این روزهای دنیا را شاید هیچوقت چه آنهایی که پیشازاین به دنیا آمدهاند و چه آنهایی که قرار است در سالهای آینده به دنیا بیایند تجربه نکنند.
کرونا نزدیک به یک سال پیش دنیا را احاطه کرده است و بشر با اینهمه پیشرفت علم و دانش مستولی یک ویروس 28 میلی گرمی شده است که هرروز یک روی از خود را به مردم دنیا نشان میدهد.
وضعیت بیماری کووید 19 که این ویروس مرموز در دنیا به راه انداخته است، وخیم است و این وضعیت در ایران نیز از قائده جهانی خارج نیست. وضعیت پایتخت در روزهای گذشته بسیار وخیم بوده و آمار فوتیها فقط در این شهر روزانه به بالای 150 نفر رسیده است که این عمق فاجعه را نشان میدهد.
هر واحد افزایش در غلظت ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون، ۸ درصد تلفات بیماران کرونایی را بیشتر میکند.
آلودگی ریه تهرانیها را هدف گرفته
اما این تنها غم تهران نیست حالا ذرات سنگین معلق در هوا نیز انگار دست به دست ویروس دادهاند تا ریه تهرانی را هدف قرار دهند .هر واحد افزایش در غلظت ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون، در هوا ۸ درصد تلفات بیماران کرونایی را بیشتر میکند و حتی برخی متخصصان بر این باورند که این رقم ۱۵ درصد است.
این شرایط بد هوا همیشه در پاییز خودنمایی میکند اما امسال همراهی ان با کرونا نگرانیها در خصوص آلودگی هوا را دو چندان کرده است.
شرایط بد هوا در تهران
تهران از ابتدای سال همزمان با شیوع کرونا ۱۵ روز هوای پاک، ۱۵۲ روز هوای قابلقبول، ۳۷ روز هوای ناسالم برای گروههای حساس جامعه و دو روز هوای ناسالم برای همه افراد داشته است. در مدت مشابه در سال ۹۸، پایتخت ۲۵ روز هوای پاک، ۱۵۳ روز هوای قابل قبول، ۲۷ روز هوای ناسالم برای گروههای حساس جامعه و یک روز هوای ناسالم برای همه افراد جامعه داشت. همین آمار اولیه که در اولین روزهای شروع بازه آلودگی هوای تهران منتشر میشود، نشان میدهد که همین سال کرونایی که آمدوشد مردم با وسایل نقلیه شخصی (به دلیل همهگیری کرونا) بیشتر بوده است، ازنظر آلودگی هوا نیز وضعی بدتر از سال قبل داشته است.
شاخص آلودگی هوای تهران بالا است
مدیر واحد پایش شرکت کنترل کیفیت هوای تهران به شهروند توضیح میدهد که در حال حاضر شاخص آلودگی هوای تهران بالا است و علت ان نیز نبود باد و سکون نسبی هوا در دل پایتخت است که سبب شده است آلایندههای و ذرات معلق در هوا معلق بمانند.
محسن روشنی توضیح میدهد که در چند روز اخیر شاهد افزایش غلظت آلاینده ذرات معلق کوچکتر از ۲ و نیم میکرون بودهایم اما نکته اینجا است که اعداد ثبتشده شاخص بالایی به شمار نمیرود اما یک نکته در این میان اهمیت دارد و آنهم این است که استمرار این شرایط میتواند برای سلامت افراد مضر باشد.
باد نمیآید
به گفته او باد هم این روزها همراهی خوبی با پایتخت نداشته است و سرعت باد در تهران کمتر از دو متر بر ثانیه بوده است این در حالی است که سال گذشته باوجودی که آلودگی زیاد بود اما سرعت باد میتوانست تا حدودی از تجمع آلودگیها کم کند و در بازه زمانی مشابه سال گذشته سرعت باد 9 متر بر ثانیه رسیده بود و همین موضوع میتوانست به کاهش آلودگی در تهران کمک کند.
