سرنوشت اوکراین، درس عبرتی برای متحدان آمریکا

اوضاع میدانی به نفع کی‌یف نیست

چند روز قبل و در سومین سالگرد جنگ اوکراین، منابع غربی از کنترل روسیه بر حدود 19 درصد از خاک این کشور خبر دادند. با تصرف سه روستای «نادیوکا»، «نووسیکا» و «نووچریتوات» و شهر «توپولی» توسط روس‌ها در استان دونتسک طی روزهای اخیر و هدف قراردادن زیرساخت‌ فرودگاه‌های نظامی این کشور، وضعیت جبهه نبرد بیش از پیش به ضرر کی‌یف شد. برخی تحلیل‌گران معتقدند اوکراین به‌دنبال چند عملیات بزرگ و تغییر معادلات میدانی پیش از مرحله بعدی مذاکرات صلح است. هرچند یورونیوز در گزارشی از وضعیت بحرانی اوکراین در شهر حساس پوکروفسک و مناطقی از دونباس خبر داده است و از قول افسران اوکراینی از امید اهالی این منطقه به صلح با روسیه نوشته است.

سفر مکرون به آمریکا و احتیاط در برابر دیوانه

در بحبوحه اختلافات بر سر بحران اوکراین مکرون رئیس‌جمهور فرانسه با سفر به آمریکا و دیدار با ترامپ درباره صلح با روس‌ها هشدار داد توافق با روسیه نباید به منزله تسلیم کی‌یف باشد. وی که سودای رهبری اروپا در مسائل کلان را در سر دارد و در اختلاف اروپا و آمریکا مرتبا به‌دنبال نمایش اقتدار بود، در عین حال با رویکردی محتاطانه به تمجید از ابتکارهای ترامپ برای پایان جنگ پرداخت!. ایسنا از قول مکرون در گفت‌وگو با فاکس‌نیوز آورده است: «فکر می‌کنم ابتکار رئیس‌جمهور ترامپ بسیار مثبت است…ورود ترامپ قواعد بازی را تغییر داده است. ما ابتدا به یک آتش‌بس قابل تأیید و مذاکرات جامع نیاز داریم».

طمع طرف‌های مختلف به منابع ملی اوکراین

پس از درخواست آمریکا برای تصاحب نیمی از منابع معدنی اوکراین برای تسویه کمک‌های این کشور جنجال گسترده‌ای به پا شد. زلنسکی در ابتدا با قرارداد پیشنهادی واشنگتن مخالفت کرد اما مقامات اوکراینی در روزهای بعد موضع نرم‌تری اتخاذ کردند. اکنون یورونیوز با انتشار جزئیات پیش‌نویس نهایی این توافق به تاریخ 21 فوریه، خبر داده است آمریکا در قالب یک صندوق مشترک به‌دنبال کسب چنین سودی است. همچنین اوکراین ملزم شده است دو برابر کمک‌های آمریکا را به این صندوق برگرداند.

در این میان اروپایی‌ها نیز در این رابطه پیشنهاد یک معامله متفاوت به اوکراین داده‌اند. ایسنا در این‌باره به نقل از پولیتیکو نوشت: «استفان سژورنه، کمیسر استراتژی صنعتی اتحادیه اروپا اعلام کرد ۲۱ مورد از ۳۰ ماده حیاتی مورد نیاز اروپا را می‌توان در یک همکاری برد-برد از اوکراین تأمین کرد. ما هرگز توافقی را مطالبه نخواهیم کرد که به نفع هر دو طرف نباشد».

در همین حین، ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه نیز به آمریکا پیشنهاد فروش منابع معدنی اوکراین در مناطق تحت اشغال را داده است.

روایت ویکی لیکس از اطلاع آمریکا درباره تبعات توسعه‌طلبی ناتو برای کی‌یف

در این میان پایگاه افشاگر ویکی لیکس با انتشار اسنادی تازه از جلسات و مذاکرات مقامات اروپایی و آمریکا در قالب ویدئویی در صفحه ایکس خود به وضوح نشان داد که چگونه اوکراین قربانی توسعه‌طلبی ناتو شد.اسناد ویکی لیکس می‌گوید مقامات آمریکا و ناتو، سال‌ها قبل، از تبعات حرکت ناتو به سمت مرزهای روسیه و تبعات تحریک روس‌ها از ناحیه کی‌یف مطلع بودند. این اسناد به‌وضوح نشان می‌دهد از ابتدای دهه 2000 میلادی، مقامات دولت‌های مختلف در آمریکا و کشورهای اروپایی، توسعه‌طلبی ناتو به سمت مرزهای روسیه و تشویق اوکراین به عضویت در این پیمان را به شدت خطرناک می‌دانستند. همچنین بسیاری از آنان واکنش سخت و متقابل روسیه را پیش‌بینی کرده بودند.

راشاتودی از قول ویکی لیکس در این‌باره نوشت: «واشنگتن و متحدان اروپایی‌اش کاملاً آگاه بوده‌اند که سیاست آنها در تشویق جاه‌طلبی‌های کی‌یف در ناتو می‌تواند به عواقب ناگواری منجر شود.» پایگاه راشاتودی افزوده است: «مسکو نیز سال‌ها قبل، صریحاً به دیپلمات‌های آمریکایی درباره خطرات درگیری در اوکراین و بی‌ثباتی برای کل منطقه، با ادغام عمیق‌تر کی‌یف در بلوک تحت رهبری آمریکا هشدار داده بود. پاریس همچنین به واشنگتن هشدار داده بود که چنین سیاستی می‌تواند منجر به جنگ شود.»

این افشاگری نشان می‌دهد آمریکا و اروپا چگونه کی‌یف را قربانی رقابت خود با روسیه کرده و در نهایت این کشور در مسیر معامله با روس‌ها قرار گرفته و درس عبرتی برای سایر متحدان آمریکا شد.