موشک جواب هشتگ/ اینجا جای ترسیدن نیست/ یک ده آباد، به از صد شهر خراب!

به گزارش شهروند آنلاین؛ دلار 39هزار تومانی و سکه 20میلیون تومانی در صدر توجه و تحلیل برخی از مطبوعات بود. روزنامه های امروز همچنین به بررسي اینکه پایان برجام چه پیامدهای سیاسی و اقتصادی خواهد داشت؟، جزئیات تازه از وضعیت پرونده مهسا امینی ، وارد كردن 700 خودرو كره‌اي ، آخرین زیستگاه زادآور یوز آسیایی در توران ، لایحه جرم سیاسی ، قیمت‌گذاری دستوری، نوزدهمین سالروز وقوع زلزله شهرستان بم و… پرداخته بودند. با هم مروری داریم به برخی از این عناوین؛

ایران باید خود را برای اقدامات فرابرجامی آماده کند

روزنامه آرمان ملی: پایان برجام چه پیامدهای سیاسی و اقتصادی خواهد داشت؟ایران بدون برجام چه هزینه‌های داخلی و خارجی باید بپردازد؟ آیا امیدها برای احیای برجام به صورت کامل از بین رفته است؟ «آرمان ملی» برای پاسخ به این سوالات با فریدون مجلسی، تحلیلگر روابط بین‌الملل گفت‌وگو کرده است. مجلسی معتقد است: « کشورهای غربی برجام را ابزاری برای بقای اسرائیل در مقابل ایران قلمداد می‌کردند. جمهوری اسلامی بر این اعتقاد است که رژیم اسرائیل نامشروع است و به همین دلیل باید نابود شود. به همین دلیل رسیدن ایران به امکانات هسته‌ای بالاتر از دید آنها به منزله تهدید بیشتر بقای اسرائیل قلمداد خواهد شد. اسرائیل نیز به دلیل شرایط بحرانی در منطقه و هم کشاندن پای کشورهای غربی به دعوای خود با ایران به دنبال ارتباط با کشورهای عربی است که در گذشته همواره طرف دعوا با اسرائیل بوده‌اند. از سوی دیگر اسرائیل با کمک کشورهایی مانند آذربایجان و یا حتی ترکیه و کمک برخی گروه‌ها در منطقه مانند کردها به دنبال این است که شاید به صورت نظامی با رویکردهایی که جمهوری اسلامی در منطقه دنبال می‌کند مقابله کند.» در ادامه ماحصل این گفت‌وگو را می‌خوانید.   اظهارات مقامات آمریکا بیانگر این موضوع است که دیگر برجام در اولویت نخست آنها در مقابل ایران قرار ندارد. این در حالی است که امیر عبداللهیان نسبت به انجام مذاکرات در آینده و احیای برجام خوش‌بین است. آیا در واقع برجام به پایان خود رسیده است؟

جزئیات تازه از وضعیت پرونده مهسا امینی

روزنامه آرمان امروز: دادستان کل کشور درباره آخرین وضعیت رسیدگی به پرونده مهسا امینی گفت: پزشکی قانونی با بررسی علمی و جامع نظر خود را به صورت رسمی اعلام کرد. پس از آن خانواده امینی از نظام پزشکی شکایت کردند. این شکایت برای کار کارشناسی به هیات پزشکی ارسال شده و تاکنون نظر هیات پزشکی اعلام نشده است.دادستان کل کشور در پاسخ به سوالی درباره آخرین وضعیت رسیدگی به پرونده مهسا امینی گفت: مستحضرید پزشکی قانونی با بررسی علمی و جامع نظر خود را به صورت رسمی اعلام کرد و پس از آن  خانواده امینی از نظام پزشکی شکایت کردند. این شکایت برای کار کارشناسی به هیات پزشکی ارسال شده و تا کنون نظر هیات پزشکی اعلام نشده‌است.دادستان کل کشور در پاسخ به سوالی درباره اینکه  نقل قولی از شما مطرح شد مبنی براینکه قرار است در حوزه حجاب اتفاقاتی رخ دهد گفت: حجاب حکم الهی و شرعی است و آیات متعددی در قران داریم که باید زنان حجاب خود را حفظ کنند.عده ای می گویند این یک امر شخصی است و شما نمی توانید فردی را موظف کنید که حجاب را رعایت کند و به نظرم نوعی فرار از مساله است به این معنا که مساله حجاب دو بعد  شخصی و اجتماعی دارد. بعد شخصی به گونه ای است که نمی شود زن را در خانه و حریم شخصی‌اش الزام به رعایت حجاب کرد و آزاد است و در حوزه  شخصی کسی معترض او هم نخواهد شد.

