جمشید عدالتیان، اقتصاددان، در گفتوگو با «شهروند» درباره جنگ تعرفه ترامپ با بریکس میگوید
جنگ همهجانبه تعرفهها؛ اوجگیری تورم در آمریکا
تهدیدهای ترامپ توخالی است و مصرف داخلی دارد
دونالد ترامپ، رئیسجمهوری منتخب آمریکا، کشورهای عضو گروه بریکس(BRICS) شامل برزیل، روسیه، هند، چین، آفریقای جنوبی، مصر، اتیوپی، امارات و ایران را تهدید کرده که در صورت کنار گذاشتن دلار در تجارت بینالمللی و ایجاد ارز رقابتی، با تعرفههای گمرکی ۱۰۰درصدی روبهرو خواهند شد. طبق اعلام بریکس، این گروه در حال طراحی ارز واحد با هدف دلارزدایی است و مایل است در مبادلات از ارزهای ملی و دیجیتال استفاده کند. جمشید عدالتیان، اقتصاددان و استاد دانشگاه، درباره تهدیدشدن بریکس معتقد است ترامپ طبق شعار انتخاباتی خود، یعنی اول آمریکا، در حال شاخ و شانه کشیدن است که بیشتر مصرف داخلی دارد تا ماهیت اجرایی.
جمشید عدالتیان، اقتصاددان و استاد دانشگاه، در پاسخ به پرسش «شهروند» درباره دلیل تهدید اعضای بریکس از سوی دونالد ترامپ مبنی بر اعمال تعرفههای 100درصدی علیه اعضای این گروه گفت: «در دنیای سیاست از این حرفها بسیار است. بریکس تا ایجاد پول واحد و جا انداختن آن به زمان نیاز دارد و به دوره چهارساله ترامپ نمیرسد. اینگونه تهدیدها تهی از محتواست. هدف کشورهای عضو بریکس کنار گذاشتن دلار بهعنوان وسیله پرداخت بینالمللی و ایجاد یک ارز رقابتی است، اما اعضای آن از نظر اقتصادی بسیار متنوعاند و باید روابطشان ابتدا مشخص شود. ضمن اینکه فاصله کشورهای بریکس از یکدیگر زیاد است و تا بخواهند روابط خود را شکل دهند و بانک مرکزی بریکس و فعالیتهای آن را مثل ایجاد پول واحد راهاندازی کنند، زمانبر است. ترامپ طبق شعار خود، یعنی اول آمریکا، در حال شاخ و شانه کشیدن است که بیشتر مصرف داخلی دارد تا ماهیت اجرایی. از مهمترین قدرتهای اقتصادی بریکس میتوان به ایران و روسیه اشاره کرد که تحت تحریم آمریکا هستند. از میان دیگر کشورهای بریکس هم چین و برزیل بیشترین رابطه را با آمریکا دارند. بنابراین این تهدیدها نمیتواند چندان جامع باشد و تو خالی به نظر میرسد. ترامپ حرفهای بیپایه و اساس بسیار میزند و تهدید میکند. نحوه عملکرد او حتی مثل بیزینسمنها هم نیست که تجاری باشد، بیشتر شبیه قماربازهاست که بلوف میزنند. ترامپ مثل همه پوپولیستهای دست راستی حرفهایی میزند که معلوم نیست قابل اجرا هستند یا نه.»
رقابت ارز بریکس با دلار زمانبر است
این اقتصاددان در پاسخ به این پرسش که با توجه به تحولات اقتصاد بینالملل، آیا ارز بریکس میتواند رقابت جدی با دلار داشته باشد افزود: «این اتفاق زمانبر است. اعضای بریکس فعلا محدودند، هماهنگی همین تعداد محدود هم سخت است و تا اعضا افزایش یابد، طول میکشد. کار به این سادگیها نیست. قیمت مواد خام، نفت، گاز و حتی ارزهای دیجیتال به دلار است و حتی ارزهای دیجیتال شانس بیشتری در مقابل دلار نسبت به واحدهای پول جدید مثل بریکس دارند.»
