بیم موج هشتم
گزارش شهروند از مقایسه آمار کرونا در دی و اذر ماه نشان می دهد آمار ابتلا به این بیماری افزایش چشمگیری داشته است
چند ماه بود که آرامش تا حدودی به دنیا بازگشته بود. مردم از ترس کرونا از هم فاصله نمی‌گرفتند و جهان از موج‌های بلند شیوع کرونا دور شده و در اغلب کشورها زندگی به حالت عادی برگشته بود. اما حاکمیت این شرایط که در روزهای کرونایی برای همه به آرزو تبدیل شده بود، زیاد دوام نیاورد و دوباره اوج‌گیری کووید در چین ترس را در دل مردم جهان زنده کرد؛ پرجمعیت‌ترین کشور جهان که سه سال قبل، همه‌گیری کرونا از آنجا آغاز شد و گسترش یافت، باردیگر درگیر این ویروس مرگبار شد.
ملیحه محمودخواه_شهروندآنلاین؛ حالا چند روزی است که زمزمه شیوع کرونا در کشور ما هم شنیده می‌شود. بعد از چند روز مرگ‌ومیر صفر کرونایی، حالا آمارها تکان خورده و روزانه سه تا چهار نفر از هموطنان‌مان را به‌خاطر ابتلا به کرونا از دست می‌دهیم. سویه جدید راهش را به کشور ما باز کرده است. برخی از کارشناسان می‌گویند دوباره باید واکسیناسیون، ماسک و فاصله اجتماعی را جدی بگیریم و برخی هم معتقدند سویه جدید ویروس چندان نگران‌کننده نیست و ممکن است مثل سرماخوردگی ساده بیاید و برود.
از زمانی که زمزمه‌های ورود کرونا به کشور شنیده شد، ستاد مقابله با کرونا که چند ماه سرش خلوت‌تر بود، دوباره جلساتش را شروع کرد و مصوباتی هم به اجرا گذاشت. یکی از این مصوبات ضرورت واکسن زدن همه افراد بالای 18سال است. این در حالی است که وقتی همه در تب و تاب مصون ماندن از کرونا بودند و از ابتلا به این ویروس چندمیکرونی وحشت داشتند، بعضی‌ها دور دوم و سوم واکسن را نزدند و حالا و در شرایط حاضر قانع کردن مردم برای تزریق دوز یادآور کمی دشوار به‌نظر می‌رسد.
آمارهای رسمی نشان می‌دهد که حدود 30میلیون نفر از کسانی که دوز اول و دوم واکسن را ترزیق کرده‌اند، دوز سوم یا یادآور را دریافت نکرده‌اند و آمار واکسیناسیون روزانه هم گاهی به کمتر از هزار تزریق برای مجموع واکسن‌های تزریق‌شده دوز اول، دوم، سوم و بالاتر می‌رسد.
سویه ای ضعیف اما سریع
آمیتیس رمـضـانـی، رئــیـس مرکز تحقیقات انستیتوپاستور ایـران، به این موضوع اشاره می‌کند و می‌گوید چه در آسیای شرقی و چه اروپا و آمریکا، سویه جدید اومیکرون فراگیر شد و مشخص بود چون هیچ سفری به این کشورها ممنوع نبود و مسافران نیز از این کشورها می‌توانستند به کشور ما وارد شوند، سویه جدید به کشور ما نیز وارد می‌شود.
او توضیح می‌دهد که این سویه جدید از نظر علائم با سویه‌هایی که در مردادماه در کشور ما شایع بود هم‌علامت هستند. در واقع، همان علائم تنفسی، حالت‌های سرماخوردگی، تب و لـرز، گرفتگی صـدا، گلودرد و سرفه، آبریزش و گرفتگی بینی، سردرد و بدن‌درد، درد عضلانی، اسهال، تهوع و بی‌ا شتهایی از نشانه‌های این سویه جدید هم هست.