چرا غربگرایان ایرانی زمستان سخت اروپا را انکار می‌کنند؟

روزنامه کيهان:طبق بخشنامه ضوابط مصرف انرژی، ادارات دولتی موظف به کاهش ۱۰ درصدی مصرف گاز خود نسبت به سال گذشته هستند و در صورت عدم رعایت این پروتکل‌ها، گاز آنها قطع خواهد شد.» این ابلاغیه دولت که در راستای صرفه‌جویی مصرف انرژی در ادارات دولتی تصویب و به اجرا گذاشته شده‌، بهانه این روزهای طیف مدعی اصلاحات یا همان جریان غرابگرای داخلی برای سرپوش گذاشتن بر نقص‌ها و کمبودهای قبله آمال خود و یک «خود تحقیری» دیگر شده است.آبان ماه گذشته بود که هیئت دولت در راستای تکلیف مقرر در قانون برنامه ششم توسعه مبنی بر اتخاذ تدابیر لازم برای کاهش سالانه ۵ درصد از تلفات انرژی در بخش ساختمان به عنوان بزرگ‌ترین بخش مصرف‌کننده انرژی در کشور، «ضوابط صرفه‌جویی انرژی در ساختمان‌ها» را تصویب و برای اجرا به دستگاههای دولتی ابلاغ کرد.ارتقای کیفیت ساخت و سازها از طریق بهینه ‌سازی و صرفه‌جویی در مصرف انرژی، ارتقای رده انرژی ساختمان‌ها از طریق اعمال تشویقات و تنبیهات (گازبها و تعرفه برق) و استفاده از ظرفیت قانون هدفمندی یارانه‌ها با هدف افزایش بهره وری انرژی در ساختمان‌ها، از جمله دلایل مصوبه یاد شده عنوان شده بود.به موجب اجرای این مصوبه بود که در هفته‌های اخیر جریان گاز بیش از 800 سازمان و نهاد دولتی و عمومی و برخی صنایع که الگوی مصرف را رعایت نمی‌کردند قطع شد.

اين همه خوشحالي براي چيست؟

روزنامه اعتماد:سال 1395 بود كه دولت حسن روحاني بعد از گذشت 38 سال براي نخستين‌بار هواپيماي نو شركت هواپيمايي ايرباس را وارد ناوگان هوايي كشور كرد. حال بعد از گذشت 6 سال از آن ماجرا دولت رييسي در حال وارد كردن 700 خودرو كره‌اي است. رويدادي كه به‌ شدت مورد توجه رسانه‌هاي اصولگرا قرار گرفته و نسبت به وقوع آن ابراز خوشحالي مي‌كنند. فيلم‌ها و عكس‌هاي متعددي از خودروهاي نو متعلق به يك برند كره‌اي روي شناورهاي حمل بار منتشر شده و در 24 ساعت گذشته، هر قدر اخبار نوسانات شديد قيمتي در بازار خودروهاي داخلي بيشتر شده، اين فيلم‌ها هم بيشتر بازتاب پيدا كرده است.  امروز شرايط كشور نسبت به 6 سال قبل تفاوت فاحشي پيدا كرده است. امروز نه خبري از برجام است و نه خبري از مبادلات گسترده ايران با كشورهاي اروپايي. حتي امروز روند مبادلات كشور با كشورهاي همسايه نيز زير سايه تحولات بين‌المللي و حتي تحولات داخلي ايران متزلزل شده است. در اين بين دلار كه اثر قابل‌توجهي بر قيمت خودرو دارد به اوج قيمتي خود رسيده است. البته فعالان اقتصادي پيش‌تر در اوايل سال جاري جهش نرخ دلار را پيش‌بيني كرده بودند و به دولت هشدار داده بودند، در صورت عدم يكسري از سياست‌هاي اصلاحي در ژانويه سال 2023 قيمت دلار به 40 هزار تومان خواهد رسيد. بر همين اساس نيز قيمت خودرو درحال اوج‌گيري است، چنان‌كه چند روز پيش هم وزير صنعت، معدن و تجارت به صراحت عنوان كرده بود كه «قيمت خودرو با افزايش قيمت دلار بالا مي‌رود» چراكه از ديدگاه او «خودرو به كالاي سرمايه‌اي تبديل شده و هجوم پول به سمت اين بازار صورت مي‌گيرد.»  البته در مقطع كنوني برخلاف گذشته كه دلار و به تبع آن خودرو هفتگي تغيير كانال مي‌دادند، به صورت روزانه جهشي قابل توجه را تجربه مي‌كنند.

