ویدئو/ غولهای تولید موتور هواپیما در جهان
به بهانه آزمایش موفقیتآمیز موتور هواپیما در شرکت ایرانی مپنا
یک هواپیما از میلیونها قطعه تشکیل شده است که کشورهای مختلف در دنیا بخشهایی از این قطعات را تولید میکنند و البته یکی از پیچیدهترین قسمتهای هواپیما موتور آن است.
این روزها گروه مپنا با آگاهی کامل از چالشها و کمبودهای حوزه تامین، ساخت و تعمیر در صنعت هوایی به این عرصه وارد شده است و روز ۱۱ اردیبهشت ماه و مقارن با روز کارگر با حضور رئیسجمهوری در شرکت مپنا، سیستم کاملا ایرانی کنترل موتور هواپیما و موتور توربوفن CFM-۵۶ ساخت شرکت مپنا تحت آزمایش موفقیت آمیزی قرار گرفت.
بیشک یکی از اصلیترین قسمت هر هواپیما موتور آن است که نیروی محرکه لازم را برای پرواز این پرنده آهنینی در آسمان تامین کرده و بدون آن هر هواپیما یک اتاقک آهنی بیش نیست.
اما غولهای تولید موتور هواپیما در جهان کدام کشورها هستند؟
یک هواپیما از میلیونها قطعه تشکیل شده است که کشورهای مختلف در دنیا بخشهایی از این قطعات را تولید میکنند و البته یکی از پیچیدهترین قسمتهای هواپیما موتور آن است.
این روزها گروه مپنا با آگاهی کامل از چالشها و کمبودهای حوزه تامین، ساخت و تعمیر در صنعت هوایی به این عرصه وارد شده است و روز ۱۱ اردیبهشت ماه و مقارن با روز کارگر با حضور رئیسجمهوری در شرکت مپنا، سیستم کاملا ایرانی کنترل موتور هواپیما و موتور توربوفن CFM-۵۶ ساخت شرکت مپنا تحت آزمایش موفقیت آمیزی قرار گرفت.
بیشک یکی از اصلیترین قسمت هر هواپیما موتور آن است که نیروی محرکه لازم را برای پرواز این پرنده آهنینی در آسمان تامین کرده و بدون آن هر هواپیما یک اتاقک آهنی بیش نیست.
اما غولهای تولید موتور هواپیما در جهان کدام کشورها هستند؟
- در صدر این فهرست شرکت جیای ایوییشن از شرکتهای تابعه جنرال الکتریک آمریکا قرار دارد که در سال ۱۹۱۷ بنیانگذاری شد. این شرکت هم اکنون بزرگترین سهم را در بازار تولید موتورهای توربوفن در اختیار دارد. از موتورهای معروف تولید این شرکت میتوان به موتور GE90 در بوئینگ ۷۷۷ و موتور GENX درهواپیمای دوموتوره بوئینگ ۷۸۷ و چهار موتوره بوئینگ ۷۴۷-۸ اشاره کرد. جدیدترین موتور تولید این شرکت، GE9X، با فنی به قطر ۳۴۰ سانتیمتر، بزرگترین موتور تولیدی جیایاِیوییِیشن است و در بوئینگ ۷۷۷ ایکس به کار رفته است.
- در رده دوم شرکت اروپایی رویزرویس هلدینگز قرار دارد. این شرکت کار خود را در سال ۱۹۴۲ و با تولید موتور جت رولز-رویس وِلاند که مغز متفکر تولید آن فرانک ویتل بود آغاز کرد و اولین موتور جت تولیدی بریتانیا بود. اگر با صنعت هوافضا آشنایی داشته باشید قطعا اسم هواپیمای فراصوت کنکورد به گوشتان خورده است. موتور کنکورد تولید مشترک رولز-رویس و اسنکمای فرانسه به نام المپوس ۵۹۳ بود موتورهای آربی۲۱۱ اولین موتورهای توربوفن تولیدی رولزرویس بوده و در هواپیماهای بوئینگ ۷۴۷، ۷۵۷ ،۷۶۷ و لاکهید ال-۱۰۱۱ تریستار استفاده شدند. موتورهای سری رولز-رویس ترنت ۷۰۰ نیز در ایرباس اِی ۳۳۰ و موتورهای پیشرفتهتر این شرکت در ایرباسهای اِی ۳۴۰، اِی ۳۵۰، اِی ۳۸۰، بوئینگ ۷۷۷ و بوینگ ۷۸۷ به کار گرفته شدند.
- پِرَت اند ویتنی، دیگر شرکت آمریکایی تولیدکننده موتور جت در رده سوم جهانی قرار دارد. این شرکت در سال ۱۹۲۵ توسط فدریک رنتشلر و با حمایت مالی شرکت ابزارسازی پرت اند ویتنی بنیانگذاری شد. پرت اند ویتنی آر-۱۳۴۰ واسپ، اولین موتور ۹سیلندر تولید این شرکت با قدرت ۴۲۰ اسب بخار مورد استقبال نیروی دریایی قرار گرفت. این شرکت سپس شروع به تولید مورتورهای جت سری جِی کرد که بیشتر در هواپیماهای جنگی کاربرد داشتند. سپس موتورهای توربوفن سری جِیتی برای هواپیماهای مسافربری پهن پیکر تولید شدند، نظیر جِیتی ۹۰ که در ایربای اِی ۳۰۰، اِی ۳۱۰، بوئینگ ۷۶۷، هواپیمای مکدانل داگلاس دیسی-۱۰ و اولین بوینگهای ۷۴۷ به کار رفتند.
- شرکت سیافاِم اینترنشنال در رده چهارم قرار دارد که در سال ۱۹۷۶ با مشارکت جیایاِیوییِیشن آمریکا و شرکت فرانسوی سَفران بنیان گذاشته شده و دفتر مرکزی آن در آمریکا قرار دارد. اوایل دهه ۷۰ میلادی شرکت فرانسوی سفران که در آن زمان اِسنِکما نام داشت به دنبال تولید موتوری پرقدرتتر و کمهزینهتر به نسبت موتورهای جِیتی ۸ که در آن زمان رواج داشتند بود. جنرالالکتریک نیز به دنبال پروژهای مشابه بود و در نهایت موتور سیافام ۵۶ از ترکیب سیاف ۶ جنرال الکتریک و ام ۵۶ سفران تولید شد. این موتور توربوفن در ایرباسهای سری اِی۳۲۰، اِی ۳۴۰، بوئینگهای سری ۷۳۷ و مک دونال داگلاس دیسی ۸ به کار رفت. سری جدید موتور سیافام ۵۶ در ایرباسهای اِی ۳۲۰ نئو، بوئینگ ۷۳۷ مکس و هواپیمای کوماک سی ۹۱۹ به کار گرفته شده است.
به جز این چهار شرکت، شرکتهای دیگری نیز در زمینه تولید موتور هواپیما فعالیت دارند که در اثر رقابت میان آنها، هر روزه شاهد پیشرفتهای جدید در عرصه صنایع هوایی و موتورهای توربوفن هستیم.
گزارش: مهرناز الماسی