نمایش قدرت و توان بازدارندگی به اسرائیل و آمریکا
پیامِ عملیات «وعده صادق» علیه رژیم صهیونیستی از منظر اندیشکده فارن افرز
اندیشکده فارن افرز نوشت:رگبار پهپادهای شبانه ١٣آوریل بهگونهای طراحی شده بود که حاوی پیامی شامل طرح قدرت نظامی و بازدارندگی به اسرائیل و احتمالا آمریکا باشد…ایران در پیام علنی و دیپلماتیک خود در رابطه با این حملات تأکید کرد که هدف پاسخی محدود و متناسب است. بهگفته کاخ سفید، ایران گفته بود که تنها به «تاسیسات نظامی» حمله میکند.
[شهروند ]«١٣آوریل، ایران عملیات وعده صادق را اجرا کرد که در پاسخ به حمله اول آوریل اسرائیل به کنسولگری خود در سوریه بود.» علی واعظ تحلیلگر ایرانی الاصل و عضو «گروه بینالمللی بحران» در اندیشکده فارن افرز با این مقدمه نوشت: «در کمتر از ٢٤ساعت، تهران ترکیبی از ٣٠٠پهپاد و موشک را به سمت تأسیسات نظامی اسرائیل شلیک کرد. نخستین حمله مستقیم علیه اراضی اشغالی از خاک ایران بهطور کلی در ارسال پیام موفق بود، حتی اگر اسرائیل و متحدانش بگویند تقریبا تمام آتشهای وارده را با موفقیت سرنگون کردند، اما با مشخص شدن ویژگیهای تلافیجویانه ایران و واکنش اسرائیل در مقابله با آن، بیشتر سیاستگذاران و ناظران خارج از خاورمیانه محتاطانه درباره پایان تنش ابراز خوشبینی کردند.» اما نویسنده مقاله فارن افرز معتقد است هر دو کشور هنوز شمشیرهای خود را به هم میزنند؛ اتفاق تلافیجویانه و تشدید درگیری غیرممکن نیست.
حلقه آتش، کابوس چندین ساله رژیم اسرائیل
سالها، ایران با ایجاد آنچه استراتژیستهای رژیم صهیونیستی آن را «حلقه آتش» مینامند، بهدنبال مبارزه با اسرائیل بوده است. این کار را با تأمین تسلیحات و کمکهای مالی به آنچه تهران محور مقاومت مینامد، انجام میدهد، مجموعهای از بازیگران همسو که شامل حزبالله، حماس، جهاد اسلامی فلسطین، حوثیهای یمن و مبارزان نظامیان کرانه باختری میشود. ایران زمان شروع جنگ در نوار غزه در اکتبر گذشته از این بازیگران همسو با سیاستهایش در عملیات علیه اسرائیل نیز حمایت کرده است. در پاسخ به این اتحاد چندجانبه، اسرائیل کارزار خود را علیه ایران پیش گرفته که هدف قرار دادن اعضای ارشد سپاه پاسداران و ترور دانشمندان هستهای از آن جمله است.
صبر استراتژیکی که بعد از ٧اکتبر از طرف ایران به سر آمد
فارن افرز در مقاله خود آورده است دو طرف مراقب بودند که نگذارند حملاتشان علیه یکدیگر که اغلب از الگوی تلافیجویانه پیروی میکردند، از کنترل خارج شوند، اما این تعادلِ برازنده پس از حمله ٧اکتبر، شروع به تغییر کرد. در شرایط فعلی برای تهران، حمله صهیونیستها به کنسولگری در دمشق پیامدهای جدی داشت. آیتالله خامنهای، رهبر عالی ایران، اعلام کرد: «حمله به کنسولگری ما، مانند حمله به خاک ماست.» ایشان و گروهی از رهبران سیاسی و نظامی دیگر متعهد شدند که اسرائیل را تنبیه کنند.