15 هزار سگ گله در کمین یوزهای توران

روزنامه ایران:سال‌هاست که آخرین زیستگاه زادآور یوز آسیایی در توران، به قیمت چرای صدها گله دام عشایری به جولانگاه سگ‌های گله تبدیل شده است. سگ‌هایی که همانند یک دشمن طبیعی و تهدید بالقوه، دندان برای شکار یوزها تیز کرده و به کمین حمله‌ای مرگبار نشسته‌اند؛ طبق آخرین آمار منتشر شده در دهه‌های اخیر، ۳۰ درصد یوزها در توران در ماه آذر تلف شده‌اند! درست زمانی که کوچ گله‌های دام برای قشلاق آغاز شده و سگ‌های درنده خود را برای نابودی بقای این‌گونه در معرض خطر آماده کرده‌اند. اگرچه سازمان محیط‌ زیست برای حل این مشکل بخشی از منطقه حفاظت شده توران را خریداری کرده و ورود دام و سگ گله را ممنوع کرده، اما این میزان کافی نبوده و هنوز سگ‌های درنده با جمعیتی بیشتر در منطقه جولان داده و مرگ این‌گونه پراهمیت را رقم می‌زنند! کارشناسان زیادی خروج دام و دامداری از منطقه را پیشنهاد داده‌اند، اما تاکنون اقدامی عاجل و مؤثر انجام نشده است! طبق گفته معاون محیط‌ زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط‌ زیست، براساس قانون تنها زمانی می‌توان دام‌ها را از این منطقه خارج کرد که تمام اوقافی آن پرداخت شده باشد. اقدامی هزینه‌بر که تاکنون اعتبارش نیز تأمین نشده است!«مرتضی فرخی» رئیس اداره محیط‌ زیست طبیعی اداره کل حفاظت محیط‌ زیست استان سمنان به «ایران» می‌گوید: علی‌رغم آزادسازی حدود 200 هزار هکتاری از مساحت 5/1 میلیون هکتاری ذخیره‌گاه زیست‌کره توران، هنوز در بخش‌های زیادی از [این] تنها زیستگاه امن یوزپلنگ آسیایی، گله‌های دام و سگ‌های شکاری به‌وفور دیده می‌شود. از طرفی آزادسازی تمام این منطقه کار دشواری است؛ زیرا بخش زیادی از دامداران این منطقه از سال‌های دور پروانه چرا داشته و بر اساس آن دام‌های خود را وارد منطقه می‌کنند. حتی بخشی از دامداران این منطقه در تأمین گوشت کشور نقش مؤثری داشته و بخشی دیگر دامداری را شغل آبا و اجدادی خود دانسته و به این راحتی‌ها منطقه را ترک نمی‌کنند.

