محدودیتهای کرونایی روشهای خرید و فروش را تغییر داده است. مشتریان در دنیای مجازی اقلام مورد نیازشان را میخرند. اما این خریدوفروشها در فضای اینترنتی چقدر آگاهانه است؟ چگونه از دام کلاهبرداریهای اینترنتی در امان باشیم؟
سروان محمدجواد اینانلو درباره تغییرات در روشهای خرید و فروش، عرضه و توزیع کالا در ایام کرونایی و نقش شهروندان درباره پیشگیری از کلاهبرداری و وقوع جرم در این ایام گفت: «با توجه به ایجاد محدودیتهای اعمالشده درباره فعالیت تعدادی از صنوف و زمان فعالیت آنها، برخی از صاحبان مشاغل فروش محصولات خود را از حالت فیزیکی به حالت مجازی تغییر دادهاند.»
مزایای بالای فروش اینترنتی
مسئول اطلاعرسانی پلیس پیشگیری تهران بزرگ افزود: «در نقاطی از تهران، تقریبا تمام صاحبان صنوف روی کرکره مغازه خود بنرهایی نصب کرده اند. بنرهایی که در این ایام کرونایی حکایت از فروش کالا به صورت اینترنتی دارد.»
او تصریح کرد: «انجام این کار (فروش اینترنتی) مزایای زیادی از جمله کاهش تردد روزانه، مواجهه حضوری و هزینه رفتوآمد را در پی دارد، اما فروش اینترنتی محصولات، احتمالا مخاطراتی برای عرضهکنندگان و خریداران کالا نیز در پی دارد.»
کشمکش های نمایش محصولات
این مقام انتظامی ادامه داد: «بنابراین لازم است فروشندهها دقت بیشتری در عرضه کالا کنند و خریداران نیز برای پیشگیری از مخاطرات احتمالی اقداماتی را انجام دهند. یکی از این اقدامات توسط خریداران این است که باید سواد رسانهای و اینترنتی خود را افزایش دهند. نخستین مشکل در عرضه اینترنتی کالا برای خریداران که ممکن است منجر به کشمکشهای بعدی و حتی مراجعه به مراجع قضائی و انتظامی شود. تفاوت کالای نمایشداده با محصول ارایهشده در بستر فروشگاههای اینترنتی است.»
اینانلو بیان کرد: «البته ممکن است فروشنده در این امر دخیل نباشد و خریدار تصورات دیگری از کیفیت محصول داشته باشد. فروشندهها باید توضیحات کاملی درباره محصول عرضهشده در صفحات مجازی فروشگاههای خود ارایه دهند. خریداران با دقت بیشتر و اطلاعات کاملتری برای خرید محصول اقدام کنند. در صورت انجام این اقدامات، شاهد کاهش مراجعات و ثبت شکایات خریداران از فروشگاههای اینترنتی به مراجع انتظامی و قضائی خواهیم بود.»
درگاههای مشابه بانک
مسئول اطلاعرسانی پلیس پیشگیری تهران بزرگ عنوان کرد: «در وهله بعد، خریداران این کالاها باید درباره نحوه پرداخت کالای عرضهشده، دقت و اهتمام لازم را داشته باشند. راهکارهای زیادی برای نحوه پرداخت در نظر گرفته شده است. استفاده از درگاههای اینترنتی پرداخت وجه، یکی از این راهکارهاست، البته این درگاهها با وجود سرعت عمل بالا، مخاطراتی را نیز به همراه دارند.»
او میگوید: «نخستین موضوع درباره درگاههای پرداخت وجه اینترنتی بحث «فیشینگ» است. در فیشینگ، خریدار به صفحهای مراجعه میکند که کاملا مشابه درگاههای بانک است. اما در حقیقت IP یا آدرسبار تعریفشده در صفحه مربوط به درگاه بانک نیست . خریداران پس از ورود به این درگاههای جعلی و ورود اطلاعات حساب بانکی خود، به سرعت مورد کلاهبرداری قرار گرفته و حساب بانکی آنها توسط کلاهبرداران خالی میشود.»
این مقام انتظامی ادامه داد: «خریداران با افزایش سطح سواد رسانهای و اینترنتی به راحتی میتوانند درگاههای جعلی و فیشینگ را از درگاههای اصلی بانکها شناسایی کنند.»
اینانلو یادآور شد: «از طرفی دیگر نوجوانان کمسنوسال نیز نسبت به خرید کالای اینترنتی اقدام میکنند. این کار بهتر است توسط والدین انجام شود تا برخی نوجوانان به دلیل سواد پایین رسانهای در دام این کلاهبرداریها گرفتار نشوند.»
کلاهبرداری از فروشندگان کالا با رسیدسازهای جعلی
فروشگاههای اینستاگرامی یا تلگرامی که درگاه پرداخت بانکی ندارند و دریافت وجه را به هنگام تحویل کالا منوط کردهاند، بهترین سوژه برای مجرمان سایبری هستند که از برنامههای رسیدساز جعلی استفادهمیکنند.