ازدواج به شرط مشاوره!

 شهروند آنلاین-بهاره جلالوند؛ تصمیم گیری برای ازدواج یکی از کارهای سخت به حساب می آید و افراد زیادی برای انجام این کار دچار شک و تردید می شوند. ترس از انتخاب نادرست، یکی از مسائلی است که افراد در زمان آشنایی و تصمیم گیری برای ازدواج با آن مواجه می شوند. یکی از مواردی که حسابی ذهن افراد را درگیر می کند اختلالات روانی احتمالی طرف مقابل است، اما این سئوال به ذهن می آید که از کجا باید این مسئله را تشخیص بدهیم؟ دکتر محمدرضا شالبافان، روانپزشک و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران، نکات مهمی را در پاسخ به این سئوال مطرح می کند.

آن دسته از افرادی که مبتلا بیماری های اعصاب و روان هستند، باید پیش از ازدواج چه کاری انجام بدهند؟

برخی از آمارها نشان می دهد که در حدود یک چهارم یا 25 درصد افراد مبتلا به بیماری های اعصاب و روان هستند. چنین مساله­ ای می تواند نگرانی هایی را در رابطه با سلامت روان به ویژه در بحث ازدواج ایجاد کند. باید توجه داشت که هر نوع مشکلی، الزاما بیماری محسوب نمی شود ولی این بدین معنا نیست که افراد مشکلات خود را نادیده بگیرند. در نقطه مقابل، مشکلات جدی هم می تواند وجود داشته باشد که این مشکلات، بیماری به حساب می آیند. البته باید یادآور شد که تشخیص هیچ یک از موارد یاد شده، توسط افراد عادی امکان پذیر نیست و افراد برای کسب آگاهی باید پیش از ازدواج به روانپزشک مراجعه کنند. مبتلایان به بیماری های اعصاب و روان که سابقه بستری یا مصرف دارو داشتند، باید این مساله را قبل از عقد به نامزد خود اطلاع بدهند. برای انجام این کار باید از روانپزشک کمک گرفت که در نهایت ثبت و اطلاع دادن مشکل فرد به نامزد او، از سوی روانپزشک انجام خواهد شد.

آیا بدبین بودن یک اختلال شخصیت محسوب می شود؟

همان طور که اشاره شد، تشخیص اختلالات روانی کار افراد عادی نیست ولی با صرف وقت مشترک در زمان نامزدی، می توان تا حدودی متوجه نشانه ها شد. اختلال شخصیت بدبین یا پارانوئید یکی از مهم ترین مشکلاتی است که نباید از نظر افراد دور بماند. آسیب عمیق به زندگی مشترک افراد، می تواند به دلیل ابتلا به این نوع اختلال روانی اتفاق بیفتد. افرادی که به این نوع اختلال روانی مبتلا هستند، دائما تصور می کنند که طرف مقابل به آن ها خیانت می کند. علاوه بر این، نسبت به تمام رفتارها بدبین هستند. مشکلات این دسته از افراد آنقدر پیچیده است که همسر فرد را آزار خواهند داد. علاوه بر این، خانواده های آن ها نیز درگیر مشکلاتی خواهند شد. بررسی مداوم طرف مقابل، می تواند یکی از نشانه ها باشد و افراد نباید بررسی های همراه با بدبینی را دوست داشتن یا مورد توجه بودن تعبیر کنند و باید در چنین شرایطی از یک روانپزشک کمک بگیرند. باید توجه داشت که اختلال شخصیت بدبین، منحصر به قشر خاصی نمی شود و در تمامی اقشار جامعه با هر سطح خانوادگی و تحصیلی می توان این مساله را دید.

برخی از افراد اختلال شخصیت ضد اجتماعی دارند، چه مواردی را در این دسته از افراد باید مد نظر قرار دارد؟

اختلال شخصیت ضد اجتماعی، یکی دیگر از اختلال های شخصیت محسوب می شود. آن دسته از افرادی که مبتلا به این نوع اختلال شخصیتی هستند، به قانون اهمیت نمی دهند و در اصطلاح قانون شکن به حساب می آیند. سابقه دستگیری و بازداشت مکرر برای ازدواج نباید از نظر دور بماند. ازدواج با این دسته از افراد، آسیب های بسیاری را به همراه دارد و در چنین شرایطی باید حتما از مشاوره روانپزشک کمک گرفت.

