هشدار «روتا»
کارشناسان در گفت‌وگو با شهروند از شیوع ویروسی خبر می‌دهند که فقط کودکان را هدف می‌گیرد
ویروس «روتا» آنقدرها هم جدید نیست. اواخر بهار و اوایل تابستان سر و کله‌اش پیدا می‌شود، دستگاه گوارش کودکان را هدف می‌گیرد و آنها را دچار اسهال شدید و استفراغ می‌کند. بی‌توجهی به آن، عواقب ناخوشایندی برای کودکان دارد؛ زمانی که بدن کودک دچار کم‌آبی و کلیه درگیر می‌شود.
ویروس روتا این روزها در کشور جولان می‌دهد. اورژانس بیمارستان‌های کودکان مملو از مبتلایانی است که با علائم اسهال و استفراغ مراجعه می‌کنند.
ملیحه محمودخواه| علائم مبتلایان به ویروس روتا شاید بسیار عادی به نظر برسد، اما گاهی ممکن است به مرگ کودک هم منجر شود. این را شمس‌الله نوری‌پور، رئیس بیمارستان کودکان مفید، به «شهروند» می‌گوید و ادامه می‌دهد: «ویروس روتا» 9 گونه یا زیرسویه دارد که یکی از شایع‌ترین آنها، نوع A است و باعث عفونت گوارشی و اسهال و استفراغ در شیرخواران و کودکان می‌شود.
او توضیح می‌دهد که این ویروس پیشتر نیز وجود داشته و هر سال شاهد بروز آن در فصل بهار و تابستان هستیم، اما امسال کمی آمار آن نسبت به سال‌های قبل بیشتر شده است. علت آن هم شاید این باشد که در چند سال گذشته کرونا سبب شده بود افراد نکات بهداشتی را بیشتر رعایت کنند و بعد از عادی‌شدن شرایط، رعایت اصول بهداشتی کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد.
نوری‌پور به این موضوع اشاره می‌کند که مهم‌ترین علائم ابتلا به این ویروس در شیرخواران و کودکان، استفراغ است که به‌دنبال آن، اسهال نیز بروز می‌کند که از نوع آبکی و حجیم است.
رئیس بیمارستان مفید گوشزد می‌کند که اگر این بیماری در زمان مناسب تشخیص داده و درمان شود، خطری جدی مبتلا را تهدید نمی‌کند، اما نکته بسیار مهم این است که خانواده‌ها نباید از کنار آن بی‌تفاوت عبور کنند، زیرا کم‌آبی بدن به‌دلیل اسهال و استفراغ شدید ممکن است منجر به بروز مشکلات کلیوی و حتی مرگ شود.
رئیس بیمارستان کودکان مفید با یادآوری اینکه همه‌ساله در جهان و ایران شاهد شیوع ویروس روتا هستیم، می‌گوید که در حال حاضر موارد ابتلا به این ویروس افزایش یافته و خانواده‌ها باید بیشتر مراقب باشند.
او درباره نحوه انتقال این ویروس توضیح می‌دهد که راه انتقال دهانی ـ مدفوعی است؛ به این معنا که اگر کودک یا شیرخوار دچار اسهال و دست‌هایش آلوده شود، ممکن است ویروس را به دیگران منتقل کند. گاهی اوقات، مادران هنگام تعویض پوشک کودک، دست‌های خود را به‌خوبی نمی‌شویند و همین، منجر به انتقال ویروس می‌شود. همچنین این ویروس ممکن است از طریق سطوح و غذای آلوده منتقل شود. از این رو، شست‌وشوی بهداشتی و کامل دست‌ها برای پیشگیری از انتقال ویروس اهمیت بسزایی دارد.
شمس‌الله نوری‌پور بر این موضوع تاکید می‌کند که رعایت بهداشت توسط اعضای خانواده بسیار ضروری است. اگر کودکی دچار اسهال و استفراغ شد، باید سطوح و توالت ضدعفونی شوند. همچنین تا دو روز پس از برطرف شدن علائم، بهتر است کودک به مدرسه یا مهد کودک نرود تا کودکان دیگر مبتلا نشوند.
