سینمای ایران در انتظار نمایش عمومی «پیرپسر»
گزارش شهروند درباره همه پیشنهاداتی که برای اکران فیلم جنجالی اکتای براهنی وجود دارد
[شهروند] بعد از نمایش جشنوارهای فیلم «پیرپسر» و استقبال تمامعیار اهالی رسانه و منتقدان سینما از این فیلم، بحثهای زیادی درباره احتمال اکران این فیلم مطرح شده- و البته آنچه که این بحثها را پررنگتر و اکران این فیلم را امیدوارکنندهتر میکند، این واقعیت است که منتقدان، حتی با عینک قواعد و قوانین محدودکننده وزارت ارشاد نیز دلیلی منطقی برای جلوگیری از نمایش عمومی این فیلم پیدا نمیکنند و تنها مانع اکران عمومی این فیلم- تاکنون- زمان نزدیک به سهساعتونیمه آن است. این مشکل که البته بیشتر از سوی سینماداران تعریف شده- که بر این باورند سینماها با نمایش چنین فیلمی با چنین زمانی، به جای پنج یا شش سانس عادی روزانه تنها قادر به نمایش فیلم در سه سانس خواهند بود و این اتفاق فشارهای مالی بسیاری بر سینماداران وارد خواهد آورد- در پاسخ پیشنهاداتی مانند گرانتر کردن بلیتهای این فیلم را نیز برای حل و رفع معضل کاهش درآمد سینماداران موجب شده- که البته این نیز پاسخها و واکنشهایی را به همراه داشته است.
این مطلب درباره این روند است. درباره فرایندی که در نهایت میتواند این درام اجتماعی-خانوادگی روانشناسانه درخشان با بازی حسن پورشیرازی، حامد بهداد، محمد ولیزادگان و لیلا حاتمی را از پستوهای تاریک توقیف و بلاتکلیفی به صبح روشن نمایش عمومی برساند…
«پیرپسر» درباره پدری دائمالخمر و هوسباز و دو پسر سنوسالدارش- که در آپارتمانی قدیمی زندگی میکنند و مدتهاست سر فروش این خانه کشمکش دارند- که ورود یک زن مستاجر جوان و جذاب باعث میشود زخمهای کهنه میانشان سر باز کند و اندک عاطفهٔ باقیماندهشان را نیز از میان ببرد؛ یک درام خانوادگی-روانشناسانه از جامعه و بحرانهای آن است که با شخصیتپردازی و فضاسازی مناسب و بازیهای حیرتانگیز حسن پورشیرازی و لیلا حاتمی و حتی حامد بهداد و محمد ولیزادگان تصویری عمیق و تکاندهنده از نسلها و جامعهای را به نمایش میگذارد که در سایه استبداد، خشونت و سرکوب، آرامآرام به فروپاشی نزدیک میشود و در نهایت هم به نابودی کامل میرسد. تصویری دردناک دنیایی تاریک و آکنده از استبداد، خشونت و سرنوشتهای تراژیک. شاید به این دلیل هم باشد که ادعاهای مطرحشده درباره اینکه تنها مانع نمایش این فیلم مدت زمان طولانی و نارضایتی سینمادارهاست، چندان باورپذیر به نظر نمیرسد. با این حال چه این موضوع را باور کنیم و چه نه؛ بهخصوص که نمایش فیلم در زمان برگزاری جشنواره فجر نیز واکنشهای منفی چندانی در بین رسانههای خاص موجب نشده؛ ظاهرا تاکنون تنها مانع نمایش عمومی این فیلم همین بوده؛ و همین مانع کوچک و کوتاه هم هست که سینمادوستان را از تماشای چنین فیلمی- که با هر متر و معیاری یکی از بهترین فیلمهای سالهای اخیر و یکی از امیدهای سینمای ایران برای غلبه بر بحران اقتصادی عنوان شده است- محروم کرده است…
فیلم یا مینیسریال؟!
یکی از مخالفان اکران فیلم «پیرپسر» هادی اسماعیلی مدیرعامل موسسه بهمن سبز است که با این که بیش از یک سوم سالنهای سینمایی کشور را در اختیار دارد، اما با اشاره به زمان طولانی فیلم «پیر پسر» عقیده دارد سینمادارها حاضر به اکران فیلم نمیشوند و بنابراین پیشنهاد کرده که این فیلم باید به صورت مینیسریال عرضه شود.
هادی اسماعیلی ضمن تمجید از کیفیت فنی فیلم «پیر پسر» و بازی بازیگران این فیلم بهخصوص حسن پورشیرازی میگوید که زمان طولانی این فیلم با قالبهای متعارف نمایش فیلم در سینمای ایران همخوان نیست و مشکلاتی به همراه خواهد داشت: «اگر زمان فیلم کوتاه شود، احتمالا اکران موفقی خواهد داشت. با این حال با زمان ۱۹۰ دقیقهای این فیلم، بعید به نظر میرسد سالنداران حاضر به نمایش گسترده آن باشند».
