چالشهای پیش روی وزیر جدید
یادداشتی از محمدرضا نیکنژاد؛ آموزگار و کارشناس آموزشی
بهنظر میآید وزیر فعلی آموزشوپرورش کار مهم و سختی در پیش دارد. حالا که صحرایی روی کار آمده است، باید تلاش کند شکاف معلمان و مدیران آموزشوپرورش را تعدیل کند.
وزارت آموزشوپرورش، یکی از استراتژیکترین و مهمترین وزارتخانههای کشور است که باید در تصمیمگیریها و تصمیمسازیهای مسئولان در اولویت قرار گیرد. به نظر میرسد پیش از هر اقدامی، ضرورت دارد نگاه به وزارت آموزش و پرورش در تصمیمگیریهای کلان تغییر کند، چون تجربه نشان داده آمدن و رفتن وزرای مختلف تحول جدی و اساسی در آموزش و پرورش بهوجود نمیآورد. حال که «رضا مرادصحرایی» رأی اعتماد نمایندگان مجلس را گرفته و به صندلی وزارت رسیده، یادآوری چند نکته به ایشان خالی از لطف نیست. مشکلات آموزشوپرورش بسیار فشرده شده است؛ چه به لحاظ گستردگی و چه به لحاظ ژرفا، قطعا پذیرش مسئولیت این سمت برای هرکسی دردسرساز خواهد بود. بسیاری از مشکلات در روزها و ماههای آتی دست به گریبان وزیر جدید نیز خواهد شد.
اصلیترین مشکل و بالطبع مطالبه جامعه فرهنگیان اصلاح و افزایش اعتبار این وزارتخانه است؛ بودجه از اولویتهای مهم آموزشوپرورش است. مسئولان میگویند 98درصد بودجه آموزشوپرورش صرف هزینههای جاری میشود؛ یعنی آن اهداف تحولی نظام آموزشی و وظایف آموزشوپرورش در مسیر توسعه که برای وزارتخانه تعیین شده است، تنها یک یا دو درصد اعتبار و بودجه را در برمیگیرد.
همانطور که اشاره کردم بسیاری از مشکلاتی که تعدادشان هم کم نیست، ریشه در این دارد که این وزارتخانه مهم در اولویتهای کلان ساختار سیاسی و اجتماعی کشور قرار ندارد. امروز دولت گرفتاریهای پرشماری دارد، از همه مهمتر بحرانهای اقتصادی است که بدون شک حل آنها اولویت اصلی قوه مجریه است. طبیعتا اولویت دولت، در این مقطع، آموزشوپرورش نیست. وزیری که روی کار آمده باید تلاش کند بر نهادهای بالادست تاثیر بگذارد و آنها را برای در اولویت قرار گرفتن آموزشوپرورش متقاعد سازد وگرنه نمیتواند تغییر قابلتوجهی در اولویتهای کلان حال حاضر کشور ایجاد کند، چراکه بسیاری از مشکلات، فراسازمانی هستند و نیازمند دستگیری از سوی ساختارهای سیاسی و فراسازمانی. اگر در جایگاه کلان نگاه به آموزشوپرورش تغییر نکند، قویترین وزیر هم نمیتواند کاری از پیش ببرد. برای وزیر فعلی که تجربه ریاست دانشگاه فرهنگیان را دارد، اصلیترین اولویت، تلاش برای ایجاد تغییر ساختار آموزشی است.
بهنظر میآید وزیر فعلی آموزشوپرورش کار مهم و سختی در پیش دارد. حالا که صحرایی روی کار آمده است، باید تلاش کند شکاف معلمان و مدیران آموزشوپرورش را تعدیل کند.
از سوی دیگر قدرت چانهزنیاش را با نهادهای بالادست ازجمله دولت ارتقا دهد و در این مدت محدودی که دو ساله است، مسائلی مثل رتبهبندی و سازماندهی مدارس را در کنار تامین نیروی انسانی این وزارتخانه را تا جایی که میتواند، به سامان برساند.