برخی از افراد این نگرانی را دارند که همسر آینده آن ها به اسکزوفرنیا مبتلا نباشد، برای تشخیص این مساله چه باید کرد؟

تشخیص قطعی این اختلال تنها توسط روانپزشک امکان پذیر است باید توجه داشت که اسکیزوفرنیا یکی از اختلالات مهم روانی به حساب می آید. با این حال افراد نباید برخی نشانه ها را نادیده بگیرند. برای مثال، مبتلایان به اسکیزوفرنیا ممکن است عنوان کنند که صداهای عجیب و غریبی را می شنوند در حالی که در واقعیت، هیچ صدایی به گوش نمی رسد. علاوه بر این، ممکن است بگویند که اتفاقات به آن ها الهام می شوند.

اختلال شخصیت مرزی هم یکی دیگر از بیماری های روان محسوب می شود، در این رابطه به چه نشانه هایی باید توجه کرد؟

یکی دیگر از بیماری هایی که برخی از افراد می توانند به آن مبتلا باشند، اختلال شخصیت مرزی است. تشخیص این بیماری نیز مانند سایر بیماری ها بر عهده روانپزشک است اما برخی نشانه ها را نمی توان نادیده گرفت. به عنوان مثال، این دسته از افراد معمولا تصمیمات ناگهانی می گیرند ضمن اینکه تهدید مکرر به خودکشی در آن ها دیده می شود. در برخی موارد با خودزنی، برای اطرافیان و خودشان دردسر ایجاد می کنند.

آن دسته از افرادی که گوشه گیر هستند هم در گروه افراد دارای اختلال قرار می گیرند؟

اختلال شخصیت گوشه گیر که اسم آن کمتر شنیده شده ، یکی دیگر از اختلالاتی است که پیش از ازدواج باید مد نظر قرار داد. افراد مبتلا، به این شکل هستند که انگار در آن ها عاطفه وجود ندارد و همیشه به صورت یکنواخت و بی احساس هستند. این دسته از افراد نسبت به ابراز احساسات واکنشی از خود نشان نخواهند داد. به طور کلی، این دسته از افراد تمایلی برای ازدواج ندارند و معمولا تحت فشار خانواده درگیر ازدواج خواهند شد.

با توجه به موارد یاد شده، مشاوره قبل از ازدواج چقدر می تواند مفید باشد؟

هیچ فردی نباید در رابطه با مشاوره پیش از ازدواج بی تفاوت باشد حتی اگر نشانه ای در خود یا در طرف مقابل نبیند. روانشناس و روانپزشک با مشاوره، این امکان را به فرد می دهند که در انتخاب صحیح دقت کنند و به افراد در این زمینه کمک خواهند کرد. اما باید توجه کرد که انتخاب و تصمیم نهایی بر عهده خود افراد است و نباید انتظار تایید یا عدم تایید را از سوی روانپزشک و روانشناس داشته باشند. برای این منظور باید از یک مشاور ماهر کمک گرفت و این مساله بسیار مهم است. مراجعه به مراکز و کلینیک هایی که تحت نظر دانشگاه علوم پزشکی هستند، می تواند گزینه خوبی برای مشاوره پیش از ازدواج باشد. فرد مشاور، باید گواهی معتبر زوج درمانی داشته باشد، توجه به این مساله ضروری است. به غیر از انتخاب مشاور خوب، برای مدتی صرف وقت در قالب نامزدی اهمیت دارد و می تواند به شناخت نسبی کمک کند. البته برای این موضوع نمی توان یک نسخه کلی پیچید ولی در شهرهای بزرگ با توجه به اینکه فرصت شناخت برای ساکنان شهر کمتر وجود دارد، صرف وقت در حدود 6 ماه برای این منظور می تواند مفید باشد. زمان بیشتر برای شناخت توصیه نمی شود چون احتمال سردی در رابطه و مشکلات دیگر وجود دارد.