سالی که نکوست…

فیلم‌های نوروزی سال‌های اخیر

 

چینش ترکیب فیلم‌های اکران نوروزی یکی از مهم‌ترین مسائلی است که می‌تواند احتمال موفقیت فیلم‌های روی پرده را  افزایش دهد. برای همین هم هست که بسیاری بر این باورند که ترکیب فیلم‌های جدید امسال به همراه فیلم‌هایی که از قبل روی پرده مانده‌اند، در فروش 50 میلیاردی نوروز امسال نقش زیادی داشته است. از این منظر می‌توان به مرور فیلم‌های اکران نوروزی سا‌ل‌های گذشته نشست. همان‌گونه که گفته شد در اکران نوروزی سال 1401 فیلم‌هایی چون «روز صفر»، «موقعیت مهدی»، «مرد بازنده»، «قدغن»، «شادروان»، «سگ‌بند» و «گل‌به‌خودی» روی پرده آمدند و در نوروز 1400 نیز «خورشید»، «خون شد»، «لاله»، «تکخال» و «هفته‌ای یک‌بار آدم باش». دو سالی که در هر دو، اکثریت با فیلم‌های عبوس و جدی بوده و همین هم چرایی شکست فیلم‌ها را توضیح می‌دهد؛ با اینکه تاثیر شرایط کرونایی کشور را در اکران چنین فیلم‌هایی نمی‌توان نادیده گرفت.

در نوروز 1399 اما قرار بود «خوب، بد، جلف ۲: ارتش سری»، «شنای پروانه»، «لامینور»، «لاله»، «بازیوو» و «زن‌ها فرشته‌اند 2» اکران شوند که با اینکه ترکیب خوبی بود، اما به دلیل شیوع جهانی ویروس کرونا و تعطیلی سالن‌های سینما از دست رفت. سال پیش از آن اما اکران فیلم‌هایی چون «متری شیش و نیم»، «رحمان ۱۴۰۰»، «چهار انگشت»، «غلامرضا تختی»، «ژن خوک» و «زندانی‌ها» اکران خوبی رقم زد و حدود 6 میلیون نفر را به سینماها کشاند. در اکران نوروزی سال ۱۳۹۷ نیز «مصادره»، «لاتاری»، «به وقت شام»، «لونه زنبور»، «فیلشاه»، «خرگیوش» و «فراری» با استقبال۷ میلیون مخاطب مواجه شده بودند.

 

امسال یا پارسال؟

فروش فیلم‌های روی پرده سینمای ایران در قیاس با اکران نوروزی دو، سه سال گذشته نویدبخش است. در واقع در شرایطی که امسال چهار فیلم پرفروش اکران نوروزی-«فسیل»، «بخارست»، «ملاقات خصوصی» و «غریب»- بیش از 50 میلیارد تومان فروختند، این آمار در سال گذشته با وجود اکران هفت فیلم جدید به زور از 30 میلیارد تومان فراتر رفته بود. نکته مهم‌تر اما این بود که در اکران نوروزی سال گذشته کمتر از 900هزار نفر پای گیشه‌ها رفته و برای تماشای فیلم‌هایی چون «روز صفر»، «موقعیت مهدی»، «مرد بازنده»، «قدغن»، «شادروان»، «سگ‌بند» و«گل‌به‌خودی» وارد سالن‌های سینما شده بودند. این آمار اما امسال بالغ بر یک میلیون و 160 هزار نفر بود. این یعنی مخاطبان سینمای ایران در نوروز ۱۴۰۲ به‌رغم همزمانی با ماه رمضان نسبت به نوروز گذشته افزایشی ۳۵۰ هزار نفری داشته‌اند که امیدوارکننده است.

آمار دو سال پیش را هم که نمی‌توان با اوضاع اکران نوروزی امسال قیاس کرد. در واقع در اکران نوروزی سال 1400 -که اکران فیلم‌هایی چون «خورشید»، «خون شد»، «لاله»، «تکخال» و «هفته‌ای یک‌بار آدم باش» آن را تبدیل به ترکیبی عجیب می‌کند- فقط 200 هزار نفر به سالن‌های سینما رفتند که کمتر از یک‌پنجم آمار امسال است. این یعنی با همه نگرانی‌های اجتماعی و دشواری‌های اقتصادی هنوز هم سینمای ایران امیدواری خود را از دست نداده و در مجموع رو به جلو حرکت می‌کند.

 

این آمار و ارقام در حالی به ثبت رسیده که تا چندی دیگر به اکران عید فطر نیز خواهیم رسید که به احتمال زیاد با آغاز اکران موج جدیدی از فیلم‌های کمدی همراه خواهد بود. اتفاقی که با توجه به سابقه استقبال مخاطبان از فیلم‌های کمدی می‌تواند بهاری امیدوارکننده را برای سینمای ایران رقم بزند. با این حال، اینکه آیا این بهار حکایت از سالی نکو خواهد داشت یا نه، باید منتظر ماند و دید!