آلودگی و کرونا مکمل یکدیگر
آلودگی در این روزهای کرونایی نیز در تهران جا خوش کرده است و قصد ندارد برود این را سازمان هواشناسی اعلام کرده و هشدار داده که تا آخر هفته آینده نیز وضع به همین منوال است و تهران شرایطش بدتر میشود که بهتر نخواهد شد و این در کنار مشکلاتی که خود آلودگیها به دنبال دارد یک خطر دیگر را نیز به دنبال دارد و آن هم افزایش شیوع کرونا است
دکتر مجید افتخاری فوق تخصص ریه معتقد است که شیوع بیماری کووید ۱۹ اثرات سوء آلودگی هوا را دوچندان میکند زیرا آلودگی هوا سبب ضعیف شدن عملکرد ریهها و سیستم ایمنی بدن میشود و راه را برای ابتلا به بیماری هموار میکند و از سوی دیگر ویروس کرونا میتواند از طریق ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون منتقل شود بنابراین آلودگی هوا امکان ابتلا به بیماری کووید ۱۹ را افزایش میدهد.
او توضیح میدهد که این ماجرا یک روی دیگر هم دارد یعنی اینکه بیماری کووید-۱۹ برای بیشتر بیماران از ریهها شروع میشود. در روزهای اولیه عفونت، ویروس به سلولهای ریوی حمله میکند. وقتی سلولها عفونی میشوند، میمیرند و ریزش میکنند. با این کار مواد مزاحم موجود درراههای هوایی را افزایش میدهند و جلوی توانایی بدن برای دور نگهداشتن مواد مزاحم از ریهها را میگیرند و این نشان میدهد کوود 19 برای آنکه بیماری را به شرایط حاد برساند نیاز به آلودگی هوا دارد.
محیط زیست پیشنهاد داده اما…
سازمان محیطزیست هم در این میان برای کاهش این آلودگیها پیشنهادهایی را مطرح کرده است که اگر عمل شود میتواند تا حدودی از میزان آلودگیها بکاهد
در سالهای گذشته مبنای کار بر روی کاهش تردد خودروها بود اما امسال عملی کردن این پیشنهاد قابلاجرا نیست زیرا اگر تردد خودروهای شخصی کم شود مردم بهناچار به وسایل عمومی روی میآورند و این اتفاق اصل مبارزه با کرونا یعنی رعایت فاصلهگذاری اجتماعی را زیر سؤال خواهد برد. بنابراین چارهای وجود ندارد که روی منابع دیگری که سبب آلودگی هوا میشوند، تمرکز کرد.
سازمان محیطزیست نیز بنا بر همین اصل پیشنهادهایی را به ستاد ملی کرونا داده است تا در صورت تصویب آن این پیشنهادها رنگ قانونی گرفته و قابلاجرا شوند.
ممنوعیت استفاده از مازوت در کارخانهها
یکی از این پیشنهادهایی که ستاد کرونا اعلام کرده است ممنوعیت استفاده از سوخت مازوت در نیروگاههایی است که در نزدیکی مناطق شهری قرار دارند. زیرا هرساله با شروع روزهای سرد سال و افزایش مصرف گاز در بخش خانگی نیروگاهها با کمبود سوخت مواجه میشوند و به سوزاندن سوخت مازوت که سوختی بسیار آلاینده و اثرگذار بر کیفیت هوا است روی میآورند این در حالی است که اگر امسال هم مانند گذشته از مازوت در نیروگاهها استفاده شود با افزایش آلودگی هوا و درنتیجه شیوع بیشتر کرونا مواجه خواهیم شد.
کاهش تردد خودروهای دیزلی
کامیونها نیز نقش کمی در آلودگی هوا ندارد و خودشان بهتنهایی بار 15 درصدی انتشار ذرات معلق در هوا را به دوش میکشند به همین دلیل سازمان محیطزیست پیشنهاد داده که در دو سه ماه پاییز که با وارونگی هوا روبرو هستیم بهتر است ورود این خودروهای آلاینده به داخل تهران ممنوع شود.
ترافیک سنگین روزهای آلوده کرونایی
بیشک کرونا مردم را به داخل خودروهای شخصی کشانده است و بسیاری از افراد ترجیح میدهند شلوغی و ترافیک را به جان بخرند و سوار خودروی شخصی خود شوند تا اینکه در خودروهای عمومی شلوغ پایتخت مجال جولان به کرونا بدهند .
اما همین افزایش ترددها با خودروهای شخصی انجام معاینات فنی را ضروری تر کرده است و این نکته را نیز خاطرنشان میکند که آلودگی هوا خطرش کمتر از کرونا نیست و به همین دلیل باید با کاهش ترددها از آلودگی هوا کاست.