تحلیلی خواندنی از مسیر تجاری جدید بین قاره‌ای؛ اینجا چه خبر است؟

تارنمای آسیاپلاس در گزارشی نوشت: روسیه و ایران در حال ساخت یک مسیر تجاری بین قاره‌ای جدید – از حوزه شرقی اروپا تا اقیانوس هند – گذرگاهی به طول ۳۰۰۰ کیلومتر و غیرقابل دسترس برای هرگونه مداخله خارجی هستند.

به گزارش شهروند آنلاین از آسیاپلاس، در این گزارش با بیان اینکه روسیه و ایران در حال ساخت یک مسیر تجاری بین قاره‌ای جدید برای دورزدن تحریم‌ها هستند، آمده است: دو کشور میلیاردها دلار برای تسریع تحویل کالا در مسیر رودخانه‌ها و راه‌آهن‌های متصل به دریای خزر هزینه می‌کنند. داده‌های ردیابی کشتی‌های گردآوری شده توسط بلومبرگ نشان می‌دهد که ده‌ها کشتی روسی و ایرانی، از جمله کشتی‌های مشمول تحریم‌ها، در حال تردد در این مسیر هستند.

روسیه و ایران، تحت فشار شدید تحریم‌ها، به یکدیگر روی آورده‌اند و با هم به شرق نیز نگاه می‌کنند. هدف محافظت از روابط تجاری در برابر مداخله غرب و ایجاد روابط جدید با اقتصادهای غول پیکر و به سرعت در حال رشد آسیا است.

مسیرهای جدید از طریق ایران هزاران کیلومتر را نجات خواهد داد

کریدور تجاری در حال ظهور(شمال – جنوب) به روسیه و ایران این امکان را می‌دهد که مسیرهای موجود را هزاران کیلومتر کوتاه کنند. در نوک شمالی آن دریای آزوف قرار دارد که با شبه جزیره کریمه، سواحل جنوب شرقی اوکراین، از جمله بندر ماریوپل تحت کنترل روسیه و دهانه رودخانه دان همسایه است. از آنجا، شبکه‌های رودخانه‌ای،دریایی و ریلی تا قطب‌های ایران در دریای خزر و در نهایت اقیانوس هند گسترش می‌یابد.

جیمز اوبراین، یکی از مقامات ارشد بخش تحریم‌های دولت بایدن گفت: «این منطقه‌ای است که ما به دقت آن را زیر نظر داریم؛هم این مسیر و هم روابط ایران و روسیه به طور کلی.

رابرت مالی، مقام دولت بایدن در امور ایران، می‌گوید که هر کریدور تجاری جدید نیازمند توجه دقیق از نظر قطع انتقال تسلیحات بین کشورها است.

مالی می‌گوید که تصمیمی که آنها گرفته‌اند بسیار مضر و بی‌ملاحظه است.

کشتی‌هایی که در امتداد رود ولگا حرکت می‌کنند به‌طور سنتی مملو از محصولات نفتی و غلات هستند (ایران سومین واردکننده بزرگ غلات روسیه است)، اما این محدوده گسترش خواهد یافت. دو کشور معاملات جدیدی را در زمینه کالاها از جمله توربین، پلیمر، تجهیزات پزشکی و قطعات خودرو اعلام کرده‌اند. روسیه همچنین سوخت هسته‌ای و قطعات راکتور بوشهر ایران را تامین می‌کند.

روسیه باید قطع ناگهانی روابط تجاری خود با اروپا، بزرگترین شریک تجاری خود قبل از جنگ را جبران کند و راه حلی برای تحریم های آمریکا و اتحادیه اروپا بیابد.

نیکلای کوژانوف، کارشناس حوزه خلیج فارس در دانشگاه قطر که از سال ۲۰۰۶ تا ۲۰۰۹میلادی به عنوان دیپلمات روسی در تهران خدمت کرده است، می‌گوید: «با بسته شدن شبکه‌های حمل و نقل اروپایی، آنها بر توسعه کریدورهای تجاری جایگزینی متمرکز شده‌اند که از محور روسیه به شرق حمایت می‌کند. خطوط دریایی، اما مسیرهای خشکی را به سختی می‌توان دنبال کرد، و پیگیری همه آنها تقریباً غیرممکن است. ”

البته موانع زیادی وجود دارد که هم روسیه و هم ایران برای غلبه بر آنها هزینه‌های زیادی را صرف می‌کنند.

روسیه قصد دارد یک میلیارد دلار برای بهبود ناوبری از طریق آزوف، رودخانه دان و از طریق کانالی که به ولگا متصل است، سرمایه‌گذاری کند.

کشتی‌هایی با طول بیش از ۱۰۰ متر، ۳۲ کیلومتر از دریای آزوف به سمت روستوف-آن-دان در داخل خاک حرکت می‌کنند، جایی که برای عبور به ولگا صف می‌کشند. کانال Don-Volga یک بخش ۱۰۱ کیلومتری از گذرگاه‌های مصنوعی و مخازن طبیعی است که دو رودخانه را در نزدیک‌ترین مسیر به یکدیگر متصل می‌کند.

عمق کم تعدادی از بخش‌ها ظرفیت کشتی‌ها را به ۳۰۰۰ تن محدود می‌کند. ارتقای کانال به کشتی‌های دو برابر بزرگتر اجازه عبور می‌دهد.

خبرگزاری دریانوردی ایران گزارش داد، روسیه در حال نهایی کردن قوانینی است که به کشتی‌های ایران حق عبور از آبراه‌های داخلی رودخانه‌های ولگا و دان را می‌دهد.

