اندونزی؛ دروازهای برای ورود به دنیای تکنولوژی
مهدی خورسند| تحلیلگر بینالمللی
سفر ابراهیم رئیسی، رئیسجمهوری، به کشور اندونزی دستاوردهای متعددی در عرصه اقتصادی-سیاسی برای ایران اسلامی در کوتاهمدت، میانمدت و بلندمدت به دنبال خواهد داشت که از نظر نگارنده، برای بررسی آنها نخست باید جایگاه این کشور را در جنوب شرق آسیا واکاوی کرد. اندونزی بازیگری مهم در این منطقه است که شاخصهای اقتصادی رو به رشدی را در سالهای گذشته تجربه کرده است.
اندونزی چهارمین کشور پرجمعیت جهان و پرجمعیتتریت کشور اسلامی به شمار میآید که از ظرفیتهای بسیاری در عرصه تجاری-اقتصادی برخوردار است. همچنین این کشور عضو اتحادیه «آسهآن» است که این موضوع میتواند بستری برای ورود ایران به بازارهای کشورهای عضو همچون تایلند، مالزی، ویتنام سنگاپور، فیلیپین و… شود. این مصادیق نشان میدهد که اندونزی دارای جایگاه و نقشی مهم در شرق آسیا، جنوب شرق آسیا و حتی جهان اسلام است. در واقع، این سفر بهنوعی هم گسترش و تعمیق روابط با یک کشور آسیای جنوب شرقی به حساب میآید، هم کشوری مسلمان و تاثیرگذار که باید به آن توجه داشت.
نکته حائز اهمیت دیگر این است که رویکرد منطقهگرایی، همسایهمحوری، توازنگرایی و… در عرصه سیاست خارجی باعث حفظ و تقویت نقشآفرینی کشورمان در آینده جهان خواهد شد؛ آنچه به نظر نگارنده، دولت سیزدهم به آن توجه جدی داشته و سفر امروز نیز با همین هدف صورت گرفته است. برآیند عملکرد دولت سیزدهم در دو سال گذشته نیز این نکته مهم را نشان میدهد که رویکرد دولت در سیاست خارجی همگرایی بیشتر و ارتقای روابط با کشورهای آسیایی است که اشتراکات فرهنگی با ما دارند.
اندونزی کشوری مسلمان و میانهروست که در حوزه فرهنگی و دینی با ایران اسلامی دارای اشتراکات بسیاری است. علاوه بر این، در زمینه مسائل منطقهای و بینالمللی مانند حقوق بشر، استعمارزدایی، فلسطین، محیط زیست و… نیز دیدگاههای دو کشور به هم نزدیک است. بهطور کلی، میتوان گفت اندونزی از لحاظ ایدئولوژیک و گفتمانی نیز در بسیاری از مسائل همسو با جمهوری اسلامی ایران بوده است. این کشور در بزنگاههای تاریخی از تحریمهای ظالمانه غرب علیه ایران انتقاد کرده و در مساله فلسطین و مقاومت نیز موضعش در بسیاری از دورهها به جمهوری اسلامی ایران نزدیک بوده است.
با توجه به همین اشتراکات، میتوان پیشبینی کرد که این سفر دستاوردها و نتایج مثبتی در عرصه سیاسی-اقتصادی برای طرفین به دنبال خواهد داشت. بهرهمندی از ظرفیتهای این بازار یکی از ملموسترین دستاوردهای سفر امروز رئیسجمهوری به کشور اندونزی به شمار میآید. در این سفر که بهمثابه تحقق وعده دولت سیزدهم در اتخاذ رویکرد متوازن و چندجانبهگراست، دو طرف پیرامون توسعه همکاری در عرصههای فنی و مهندسی، تکنولوژی، گردشگری، ارتباطات، کشاورزی و صنایع گفتوگو خواهند کرد. نشست با تجار و فعالان اقتصادی دو کشور، گفتوگو با علما و اندیشمندان اندونزیایی و دیدار با ایرانیان مقیم اندونزی از برنامههایی است که رئیسجمهوری به منظور دستیابی به این اهداف دنبال خواهد کرد.
نکته حائز اهمیت این است که رویکرد جمهوری اسلامی در این سفر بهرهگیری از تجارت ترجیحی است که برطرفکردن موانع تجارت میتواند نتیجه آن باشد.
به این نکته هم باید توجه کرد که اندونزی با توجه به ظرفیتهای خود یکی از قدرتهای نوظهور اقتصادی است که میتواند در سالهای آتی نقش بسزایی در اقتصاد بینالمللی ایفا کند. با توجه به این رشـد مسـتمر، توسـعه مناسـبات اقتصـادی فرصـتی برای اقتصـاد کشورمان به شمار میآید. اگرچه در سالهای گذشته نیز با توجه به اشتراکات فرهنگی، روابط پایداری میان دو کشور برقرار بوده است، اما این سفر میتواند مسیر توسعه تعاملات و تجارت با اندونزی را هموارتر کند.