او درباره راه پیشگیری از ابتلا به ویروس روتا توضیح می‌دهد که خانواده‌ها حتما از آب بهداشتی و غذای گرم برای کودکان استفاده کنند، از مصرف غذاهای مانده بپرهیزند و بهداشت دست‌ها را رعایت کنند.
ویروسی قدیمی
اعظم غلامی، فوق تخصص کودکان، نیز درباره شیوع ویروس روتا به «شهروند» توضیح می‌دهد که این ویروس باعث مشکلات گوارشی می‌شود. در واقع ویروسی جدید، مانند کرونا، نیست که جامعه پزشکی با آن آشنا نباشد. اصولا هر سال، در فصل گرم با شیوع این ویروس روبه‌رو می‌شویم، اما امسال کمی نسبت به سال‌های قبل بیشتر شده است. خانواده‌های بسیاری کودکان‌شان را با علائمی مانند تب، اسهال و استفراغ به اورژانس بیمارستان‌ها می‌آورند. مهم‌ترین مشکلی که این ویروس ایجاد می‌کند، کم‌آبی است که ممکن است عاملی برای بروز مشکلات دیگر در کودکان شود. اصولا پوشک‌های آلوده عاملی برای سرایت این ویروس بین کودکان دیگر است. به همین دلیل باید مدام دست و صورت بچه‌ها را شست.
او به این نکته اشاره می‌کند که ابتلا به ویروس روتا درمان خاصی ندارد و حتی آنتی‌بیوتیک‌ها نیز تاثیری ندارند. در بسیاری از موارد، کودک بی‌اشتها می‌شود و حتی آب هم نمی‌تواند بخورد. به همین دلیل باید در این زمان برای جبران کم‌آبی بدن کودک، به او سرم تزریق شود.
این فوق تخصص کودکان توضیح می‌دهد که مراقبت‌های بهداشتی مهم‌ترین راه جلوگیری از ابتلا به این ویروس است. خانواده‌ها باید مراقب کودکان باشند و در صورت مشاهده علائم در یکی از کودکان، تا چند روز او را از سایرین جدا کنند تا زنجیره انتقال قطع شود.
واکسنی که در دسترس همه قرار ندارد
محمدتقی طباطبایی، فوق تخصص کودکان، نیز به «شهروند» توضیح می‌دهد که آمار مراجعه به اورژانس بیمارستان مفید نشان می‌دهد ابتلا به ویروس روتا در کودکان افزیش داشته است؛ ویروسی که عمدتا کودکان زیر 5 سال را مبتلا می‌کند، با اسهال و استفراغ همراه است و گاهی دوره آن از 7 روز هم فراتر می‌رود.
او به این نکته اشاره می‌کند که خود ویروس آنقدرها هم خطرناک نیست، اما زمانی باعث نگرانی است که بدن کودک دچار کم‌آبی می‌شود. در این مرحله ممکن است کودک دچار نارسایی کلیه شود. به همین دلیل توجه به بهداشت آب و غذایی که به کودک داده می‌شود، از اهمیت بالایی برخوردار است.
این پزشک متخصص اشاره می‌کند که هنگام اسهال و استفراغ کودک خانواده‌ها باید بدانند که برخی علائم ممکن است خطرناک باشد؛ به این معنا که کودک باید اشک داشته باشد. خشک‌شدن اشک، زردرنگ بودن ادرار و گودی زیر چشم ممکن است علائم کم‌آبی شدید در کودکان باشد. در این زمان خوراندن دوغ، ماست، آبمیوه و قرص‌های جوشان به کودک راهکارهایی مناسب برای درمان است.
طباطبایی می‌گوید که این ویروس در همه دنیا واکسن دارد و قرار بود از سال گذشته تولید واکسن در کشور ما نیز آغاز شود، اما هنوز عملیاتی نشده است. این در حالی است که واکسن این بیماری بسیار موثر است و تا حدود زیادی می‌تواند کودکان را از ابتلا در امان نگه دارد. آمارها نشان می‌دهد که این واکسن تا دوسوم می‌تواند از ابتلا به این ویروس جلوگیری کند. در حال حاضر، این واکسن به میزان بسیار کم در کشور وجود دارد، اما در دسترس همه قرار ندارد. با توجه به گرفتاری‌هایی که این ویروس برای خانواده‌ها به همراه دارد، بهتر است فرایند تولید آن هرچه زودتر در کشور آغاز شود.