ابرهای اندوه بر فراز سرزمین «آفتاب تابان»
میزان چشمگیر خودکشی در ژاپن، تأثیر فرهنگ و پاندمی بر تشدید آن
آفتاب در سرزمین ژاپن همواره هم تابان و گرمابخش نیست، آن گاه که ابرهای اندوه راه خود را تا آستان آن میگشایند. ژاپنیها اندوه خود را فرو میخورند تا چون خورهای به جانشان میافتد و آخرین قطرات حیاتشان را میمکد. چرا مردمانی چنین شهره به صفات نیک، شرم دارند از گفتن درباره آنچه روحشان را میخراشد و آن را بدنامی و عیب میدانند؟ چنان که زندگیهای از دسترفته در ماهی بر اثر خودکشی بیش از جانهایی است که بیماریای مهلک در سالی از این جامعه ستاند. CNN از لایههای نهان جامعه و فرهنگ ژاپن گزارش میدهد.
ترجمه: فرشته کیانی- شهروندآنلاین: اریکو کوبایاشی چهار بار تلاش کرده است خود را بکُشد. نخستینبار که دست به چنین اقدامی زد، فقط 22 سال داشت با شغلی تماموقت در انتشارات و حقوقی که کفاف اجاره خانه و تأمین مواد غذایی را در توکیو نمیداد. کوبایاشی که پس از این حادثه سه روز در بیمارستان در حالت بیهوشی بود، گفت: «واقعا بیپول بودم.»
حالا کوبایاشیِ چهلوسه ساله درباره تلاشهایی که در راه سلامت روان خود کرده کتابهایی نوشته و شغلی ثابت در «انجیاو» دارد. اما ویروس کرونا باعث بازگشت نگرانیهایی شده که او پیش از این احساس میکرد. او گفت: «دستمزد من قطع شد و امیدم هم. دائما میترسم بحران برگردد و دوباره فقر باشد و من.»
کارشناسان هشدار دادهاند پاندمی ممکن است به بحران سلامت روان بینجامد. بیکاری گسترده، انزوای اجتماعی و اضطراب برای جهانیان زیانبار است.
در ژاپن آمارهای دولتی نشان میدهد زندگیهایی که بر اثر خودکشی در اکتبر امسال در این کشور از دست رفته، بیشتر از جانهایی است که کووید-19 در سراسر سال 2020 تاکنون از ژاپنیها ستانده است
در ژاپن آمارهای دولتی نشان میدهد زندگیهایی که بر اثر خودکشی در اکتبر امسال در این کشور از دست رفته، بیشتر از جانهایی است که کووید-19 در سراسر سال 2020 تا کنون از ژاپنیها ستانده است.
به گفته آژانس پلیس ملی ژاپن، تعداد ماهانه خودکشی ژاپنیها در ماه اکتبر به 2هزار و 150 نفر رسید. این در حالی است که وزارت بهداشت اعلام کرد تا روز جمعه، بیستوهفتم نوامبر، تعداد کل قربانیان کرونا 2 هزار و 87 نفر بوده است.
ژاپن یکی از معدود اقتصادهای بزرگی است که اطلاعات خودکشی را بهموقع فاش میکند؛ در حالی که آخرین آمار ملی ایالات متحده در این زمینه مربوط به سال 2018 است.
اطلاعات ژاپنیها بینشی درباره تأثیر اقدامات در دوره همهگیری بر سلامت روان و آسیبپذیرترین گروهها به سایر کشورها میدهد.
میشیکو یودا، دانشیار دانشگاه Waseda در توکیو و کارشناس خودکشی گفت: «ما حتی یکبار هم قوانین منع رفتوآمد و قرنطینه نداشتهایم و تأثیر کووید-19 بر ما در مقایسه با سایر کشورها بسیار ناچیز است، اما هنوز هم شاهد افزایش چشمگیر خودکشی هستیم. این نشان میدهد سایر کشورها ممکن است در آینده شاهد افزایش مشابه یا حتی بیشتر در تعداد خودکشی باشند.»
تأثیر کرونا بر زنان
بر اساس اعلام سازمان بهداشت جهانی، ژاپن یکی از کشورهایی است که میزان خودکشی در آن بالاست و این کشور دیرزمانی است با این معضل دستوپنجه نرم میکند. سال 2016 میزان مرگومیر بر اثر خودکشی در ژاپن 18.5 در هر 100 هزار نفر بوده است.
هر چند دلایل میزان بالای خودکشی در ژاپن پیچیده است، ساعات طولانی کار، سنگینی وظایف مدرسه، انزوای اجتماعی و بدنامی و انگِ نابهنجاری که در فرهنگ ژاپنیها درباره مسائل بهداشت روان وجود دارد، از عوامل موثر ذکر شده است.
