برای 5 سال آینده نقشه راه داریم
ارزیابی عملکرد دولت سیزدهم در حوزه امداد و نجات در گفت و گو با پیرحسین کولیوند، رئیس جمعیت هلال احمر
فاطمه عسگرینیا_شهروندآنلاین؛ از ابتدای روی کار آمدن دولت سیزدهم تا امروز جمعیت هلالاحمر با حجم انبوهی از ماموریتها در بخشهای مختلف روبهرو بوده است. از واردات واکسن کرونا، کمک به کاهش شیوع کووید 19، امدادرسانی در حوادث اقلیمی و ماموریتهای امدادونجات گرفته تا تلاش در جهت تحقق اهداف تبیین شده درگام دوم انقلاب و همچنین تقویت جایگاه هلال احمر ایران در عرصههای بینالمللی. در کنار همه این فعالیتها نمیتوان از تلاش هلالاحمر برای تامین سلامت زائران حج و اربعین حسینی نگفت. ماموریتهایی که با تفاوتهای کمی و کیفی بسیاری در مقایسه با دورههای گذشته انجام شده یا در حال انجام است و باعث شده تا هلالاحمر قوت قلب این زائران باشد. پیرحسین کولیوند، رئیس جمعیت هلالاحمر با اشاره به تلاشهای بیدریغ مجموعه خود در حوزه کمکهای بشردوستانه و افزایش کمیوکیفی سطح خدمات این جمعیت گزارش جامعی از این فعالیتها در 8 ماه اخیر ارائه کرده است.
تعدد ماموریتهای جمعیت هلالاحمر، تهیه و تدوین برنامهای جامع برای انجام بهتر ماموریتها را میطلبد. آیا چنین برنامهای برای جمعیت هلالاحمر تهیه شده است؟
بله، جمعیت هلالاحمر برای اینکه در مسیر اهداف تبیین شده خود حرکت کند برنامهای 5 ساله را طراحی و آماده کرده است. این برنامه را ما در قالب برشهای یک ساله و براساس4 محور اصلی فعالیتهای جمعیت اعم از امدادونجات، داوطلبان، جوانان و تدارکات پزشکی پیش میبریم.
براساس این برنامه قرار است در حوزه امدادونجات چه اقداماتی صورت گیرد؟
امدادونجات اولین محور و جزو تکالیف اصلی هلالاحمر است. بنابراین باید نگاه ویژهای به این حوزه داشته باشیم. متاسفانه تا سال گذشته لجستیک امداد و نجات جمعیت هلالاحمر نوسازی نشده است بنابراین قرار است امسال 900 دستگاه خودروی امدادی شامل آمبولانس و خودروی نجات به ناوگان لجستیک ما اضافه میشود.
در بخش بالگردهای امدادی هم برنامهای دارید؟
در امداد هوایی، بالگردهای جمعیت نیازمند بهروزرسانی هستند و طبق برنامهریزی صورت گرفته قرار است امسال چند فروند از بالگردها بهروزرسانی شود اما آنچه به عنوان هدف بعدی ما در این بخش مورد توجه است افزایش چند بالگرد دید در شب به ناوگان امداد هوایی است.
تقویت حوزه امدادونجات بدون توجه به نیروی انسانی آن امکانپذیر نیست در این بخش چه اهدافی را دنبال میکنید؟
قرار است به منظور تربیت نیروی انسانی شامل امدادگران، نجاتگران و تقویت تیمهای واکنش سریع -که در نهایت منجر به افزایش سرعت ما در خدماترسانی به حادثهدیدگان در ماموریتهای امدادونجات میشود- 5 هزار نیروی جوان تازه نفس را بعد از ارائه آموزشهای لازم به تیمهای واکنش سریع اضافه کنیم.
در بخش آموزش همگانی چه برنامهای را در قالب برنامه 5ساله دنبال میکنید؟
آموزشهای همگانی را از طریق مساجد و مدارس با جدیت شروع و در این مسیر تفاهمنامه خوبی هم با آموزشوپرورش منعقد و آموزشها را در مدارس شروع کردهایم . علاوه بر این در تعامل با دستگاههای اجرایی هم موضوع آموزش همگانی را دنبال میکنیم.
