پایههای سیاست خارجی دولت سیزدهم از همان روزهای آغاز به کار، بر اولویتبخشی خنثیسازی تحریمها و اولویتبخشی توسعه روابط همسایگان و کشورهای منطقه گسترش مناسبات با آنها استوار شد، موضوعی که نگاهی به کارنامه یکساله دولت نیز از این واقعیت پرده برمیدارد.
به گزارش خبرنگار شهروندآنلاین؛ رئیسجمهوری طی فعالیت ۱۵ماهه خود تاکنون میزبان ۶ همتای ترکمنستانی، قزاقستانی، روسی، تاجیکی، ونزوئلایی و ترکیهای و میزبان امیر قطر و نخستوزیر ارمنستان در تهران بوده که تا به امروز به بیش از ۴۴ یادداشت تفاهم در زمینههای اقتصادی- تجاری، سیاسی، فرهنگی، گردشگری، نفتی و پتروشیمی منجر شده است. در میزبانی رئیسجمهوری از همتایان خود در سفر به تهران تاکنون، ۱۷ سند همکاری با دوشنبه، سند همکاری ۲۰ ساله بین ایران و ونزوئلا، امضای ۹ سند بین تهران و عشقآباد، امضای ۹ سند بین ایران و قزاقستان و امضای ۸ سند بین ایران و ترکیه در اجلاس تهران انجام پذیرفت. به اذعان کارشناسان سفر اخیر نخستوزیر بلاروس به ایران نیز میتواند نتایج مثبت دیگری به دنبال داشته باشد، نتایجی که «شهروند» سعی کرده است، به ارائه نکاتی پیرامون آن بپردازد.
1. بلاروس در زمره کشورهای دوست ایران قرار دارد. گرچه مواضع بلاروس هرگز علیه ایران نبوده اما طی چند سال گذشته با ملاحظات سیاسی تحریمهای غربی علیه ایران، نسبت به توسعه روابط با کشورمان تحفظ زیادی داشته که در نتیجه سطح همکاریها ازجمله مبادلات اقتصادی فیمابین به شدت کاهش یافت.
2. با بروز تغییراتی در سیاست خارجی بلاروس پس از اوت 2020 و بروز تنشهای شدید داخلی و همچنین تقابل در روابط این کشور با اتحادیه اروپا و آمریکا بر سر انتخابات ریاستجمهوری (که در آن الکساندر لوکاشنکو برای ششمین بار به عنوان رئیسجمهوری بلاروس انتخاب شد) و برقراری رژیم تحریمهای متعدد (7 بسته تحریمی) علیه مقامات عالیرتبه و برخی از موسسات اقتصادی این کشور و از سوی دیگر نزدیکی بسیار زیاد به روسیه، به نظر میرسد بلاروس تحت تاثیر انزوای سیاسی- اقتصادی مذکور و نیز توسعه همکاری خود با روسیه، نسبت به توسعه روابط با تهران در جنبههای سیاسی و اقتصادی، مشتاقتر از گذشته است. در شرایط فعلی با برقراری تحریمهای متعدد اتحادیه اروپا و آمریکا علیه بلاروس، ظرفیتهای مازادی برای ج.ا.ایران در تبادل اقتصادی با این کشور ایجاد شده است.
مهمترین ظرفیتهای موجود برای توسعه روابط اقتصادی و تجاری دوجانبه میان تهران و مینسک
• اجرایی شدن موافقتنامه تجارت ترجیحی با اتحادیه اقتصادی اوراسیا از ششم آبان ماه 98؛
• روابط مطلوب سياسي دو كشور و امکان استفاده از راهکارهای خاص نظیر تهاتر و استفاده از پول ملی در تبادلات تجاری؛
• برخورداري بلاروس از وضعيت استراتژيكي با اهميت. (با پیوستن لهستان به اتحادیه اروپا، بلاروس مانند پلی بین روسیه و کشورهای شرق و اتحادیه اروپا محسوب میشود)؛
• همکاری در زمینه حملونقل با توجه به پیوستن بلاروس به کریدور شمال- جنوب و باتوجه به عضويت ناظر بلاروس در سازمان تجارت جهانی
• روابط مستحکم با این کشور میتواند در عضویت ایران در WTO اثرگذار باشد؛ حضور شرکتها و تجار ایرانی در سالهای گذشته در این کشور روند روبهرشدی داشته است؛
• استفاده از ظرفیت ایرانیان مقیم و دانشجویان مشغول به تحصیل در این کشور میتواند به توسعه روابط کمک کند.
3. این کشور بخصوص نسبت به صادرات خودروهای سنگین راه¬سازی و معدنی، کود و استفاده از بنادر و ظرفیتهای جادهای و ریلی کشورمان به عنوان مسیر ترانزیتی جدید این کشور برای صادرات کالاهای تولیدی و فرآوری شده، همچنین صادرات کود پتاس به کشورهای ثالث از خاک ایران توافقاتی را با ج.ا.ایران داشته است.
4. سفر نخستوزیر بلاروس به عنوان سکاندار اقتصاد بلاروس به تهران، با توجه به ملاحظات فوقالذکر برای ج.ا.ایران اهمیت دارد. مهمترین هدف از این سفر به جز دیدار و مذاکرات تخصصی با معاون اول محترم رئیسجمهوری، بررسی مفاد اسناد تفاهمنامهها و توافقات دو کشور و آمادهسازی آنها برای امضا توسط سران دو كشور در سفر سالجاری لوکاشنکو به تهران است.
5. فناوریهای صنعتی پیشرفته بلاروس در حوزه ماشینسازی، کامیونهای سنگین راهسازی و معادن، تراکتورسازی و تجهیزات پیشرفته کشاورزی، اپتیک، نرمافزار و برخی دیگر از صنایع و تجهیزاتی که کشورمان برای تامین آنها با محدودیتهای ناشی از تحریمها مواجه بوده، (اقلام نظامی- دفاعی) امتیازهای ویژه روابط اقتصادی اخیر با بلاروس را تشکیل میدهد. کود پتاس ازجمله اقلامی است که از امتیازات تولیدی و صادراتی بلاروس محسوب شده و ج.ا.ایران در شرایط کنونی به آن نیازمند و توافقاتی برای واردات و ترانزیت آن منعقد شده است.
6. همکاریهای استانی از دیگر حوزههای همکاری دو کشور محسوب میشود. بین شهرهای تهران-مینسک، استان مازندران- با منطقه گومل و تبریز با منطقه ماگیلف بلاروس تفاهمنامه خواهرخواندگی منعقد شده و اخیرا روابط استانی بین دو کشور افزایش یافته است.
//انتهای پیام