اما به گفته وزارت بهداشت ژاپن، در 10 سال منتهی به 2019 ، آمار خودکشی در ژاپن کاهشی بوده و به 20 هزار مورد در سال گذشته تنزل یافته است؛ کمترین میزان از زمان شروع ثبت آمار خودکشی از سال ۱۹۷۸.
هر چند دلایل میزان بالای خودکشی در ژاپن پیچیده است، ساعات طولانی کار، سنگینی وظایف مدرسه، انزوای اجتماعی و بدنامی و انگِ نابهنجاری که در فرهنگ ژاپنیها درباره مسائل بهداشت روان وجود دارد، از عوامل موثر ذکر شده است
به نظر میرسد همهگیری کرونا این روند را برعکس کرده، همچنین خودکشی در میان زنان بیشتر شده است. در ماه اکتبر خودکشی در میان زنان ژاپنی تقریبا 83درصد و در مردان 22درصد نسبت به ماه مشابه سال قبل افزایش یافته است.
این آمار ممکن است چندین دلیل داشته باشد. زنان درصد بیشتری از کارکنان نیمهوقت هتلها، خدمات غذایی و صنایع کوچک را تشکیل میدهند که در آنجا اخراج از کار زیاد بوده است.
کوبایاشی گفت بسیاری از دوستانش از کار اخراج شدهاند. او گفت: «ژاپن زنان را نادیده گرفته است. این جامعهای است که وقتی اتفاق بدی در آن میافتد، ابتدا ضعیفترین افراد آسیب میبینند.»
در تحقیقی جهانی درباره بیش از 10 هزار نفر، که سازمان بینالمللی غیر انتفاعی CARE انجام داده است، 27درصد از زنان از افزایش چالشهای مربوط به سلامت روان در همهگیری کرونا گزارش دادهاند؛ در مقایسه با 10درصد از مردان.
بر اساس این مطالعه، زنان علاوه بر نگرانی در مورد درآمد، وظایف بیمزد بسیاری هم بر عهده دارند. آنان که شغل خود را حفظ میکنند، مسئولیتهای مادرانهای مثل رتقوفتق امور کودکان را هم بر عهده دارند؛ علاوه بر وظایف عادی روزانه خود.
افزایش نگرانی درباره سلامتی کودکان نیز باری مضاعف بر دوش مادران در دوران شیوع بیماری کروناست.
آکاری مادری سیوپنج ساله که نمیخواست نام اصلیاش در این گزارش ذکر شود، گفت امسال پسرش که زودتر از موعد به دنیا آمده بود، 6 هفته در بیمارستان بستری بود و او به کمک نیاز داشت. او گفت: «تقریبا 24 ساعت نگران بودم. سابقه بیماری روانی نداشتم، اما در آن زمان بسیار مضطرب بودم.»
با تشدید بیماری همهگیر، وضعیت او بدتر شد. نگران بود مبادا پسرش به کووید-19 مبتلا شود. او گفت: «احساس کردم هیچ امیدی نیست.»
«جایی برای تو»
در ماه مارس کوکی اوزورا، دانشجوی بیستویک ساله، خط تلفن ویژه بیستوچهار ساعته سلامت روان با نام «جایی برای تو» راهاندازی کرد. او گفت: «با این خط تلفن، که غیر انتفاعی است و هزینههای آن با کمکهای خصوصی تأمین میشود، به طور متوسط بیش از 200 تماس در روز برقرار میشود و بیشتر تماسگیرندگان زن هستند.»
او گفت: «آنان شغل خود را از دست دادند. باید از فرزندان خود مراقبت میکردند، اما پولی نداشتند، بنابراین دست به خودکشی زدند.» اوزورا گفت بیشتر تماسها از ساعت 10 شب تا 4 صبح است. 600 داوطلب که در سراسر جهان در مناطق زمانی مختلف زندگی میکنند، بیدارند تا به آنان پاسخ دهند، بیهیچ چشمداشتی؛ اما به داوطلبان بیشتری نیاز است.
آنان پیامهای دریافتی را بر اساس کلمات کلیدی مانند خودکشی یا سوءاستفاده جنسی اولویتبندی میکنند.
او گفت در ماه آوریل بیشترین پیامها از مادرانی بود که نگران تربیت فرزندان خود بودند و برخی از آنان به داشتن افکاری درباره کشتن فرزندانشان اعتراف کردند! او میگوید این روزها معمولا پیامهای زنان درباره از دست دادن شغل، مشکلات مالی و خشونت خانگی است.
اوزورا میگوید: «پیامهایی دریافت کردهام مانند پدرم به من تجاوز کرده است یا شوهرم سعی کرده مرا بکشد. زنان این پیامها را تقریبا هر روز ارسال میکنند؛ روندی که در حال افزایش است.»