باید دید ترامپ درباره اعمال تعرفههای سنگین بر کشورهای مختلف در عمل چه میکند. اولا این تعرفهها شامل همه کالاها نیست. ضمن اینکه چین و سایر کشورها هم بیکار نخواهند نشست و عکسالعمل نشان خواهند داد. اعمال تعرفههای سنگین بر کشورها به راحتی ممکن نیست و از نوع حرفهای کلی است. آمریکا باید ببیند کدام کالاها را و با چه قیمتی میتواند جایگزین کند. اگر ترامپ تعرفه همه کالاهای چینی را بالا ببرد، تورم در آمریکا بالا میرود و این چیزی است که ترامپ در کمپینهای انتخاباتی خود همواره قول داده آن را کنترل کند
جنگ تعرفهها؛ اوجگیری تورم در آمریکا
عدالتیان درباره جنگ تعرفهای که ترامپ راه انداخته و با آن کشورهایی نظیر چین، کانادا و مکزیک را تهدید میکند و همچنین تبعات آن برای آمریکا در صورت وقوع، بیان کرد: «باید دید ترامپ در عمل چه میکند. اولا این تعرفهها شامل همه کالاها نیست. ضمن اینکه چین و سایر کشورها هم بیکار نخواهند نشست و عکسالعمل نشان خواهند داد. اعمال تعرفههای سنگین بر کشورها به راحتی ممکن نیست و از نوع حرفهای کلی است. در عالم سیاست، و برای ترامپ در عالم کازینویی یا همان قمارخانهای، ابتدا خشن وارد میشوند، بعد مذاکره میکنند تا به حداقلی که نیاز دارند، برسند. آمریکا باید ببیند کدام کالاها را و با چه قیمتی میتواند جایگزین کند. اگر ترامپ تعرفه همه کالاهای چینی را بالا ببرد، تورم در آمریکا بالا میرود و این چیزی است که ترامپ در کمپینهای انتخاباتی خود همواره قول داده آن را کنترل کند.
کشورهای دنیا چارهای ندارند جز اینکه به دنبال جایگزینی برای دلار باشند
این استاد دانشگاه در پاسخ به این پرسش که آیا اقدام احتمالی ترامپ درباره جنگ تعرفه با اعضای بریکس، روند حرکت این کشورها را به سمت پیمانهای پولی و کاهش استفاده از دلار تسریع نمیکند، افزود: «این قدرت بلامنازع دلار در بازار جهانی که سعی میکند با سلطه خود کشوری را زمین بزند، به هر حال باعث دردسر شده است و قدرت چانهزنی کشورهای دیگر را پایین میآورد. حتی در مقطعی واحد پولی یورو نیز سعی کرده جلوی دلار بایستد. بنابراین سایر کشورها به دنبال آلترناتیوی برای دلار هستند، اما رسیدن به چنین هدفی طول میکشد. معتقدم در بلندمدت کشورهای دنیا چارهای ندارند جز اینکه که به دنبال جایگزینی برای واحد پولی دلار باشند.»
عدالتیان همچنین در پایان خاطرنشان کرد که در جهان امروز، روابط بانکی و نوع دریافتها و پرداختها کمکم در حال تغییر و تحول است. به عنوان مثال، اسکناس دلار رفتهرفته اهمیت خود را از دست خواهد داد و امور مالی با ارزهای دیجیتال و حتی جابهجایی آنلاین پول، انجام میشود. اکنون اسکناس و ذخیره آن برای بسیاری از کشورها معضل است. اما با وجود اینها، آمریکا هم در تلاش است منافع خود و قدرت دلارش را حفظ کند؛ هرچند سیاستهای تعرفهای ترامپ بر کشورهای جهان عملا صددرصد قابل اجرا نیست.
//انتهای پیام