معاهده ۲۰ ساله ایران و روسیه که به امضای رؤسای جمهور دو کشور رسیده است، گامی مهم در توسعه روابط اقتصادی و راهبردی محسوب میشود. این توافقنامه با هدف تسهیل سرمایهگذاریهای مشترک، استفاده از ارزهای ملی در پرداختهای دوجانبه، گسترش همکاری در حوزه حملونقل و انرژی و ایجاد یک کریدور گمرکی تسهیلشده، فرصتهای جدیدی را برای همکاریهای دوجانبه فراهم کرده است.
به گزارش شهروندآنلاین از وزارت اقتصاد، معاهده ۲۰ سالهای که به امضای روسای جمهوری ایران و جمهوری فدراتیو روسیه رسید، تسهیل سرمایهگذاریهای مشترک، تسهیل روابط بانکی و پرداختهای دوجانبه با ارزهای ملی، توسعه همکاری مشترک در حوزه حمل و نقل و انرژی و همچنین ایجاد یک کریدور تسهیل شده گمرکی را کلید میزند.
توافقنامه جامع ۲۰ساله راهبردی ایران و روسیه روز جمعه – ۲۸ دیماه – در جریان سفر مسعود پزشکیان رئیسجمهوری اسلامی ایران به روسیه به امضای روسای جمهور دو کشور رسید؛ توافقی که در بستر شرایط منطقهای و بینالمللی، رویدادی مهم بهویژه از ابعاد اقتصادی تلقی شود.
ارتباط عمیقتر اقتصادی ایران و روسیه باتوجهبه عضویت دو کشور در سازمان همکاری شانگهای و پیمان بریکس میتواند در ابعاد اقتصادی به اهمیت بیشتر این توافق بیفزاید. معاهده مشارکت جامع راهبردی بین جمهوری اسلامی ایران و جمهوری فدراتیو روسیه مشتمل بر ۴۷ ماده است که همه حوزهها را در برمیگیرد.
جزئیات معاهده ۲۰ ساله ایران و روسیه
معاهده ۲۰ ساله ایران و روسیه شامل ۴۷ ماده است که تمامی حوزههای همکاری اقتصادی، انرژی، حملونقل، کشاورزی و گردشگری را پوشش میدهد. این توافقنامه با هدف تقویت روابط دوجانبه و بهرهگیری از ظرفیتهای مشترک اقتصادی و منطقهای تنظیم شد.
در ماده ۱۶ این قرارداد راهبردی، تأکید شد که طرفهای متعاهد همکاری بین استانی را با عنایت به اهمیت ویژه آن برای گسترش ابعاد کامل روابط دوجانبه، توسعه خواهند داد. برایناساس طرفهای متعاهد شرایط مساعدی را برای برقراری روابط مستقیم بین استانهای ایرانی و روسی ایجاد خواهند کرد. و آشنایی متقابل از ظرفیتهای اقتصادی و سرمایهگذاری آنها از جمله از طریق برگزاری سفرهای تجاری، گردهماییها، نمایشگاهها، بازارچهها و سایر رویدادهای مشترک بین استانی را تسهیل خواهند کرد.
طرفهای متعاهد از همکاریهای تجاری و اقتصادی در همه زمینههای موردعلاقه متقابل با هماهنگی این تعامل در چارچوب کمیسیون دائمی همکاریهای تجاری و اقتصادی ایران و روسیه حمایت خواهند کرد.
تسهیل سرمایهگذاریهای مشترک
ماده ۱۸ این معاهده تصریح دارد: طرفهای متعاهد به توسعه همکاریهای تجاری، اقتصادی و صنعتی، ایجاد مزیتهای اقتصادی متقابل از جمله سرمایهگذاریهای مشترک، تأمین مالی زیرساختها، تسهیل سازوکارهای تجارت و کسبوکار، همکاری در امور بانکی، ترویج و تأمین متقابل کالا، کار، خدمات، اطلاعات و محصولات فعالیتهای فکری از جمله حقوق انحصاری مربوطه، مساعدت خواهند داشت.
بر این اساس طرفهای متعاهد با آگاهی از ظرفیتهای سرمایهگذاری خود میتوانند سرمایهگذاریهای مشترکی را در اقتصاد دولتهای ثالث داشته باشند و بدین منظور گفتوگوهایی در چارچوب سازوکارهای تخصصی چندجانبه داشته باشند.
