«خدمت مذکور تماما افتخاری است»؛ این عبارتی است در اولین اساسنامه جمعیت شیر و خورشید که بعدها به جمعیت هلال‌احمر تغییر نام داد؛ نهادی که پایه و اساس شکل‌گیری آن فعالیت‌های داوطلبانه است و از اساس به ساماندهی این فعالیت‌ها و کمک‌های داوطلبانه در سراسر کشور برمی‌گردد.
شهروندآنلاین: فعالیت‌های داوطلبانه در جمعیت در طول 9دهه‌ای که از شکل‌گیری آن می‌گذرد، پخته‌تر و گستره آن وسیع‌تر شده است و همچنان تماما افتخاری. همزمان با چهاردهم آذر و پنجم دسامبر، روز جهانی داوطلب، مرور تاریخچه بزرگ‌ترین نهاد داوطلبی کشور خالی از لطف نیست.
1301
تأسیس انجمن شیر و خورشید، آغاز فعالیت‌های داوطلبانه در این سازمان سال 1301 بود. در اساسنامه‌ای که در همین سال تنظیم شده، پایه شکل‌گیری جمعیت فعالیت‌ها و کمک‌های داوطلبانه ذکر شده است. این کمک‌ها شامل کمک‌های نقدی و عملی می‌شود.
1350
مجمع عمومی سازمان داوطلبان در سال 1350 تشکیل شد تا فعالیت‌های داوطلبانه در جمعیت انسجام و سازماندهی بیشتری داشته باشد. خرید اوراق مربوط به ساختمان‌های عمومی، کمک به بیمارستان کودکان مسعودی و کمک به زلزله‌زدگان گناباد فعالیت‌هایی است که این مجمع با هماهنگی اعضا و داوطلبان در همین سال انجام داد.
1352
آیین‌نامه‌های سازمان داوطلبان در سال 52 به تصویب رسید؛ آن هم به مدد تشکیل شورای‌عالی سازمان داوطلبان در این سال. ارکان سازمان داوطلبان مشخص شد و اهداف سازمان داوطلبان، داوطلب، شرایط داوطلبی، نحوه انجام خدمات داوطلبانه در شرایط حادثه و عادی، ارکان سازمان داوطلبان و وظایف و اختیارات هر رکن توضیح داده شد. تا پیروزی انقلاب اسلامی، این سازمان فعالیت‌هایی چون کمک به جذامیان، احداث ساختمان تکمیل شیرخوارگاه جمعیت شیر و خورشید سرخ تبریز و… را انجام داده است.
1357
بعد از پیروزی انقلاب در سال 57 جمعیت شیر و خورشید فعالیت چندانی نداشت و به تبع آن، سازمان داوطلبان هم فعالیت سازمانی نداشت. گرچه فعالیت‌های داوطلبی به معنای حقیقی خود در گوشه و کنار کشور در حال انجام بود و داوطلبان آموزش‌دیده جمعیت هم در آن حضوری همیشگی داشتند.
1359
آیین‌نامه جدید سازمان داوطلبان در سال 59 تصویب شد. در این سال‌ها نام جمعیت به جمعیت هلال‌احمر تغییر کرد و فعالیت‌های سازمان داوطلبان از سر گرفته شد.
1364
در سال 1364، ساختار اداری سازمان داوطلبان مجددا دستخوش تغییرات و به اداره کل امور داوطلبان تبدیل شد و تا پایان سال 1378 به‌عنوان زیرمجموعه معاونت خدمات اجتماعی جمعیت هلال‌احمر جمهوری اسلامی ایران فعالیت کرد. تشکیل ستاد جذب کمک‌های مردمی برای جبهه‌های جنگ، جمع‌آوری کمک‌های مردمی برای مناطق زلزله‌زده، کمک به بیماران محروم و کمک‌های معیشتی به جنگ‌زده‌ها از اقدامات مهم داوطلبان در این سال‌ها بود.
