خط آهن ایران تا چین؛ پروژه‌ای که نه‌تنها نقشه‌های ترامپ برای فشار به صادرات نفت ایران را بر باد می‌دهد که جایگاه دلارهای نفتی را هم می‌تواند متزلزل کند.
به گزارش شهروند آنلاین؛ دولت آمریکا اسفند ماه گذشته طرحی را کلید زد تا در دل تنگه مالاکا، نفتکش‌های ایرانی را متوقف و بازرسی کند؛ تلاشی برای خاموش کردن جریان نفت ایران، برای محدود کردن نفس‌های اقتصاد کشور اما ایران همواره در جایی دیگر، مسیر تازه‌ای می‌سازد که همه این تلاش‌ها را به چالش می‌کشد.
حالا همکاری‌های راهبردی ایران و چین در قالب راه‌اندازی خطی ریلی، چشم‌انداز متفاوتی را پیش روی بازار نفت و تجارت جهانی قرار داده است.
طرح راه‌آهن ۱۳۵۰ کیلومتری ایران به چین، چشم‌اندازی متفاوت و نوین ایجاد کرده؛ پروژه‌ای که قرار است در اواخر ۲۰۲۵ به بهره‌برداری برسد و پل زمینی میان دو کشور بزرگ را بسازد.
این راه‌آهن، نه فقط راهی برای حمل نفت ایران، بلکه نشانه‌ای است از عبور از تنگه مالاکا و تمام مسیرهای دریایی تحت نفوذ غرب و در عین حال این سوال را مطرح می‌کند که «چه زمانی آمریکا اشتباهات استراتژیک خود را درک خواهد کرد؟»
راه‌آهنی برای فرو ریختن تحریم‌ها
با این مسیر زمینی جدید، چین دیگر مجبور نیست به نفت خود وابسته به مسیرهای دریایی ناامن و تحت کنترل آمریکا باشد. این راه‌آهن نه تنها ایران را به قلب شبکه تجارت جهانی وصل می‌کند، بلکه به آسیا و اروپا پیام می‌دهد که اراده و همکاری می‌توانند دیوارهای تحریم را فرو بریزند.
این پروژه چندملیتی که قرار است با عبور از قزاقستان و ترکمنستان به ایران برسد، وابستگی به پاکستان به عنوان کانال تجاری اصلی را کاهش می‌دهد و همچنین به کشورهای آسیای مرکزی اتصال مستقیم به اقیانوس هند می‌دهد و دسترسی تجاری منطقه‌ای را گسترش می‌دهد.
اگرچه این راه‌آهن در آسیای مرکزی تمرکز دارد و تاکنون با تأخیرهایی مواجه بوده، اما پس از امضای پیمان استراتژیک ۲۵ ساله میان تهران و پکن، ساخت‌وساز آن شتاب قابل توجهی گرفته است.
«پترویوآن» به‌جای «پترودلار»
اما این همه ماجرا نیست؛ در پس این خط آهن، جریان مالی جدیدی در حال شکل‌گیری است. گسترش جهانی یوآن چینی و ظهور معاملات نفتی مبتنی بر RMB (رنمینبی؛ واحد پول چین) نویدبخش روزهایی است که دلار آمریکا دیگر تنها شاه‌ارز مسیرهای نفتی جهان نخواهد بود.
برای رسیدن به این اهداف بزرگ مالی، وجود مسیر ریلی مستقیم به ایران نه تنها ضروری است، بلکه هر روز ارزش و اهمیت آن بیشتر احساس می‌شود؛ این ارتباط راهبردی، پذیرش یوآن را در بازارهای خاورمیانه تقویت و همچون پلی محکم، از تحقق آرزوهای مالی طرح کمربند و جاده حمایت می‌کند.
ایران و چین با این حرکت، می‌گویند که «ما راه خود را می‌سازیم»، راهی که در آن استقلال مالی و اقتصادی در اولویت است و فشارهای سیاسی نمی‌تواند پیروز شود.
تنوع پولی در بازارهای نفتی
این تحول در نظام مالی جهانی، می‌تواند پایه‌گذار تغییراتی گسترده باشد؛ کاهش نقش دلار در تجارت نفتی باعث می‌شود که کشورهای خاورمیانه و دیگر اقتصادهای وابسته به نفت، از ابزارهای پولی متنوع‌تری بهره‌مند شوند و به تدریج از فشارهای سیاسی-اقتصادی تحریم‌های آمریکا کاسته شود.
این تحولات، تنها درباره نفت نیست؛ درباره آینده‌ای است که می‌تواند نظم جهانی را دگرگون کند، سیستم مالی‌ای که تنوع و عدالت بیشتری را به اقتصادهای نفت‌خیز خاورمیانه بیاورد. ایران، به عنوان یک بازیگر کلیدی در این تحول بزرگ، نشان می‌دهد که تحریم‌ها و تهدیدها نمی‌توانند اراده یک ملت را تسلیم کنند./فارس