وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: ایران سرزمین رنگارنگی از اقوام است و زبان فارسی، چون فرشی گسترده، همه این تنوع را در خود جای داده و به انسجام ملی ما کمک کرده است.
به گزارش شهروند آنلاین، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در آیین روز پاسداشت زبان فارسی و بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی با تأکید بر جایگاه بنیادین زبان فارسی در شکل‌گیری هویت ایرانی گفت: زبان فارسی نه‌تنها ابزار ارتباط است، روح و معنا به ملت ایران بخشیده و عنصر ماندگاری در هویت ملی ماست.
سید عباس صالحی با بیان اینکه زبان فارسی را باید رکن اصلی هویت ایرانی دانست، گفت: این برداشت شخصی من نیست، واقعیتی ریشه‌دار در حافظه تاریخی و فرهنگی ملت ایران است؛ زبان، فراتر از کارکردهای ارتباطی و ادبی، یک وظیفه هویتی مهم بر عهده دارد؛ وظیفه‌ای که در جوامع ریشه‌دار، برجسته‌تر از دیگر جوامع است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: هویت، مجموعه‌ای چندوجهی است؛ از یک‌سو به ما تشخص می‌دهد و ما را از «دیگری» متمایز می‌کند و از سوی دیگر، معنا و الهام به زندگی جمعی ما می‌بخشد؛ اگر این معنا و الهام از بین برود، جامعه دچار خلأ روحی می‌شود؛ در این میان، زبان فارسی همواره روح زنده ملت ایران بوده و تپش فرهنگی و تاریخی ما را زنده نگه داشته است.
سید عباس صالحی گفت: ما نمی‌توانیم زبان فارسی را صرفاً در کنار سایر مؤلفه‌های هویت ببینیم؛ این زبان در صدر هویت ایرانی است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان اینکه زبان فارسی، برخلاف بسیاری از مؤلفه‌های هویتی که در معرض تغییرات تاریخی بوده‌اند، از فارسی باستان تا فارسی نوین، خط سیر روشنی دارد، گفت: تغییر مذهب و حکومت در ایران رخ داده، اما زبان فارسی، با قدرت و استمرار باقی مانده است و همین استمرار، نقش بی‌بدیلی در حفظ معنا و جهت هویت ایرانی داشته است.
صالحی افزود: نکته مهم دیگر، پیوند عمیق زبان فارسی با هویت دینی ماست؛ از قرن سوم هجری، زبان فارسی به بستری برای بیان مفاهیم دینی و اسلامی تبدیل شد؛ آثار بسیاری از دین‌پژوهان و عارفان ایرانی، از دل این زبان بیرون آمد؛ اگر جامعه ایرانی را جامعه‌ای دیندار بدانیم که چنین است باید اذعان کنیم که دینداری ایرانی، در بستر زبان فارسی شکل گرفته و رشد کرده است.
سید عباس صالحی با بیان اینکه از جنبه اجتماعی نیز، زبان فارسی همواره زبان پیوند اقوام ایرانی بوده است، گفت: ایران سرزمین رنگارنگی از اقوام است و زبان فارسی، چون فرشی گسترده، همه این تنوع را در خود جای داده و به انسجام ملی ما کمک کرده است؛ منابع کهنی چون نزهت‌المجالس از حضور صدها شاعر فارسی‌زبان از اقوام مختلف ایرانی سخن می‌گویند که خود نشانه‌ای از جایگاه این زبان در میان گروه‌های گوناگون قومی است.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی نیز در این همایش گفت: زبان فارسی به درجه‌ای از کمال و غنا رسید که فردوسی بزرگ توانست شاهنامه، این اثر سترگ را با بیش از پنجاه هزار بیت حماسه، حکمت، اسطوره و تاریخ، بر پایه آن بیافریند؛ اثری که نه باد و باران به آن گزند رسانده و نه گذر زمان از شکوه آن کاسته است.
حداد عادل افزود: از دیرباز، ایرانیان با وجود تنوع زبانی، فارسی را زبان مشترک خود قرار داده و بدین وسیله اختلاف زبان‌ها را به همزبانی و همدلی بدل کرده‌اند؛ این زبان، افزون بر آنکه زبان ملی ایرانیان است، زبان تمدن ایرانی در پهنه‌ای از شبه‌قاره هند تا آسیای میانه و آناتولی و غرب آسیا بوده و هست و بی‌سبب نیست که دشمنان ایران، هرگاه چشم طمع به این سرزمین دوخته‌اند، زبان فارسی را نیز هدف قرار داده‌اند، همان‌گونه که با نام تاریخی خلیج فارس دشمنی ورزیده‌اند.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی گفت: زبان فارسی به پشتوانه وسعت واژگانی و توانمندی ساختاری، ثابت کرده است که می‌تواند هم زبان احساس و اخلاق و عرفان باشد و هم زبان علم و دانش؛ کتاب‌هایی چون ترجمه قرآن طبری و هدایت‌المتعلّمین که قرن‌ها پیش به زبان فارسی در زمینه‌های دینی و پزشکی نوشته شده‌اند، گواهی روشن بر این توانمندی‌اند.
او با بیان اینکه فرهنگستان زبان و ادب فارسی با تکیه بر چنین پشتوانه‌ای، توانسته است در سی سال گذشته نزدیک به هفتاد هزار واژه علمی و فنی فارسی تصویب و منتشر کند، گفت: مجموعه این واژگان اکنون در قالب ده‌ها فرهنگ تخصصی و نیز فرهنگ بزرگ لغت منتشر شده‌است. همچنین تدوین «فرهنگ جامع زبان فارسی» در ۳۵ مجلد، یکی از طرح‌های کلان ماست که تاکنون سه جلد از آن به چاپ رسیده است.
حداد عادل گفت: از دیگر دستاوردهای ما، تدوین دانشنامه زبان و ادب فارسی در ۱۴ مجلد است که مرجعی معتبر برای استادان، پژوهشگران و دانشجویان است؛ ما زبان‌ها و گویش‌های محلی را نیز سرمایه‌ای فرهنگی می‌دانیم و در سه دهه گذشته پژوهش‌های گسترده‌ای در این حوزه انجام داده‌ایم.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی گفت: امروز زبان فارسی آنچنان توانمند است که می‌تواند هم شعر نو و داستان معاصر را در خود بپرورد و هم زبان ترجمه آثار علمی و فلسفی جهان باشد؛ گسترش کرسی‌های آموزش زبان فارسی در دانشگاه‌های جهان و فعالیت‌های بنیاد سعدی در این زمینه، مؤید همین نکته است.
حداد عادل افزود: فرهنگستان زبان و ادب فارسی نمی‌خواهد جایگزین دانشکده‌های ادبیات و مراکز پژوهشی باشد، بلکه هدف ما آن است که زیرساخت‌های لازم برای فعالیت‌های علمی، زبانی و فرهنگی را فراهم کنیم و در اختیار جامعه علمی قرار دهیم.
او گفت: خوشبختانه اخیراً توانسته‌ایم درهای فرهنگستان را به روی استادان، دانشجویان، معلمان مدارس و حتی دانش‌آموزان بگشاییم و کتابخانه غنی این نهاد را در اختیار پژوهشگران قرار دهیم.
آیین روز پاسداشت زبان فارسی و بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی 24 اردیبهشت در تالار قلم کتابخانه ملی با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی و جمعی از استادان، پژوهشگران زبان و ادب فارسی برگزار شد. بیست و پنجم اردیبهشت در گاهشمار رسمی ایران، روز گرامیداشت فردوسی و پاسداشت زبان فارسی است./خبرگزاری صداوسیما