1370
از سال 1370 به بعد فعالیت‌های اداره کل امور داوطلبان اغلب در این زمینه‌ها بود: کمک‌رسانی به مددجویان و آسیب‌دیدگان و خدماتی چون ارایه مواد غذایی، پوشاک، لوازم‌التحریر، دعوت و پذیرایی از نیازمندان و مددجویان در مناسبت‌های خاص، اعزام بیماران محروم به مراکز درمانی و پیگیری درمان آنها، ارایه خدمات مددکاری و مشاوره به مددجویان، جمع‌آوری کمک‌های مردمی و اهدای آن به آوارگان.
1379
سازمان داوطلبان در سال 79 دوباره شکل گرفت و این‌بار بخشی از معاونت خدمات اجتماعی سابق هم با آن تلفیق شد. آیین‌نامه‌های جدید تدوین شدند و سازمان داوطلبان مأموریت یافت با استفاده از خدمات داوطلبانه، حلقه اتصال میان نیاز نیازمندان و توان توانمندان باشد. طرح‌ها و برنامه‌های ملی و استانی این سازمان از همین سال آغاز شد و علاوه بر تسکین آلام افراد رنج‌دیده در حوادث طبیعی و غیرطبیعی، کمک به بهبود کیفیت زندگی مردم در گوشه و کنار کشور توسط داوطلبان این سازمان آغاز شد.
1381
پروژه‌های داوطلبی موفقی از این سال کار خود را آغاز کرد که برخی از آنها همچنان هم ادامه دارد. طرح همای رحمت و راه‌اندازی کاروان‌های سلامت در روستاهای محروم برای ارایه خدمات بهداشتی و معیشتی و مددکاری و درمانی ازجمله این طرح‌هاست.
1382
اصلاحیه مهمی در اساسنامه جمعیت در سال 82 انجام شد. طبق این مصوبه مجلس شورای اسلامی، اعضا و داوطلبان فعال جمعیت می‌توانند در انتخابات اعضای مجامع جمعیت شهرستان‌ها و استان‌ها و کشور، هم به‌عنوان انتخاب‌شونده و هم به‌عنوان انتخاب‌کننده شرکت کنند. شورای اجرایی شهرستان، هیأت‌مدیره استان و شورای‌عالی جمعیت هلال‌احمر کشور هم همین‌طور.
1397
اولین دوره طرح ملی نذرآب در سال 97 آغاز شد و علاوه بر آبرسانی به روستاهای درگیر خشکسالی سیستان‌وبلوچستان، خدمات مختلفی ازجمله کاروان سلامت، تیم‌های حمایت روانی، توزیع اقلام معیشتی و مواد غذایی و… با همراهی داوطلبان راهی این روستاها شد و تابستان هر سال ادامه پیدا کرد. در این سال طرح یلدانه هم اولین دوره خود را آغاز کرد و داوطلبان شب یلدا در کنار افرادی بودند که به دلیل ضرورت‌های شغلی نمی‌توانستند در کنار خانواده خود باشند.
1398
روزهای پایانی سال 98 بود که با شیوع کرونا نیاز به غربالگری و تب‌سنجی در ورودی شهرها، داوطلبان سراسر کشور را برای شرکت در طرح غربالگری همگانی کرونا بسیج کرد. توزیع ماسک و اقلام بهداشتی در مناطق محروم و در بین اقشار آسیب‌پذیر هم از همین روزها به کمک داوطلبان در سراسر کشور آغاز شد.
1399
همیاران سلامت در مراکز درمان اضطراری و همچنین در مراکز درمانی به کمک کادر درمان رفتند تا به کنترل بزرگ‌ترین چالش کشور در سال 99 کمک کنند. دو طرح آمران سلامت و ناظران سلامت هم در همین سال توسط داوطلبان جمعیت در سراسر کشور اجرا شد.