این سویه جدید ویژگی دیگری هم دارد: سرعت انتشار و به تبع آن قدرت انتقال بالا. اما از آنجا که زیرسویه امیکرون است باید گفت درگیری ریه در این سویه شدید نیست.
این فوق تخصص بیماری‌های ریه به شهروند توضیح می‌دهد که همچنان سویه غالب کرونا در ایـران امیکرون BA4و BA5است اما در بعد جهانی صحبت از کرونای BQ1مطرح است و با وجود آنکه مدت زمانی است در جهان همه‌گیر شده، اما هنوز اطلاعات دقیقی از آن وجـود نــدارد. البته طبق آخریـن گـزارش‌هـای سازمان بهداشت جهانی، به‌نظر می‌رسد BQ1هم از نظر بیماری‌زایی با سویه امیکرون خیلی تفاوت ندارد.
او بر این باور است که سویه‌های جدید نسبت به‌سویه‌هایی مانند دلتا واکسن گریزتر هستند، اما این بهانه‌ای برای نزدن واکسن نیست، زیرا واکسن زدن در هرحالتی بهتر از نزدن آن است. هرچند خطر این سویه‌ها هم نسبت به‌سویه‌های قبلی کمتر است.
این به این معنا است که اگر پیش از این واکسن زده باشید یا اینکه به کرونا مبتلا شده وآنتی‌بادی بدنتان بالا باشد، باز هم از ابتلا به این سویه‌ها مصون نخواهید بود و احتمال عفونت مجدد وجود خواهد داشت، اما با وجود این تا به حال سویه‌های جدید خطر چندانی در کل جهان نداشته‌اند و به اندازه یک سرماخوردگی بی‌خطر بوده‌اند.
این فوق تخصص بیماری‌های ریه تا کید می‌کند: «قطعا طی یک مـاه آینده در کشور نیز با یک سویه غالب مواجه خواهیم بود و براساس آنچه در دنیا وجوددارد، علائم بیماری در آن ضعیف است. به همین دلیل، آنها که دوز سوم و چهارم واکسن کرونا را تزریق کرده‌اند و زیر 60سال دارند، نیازی به تکرار واکسن ندارند و درصورت ابتلا نیز با موارد شدید روبه‌رو نخواهند شد و صلاح نیست بیش از این سیستم ایمنی بدن خود را تحریک کنند و نگران نباشند.
اما مخاطب ابراز نگرانی او گروه‌های پرخطر هستند. در این مورد می‌گوید: کرونا از همان زمانی که آمد زورش بیشتر به گروه‌های پرخطر می‌رسید و حالا هم افرادی که ریسک بیماری برای آنها بالاست باید بیشتر نگران باشند. به همین دلیل، توصیه می‌شود گروه‌های پرخطر و مسن که هنوز دوز سوم و چهارم را تزریق نکرده‌اند، حتما این واکسن را بزنند. البته برای دوز پنجم هنوز دستورالعملی نداریم، ولی اگر در یک ماه آینده مراجعه به بیمارستان‌ها بیشتر شد، باید دوباره پروتکل‌ها به همان انـدازه که پیش از این رعایت می‌شد در کشور اجرا شود و افراد از حضور در مرا کز پرجمعیت و سربسته خودداری کنند.
او هشدار داد که حتما افرادی که علائم سرماخوردگی یا علائم بیماری تنفسی دارند از ماسک استفاده کنند و از حضور در جمع خودداری کنند.
او به یک موضوع دیگری اشاره می‌کند و می‌گوید: باید حواسمان باشد و غافلگیر نشویم، زیرا نکته اینجا است که کرونا قابل‌پیش‌بینی نیست و هر لحظه ممکن است یک جهش در سویه جدید رخ دهد و از حالت آرامی که دارد خارج شود؛ بلایی که دو سال پیش در سویه دلتا به سرمان آورد.