این آموزشهای همگانی را با چه هدفی دنبال میکنید؟
آموزشهای همگانی یکی از اصول مهم کار ما در حوزه امدادونجات است. در سایه همین آموزشها میتوانیم درک خطر و خطرپذیری را در بین مردم بیشتر کنیم. این افزایش آگاهیها ما را در حوزه پیشگیری از حوادث تقویت میکند.
و پیشگیری از حوادث قطعا خسارتها را هم کاهش میدهد؟
بله، در سایه پیشگیری از حوادث ما هم خسارتها را کاهش میدهیم هم برای جبران خسارتهای احتمالی خود را مجهز و آماده میکنیم. در این شرایط میتوانیم بحران را بهتر کنترل کنیم.
خانههای هلال را هم حول همین اهداف در کشور توسعه میدهید؟
همانطور که میدانید به هنگام بروز هر حادثهای اولین نفراتی که در محل حادثه حضور دارند مردم همان منطقه یا مناطق اطراف هستند. بنابراین لازم بود تا در بستری مردم همه مناطق کشور به خصوص مناطق دورافتاده و روستایی آموزشهای امدادی اولیه را فرا بگیرند. جمعیت برای رفع این نیاز خانههای هلال را ایجاد کرد و قرار است در طول 5 سال آینده تعداد خانههای هلال را در کشور به 60 هزار خانه در مناطق عشایرنشین، روستاها، شهرها و محلهها برسانیم.
در کنار آموزشهای امدادی و تربیت امدادگران، تربیت نیروهایی برای تقویت تیمهای سحر هم چندسالی است که جمعیت دنبال میکند این موضوع چه اهمیتی در هلالاحمر دارد؟
یکی از موضوعاتی که در زمان بحران ممکن است به چالش پیش روی امدادگران تبدیل شود تابآوری مردم حادثهدیده است. ما در واقع با تربیت نیروهایی در قالب تیمهای سحر باید افرادی را داشته باشیم که در کنار امدادگران در محل حوادث حاضر و حادثهدیدگان را آرام کنند. این امر باعث میشود تا امدادگران در فضایی آرامتر کار امدادرسانی را دنبال کنند. در حوادثی مانند متروپل و سیلهای اخیر تاثیر مثبت عملکرد این تیمها را به چشم دیدیم و در آینده روی تقویت این حوزه بیشتر کار خواهیم کرد.
در کنار همه آموزشهایی که به داوطلبان میدهید چقدر تلاش می شود که از بعد اخلاقی هم آنها را پرورش دهید؟
بله خب جوانانی که وارد جمعیت میشوند از آموزشهای اخلاقی این نهاد بشردوستانه هم بهرهمند میشوند. روحیه فداکاری و خدمت و جوانمردی در بین آنها تقویت میشود. یکی از مسائل مهمی که ما در آموزشهای هلالاحمر به جوانان گوشزد میکنیم احترام به بزرگترها و حفظ حرمت آنهاست و اخلاقگرایی جزء لاینفک فعالان حوزه بشردوستی است.
سالی که گذشت پر از حادثه و ماموریت برای هلالاحمر بود و همیشه موجودی انبارها یکی از دغدغههای شما و مدیران عامل استانها بوده و هست. الان وضعیت انبارهای هلال چطور است؟
ما از لحاظ موجودی انبارها در وضعیت خوبی نبودیم این در حالی است که تکمیل انبارهای ما از الزامات است. خوشبختانه با دستور رئیسجمهوری در روزهای پایانی سال گذشته کمک خوبی در این بخش به ما شد و موجودی انبارها را از لحاظ اقلام زیستی و امدادی تقویت کردیم. درست است الان وضعیت، رضایتبخش است اما باز هم نیاز به تقویت این بخش داریم.
البته تغییرات اقلیمی و بروز حوادث مختلف در خالی شدن انبارهای هلال احمر بیتاثیر نبود.
دقیقا. به خاطر همین نیروهای متخصص ما با ورود به بحث تغییرات اقلیمی سعی میکنند تا در کاهش خسارات ناشی از این حوادث نقش داشته باشند. چراکه هرچه اثرات منفی تغییرات اقلیمی بیشتر باشد گستره ماموریتها و فعالیتهای ما بیشتر است. ما همواره سعی کردهایم در تمامی این حوادث امدادگران و نجاتگران اولین نفرات حاضر در محل حوادث باشند. مصداق عینی این سخن هم سیل امامزاده داود است.
