سال 89 بود که با تشکیل کانون غنچههای هلال، جمعیت هلالاحمر، کودکان را بهعنوان کوچکترین اعضای این خانواده بزرگ به عضویت پذیرفت. نهادینه کردن فرهنگ بشردوستی و آشنایی با هلالاحمر از سنین کودکی مهمترین هدفی بود که با تشکیل این کانونها در سراسر کشور دنبال میشد.
10 سال از آن روزها گذشته و حالا هلالاحمر بیش از 100هزار عضو در کانونهای غنچههای هلال دارد. اقدامات و فعالیتهای هلالاحمر در حوزه کودکان به همینجا ختم نمیشود. 20 نوامبر همزمان با 30 آبان، روز جهانی کودکان به انتخاب سازمان ملل، بهانهای است برای مرور گامهایی که در سالهای گذشته در حوزه کودکان در هلالاحمر برداشته شده.
فعالیتهای هلالاحمر در حوزه کودکان را میتوان در دو دسته جا داد؛ فعالیت با مشارکت کودکان و فعالیت برای کودکان. تشکیل کانون غنچههای هلال نقطه عطفی است که کودکان را به جمع سرخ و سفیدپوشان هلالاحمر اضافه کرده. 3400 کانون غنچههای هلال در سراسر کشور در سالهای گذشته، کودکان را با آموزههای هلالاحمر آشنا کرده است.
نونهالان در مهدهای کودک متناسب با سنوسال و میزان درکشان از مفاهیم با کمکهای اولیه و نحوه مراقبت از خود در حوادث آشنا میشوند. غنچههای هلال در طول سال برنامهها و دورهمیهای مختلفی دارند. یکی از این برنامهها جشنواره بینالمللی صلح و دوستی است.
البته این جشنواره امسال به دلیل شیوع کرونا با شرایط ویژهای برگزار شد. این جشنواره امسال سومین دوره خود را به صورت بینالمللی و ششمین دوره ملی خود را پشت سر میگذارد. 40هزار نقاشی با موضوع صلح و دوستی به دبیرخانه این جشنواره ارسال شده و بعد از داوری، آثار برتر انتخاب شدهاند.
جشنواره ملی سرود و نمایش «ماه پیشونی» سهسال است که سر از مهدکودکها و مراکز پیشدبستانی و مهدهای همیار غنچههای هلال درآورده. این جشنواره با هدف آشنا کردن اعضای کانون غنچههای هلال با اصول هفتگانه جمعیت هلالاحمر و صلیبسرخ، ترویج اهداف بشردوستانه نهضت بینالمللی صلیبسرخ و هلالاحمر و همچنین فرهنگسازی کار گروهی و تیمی برای کودکان در سنین 5 تا 7سال برگزار میشود.
سومین دوره جشنواره ملی ماه پیشونی با ارسال 727 اثر ضبط شده در رشته سرود و نمایش برگزار شد و به دلیل شیوع کرونا امسال خبری از اجرای زنده نبود.
غنچههای هلال در ایام کرونا
کرونا و تعطیلی مراکز پیشدبستانی و مهدکودکها، برنامههای غنچههای هلال را به فضای مجازی کشانده است. یکی از این برنامهها طرح کتابخوانی با عنوان «پندار مهربانی» است که به مناسبت هفته کتابخوانی آغاز شده و تا 30 آبان ادامه دارد. بازخوانی کتاب و قصهگویی، پخش روزانه قصههای صوتی مهرگویان، دعوت از نویسندگان مشهور کتاب کودک و والدین غنچههای هلال در جشن کتاب و کتابخوانی، تشویق و مشارکت کودکان برای اهدای کتاب به کودکان مناطق محروم و تعویض کتابهای خود با دیگر کودکان هم گوشهای از برنامههای غنچههای هلال در این ایام است.
«آینده را باید ساخت» شعار برنامههای هلالاحمر در هفته ملی کودک در سال جاری بود که در مهرماه امسال انجام شد. برنامههای آموزشی با موضوع کمکهای اولیه، پیشگیری از صدمهدیدگی، حفاظت از محیطزیست و … برگزار شد. ساخت و ارسال کاردستی و نقاشی به همراه اسباببازیهای خریداری شده به کودکان مناطق محروم بخش دیگری از این برنامهها بود.
برای کودکان
سازمان جوانان هلال احمر برنامههایی هم برای کودکان در نظر دارد که اغلب به مراقبتهای روحی و روانی از کودکان در هنگام بروز حوادث طبیعی و غیرطبیعی اختصاص دارد. یکی از این طرحها فعالیت تیمهای حمایت روانی سحر در مناطق حادثهدیده و همچنین حضور در روستاهای محروم و رسیدگی به نیازهای کودکان است.
هنگام بروز حوادثی مثل سیل و زلزله، معمولا والدین که خود درگیر این حوادث هستند، از توجه به کودکان غفلت میکنند یا به دلیل شرایط خاصی که در آن حضور دارند، فرصت این کار را پیدا نمیکنند. دور ماندن کودکان از زندگی روزمره و دوستان و مدرسه و همچنین اضطراب مواجهشدن با حادثهای مثل زلزله و سیل، آنها را دچار اختلالات رفتاری زیادی میکند. تیمهای آموزشدیده سحر بعد از وقوع هر حادثهای در این مناطق حاضر میشوند و یکی از مأموریتهای آنها حمایت روحی و روانی از کودکان است.
بازی و سرگرم کردن کودکان، دور کردن آنها از فضای پراضطراب روزهای بعد از حادثه فعالیتهایی است که اعضای تیم سحر برای کودکان انجام میدهند. تیمهای سحر در حین بازی و نقاشی، حادثه رخداده را برای کودکان توضیح میدهند و به آنها کمک میکنند تا ترس و اضطراب ناشی از این حوادث را از خود دور کنند. این تیمها در زلزله کرمانشاه و همچنین سیل سال 98 در کشور، کارنامه خوبی از فعالیتهای خود به جا گذاشتند.
فضای دوستدار کودک در لرستان و گلستان
ایجاد فضای دوستدار کودک در دو شهر آققلا در گلستان و پلدختر در استان لرستان، از برنامههای مشترک هلالاحمر با یونیسف بود. زمینهای بازی و پارکها از بین رفته بودند و کودکان با اضطراب و ویرانیهای بعد از سیل، تنها. مربیان اعضای جوانان هلالاحمر پیش از راهاندازی این مراکز و در حین فعالیت آن دورههای آموزشی لازم را دیده بودند تا در این فضای دوستدار کودک، در کنار بازی با بچهها و آموزش به آنها، برای رفع مشکلات روحی و روانی آنها بعد از وقوع سیل قدمی بردارند.
کودکان زیر هفت سال میهمان این فضاهای دوستدار کودک در آققلا و پلدختر بودند و به گفته مربیان این مراکز، شاهد تغییر رفتاری محسوسی در بین کودکان از ابتدای فعالیت این مراکز به بعد بودند. افسردگی و اضطراب بعد از حادثه در این کودکان تغییر محسوسی کرده بود و امکان بازی و سرگرمی چند ساعته در فضایی امن و آرام برای آنها فراهم شد.
این فضاها با حمایت و همکاری یونیسف در مناطق سیلزده ایجاد شده بود و بعد از پایان دوره پیشبینیشده برای فعالیتهای این دو مرکز، تجهیزات و وسایل بازی در آن به مراکز کانون پرورش فکری هر شهر منتقل شد.