چرا معادلات منطقهای توسط ایران تغییر پیدا کرد؟
واعظ معتقد است که واکنش نهایی ایران نشاندهنده نوعی تغییر در تفکر ایرانی است. برای سالها، رویکرد این کشور در قبال اسرائیل و ایالات متحده عمدتاً حولمحور چیزی بود که مقامات ایرانی آن را «صبر استراتژیک» توصیف میکنند، رویکردی بلندمدت که مستلزم تقویت نیروهای موردحمایت ایران در منطقه، اما بدون توسل به انتقامجویی فوری و تحریکآمیز بوده است. این استراتژی بر این باور استوار بوده شبکههایی که با حمایت ایران شکل گرفته بود، به این کشور امکان میدهد تا بدون خطر ورود مستقیم، قدرت اش را به نمایش بگذارد.
در ادامه این مطلب آمده است: «در رویکرد جدید، ایران تحمل ریسک خود را افزایش داده و از مواجهه مستقیمتر استقبال کرد. این تغییر رویکرد در رفتار چند ماه اخیر ایران مشهود بوده است؛ در ماه ژانویه، ایران به اهدافی در شمالِ عراق و سوریه حمله کرد و گفت آنها با اسرائیل یا داعش مرتبط هستند. بهدنبال آن در پاسخ به عملیات تروریستی شبهنظامیان در پاکستان، عملیاتهایی در این کشور داشت و حالا ایران به اراضی [اشغالی] اسرائیل حمله کرده است. یک مقام ارشد ایرانی در ١٤آوریل در توییتی نوشت: «دوران صبر استراتژیک به پایان رسیده. معادله تغییر کرده است».
نمایش قدرت نظامی در سایه خطونشان برای آمریکا و اسرائیل
نویسنده در این مقاله افزوده است: «بهنظر نمیرسد ایران علاقهای به ادامه این روند داشته باشد. رگبار پهپادهای شبانه ١٣آوریل بهگونهای طراحی شده بود که حاوی پیامی شامل طرح قدرت نظامی و بازدارندگی به اسرائیل و احتمالا آمریکا باشد…ایران در پیام علنی و دیپلماتیک خود در رابطه با این حملات تأکید کرد که هدف پاسخی محدود و متناسب است. بهگفته کاخ سفید، ایران گفته بود که تنها به «تاسیسات نظامی» حمله میکند. با فرو نشستن گردوغبار صبح روز بعد از حملات، رئیس ستاد نیروهای مسلح ایران اعلام کرد: «عملیات ما به پایان رسیده و قصدی برای ادامه آن نداریم.»
اسرائیل نیروی نیابتی آمریکا و گوش به فرمان واشنگتن در منطقه نیست
در بخش های پایانی این مطلب، پیرامون بحثهایی حول اقدام مجدد رژیم اسرائیل علیه ایران، آمده است: «اگر اسرائیل با حمله به خاک ایران پاسخ دهد، وضعیت میتواند از کنترل خارج شود. درگیری مستقیم ایران و رژیم اسرائیل منجر به تلفات زیاد میشود و میتواند منطقه را بیشتر بیثبات کند. با این حال دلایلی برای امیدواری وجود دارد که بتوان از چنین پیشبینیهایی اجتناب کرد. واشنگتن از ماه اکتبر ٢٠٢٣در تلاش آشکار برای جلوگیری از یک درگیری کامل منطقهای بوده است. ایالات متحده قدرت نفوذ قابل توجهی در اسرائیل دارد با این حال واشنگتن نمیتواند تضمین کند که نتانیاهو تحت فرمان همیشگی آمریکا باشد. ایرانیها قبلاً گفتهاند که درصورت تلافی رژیم اسرائیل، حاضرند از نردبان تنش بالا بروند. خاورمیانه در ١٣آوریل منفجر نشد، اما همچنان در معرض خطر یک درگیری بزرگتر است».