داده‌های مربوط به ترافیک کشتی‌ها که توسط بلومبرگ گردآوری شده است نشان می‌دهد که حداقل ده‌ها کشتی ایرانی، که برخی از آنها متعلق به گروه خطوط کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران هستند، بین سواحل خزر این کشور و بنادر کلیدی رودخانه ولگا تردد می‌کنند.

یک خبرگزاری ایران ماه گذشته گزارش داد که ایران ۱۰ میلیون دلار در بندری در ولگا سرمایه‌گذاری کرده است. هدف این است که ظرفیت بندر سالیانکا آستراخان تقریباً دو برابر شود و به ۸۵۰۰۰ تن در ماه برسد.

ایران در داخل مرزهای خود در حال سرمایه‌گذاری در پایانه‌هایی است که می‌توانند محموله‌ها را از کشتی‌ها به خطوط ریلی که از دریای خزر به خلیج فارس از کشور عبور می‌کنند، منتقل کنند. همچنین در حال گسترش شبکه ریلی است که در حال حاضر حدود ۱۶۰۰۰ کیلومتر دارد و بخشی از فهرست میراث جهانی یونسکو است.

هیات های تجاری به طور فزاینده‌ای بین ایران و روسیه پرواز می‌کنند و تجارت نیز در حال رشد است. به طور رسمی در مرداد ماه سال جاری تقریباً دو برابر شد. این رقم سالانه احتمالاً به زودی از ۵ میلیارد دلار فراتر خواهد رفت. سرگئی کاتیرین، رئیس اتاق بازرگانی و صنایع روسیه ماه گذشته در کنفرانسی در تهران گفت: پس از توافق تجارت آزاد، “مسیری روشن” برای رسیدن به ۴۰ میلیارد دلار وجود دارد.

گسترش شبکه ریلی ایران

برای ایران، در بحبوحه تلاش‌های آزمایشی برای بازگرداندن توافق سال ۲۰۱۵ با قدرت‌های جهانی که منجر به لغو تحریم‌ها در ازای محدود کردن برنامه هسته‌ای این کشور شد، این محور فوری‌تر شده است.

مقامات ایرانی می‌گویند که آنها کاملاً بر آنچه “محور شرقی” می‌خوانند متمرکز هستند – از هرگونه طرحی برای بازگرداندن روابط اقتصادی با اروپا صرف‌نظر کرده و در عوض به مجموعه‌ای از توافق‌نامه‌های تجاری و انرژی با روسیه، چین و کشورهای آسیای مرکزی اضافه می‌کنند.

سال‌هاست که تلاش‌های هماهنگی برای متحد کردن تمام این قلمرو اوراسیا انجام می‌شود که عمدتاً از رادار دولت‌های غربی خارج است. چین و روسیه در حال حاضر اعضای سازمان همکاری شانگهای هستند، یک نهاد امنیتی اقتصادی که ایران را نهمین عضو خود خواهد کرد. چین و ایران به عضویت در اتحادیه اقتصادی اوراسیا نزدیک شده‌اند که تجارت آزاد بین کشورها را امکان‌پذیر می‌کند.

یکی دیگر از نهادهای مرتبط با اقتصاد منطقه و فراتر از آن، گروه بریکس است. این بلوک در ابتدا از برزیل، روسیه، هند و چین تشکیل شده بود و اکنون آفریقای جنوبی را نیز شامل می‌شود و آماده گسترش بیشتر است.

در تمام این موارد، برخی از تحلیلگران پژواک ایده‌ای را می‌بینند که بیش از یک قرن است که وجود داشته و اساس تفکر ژئوپلیتیکی به شمار می‌رود. او بر مبارزه بین قدرت جهانی اقیانوسی – بریتانیا در آن زمان، ایالات متحده امروز – و غول‌های زمینی اوراسیا تمرکز کرد. هم برای روسیه و هم برای ایران، هند یک گره حیاتی در شبکه‌هایی است که در تلاش برای ایجاد آن هستند.

اگر ایران بتواند مجتمع بندری ناقص و با تاخیر چابهار در اقیانوس هند – پروژه‌ای که هند در آن سرمایه‌گذاری کرده است – را به شبکه قطارهای دوربرد خود متصل کند، جریان‌های تجاری ممکن است افزایش یابد. چابهار تاکنون مورد تحریم آمریکا قرار نگرفته است، اما این امر ممکن است توجه واشنگتن را به خود جلب کند.

رابرت مالی می‌گوید که اگر هر سازمانی در نقض تحریم‌های ما در زمینه کمک به روسیه یا هر حوزه دیگری که ایران در آن تحریم شده است، دست داشته باشد، آنها نیز تحریم خواهند شد.

به گفته بهارات گوپالسوامی، مدیر اجرایی District Consultancy LLC، یک مشاور تجاری مستقر در واشنگتن، این شاید بزرگترین تهدید برای فرار از تحریم‌های روسیه و ایران را نشان دهد. موفقیت یا شکست به خود دو کشور بستگی ندارد. این بستگی به این دارد که کشورهای دیگر، از هند گرفته تا خاورمیانه، با حمایت از تحریم‌ها موافقت کنند یا از فشارها سرپیچی کنند.

گوپالسوامی می‌گوید: ایجاد، استفاده و حفظ چنین زیرساختی مستلزم همکاری نه تنها روسیه و ایران، بلکه سایر کشورهایی است که بخشی از این کریدور هستند./ایرنا

انتهای پیام

ممکن است به این مطالب نیز علاقه‌مند باشید
ارسال دیدگاه

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

از اینکه دیدگاه خود رو با ما در میان گذاشتید، خرسندیم.