او در مورد آمادگی بیمارستان‌ها در زمستان امسال برای پیک جدید کرونا نیز خیال همه را راحت کرده و می‌گوید: بیمارستان‌ها با احتمال اینکه این ماه آمار کرونا در کشور بالا برود در مجموع آمادگی مناسبی برای پذیرش بیماران کرونایی دارند. هر چند انتظار نداریم که این پیک از پیک‌های قبلی شدیدتر باشد و موارد بستری هم محدود به افراد با بیماری زمینه‌ای خواهد بود.
سینوفارم؛ تنها واکسن خارجی در دسترس
با وجود اهمیت واکسیناسیون اما در ایران دیگر از مراکز تجمیعی خبری نیست و درباره واکسن‌های موجود و میزان ذخیره آنها هم اطلاعات زیادی منتشر نمی‌شود. بررسی‌های از مراکز بهداشتی و واکسیناسیون سلامت نشان می‌دهد که سینوفارم تنها برند خارجی در دسترس است و سایر واکسن‌ها هم برندهای ایرانی برکت، اسپایکوژن، فخرا، رازی، پاستوکووک و نورا هستند. وزارت بهداشت هم تصمیمی برای واردات واکسن‌های خارجی ندارد. هم‌اکنون به میزان کافی از انواع واکسن‌های مقابله با کرونا موجود است و بهتر است تمامی افراد بالای 18سال که تاکنون برای تزریق واکسن اقدام نکرده‌اند، یک دوز واکسن تزریق کنند. همچنین تزریق دوز چهارم برای افراد بالای 60سال و افراد دارای بیماری زمینه‌ای هم توصیه می‌شود. تزریق یک دوز واکسن سالانه برای همه افراد بالای 18سال هم اهمیت زیادی دارد.
افزایش 20درصدی قربانیان کرونا با آلودگی هوا
آلودگی هوا این روزها به اوج خودش رسیده و موج هشتم کرونا هم مثل آتش زیر خاکستر شده و کم‌کم در حال زبانه کشیدن است. این در حالی است که وزارت بهداشت چندی پیش اعلام کرد که آلودگی هوا به‌طور میانگین سبب افزایش حدود 20درصدی آمار قربانیان کرونا می‌شود.
دکتر ناصرالدین مصطفوی، متخصص ریه، به شهروند توضیح می‌دهد که در روزهایی که آلودگی هوا به اوج رسیده است، زیرسویه‌های جدید امیکرون، BQ1و XBB نیز در کشور شناسایی شده است و می‌توان به این نتیجه رسید که همزمانی این آلودگی‌ها و شکل‌گیری موج هشتم کرونا می‌تواند مرگ‌های ناشی از کرونا را افزایش دهد.
او بر این باور است که ریه‌های افراد در معرض آلودگی هوا حساس‌تر می‌شود و در نتیجه در برابر کرونا ایمنی کمتری خواهند داشت و این وضع سبب افزایش بیماری‌های زمینه‌ای می‌شود.
به همین دلیل است که بیشتر در روزهای آلوده توصیه می‌شود گروه‌های آسیب‌پذیر، مانند افراد مبتلا به بیماری‌های ریوی و قلبی و عروقی، از منزل خارج نشوند.
او توضیح می‌دهد که براساس نتایج مطالعاتی که در دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شده است، می‌توان گفت آلودگی هوا زمینه مرگ‌ومیر تقریبا 15تا30درصد افرادی را که به‌دلیل کرونا کشته شده‌‌اند، فراهم کرده است.
براساس گزارشی که وزارت بهداشت و درمان منتشر کرده است، تعداد قربانیان کرونا در کشورمان تا روز گذشته 144هزار و 685نفر برآورد شده است. با توجه به این آمار، اگر به‌طور میانگین درنظر بگیریم که آلودگی هوا مرگ‌ومیر ناشی از کرونا را 20درصد افزایش می‌دهد، می‌توان گفت از زمان شیوع کرونا در کشورمان آلودگی هوا شرایط را برای مرگ حدود 29هزار نفر از قربانیان کرونا مهیا کرده است.