پرفروش‌ترین فیلم سال

همان‌گونه که پیش‌بینی می‌شد، پرفروش‌ترین فیلم اکران نوروزی کمدی «فسیل» بود. کمدی جدید کریم امینی با بازی بهرام افشاری، هادی کاظمی، الناز حبیبی، الهه حصاری، ایمان صفا، بابک کریمی و سیدجواد هاشمی که زندگی سه جوان را در دهه ۵۰ روایت می‌کند، در حدود بیست و چند روزی که روی پرده بوده توانسته مجموع فروش خود را از مرز ۳۶ میلیارد تومان فراتر ببرد. «فسیل» که در خلاصه داستانش آمده «سه دوست، سه یار، سه ناموس‌پرست… فسیل»، با اتکا به فضای نوستالژیک و شوخی‌های کلیشه‌ای خود (فارغ از بار منفی یا مثبت این واژه) توانست بیش از ۷۱۸ هزار تماشاگر را پای گیشه‌ها بکشاند و نام خود را به عنوان پرفروش‌ترین فیلم ماه آغازین سال در رسانه‌ها مطرح کند.

همچنان پرفروش

دومین و سومین فیلم‌های جدول فروش نوروزی اما جزو فیلم‌های جدید روی پرده نبودند و مدت‌ها از زمان اکران‌شان می‌گذشت: «بخارست» و «ملاقات خصوصی». «بخارست» به کارگردانی مسعود اطیابی و بازی حسین یاری، پژمان جمشیدی، امیرحسین آرمان، هادی کاظمی و غلامرضا نیکخواه در روزهای نوروزی توانست شمار کلی مخاطبان خود را از یک و نیم میلیون نفر نیز فراتر ببرد و مرز ۵۰ میلیارد تومان فروش را پشت سر بگذارد. البته گزارش‌های رسانه‌ها حکایت از این می‌کند که پنج میلیارد و ۴۱۶ میلیون تومان از این فروش مربوط به روزهای نوروزی امسال بوده که این فیلم را در رتبه دوم جدول فروش قرار داده است. «ملاقات خصوصی» ساخته امید شمس و با بازی هوتن شکیبا و پریناز ایزدیار نیز با فروش نزدیک به ۵ میلیارد تومان در جایگاه سوم جدول نشسته است. این فیلم نیز که مدت‌هاست از آغاز نمایش عمومی‌اش می‌گذرد، در روزهای نوروزی توانست در نهایت از فروش 24 میلیارد تومان فراتر برود.

استقبال از سینمای دفاع مقدس

چهارمین فیلم جدول فروش و البته دومین فیلم پرفروش جدید «غریب» به کارگردانی محمدحسین لطیفی است که توانسته ۴ میلیارد و ۲۰۷ میلیون تومان بفروشد. این فیلم با بازی بابک حمیدیان، مهران احمدی و پردیس پورعابدینی که به روزهای حضور شهید بروجردی در کردستان می‌پردازد، در روز پایانی تعطیلات تعداد مخاطبان خود را در نهایت به حدود 90 هزار تن رساند که با هر متر و معیاری بیشتر از استقبالی است که بعد از نمایش این فیلم در جشنواره پیش‌بینی می‌شد!

دیگر فیلم‌ها

«عروس خیابان فرشته» به کارگردانی مهدی خسروی و بازی محمدرضا و مهراوه شریفی‌نیا، عاطفه رضوی، پوریا پورسرخ، حسام نواب‌صفوی و کمند امیرسلیمانی با حدود ۵۹ هزار تماشاگر و دو میلیارد و ۸۶۱ میلیون تومان فروش؛ «خط استوا» به کارگردانی اصغر نعیمی و بازی فرهاد اصلانی، سیامک انصاری و آزاده صمدی با حدود 58 هزار تماشاگر و دو میلیارد و ۷۳۹ میلیون تومان فروش؛ «چپ راست» به کارگردانی حامد محمدی و بازی ویشکا آسایش، سارا بهرامی، رامبد جوان، پیمان قاسم‌خانی و ستاره اسکندری با حدود ۹۲۸ میلیون تومان فروش؛ «لوپتو» به کارگردانی عباس عسگری با ۹۰۶ میلیون تومان فروش و «پسر دلفینی» به کارگردانی محمد خیراندیش با ۱۴۴ میلیون تومان فروش در رتبه‌های بعدی ایستاده‌اند.

کم‌فروش‌ترین فیلم در ترکیب فیلم‌های اکران نوروزی نیز «بچه‌های طوفان» است که فقط ۴۴۰ مخاطب داشته و مجموع فروشش تازه از مرز ۲۰ میلیون تومان عبور کرده است! هرچند همین فیلم هم در کمتر از یک ماه عملکرد بهتری نسبت به کم‌فروش‌ترین فیلم سال گذشته یعنی «پسران دریا» داشته که پس از چند ماه اکران عمومی فقط ۱۸ میلیون تومان فروش داشت!