او گفت افزایش پیامها به دلیل پاندمی کروناست. پیش از این، جایی برای گریز وجود داشت، مانند مدارس، دفاتر کار یا خانه دوستان.
مصائب کودکان
ژاپن تنها کشور عضو گروه جی7 (هفت اقتصاد بزرگ جهان، شامل کانادا، فرانسه، آلمان، ایتالیا، ژاپن، بریتانیا و آمریکا) است که در آن خودکشی شیوه اصلی مرگ جوانان پانزده تا سیونه ساله است. بر اساس اعلام وزارت بهداشت ژاپن، خودکشی در افراد زیر 20 سال حتی قبل از همهگیری در حال افزایش بوده است.
اوزورا گفت از آنجا که محدودیتهای همهگیری کرونا کودکان را از مدرسه و موقعیتهای اجتماعی دور کرده است، آنان با سوءاستفاده، زندگی پرتنش در خانه و فشارهای ناشی از عقبماندن در تکالیف مدرسه روبهرو هستند. او افزود بعضی از کودکانی که با این خط تلفن تماس گرفتند، پنج سال بیشتر نداشتند.
به گفته ناهو موریساکی، از مرکز ملی بهداشت و پیشرفت کودک، تعطیلی مدارس هنگام همهگیری کرونا در بهار به انباشتهشدن تکالیف انجامیده است. کودکان نمیتوانند دوستانشان را ببینند و این باعث تنش روحی و روانی در آنان میشود.
این مرکز اخیرا از بیش از 8 هزار و 700 والدین و کودک نظرسنجی اینترنتی انجام داد و دریافت که همهگیری باعث استرس در 75درصد دانشآموزان ژاپنی شده است.
بدنامی حل این مشکل ننگین!
در ژاپن هنوز هم اقرار به تنهایی و دستوپنجه نرمکردن با مشکلات روحی اِستیگما (بدنامی و انگ اجتماعی) است. اوزورا گفت معمولا زنان و والدین مکالمه خود را با سرویس خدمات او با این عبارت آغاز میکنند: «میدانم درخواست کمک بد است، اما آیا میتوانم صحبت کنم؟»
میشیکو یودا، دانشیار دانشگاه Waseda در توکیو و کارشناس خودکشی میگوید «شرم» از صحبت در مورد افسردگی اغلب مردم را عقب نگه میدارد.
او میگوید: «این چیزی نیست که شما آشکارا و در ملأ عام دربارهاش صحبت کنید. درباره آن با دوستان یا هر کس دیگری گفتوگو نمیکنید. این ممکن است باعث تأخیر در یافتن راهحل شود، بنابراین ما در اینجا با عامل فرهنگی نهانی و نیرومندی روبهرو هستیم.»
کوبایاشی که چهار بار اقدام به خودکشی کرده، میگوید: «وقتی میاندیشید خجالتآور است دیگران درباره ضعفهای شما بدانند، همه چیز را پنهان میکنید، آن را در خود نگه میدارید و تحمل میکنید. ما باید فرهنگی خلق کنیم که در آن گفتن از درد و رنجها دشوار نباشد»
آکاری، مادر نوزاد نارس، موافق است. او که قبلا در آمریکا زندگی کرده است، میگوید در آنجا کمکگرفتن در اینباره آسانتر به نظر میرسد. او گفت: «هنگامی که در آمریکا زندگی میکردم، افرادی را میشناختم که دوره درمانی را گذرانده بودند و کاری معمولتر است، اما در ژاپن بسیار دشوار است.»
به دنبال بحران مالی در دهه 1990، میزان خودکشی در ژاپن در سال 2003 به بالاترین سطح خود رسید؛ وقتی که تقریبا 34 هزار نفر جان خود را گرفتند.
کارشناسان میگویند سرافکندگی و نگرانی به دلیل اخراج از کار، که عمدتا شامل مردان در آن زمان بود، باعث افسردگی و افزایش میزان خودکشی شد.
در اوایل دهه 2000، دولت ژاپن سرمایهگذاری و تلاش درباره پیشگیری از خودکشی و حمایت از بازماندگان را تسریع کرد، ازجمله تصویب قانونی برای پیشگیری از خودکشی در سال 2006 برای حمایت از افراد متأثر از این معضل. اما اوزورا و کوبایاشی میگویند کاهش میزان خودکشی کافی نبوده است؛ کاهش چشمگیر میزان خودکشی نیازمند تغییر جامعه ژاپن است.
کوبایاشی میگوید: «وقتی میاندیشید خجالتآور است دیگران درباره ضعفهای شما بدانند، همه چیز را پنهان میکنید، آن را در خود نگه میدارید و تحمل میکنید. ما باید فرهنگی خلق کنیم که در آن گفتن از درد و رنجها دشوار نباشد.»
