یک سرماخوردگی ساده می‌تواند آغاز آسم باشد

[ملیحه محمودخواه] خس‌خس سینه، سرفه‌های سنگین و طولانی‌مدت و نفسی که به سختی بالا می‌آید، از علایم کسانی است که به بیماری آسم مبتلا شده‌اند. آسم بیماری شایعی است که در آن راه‌های تنفسی تنگ و متورم می‌شود. این بیماری ممکن است در هر سنی بروز کند، اما علایم و نشانه‌های بیماری آسم هم از نظر شدت و هم از نظر شکل  در افراد مختلف متفاوت است. ممکن است افراد هنگام ورزش دچار حمله آسمی شوند یا اینکه هر آلودگی یا دود غلیظ فرد را دچار حمله آسمی کند.  تنگی نفس، سفت‌شدن قفسه سینه یا درد در قفسه سینه، مشکل در خوابیدن به دلیل تنگی نفس، سرفه یا خس‌خس و صدای سوت هنگام بیرون دادن هوا (بازدم) از علایم و نشانه‌های بیماری و حملات آسم است. آنهایی که به بیماری آسم مبتلا هستند،  هنگام سرماخوردگی، آنفلوآنزا و این روزها اگر به کرونا مبتلا شوند، روزهای سخت‌تری را سپری می‌کنند.

آسم می‌تواند ژنتیکی باشد 

وقتی آسم در یک فرد بروز می‌کند که  زمینه ژنتیکی این بیماری را داشته باشد؛ به این معنا که یکی از اقوام نزدیک آن فرد به این بیماری مبتلا باشد، آن وقت است که عوامل محیطی روی این فرد بیشتر از سایر افراد می‌تواند ایجاد آسم کند. محمدرضا مختاری، متخصص بیماری‌های ریه به این نکته تأکید می‌کند و به «شهروندآنلاین» می‌گوید: «بیشتر موارد آسم در کودکان دیده می‌شود، اما باید این نکته را دانست که یک سرماخوردگی و عفونت ویروسی نیز می‌تواند در فرد بیماری آسم ایجاد کند، حتی وجود یک عامل تحریک‌کننده نیز ممکن است شرایط را برای بروز بیماری آسم در فرد فراهم کند.»

مایت‌ها هم آسم ایجاد می‌کنند

او به جانوران کوچک و ذره‌بینی اشاره کرد که در همه جای خانه ازجمله فرش، موکت، لحاف و تشک وجود دارند و می‌توانند عاملی برای آسم در کودکان شوند. این ذرات کوچک مایت نام دارند و در یک عروسک کوچک پشمی که در دست کودکان وجود دارد، می‌تواند دو میلیون مایت وجود داشته باشد. این متخصص معتقد است که اگر کودکی ریه حساسی داشته باشد و در معرض این مایت‌ها قرار بگیرد، می‌تواند مستعد آسم شود، البته این تنها عامل ابتلا به آسم در کودکی نیست و عواملی مانند کشیدن سیگار مادر در دوران حاملگی و شروع به غذادادن به کودک قبل از 6 ماهگی می‌تواند فرد را نسبت به این بیماری حساس‌تر کند و عاملی برای بروز این بیماری در بزرگسالی او شود؛ زیرا ادویه‌جاتی که در غذاها وجود دارد، می‌تواند عاملی برای ایجاد آسم در کودکان شود.

به اعتقاد مختاری استفاده از برخی عطرها، مصرف سیگار و قلیان، گردوغبار و حتی رفتن به پارک‌ها می‌تواند آسم را در افرادی که به صورت ژنتیکی آمادگی بروز این بیماری را دارند، ایجاد کند. یکی از راه‌های جلوگیری از حملات آسمی حذف مکان‌هایی است که فرد نسبت به آنها حساسیت دارد.

گرفتگی راه تنفس با آسم 

اما اگر در خیابان فردی را دیدید که مدام سرفه می‌کرد، نمی‌توانست درست صحبت کند و در تنفس دچار مشکل شده بود، اگر کرونا نداشته باشد، حتما آسم دارد. در زمان حمله آسمی ممکن است فرد به دلیل تلاش زیاد برای نفس‌کشیدن مضطرب و پریشان به نظر برسد. در برخی موارد ممکن است رنگ لب‌ها، لاله گوش‌ها و بستر ناخن‌ها به دلیل نبود اکسیژن کافی در بدن به آبی مایل به خاکستری تغییر کند.

اگر با فردی روبه‌رو شدید که دچار حمله آسمی شده است، این شما هستید که باید خونسردی‌تان را حفظ و در نخستین قدم کمک کنید تا در وضع نیمه‌ نشسته بنشیند. در زمان بروز حمله آسم با انقباض عضلات مجاری تنفسی، مجاری تنفسی تنگ و نفس‌کشیدن برای بیمار دشوار می‌شود، در چنین مواقعی از اسپری‌های شل‌کننده عضلات استفاده کنید تا عبور هوا از مجاری تنفسی آسان و تنفس بیمار راحت‌تر شود، در صورت شدیدبودن حمله آسمی و همراه‌نداشتن داروها یا ‌تأثیر نداشتن داروها بر بیمار، وقت را هدر ندهید و بلافاصله با شماره ۱۱۵ تماس بگیرید یا از فرد دیگری بخواهید این کار را انجام دهد. حمله خفیف پس از چند دقیقه رفع می‌شود، اما شما جانب احتیاط را نگه دارید و اگر اسپری‌زدن تأثیری در فرد نداشت با متخصصان 115 تماس‌ بگیرید.

اگر بیمار آسمی دیدیم چانه‌اش را بالا بگیریم 

ممکن است بیمار بیهوش باشد، در چنین شرایطی عضلاتش شل‌ می‌شود و زبانش راه تنفس او را مسدود می‌کند، با بالابردن چانه متمایل‌کردن سر بیمار به سمت عقب و بازگرداندن زبان به حالت عادی خود راه هوایی بیمار باز می‌شود.

در صورت احساس‌نکردن تنفس، شروع به واردآوردن فشار به قفسه سینه کنید. کف یکی از دستان را روی وسط قفسه سینه قرار دهید و کف دست دیگر را روی آن دست قرار دهید، سپس انگشتان خود را به هم قفل کنید، به وسط جناق سینه فشار وارد آورید و سپس آن را رها کنید. به این مراحل فشار قفسه می‌گویند. این کار باعث گردش خون در بدن می‌شود و در نتیجه به حفظ اعضای حیاتی ازقبیل مغز و امکان برطرف‌شدن انسداد در راه هوایی بیمار کمک خواهد کرد. تا رسیدن اورژانس به‌ ازای هر دقیقه صد فشار وارد آورید؛ اما یادتان باشد قبل از واردآوردن فشار بعدی اجازه دهید قفسه سینه بالا بیاید.