بازارهای خاموش کرانه باختری در ایام همه‌گیری + تصاویر

با شروع موج دوم کووید-19 در کرانه باختری، هیاهو و بازارهای شهرهای بزرگ آن در سکوت فرو رفته­‌اند. در نابلس، الخلیل و بیت‌اللحم مغازه‌داران نگران مغازه­‌های خالی خود را باز نگه می‌­دارند در حالی که در دو راهی بی­رحمانه‌ای گیر افتاده‌­اند: تنها با باز نگه‌­داشتن مغازه‌های­شان شانس بازسازی کسب‌وکارشان را دارند، با این حال هر روز که درهای مغازه‌هایشان را باز می‌­کنند، پول هزینه می‌­کنند.

یاسر صبحا، فروشنده لبنیات در شهر قدیمی نابلس، چند دهه در این شغل مشغول به کار بوده است. او هرگز چنین بحران اقتصادی را ندیده است. او می­‌گوید: «انگار شهرمان در محاصره است. آمدوشد بسیار محدود شده و ترس از شیوع ویروس کرونا همه جا هست.»

احمد الشخشیر، مرد جوانی که مالک یک مغازه فروش پنیر و زیتون است، از امید می‌­گوید که «زندگی در نابلس به حالت عادی بازخواهد گشت و اینکه صدای بازرگانان و عابران سکوت اجباری شهر را در هم خواهد شکست.»

احمد تنها کسی نیست که امیدوار است. سامی خامس که مخارجش از درآمدش بسیار بیشتر است، حضور گردشگران برای بازدید از کلیسای مسیحی مهد (در سال­‌های قبل) را به خاطر می­‌آورد. نوشیدن قهوه با سامی که فروشنده قهوه است، تقریبا یک آیین عبوری برای بازدیدکنندگان از شهر بود. اما صدای سامی که صدا می­زد «چای… قهوه» دیگر در خیابان کلیسای مهد همچون گذشته طنین­‌انداز نیست. دیگر گردشگری برای شنیدن آن وجود ندارد.

در همان نزدیکی، مرد کهنسالی در حال فروش اجناس دیگری در نزدیکی کلیسای مهد است. هر روز، او دکه خود را بر پا می‌­کند اما فروشی ندارد. او می­‌گوید: «این دکه تنها امیدی است که برای من باقی­ مانده که آینده روزهای بهتری برای من خواهد داشت.»

توقف دادوستد تسلیم‌شدن است، اما هنگامی که کسب‌وکار کساد است این کار خیلی سخت خواهد بود. در نانوایی حاج ابو اسامه در نابلس، روزانه حدود پنج کیسه آرد برای پخت نان مصرف می‌شد. اکنون بیشتر از نیم یا دوسوم یک کیسه مصرف ندارند. این در حالی است که روزی پنج خانواده به این نانوایی وابسته است.

واضح است پیش از آنکه کرانه باختری به هیاهو و شلوغی که به آن معروف بود، برگردد و صاحبان کسب‌وکارهای کوچک بتوانند یک بار دیگر با آرامش بخوابند، کارهای زیادی برای انجام‌دادن وجود دارد

در شهر باستانی اورشلیم نیز داستانی مشابه در جریان است. ولید نعیم، صاحب جوان یک مغازه سوغاتی‌فروشی، می‌­گوید که او «دیگر به یاد نمی ‌آورد» که بازار پیش از این همه­‌گیری چه شکلی بود. «من تنها برای اینکه تهویه‌­ای صورت گیرد در مغازه را باز می‌­کنم، زیرا در کل آمد و شد خیلی محدود است و هیچ گردشگری وجود ندارد.» او به‌شدت امیدوار است که این وضعیت بعد از پایان سال ادامه نیابد.

البته کسب‌وکار بد پیامدهای بد هم به همراه دارد. فتحی الجبرینی به عنوان یک فروشنده غذا در شهر قدیمی الخلیل، در کنار مسجد الابراهیمی فعالیت می­‌کند. حاج فتحی می‌­گوید: «هر ماه، من هزینه‌ های درمان دارم که به 500 شِکِل (واحد پول رژیم صهیونیستی) می­‌رسد و الان ما به دلیل ویروس کرونا بیشتر از 10 شکل درآمد نداریم.»

بازگشت به روال گذشته با هدف عادی‌‌سازی، به تحت کنترل درآوردن ویروس کرونا به وسیله مقامات فلسطینی بستگی دارد. طبق تحقیقات کمیته بین‌­المللی صلیب سرخ از مردم فلسطین، رعایت تمهیدات پیشگیرانه در کرانه باختری به طرز قابل ملاحظه‌­ای از غزه و شرق اورشلیم کمتر است. در ماه ژوئن، طبق گزارش‌­ها 28درصد ماسک نمی‌زدند، 22درصد گفتند که از حضور در اماکن شلوغ پرهیز نمی­‌کنند و 21درصد در حین بیماری در منزل نمانده‌­اند.

واضح است پیش از آنکه کرانه باختری به هیاهو و شلوغی که به آن معروف بود، برگردد و صاحبان کسب‌وکارهای کوچک بتوانند یک بار دیگر با آرامش بخوابند، کارهای زیادی برای انجام‌دادن وجود دارد.