اینجا جای ترسیدن نیست

روزنامه شرق:‌ هنگامی که لایحه جرم سیاسی تصویب شد، انتظار آن بود که بسیاری از جرم‌انگاری‌هایی که در حوزه اندیشه و سیاست روی می‌دهد، رو به‌ افول بگذارد؛ اما آنچه به تصویب مجلس رسید، به اندازه‌ای محافظه‌کارانه و ملاحظه‌گرایانه بود که نتوانست چتر گسترده‌ای را باز کند تا اندیشمندان کشور احساس امنیت بیشتری کنند.این لایحه می‌توانست از مقوله فکر «امنیت‌زدایی» کند و تعابیری همچون «تضعیف نظام» و «اخلال در نظم عمومی» را به بایگانی بفرستد و از واژگان ملایم‌تری که با زمان کنونی متناسب باشد، استفاده شود.دادگاه رسیدگی به جرائم سیاسی، دکور و تشریفاتی نیست، بلکه رکن مهمی از سیاست قضائی کشور را تشکیل می‌دهد و این کارایی را دارد که کار دادگاه‌های انقلاب را کم کند و هیئت منصفه به‌عنوان نماینده افکار عمومی، مجرم‌بودن یا مجرم‌نبودن متهمان را تشخیص دهد.امروز یک بار دیگر و بعد از ناآرامی‌های چند ماه اخیر، دوباره موضوع گفت‌وگوی کرسی‌های آزاداندیشی، مناظره‌های سیاسی و… برجسته شده و انتظار می‌رود جامعه بالغ و رشید ایران، خط‌ قرمزهایی را که پیش از این پررنگ بودند، کنار بگذارد و در فضای آزادی سیاسی ـ فرهنگی به نتایجی بیشتر از گذشته برسد.برای نمونه، در ماه‌های اخیر که بحث حجاب مطرح شد، برخی متحصصان حوزه اندیشه دین در وجود ضرورت گشت ارشاد تشکیک کردند. برخی هم درباره حدود حجاب و نحوه برخورد با بدحجابی بحث‌هایی کردند که پیش از این ممنوع بود. طرفداران نظرهای مختلف، حرف‌های تند هم می‌زدند و در عین حال که جامعه با ناآرامی مواجه بود، این گفت‌وگوها تا حد درخور اعتنایی فضا را آرام و روشنفکران را به سمت پدیدارشناسی هدایت کرد.

چرا ماشین تورم تندتر است

روزنامه فرهیختگان:قیمت خودرو در بازار هر روز بازار نرخ‌های جدیدی را ثبت می‌کند. این موضوع حالا در کنار کم‌درآمدها، قدرت خرید طبقه متوسط را نیز هدف گرفته است. اما از مردم ناراضی‌تر، خودروسازان هستند که می‌گویند قیمت‌گذاری دستوری نفس آنان را بریده و ضرر و زیان چشمگیری را تحمیل کرده است. اما در این میان، سود قابل توجهی عاید افرادی می‌شود که از اختلاف شدید قیمت کارخانه و بازار سود می‌برند. سود ناشی از این لاتاری به قدری جذاب است که در هر ثبت‌نام حتی ثبت‌نام چندین هزار خودرو، بین 4 تا 5 میلیون نفر برای دریافت خودروی کارخانه صف می‌کشند. ماحصل اینها، نارضایتی‌ای است که مردم از قیمت خودرو و خودروسازان از دولت دارند. اینکه این دومینوی مخرب تا کجا ادامه خواهد داشت به‌نظر می‌رسد عدم پاسخ مناسب به تقاضاهای انباشته شده طی چند سال اخیر در کنار تبدیل شدن خودرو به یک کالای سرمایه‌ای (رانت ناشی از اختلاف قیمت بازار و کارخانه)، دو اتفاقی است که همچنان هر عرضه جدیدی (اعم از تولید و واردات) را در خود خواهد بلعید. به‌نظر می‌رسد در کنار افزایش عرضه خودرو و اصلاح قیمت‌های دستوری در بازار، تا زمانی که تورم عمومی کنترل نشود، افزایش قیمت در بازار خودرو ادامه خواهد داشت. براساس آمارهای تولید ماهانه، در هشت‌ماهه سال جاری در مجموع 748 هزار و 555 دستگاه خودرو در کشور تولید شده که این تعداد نسبت به تولید 645 هزار و 740 دستگاه در هشت‌ماهه سال گذشته رشد 14درصدی داشته است. از مجموع 748 هزار و 555 دستگاه خودروی تولیدشده در هشت‌ماهه امسال، 653 هزار و 284 دستگاه مربوط به وانت‌های سواری، 73 هزار و 277 دستگاه وانت، 4 هزار و 42 دستگاه اتوبوس و مینی‌بوس و ون، 17 هزار و 952 دستگاه نیز کامیون، کامیونت و کشنده است. براساس آمارها، تولید در بخش سواری نسبت به هشت‌ماهه سال 1400 رشد 11 درصدی، وانت رشد 50 درصدی، اتوبوس، مینی‌بوس و ون و کامیون، کامیونت و کشنده رشد 191 درصدی و درمجموع کل تولید نیز رشد نزدیک به 16 درصدی داشته است.

