چنته پربار تجربه
حسام‌الدین نراقی، داوطلبی که توانمندسازی انجمن‌های مردم‌نهاد را در اولویت خود گذاشته است
«حسام‌الدین نراقی» را اغلب فعلان اجتماعی و اعضای انجمن‌های مردم‌نهاد به‌عنوان داوطلب هلال‌احمر می‌شناسند. امدادگران با سابقه جمعیت هم او را با فعالیت‌های هشت ساله در سازمان امدادونجات و ایده‌پردازی و پایه‌گذاری مرکز کنترل و هماهنگی عملیات به خاطر دارند؛
عضوی که از سال 79 فعالیت‌های اجتماعی خود را با انجمن‌های مردم‌نهاد آغاز کرد و بعد از آشنایی با جمعیت چندسالی به‌عنوان کارمند هلال‌احمر مشغول کار شد و فردای استعفا از جمعیت خودش را به سازمان داوطلبان رساند و فرم عضویت داوطلبانه را پر کرد. به‌عنوان عضو داوطلبی که سال‌ها تجربه حضور در سازمان امدادونجات داشته، آموزش تاب‌آوری اجتماعی را مهم‌ترین هدف داوطلبانه خود انتخاب کرده است.
او پل‌زدن میان انجمن‌های مردم‌نهاد و سازمان داوطلبان هلال‌احمر را هدف بزرگی می‌داند که با کمک آن می‌توان بسیاری از فعالیت‌های داوطلبی را با سرعت و کیفیت بیشتری انجام داد.
آموزش و توزیع اقلام بهداشتی و ماسک در محله هرندی تهران در هفته دوم بعد از شیوع کرونا یکی از مهم‌ترین اقداماتی است که به همت او و با همراهی انجمن‌های مردم‌نهاد و هلال‌احمر انجام گرفت.
متولد 58 است و از سال 79 کار داوطلبانه را آغاز کرده است. فعالیت در حوزه محیط‌زیست و سلامت خانواده و آموزش و توانمندسازی در برابر حوادث، حوزه‌های فعالیت کار داوطلبانه او در این سال‌هاست.
نراقی می‌گوید: «بعد از سیل کلاله در سال 80 بود که من تصمیم گرفتم روی تاب‌آوری شهرها در زمان وقوع حوادث فعالیت کنم. آن سال‌ها داوطلب جوانی در هلال‌احمر شمیرانات بودم و با حمایت‌هایی که از طرف ریاست جمعیت شمیرانات از ایده‌های مهارت‌آموزی و تاب‌آوری شد، پر و بال گرفتم و زمینه را برای فعالیت‌های مختلف مناسب دیدم.
براساس نیاز سازمان و حوادث مختلفی که رخ می‌داد، با هلال‌احمر همکاری می‌کردم؛ در هریک از این حوادث تجربه‌های زیادی به‌عنوان عضو داوطلب به دست آوردم.»
سال‌ها کار داوطلبی برای کمک به قشرهای مختلف و گروه‌های هدف متفاوت، گاه او را دلزده و خسته می‌کرد، با این حال هدفی که در پیش‌رو داشت، او را دوباره به ادامه راه تشویق می‌کرد: «به دلیل ناملایمت‌هایی که در دوره‌های مختلف از افراد ممکن است دیده باشم، بارها با خودم گفتم این آخرین قدمی است که برمی‌دارم، اما خیلی زود این ناملایمتی را فراموش می‌کردم و به راه خودم ادامه می‌دادم؛ چون هدفم این بود کار داوطلبانه انجام دهم. اینکه این کار را برای چه کسی انجام می‌دادم، دیگر مهم نبود.»
پا گذاشتن در حوزه فعالیت‌های داوطلبی توصیه او برای افرادی است که می‌خواهند دست به تجربه بزنند و توشه خود را پربارتر کنند: «توصیه می‌کنم هر داوطلبی که قصد پا گذاشتن در این راه را دارد، خیلی زود مسیر خودش را پیدا کند و با برنامه سراغ این موضوع برود، حتی نگوید که بگذار کار داوطلبانه را انجام دهم و در این مسیر هرچه پیش آمد، به سراغش بروم.»