اما دلیل نارضایتی مدیرعامل موسسه بهمن سبز از اکران این فیلم این است که «این فیلم زمان پخش ۲ سانس از فیلمهای متعارف و معمولی سینمای ایران را پر میکند و ممکن است سالنداران تمایلی به اکران آن نشان ندهند. اگر هم قیمت بلیت ۲ برابر شود؛ تا این قضیه را جبران کند، ممکن است ریزش قابل توجهی در مخاطبان این فیلم سینمایی به وجود بیاید. به هر حال در سالهای اخیر بارها دیده شده که قیمت بلیت سینما تاثیر محسوسی روی تعداد مخاطبان داشته است و معلوم نیست چه کسی حاضر میشود برای تماشای یک فیلم ۲۲۰ هزار تومان پول بپردازد»؟!
گیشه موفق!
سخنان مدیرعامل مؤسسه بهمن سبز درباره اکران فیلم «پیر پسر»- که نه سینمادارها حاضر به اکران این فیلم 190 دقیقهای میشوند و نه مخاطبان راضی میشوند 220 هزار تومان برای تماشای این فیلم بپردازند- واکنشهای گستردهای در فضای مجازی و حتی در بین دستاندرکاران سینمای ایران باعث شده است.
یکی از سینماگرانی که موافق اکران این فیلم با بلیت گرانتر است، علی سرتیپی است که از تمایل سینماداران برای اکران این فیلم میگوید و حتی پیشبینی میکند دومین تجربه اکتای براهنی فروش بالایی خواهد داشت: «حتی قیمت بلیت این فیلم میتواند بیش از ۲۰۰ تومان باشد و با تأکید میگویم که قطعاً مردم با توجه به اینکه با چه فیلم ارزشمندی مواجه هستند، با آن برخورد و از آن استقبال خواهند کرد. ضمن اینکه تجربه اکران نمونههای مشابه از جمله فیلم «سگکشی» بهرام بیضایی و «محمد رسولالله» مجید مجیدی نشان میدهد که مخاطب از فیلم خوب استقبال میکند و مطمئن باشید «پیرپسر» یکی از موفقترین فیلمهای گیشه خواهد بود».
امیرحسین علمالهدی کارشناس اقتصادی سینما هم «پیر پسر» را «یکی از ۵ شانس اصلی گیشه» میداند و میگوید «اینکه فرمایش مدیر بهمن سبز یک نگاه کارشناسی است یا پیامی برای اکران نکردن «پیر پسر»؛ این را باید خودشان توضیح دهند. مساله ما ولی این است که این فیلم تنها فیلم سهساعته دنیا نیست و خیلی از سینماهای جهان تجربه اکران این دست آثار را داشتهاند و سینمای ما هم باید قابلیت برنامهریزی برای نمایش چنین آثاری را داشته باشد. تجربه نشان داده که مردم برای کالای خوب، انگیزه دارند و پیشبینی من این است که «پیرپسر» جزو ۵ فیلم پرفروش سال ۱۴۰۴ قرار خواهد گرفت».
لحظهشماری سینماداران
خبرگزاری ایرنا درباره بحثهایی که درباره «پیرپسر» مطرح شده؛ میگوید که «این شکل سخن گفتن در شرایط فعلی نهتنها به نفع فیلم نخواهد بود، بلکه وجاهت حرفهای نیز ندارد. پیش از این در شهریور ۱۳۹۴ شاهد اکران فیلم «محمد رسولالله» بودیم که با وجود مدتزمان ۱۸۰ دقیقهای فیلم، نهتنها سینماداران نسبت به نمایش آن رغبت نشان دادند، بلکه قیمت بلیتهای این فیلم نیز ۲ برابر نیز نشد. در صورت نمایش عمومی «پیرپسر» نیز قطعا بهای بلیت این فیلم دو برابر نخواهد شد و احتمالا در محدوده ۱۵۰ هزار تومان خواهد بود. در این بحث آنچه مهم است، ضریب اشغال صندلیها است و نه تعدد سانسها. در حال حاضر، هر سالن سینمایی، روزانه ۷ سانس نمایش فیلم دارد که اگر «پیرپسر» به روی پرده برود، این تعداد به ۳ تا ۴ سانس در روز کاهش پیدا میکند؛ اما مسلم است ضریب اشغال این فیلم بهمراتب بیشتر از فیلمهای عادی ۹۰ دقیقهای خواهد بود و این همان چیزی است که سینمادارها بهشدت به آن نیاز دارند و منتظرش هستند».
نویسنده خبرگزاری ایرنا در پایان گفته: «سینماداران برای اکران «پیرپسر» لحظهشماری میکنند. همچنانکه برای اکران فیلم ۱۶۵ دقیقهای «برادران لیلا» لحظهشماری میکردند. فیلمی که اگر اکران میشد، با استقبال همراه بود و به یکی از پرفروشترینهای سال تبدیل میشد. برای «پسرپسر» نیز چنین قاعدهای صدق میکند که در صورت نمایش با هر قیمت بلیتی، یکی از پرمخاطبترین و پرفروشترین فیلمهای سال خواهد بود».