پرداختهای دوجانبه با ارزهای ملی
بر مبنای ماده ۲۰ این معاهده، با هدف افزایش حجم تجارت متقابل، طرفهای متعاهد شرایطی را برای توسعه همکاری بین ﻣﺆسسات اعتباری فراهم خواهند کرد. این همکاری با درنظرگرفتن اسناد حقوقی بینالمللی در زمینه مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم که طرفهای متعاهد عضو آنها هستند، انجام میشود. استفاده از ابزارهای مختلف ﺗﺄمین مالی تجارت، توسعه پروژههای حمایت مشترک از صادرات متقابل و افزایش ظرفیت سرمایهگذاری از دیگر اهداف این همکاری است. همچنین، گسترش سرمایهگذاریهای متقابل بین اشخاص حقیقی، شرکتهای دولتی و خصوصی تسهیل شده و از حمایت مقتضی از سرمایهگذاریهای متقابل اطمینان حاصل خواهد شد.
طرفهای متعاهد برای ایجاد زیرساخت پرداخت نوین و مستقل از دولتهای ثالث همکاری خواهند کرد. آنها گذار به پرداختهای دوجانبه با ارزهای ملی را تسهیل کرده و همکاری مستقیم بینبانکی را تقویت میکنند. همچنین، ترویج محصولات مالی ملی در دستور کار قرار دارد.
بر مبنای ماده ۲۱، طرفهای متعاهد با درنظرگرفتن تواناییها و ظرفیتهای خود از همکاری نزدیک در زمینه حملونقل حمایت خواهند کرد. و تمایل خود را برای توسعه همهجانبه شراکت در حوزه حملونقل بر مبنای سودمندی متقابل تأیید خواهند کرد.
طرفهای متعاهد شرایط مساعدی را برای متصدیان حملونقل ایران و روسیه فراهم خواهند کرد. این شرایط شامل تسهیل حملونقل، جابهجایی مسافران با تمامی روشهای حملونقل و افزایش حجم آنها است. همچنین، استفاده مؤثر از زیرساختهای جادهای و مرزی در دستور کار قرار دارد.
طرفهای متعاهد همکاری در زمینه حملونقل جادهای، ریلی، هوایی، دریایی و ترکیبی و نیز آموزش متخصصان در زمینه حملونقل را گسترش خواهند داد.
جزئیات همکاریهای نفت و گاز در معاهده ۲۰ ساله ایران و روسیه
ماده ۲۲ این معاهده به همکاری در حوزه انرژی اختصاص دارد؛ برایناساس طرفهای متعاهد همکاری در حوزه نفت و گاز را بر اساس اصول برابری و سودمندی متقابل گسترش خواهند داد و اقداماتی را برای افزایش امنیت انرژی طرفهای متعاهد از طریق استفاده بهینه از منابع سوخت و انرژی اتخاذ خواهند کرد.
برایناساس طرفهای متعاهد همکاری دوجانبه در حوزه انرژی را در این زمینههای گسترش خواهند داد. این همکاری شامل موارد زیر است. همکاری علمی و فنی، تبادل تجربیات و استفاده از فناوریهای پیشرفته در استخراج، فراوری و حملونقل نفت و گاز. مساعدت به شرکتها و سازمانهای ایرانی و روسی در بخش سوخت و انرژی برای گسترش همکاریها، از جمله عرضه انرژی و عملیات سوآپ. تشویق سرمایهگذاری در پروژههای توسعه میادین نفتی و گازی در قلمرو طرفهای متعاهد. حمایت از پروژههای زیربنایی مهم برای تأمین امنیت انرژی جهانی و منطقهای. تأمین دسترسی بدون تبعیض به بازارهای بینالمللی انرژی و افزایش رقابتپذیری آنها. اجرای سیاست هماهنگ در مجامع بینالمللی انرژی مانند مجمع کشورهای صادرکننده گاز و اوپک پلاس.
احداث تأسیسات انرژی هستهای
بر اساس ماده ۲۳ این معاهده، طرفهای متعاهد به توسعه و گسترش روابط بلندمدت و متقابلاً سودمند بهمنظور اجرای پروژههای مشترک در زمینه استفاده صلحآمیز از انرژی اتمی از جمله احداث تأسیسات انرژی هستهای مبادرت خواهند نمود.
ماده ۲۴ این معاهده میگوید: طرفهای متعاهد همکاریها را در زمینههای کشاورزی، شیلات، دامپزشکی، حفاظت و قرنطینه گیاهان و تولید بذر بهمنظور افزایش تجارت و دسترسی متقابل محصولات کشاورزی به بازارهای طرفهای متعاهد و بازارهای دولتهای ثالث توسعه خواهند داد.
بر اساس ماده ۲۵، طرفهای متعاهد همکاری گمرکی از جمله اجرای پروژههای ایجاد یک کریدور تسهیل شده گمرکی، شناسایی متقابل برنامههای فعالان اقتصادی مجاز بهمنظور تشویق به ایجاد زنجیرههای امن تأمین کالا، سازماندهی همکاریهای اداری و تبادل اطلاعات گمرکی بین نهادهای گمرکی خود را انجام خواهند داد.