پلی بین انجمن‌های مردم‌نهاد و هلال‌احمر
سال‌ها فعالیت داوطلبانه او را با انجمن‌های مردم‌نهاد زیادی آشنا کرده است، به همین دلیل هم با کاستی‌های این حوزه به خوبی آشناست و اغلب فعالان اجتماعی او را پلی بین انجمن‌های مختلف و هلال‌احمر می‌دانند.
نراقی: توصیه می‌کنم هر داوطلبی که قصد پاگذاشتن در این راه را دارد، خیلی زود مسیر خودش را پیدا کند و با برنامه سراغ این موضوع برود، حتی نگوید که بگذار کار داوطلبانه را انجام دهم و در این مسیر هرچه پیش آمد، به سراغش بروم.
نراقی می‌گوید: «از چند سال پیش در سازمان داوطلبان موضوع همکاری انجمن‌های مردم‌نهاد با هلال‌احمر را به میان آوردم و توانمندسازی مدیران این موسسات و انجمن‌ها برای تاب‌آوری اجتماعی و آمادگی برای وقوع حوادث مختلف.
ما آموزش‌ها را برای این افراد برگزار می‌کنیم. من معتقدم وقتی مدیران ما توانمند شوند، می‌توانند از ظرفیت‌های داوطلبی مردم هم به خوبی استفاده کنند. نتیجه این همکاری‌ها و آشنایی انجمن‌ها با هلال‌احمر را می‌توان در سیل 98 به خوبی دید که انجمن‌های مردم‌نهاد با هلال‌احمر ارتباط خوب و تنگاتنگی داشتند.
این همکاری‌ها باعث می‌شود فعالیت‌های موازی کم شود و گروه‌های فعال داوطلبی بتوانند از دستاوردهای یکدیگر هم برای پیشبرد اهداف خودشان استفاده کنند. این همکاری‌های بین‌بخشی در گروه‌های داوطلبی باعث شده بود هر گروهی که به این مناطق می‌رفت، انرژی خود را صرف فعالیت تخصصی خود کند و لازم نباشد همه چیز را از صفر شروع کند.
هلال‌احمر با توجه به تجربه‌های بزرگی که در حوادث مختلف داشته، می‌تواند در هدایت این گروه‌های داوطلبی و معرفی گروه‌های هدف شناسایی‌شده کار را پیش ببرد. در هر منطقه حادثه‌دیده‌ای نیازهایی وجود دارد که هرکدام توسط گروهی از داوطلبان و انجمن‌های مردم‌نهاد قابل پیگیری است.
گروهی در حوزه بیماران خاص فعالیت می‌کنند، گروهی کارشان توجه به حوزه اشتغال و کارآفرینی است و گروهی درحوزه کودکان فعالیت می‌کنند. هلال‌احمر اطلاعات کاملی درباره این گروه‌های هدف دارد و نیازها را به خوبی می‌شناسد. از طرفی مناطق آسیب‌دیده از حوادث را به خوبی می‌شناسد و می‌تواند داوطلبان و انجمن‌ها را به سمت روستاها و مناطقی که بیشترین نیازها وجود دارد، راهنمایی کند.»
در حوزه کرونا، تنها با گذشت دوهفته از شیوع این بیماری او توانست انجمن‌های مردم‌نهاد و سازمان داوطلبان هلال‌احمر را در محله هرندی تهران دورهم جمع کند تا به آموزش نکات بهداشتی و توزیع لوازم بهداشتی و ماسک بپردازند و برنامه بزرگی را در این محله آسیب‌دیده شهر تهران رقم بزند.
«انجمن امداد ایرانیان» را بعد از تجربه‌هایی که در بم به دست آورده بود، به ثبت رساند تا بتواند این آموزش‌ها را مدیریت‌شده به مخاطبان خود ارایه کند.
نراقی همچنان خود را یک داوطلب هلال‌احمر و پلی میان انجمن‌های مردم‌نهاد و سازمان داوطلبان می‌داند: «اگر تشکل‌های مردم‌نهاد توانمند شوند، می‌توانند داوطلبان خود را هم در زمینه‌های مختلف ازجمله تاب‌آوری در برابر حوادث توانمند کنند. برای همین در سال‌های اخیر تمرکز خودم را روی آموزش و توانمندسازی مدیران این موسسات و انجمن‌ها گذاشته‌ام.»