آغوش باز ایران برای تحصیل دختران افغانستان

روزنامه همشهری:نهادهای مختلف آموزشی در ایران در انتقاد به سیاست‌های دولت طالبان و ممنوعیت‌های تحصیلی که برای دختران و زنان افغان اعمال کرده، بستر آموزش مجازی و پلتفرم‌های رایگان را برای دانش‌آموزان و دانشجویان این کشور فراهم می‌کنند؛ حتی شهریه‌ دانشگاه پیام‌نور که ظرفیت آموزش مجازی و از راه دور را برای دختران ممنوع‌الورود به دانشگاه‌های افغانستان فراهم کرده هم با تخفیف 40درصدی درنظر گرفته خواهد شد. مجتبی توانگر، رئیس کمیته اقتصاد دیجیتال مجلس و عضو شورای‌عالی راهبری فناوری و تولیدات دانش‌بنیان در توییتی نوشته: «دختران افغانستانی را مجبور کردند تحصیل را کنار بگذارند؛ یکی از VODهای ایرانی، دسترسی به آموزش را برای افغانستانی‌ها آزاد کرد. برای خواهران افغانستانی‌ام این امکان وجود دارد که از این شیوه آموزشی آنلاین استفاده کنند؛ تا تغییر شرایط برای آنها فراهم شود.»‌محدودیت‌های تحصیلی در مدرسه و دانشگاه با روی کار آمدن دولت طالبان در افغانستان طی یک‌سال‌و‌نیم گذشته، به جدی‌ترین مشکل دختران افغان تبدیل شده، اما حالا تصمیم جدید حکومت فعلی، آنها را در وضعیت بسیار سخت‌تری قرار داده است. دختران افغان حدود 3ماه پیش آزمون کنکور دادند، اما ورودشان به دانشگاه با اما و اگرهایی همراه شد؛ به همین دلیل مهر امسال با شعار «ما را به جرم درس خواندن از دانشگاه اخراج کردند» تجمعات اعتراضی‌ای را مقابل دانشگاه کابل برگزار کردند.