خودکشی سلبریتیها
در ماههای اخیر، چندین سلبریتی ژاپنی جان خود را بر اثر خودکشی از دست دادهاند. کارشناسانی نظیر میشیکو یودا معتقدند در حالی که رسانههای ژاپن بهندرت جزئیات دقیق این گونه مرگها را شرح میدهند، اما گزارش صِرف هم در این موارد اغلب باعث افزایش خودکشی در عموم مردم میشود.
هانا کیمورا، کشتیگیر حرفهای بیستودو ساله و ستاره برنامه تلویزیونی «Terrace House»، تابستان پس از اینکه کاربران شبکههای اجتماعی با پیامهای نفرتانگیز، بمبارانش کردند، خودکشی کرد.
کیوکو کیمورا، مادر هانا، میگوید او میدانسته که گزارشهای رسانهای درباره مرگ دخترش ممکن است بر کسانی که در فکر خودکشی هستند، تأثیر بگذارد. کیمورا گفت: «بعد از درگذشت هانا، من بارها از پلیس خواستم جزئیات مرگ او را فاش نکند، با این حال، گزارشهایی میبینم که فقط پلیس از آنها اطلاع دارد!»
کیمورا گفت همهگیری کرونا باعث شد دخترش وقت بیشتری برای خواندن پیامهای مسموم در شبکههای اجتماعی اختصاص دهد؛ زیرا به دلیل محدودیتهای کرونایی امکان کشتیگرفتن نداشت. کیمورا اکنون در حال راهاندازی «انجیاو»ای به نام «هانا را به خاطر بسپار» است تا به افزایش آگاهی مردم در مورد آزار و اذیت اینترنتی کمک کند.
کیمورا گفت: «برای هانا مبارزه به عنوان کشتیگیری حرفهای دلیل زندگی بود. او واقعا در شرایط سختی بود، چون نمیتوانست کشتی بگیرد. شیوع ویروس کرونا نفس جامعه را تنگتر کرده است.»
موج سوم
در هفتههای اخیر، موارد ابتلای روزانه به کووید-19 در ژاپن سیر صعودی داشته است. پزشکان هم درباره موج سوم کرونا هشدار میدهند و میگویند ممکن است همهگیری در ماههای زمستان تشدید شود. کارشناسان نگرانند که با ادامه روند افت اقتصادی، میزان بالای خودکشی بالاتر برود.
یودا گفت: «ما حتی پیامدهای تمام و کمال اقتصادی را در همهگیری تجربه نکردهایم. همهگیری ممکن است بدتر شود، پس شاید دوباره کم و بیش محدودیتهایی وجود داشته باشد. اگر این اتفاق بیفتد، باید منتظر تأثیرهای آن باشیم.»
در مقایسه با برخی کشورهای دیگر، محدودیتهای کرونایی در ژاپن نسبتا کمتر بوده است. این کشور وضعیت اضطراری اعلام کرد، اما هرگز محدودیتهای سفت و سخت اِعمال نکرده است؛ به عنوان مثال محدودیتهای این کشور برای پروازهای بینالمللی به اندازه چین سختگیرانه نبوده است.
اما با افزایش موارد ابتلا، برخی میگویند شاید محدودیتهای شدیدتری لازم باشد و از تأثیر آن بر سلامت روان افراد نگرانند.
یودا گفت: «ما حتی یک قرنطینه هم نداشتهایم و تأثیر کووید-19 بر ما در مقایسه با کشورهای دیگر بسیار ناچیز است، اما هنوز هم شاهد افزایش چشمگیر خودکشی هستیم. این نشان میدهد سایر کشورها ممکن است در آینده شاهد افزایشی مشابه یا حتی بیشتر در میزان خودکشی باشند.»
با وجود کاهش حقوق و ناامنی مداوم مالی، کوبایاشی میگوید اکنون بسیار بهتر قادر است اضطراب خود را مدیریت کند. او امیدوار است با صحبت آشکارا و بیهراس درباره نگرانیهای خود، افراد بیشتری هم این کار را انجام دهند و متوجه شوند آنها تنها نیستند، قبل از اینکه خیلی دیر شود.
کوبایاشی گفت: «آشکارا میگویم از بیماری روحی و روانی و افسردگی رنج بردهام، به این امید که دیگران را ترغیب به صحبت کنم. من اکنون چهلوسه ساله هستم و زندگی در اواسط آن برایم لذتبخشتر است، بنابراین احساس میکنم خوب است که هنوز زندهام.»
منبع: CNN
برای خواندن مطلب اصلی اینجا کلیک کنید.