرمایه، سنجش قیمت‌های جهانی ملاکی معتبر برای سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه است. او در این‌باره می‌گوید: «با افزایش قیمت نفت از 50 دلار به 120 دلار، قیمت سهام شرکت پتروشیمی نیز در کشور افزایش یافت. همین اتفاق برای مس و آلومینیوم رخ داد. اما باید به مولفه‌های دیگر نیز توجه کرد.» این کارشناس معتقد است که سرمایه‌گذاری در شرکت‌هایی که محصولات آن دارای قیمت‌گذاری دستوری است و تنها با سفته‌بازی و شایعه‌سازی بازار آن با تغییرات قیمتی مواجه می‌شود، برای سرمایه‌گذاری مناسب نیست.
بهنام صمدی در پایان میزان نرخ بهره را نیز در اشتیاق و رغبت برای سرمایه‌گذاری در بازار بورس مهم برمی‌شمارد و می‌گوید: «در سه سال پیش که نرخ بهره بانکی کاهش یافت، علاقه به سرمایه‌گذاری در بورس افزایش یافت. اما امروز میزان سود دریافتی از بهره بانکی از میزان خرید سهام همان بانک بیشتر است؛ در چنین شرایطی چرا افراد باید در بازار بورس سرمایه‌گذاری کنند؟» او معتقد است که سنجش میزان بهره بانکی می‌تواند ملاکی برای ورود به بازار بورس باشد.
حسین خزلی:
سرمایه‌گذاری در بورس، یک سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت نیست.
ورود آگاهانه و صبورانه
«حسین خزلی» مدیرعامل کارگزاری بانک آینده نیز در گفت‌وگو با «شهروند» به دو مولفه مهارت و صبر در سرمایه‌گذاری اشاره دارد. او معتقد است که نگاه به بازار سرمایه، باید به عنوان یک سرمایه‌گذاری میان‌مدت و بلندمدت باشد. خزلی در این‌باره می‌گوید: «در موضوع زمان سرمایه‌گذاری، سنجش‌ها و شاخص‌های متعددی مطرح شده است. اما یکی از نکته‌های حائز اهمیت در این موضوع این است که سرمایه‌گذاری در این عرصه، یک سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت نیست.»
این فعال بازار سرمایه با اشاره به افزایش قیمت سهام‌ها در مدت‌زمان پنج سال گذشته تصریح کرد: «رفتارهای هیجانی برای ورود به بازار نمی‌تواند نتایج مثبتی به دنبال داشته باشد.» بنا به گفته او، بازار امروز برای یک سرمایه‌گذاری میان‌مدت مساعد است و اگر شهروندان آگاهانه و صبورانه به این بازار ورود کنند، شاهد نتایج خوبی در آینده خواهند بود.»