بهرهگیری از ظرفیت جوانان چقدر در اولویت شماست؟ آیا در برنامه 5 ساله سهمی دارند؟
بخشی از برنامههای جمعیت حول بیانیه دوم انقلاب و بهرهگیری از ظرفیت جوانان تهیه و تدوین شده است. ناگفته نماند که سازمان جوانان محور دوم کاری ما هم محسوب میشود. یکی از افتخارات ما این است که 140 هزار نفر از جوانان عضو جمعیت هلالاحمر را نخبگان علمی و متخصصان تشکیل میدهند. افرادی که با علم، شغل، تخصص و … به جمع ما اضافه میشود تا به نیازمندان کمک کنند.
جمعیت در کنار تمام فعالیت و ماموریتهایش به حوزه کاهش آسیبهای اجتماعی هم وارد شده است.
بله، در این بخش هم ما از ظرفیت داوطلبان جوان استفاده کردیم و موفق شدیم با ورود به محلههای کمبرخوردار 11 استان افراد آسیبپذیر و آسیبدیده را شناسایی و برای کمک به آنها وارد عمل شویم.
با کمک خود این افراد آسیبدیده و آسیبپذیر این کار را دنبال میکنید یا نیروهای متخصص جمعیت؟
هر دو.
به چه صورت؟
با راهاندازی کارگاههای کوچک اقتصادی و آموزش بازاریابی و فروش محصولات به تسهیلگرانی که برخاسته از همین جمعیت آسیبدیده یا آسیبپذیر هستند. در واقع الان تسهیلگرانی که در این بخش فعالیت دارند آنقدر توانمند شدهاند که دیگر نمیتوان عنوان آسیبپذیر را به آنها داد. از طرف دیگر تفاهمنامهای با کمیته امداد امضا کردیم و زنان سرپرست خانوار یا دختران خودسرپرست بالای 30 سال را که در این مناطق زندگی میکردند شناسایی و بعد از آموزشهای لازم آنها را به مددکاران اجتماعی محلهها تبدیل کردیم. در این بخش هم موفق شدیم به اهداف خوبی برسیم. قرار است 12 هزار نفر از این مددکاران اجتماعی را تربیت و در مسیر کاهش آسیبهای اجتماعی محلههای کمبرخوردار در قالب طرح 2020 قدم برداریم.
جمعیت هلالاحمر علاوه بر همه آنچه گفته شد در بخش بهداشت و درمان هم قوت قلب مردم است. آیا برنامه توسعهای در قالب برنامه 5 سال آتی برای این حوزه دارید؟
بله همانطور که اشاره کردید جمعیت در حوزه بهداشت و درمان و خدمات سلامت همواره کوشیده تا بخش قابل توجهی از نیاز بیماران را تامین کند. ما امروز کارخانجات تولید دارو، تجهیزات پزشکی و تولیدات غذایی داریم که برای ارتقای کیفیت خدمات در آنها با آغوش باز از شرکتهای دانشبنیان استقبال میکنیم و میکوشیم با تولید محصولات باکیفیت بازارهای بینالمللی را برای خود حفظ کنیم. همانطور که الان هم بخش قابل توجهی از محصولات ما توسط صلیبسرخ جهانی خریداری میشود.
در سالی که گذشت جمعیت افتخارات زیادی را در عرصه بینالمللی کسب کرد از این افتخارات برایمان بگویید؟
بله خوشبختانه یکی از مهمترین این افتخارات دریافت عالیترین نشان صلیبسرخ بود که موفق به دریافتش شدیم. نشانی که حاصل زحمات همه فعالان جمعیت بود. علاوه بر این در مجمع جهانی که برگزار شد برای اولین بار جمعیت هلالاحمر موفق شد مسئولیت یکی از کمیتههای این مجمع را بر عهده بگیرد. خوشبختانه هلالاحمر ایران در این نشست جهانی بسیار فعال بود حتی 6 پیشنهادی که ارائه داد مورد تصویب قرار گرفت. علاوه بر این 12 تفاهمنامه را با جمعیتهای جهانی به امضا رساندیم و 6 تفاهمنامه دیگر هم در حال نهایی شدن است.