موشک جواب هشتگ

روزنامه وطن امروز : آیا مذاکرات هسته‌ای در برزخ قرار گرفته است؟ این پرسش شاید مهم‌ترین موضوعی است که این روزها فضای سیاست بین‌الملل را به خود مشغول کرده است. پرسش مزبور همچنین با این مساله که دولت آمریکا خواهان احیای برجام است یا خیر ارتباط مستقیمی دارد.آنچه طی روزهای گذشته و هفته‌های اخیر در واشنگتن نسبت به مرگ برجام روایت شد باعث شکل‌گیری این ادراک شده که دولت بایدن اساسا و به طور کلی قید برجام و ازسرگیری مذاکرات وین را‌ زده است. اما مواضع ضد و نقیض تیم سیاست خارجی کاخ سفید و متصدیان پرونده هسته‌ای در دولت آمریکا از یک طرف و شکست آشوب‌ها در ایران برای به‌هم‌ریختگی در مرزهای داخلی ایران و با هدف اغتشاش فکری تصمیم‌سازان ایرانی، نشان می‌دهد ایالات متحده کم‌کم خود را برای بازگشت به میز مذاکرات آماده می‌کند.بر این اساس بازنشر فیلمی قدیمی از رئیس‌جمهور آمریکا که در آن می‌گوید «برجام مرده است اما آمریکا نمی‌خواهد به دلایلی مرگ آن را اعلام کند» پس از مواضع چندباره راب مالی -که مسؤول مستقیم پرونده هسته‌ای ایران در دولت بایدن است- مبنی بر اینکه برجام و مذاکرات از اولویت‌های ایالات متحده خارج شده است، به تقویت انگاره مرگ برجام در دولت دموکرات کمک کرد. اما تونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا در تضاد با بایدن و مالی پنجشنبه اعلام کرد تنها راه برای رویارویی با ایران مسیر مذاکره و دیپلماسی است. رئیس دستگاه دیپلماسی ایالات متحده گفت دیپلماسی مسیر مورد ترجیح در قبال ایران است. بلینکن همچنین گفت: «تلاش‌های دیپلماتیک برای توافق با ایران و اطمینان از پایبندی این کشور به توافق هسته‌ای را ادامه خواهیم داد».

یک ده آباد، به از صد شهر خراب!

روزنامه اطلاعات:پنجم دی نوزدهمین سالروز وقوع زلزله شهرستان بم را در حالی سپری می کنیم که همچنان بافت فرسوده و ناکارآمد در مناطق شهری و روستایی جان یک چهارم جمعیت کشور را هنگام بروز سوانح طبیعی تهدید می کند.زمین لرزه ای که ظرف ۱۸ ثانیه با شدت ۲ر۶ ریشتر در بامداد پنجم دی ۱۳۸۲ شهر ۷۰ هزار نفری بم را با خاک یکسان کرد، فصل نوینی از تدوین مقررات ساخت و ساز را در ایران رقم زد و نظام مهندسی ساختمان را به نظارت بیشتر در مقاوم سازی ابنیه سوق داد.بررسی های علمی در سال های اخیر ثابت کرد که شدت زلزله بم در مقایسه با بسیاری از زمین لرزه های به وقوع پیوسته بعدی چندان قوی و سهمناک نبود ولی آنچه که باعث شد این واقعه با ۳۲ هزار کشته به یکی از پر تلفات ترین حوادث صدسال گذشته جهان تبدیل شود، بافت قدیمی واحدهای مسکونی وناکارآمدی معابر و تأسیسات عمومی شهرستان بم بود. در واقع اگر منازل مسکونی بم از جنس خشت و گل نبود و تأسیسات و معابرعمومی این شهر در برابر لرزش زمین مقاومت بیشتری داشت، شاید امروز ۷۰ درصد از کشته شدگان آن سانحه دلخراش زنده بودند.این باور علمی که بعدها به تصویب مباحث ۲۲ گانه مقررات نظام ساخت و ساز منتج شد، همچنان در سیاست های توسعه مسکن جدی گرفته نمی شود و هنوز هم بخش قابل توجهی از جمعیت ایران در مناطقی از روستاها و شهرها زندگی می کنند که به لحاظ جنس مصالح بکار رفته در ابنیه یا نوع معماری معابر مناسب اسکان نیست و با هر رخداد طبیعی نظیر سیل، زلزله، رانش زمین و آتش سوزی فاجعه ساز می شوند.طبق آمار رسمی هم اینک حداقل ۲۳ میلیون نفر از جمعیت ایران در ۱۶۷ هزار هکتار بافت فرسوده و ناکارآمد زندگی می کنند که از این پهنه ۷۴ هزار هکتار جزو بافت فرسوده، ۵۹ هزار هکتار سکونتگاه غیررسمی و حاشیه‌ای و حدود ۳۳ هزار هکتار بافت تاریخی محسوب می شوند.