خیلی از کشورها خواهان به اشتراک گذاشتن تجارب موفق هلالاحمر بودند، درست است؟
بله و ما هم در انتقال این تجارب خستی به خرج ندادیم، حتی اعلام کردیم قرار است یک مرکز آموزش شبیهسازی شده برای امدادرسانی در حوادث راهاندازی کنیم که صلیبسرخ جهانی با استقبال از این طرح قول تامین بخشی از اعتبارات موردنیاز این طرح را داد.
امسال جمعیت در مناسک حج هم فعال بود.
ما امسال بهترین متخصصان خود را به مکه اعزام کردیم. برای اولین بار در تاریخ حج با جمعیت هلالاحمر عربستان دیدار کردیم و موفق شدیم امکانات زیادی را برای زائران خانه خدا دریافت کنیم.
فعالیتهای بهداشتی-درمانی جمعیت خارج از مرزها هم قابل توجه است. برنامهای برای توسعه این خدمات دارید؟
بله. ما درمانگاههای زیادی در کشورهای آفریقایی که نیازمند خدمات بهداشتی و درمانی هستند، داریم و چراغ بیمارستانهای مجهز و خوب جمعیت هلالاحمر ایران در کشورهای همسایه ازجمله افغانستان روشن است . قطعا توسعه این بخش یکی از برنامههای مهم ما خواهد بود.
جمعیت هلالاحمر برای اربعین امسال چه برنامههایی پیشبینی کرده است؟
برای خدمترسانی به زائران اربعین، جمعیت مسئولیت سلامت و امدادونجات در کشور عراق را برعهده گرفته و خدمات مفصلی را قرار است به زائران ایرانی و غیرایرانی ارائه کند.
تعداد نیروهای اعزامی افزایش هم داشته است؟
امسال 4 تا 5 برابر سال 98 هم نیرو، هم امکانات و خدمات به کشور عراق منتقل کردهایم و با استفاده از تجارب گذشته و آسیبشناسی سالهای پیش سعی کردیم تمام ملزومات را در این ایام همراه داشته باشیم چراکه قطعا شرایط بهداشتی و درمانی به واسطه شیوع برخی بیماریها ازجمله کرونا و وبا شرایط خاصتری را ایجاد میکند.
مراکز درمانی موردنظر تجهیز شدهاند؟
درمانگاههای هلالاحمر از نقطه صفر مرزی عراق شروع میشوند و در مسیرهای منتهی به نجف و کربلا هم وجود دارند. ضمن اینکه به مناسبت اربعین بیمارستان تخصصی هلال در نجف هم به بهرهبرداری میرسد.
در مراکز درمانی عراق هم نیروهای امدادی مستقر میشوند؟
بله. در یکی از بیمارستانهای نجف و کربلا نیروهای ما مستقر میشوند. قرار است خدمات مفصلی به زائران ارائه شود.
در مسیر پیادهروی زائران هم امکانات شما مستقر است؟
بله بین نجف تا کربلا هر صد عمود یک درمانگاه داریم. علاوه بر این یک بیمارستان سیار برای جلوگیری از گرمازدگی و بیماران احتمالی کرونا و بیماریهای واگیردار مشغول خدماترسانی میشود. در کربلا نیز چادرهای درمانی شامل مطب و درمانگاه آماده خدماترسانی به زائران میشوند.
آیا این خدمات فقط به زائران ایرانی ارائه میشود؟
خدمترسانی ما در اربعین مختص زائران ایرانی نیست به همه زائران خدمات لازم ر ا ارائه میکنیم. در کنار تمام مسیرهایی که ذکر شد ما حتی در مسیر سامرا و کاظمین هم چادرهای امدادرسان فعال داریم. جمعیت هلالاحمر برای ارائه خدمات بهتر به زائران اربعین 50 دستگاه آمبولانس و 6 دستگاه اتوبوس را به کشور عراق اعزام میکند ضمن اینکه 4 بالگرد هلالاحمر و دو فروند هواپیما نیز برای امدادرسانی در صورت لزوم در حالت آمادهباش هستند.
این کاروان چه زمانی به کربلا اعزام میشوند؟
روز یکشنبه بزرگترین کاروان امدادونجات و سلامت جمعیت هلالاحمر به عراق اعزام میشود.