مردی که فضا را به زمین آورد!
پی‌یر کاردن، طراح تاریخ‌سازی که قرن بیستم شکل و شمایل مردمانش را تا حد زیادی مدیون او بود، درگذشت
نیویورک‌تایمز، نیویورکر، واشینگتن پست، گاردین، بی‌بی‌سی، سی‌ان‌ان و تقریبا تمام رسانه‌ها و نشریات دنیا، به درگذشت پی‌یر کاردن به عنوان یکی از مهم‌ترین اخبار روزهای پایانی سال ۲۰۲۰ به طور ویژه پرداخته و از کارنامه پربار این طراح تاریخ‌ساز تجلیل کردند.
پولاد امین، شهروندآنلاین: پی‌یر کاردن درگذشت. یکی از بزرگ‌ترین نام‌های یک قرن اخیر، طراح مد افسانه‌ای، که دنیای مد بخش عمده‌ای از اعتبارش را مدیون طراحی‌های او بود و خود پی‌یر کاردن نیز بخش عمده احترام و اعتبارش در صنعت مد را مدیون طراحی‌های آینده‌گرایانه‌اش اغلب در دهه‌های 60 و 70 میلادی. پی‌یر کاردن که همواره فردی پیشرو در صنعت مد و البته تجارت شناخته می‌شد، در زمان مرگ نودوهشت ساله بود. نیویورک‌تایمز، نیویورکر، واشینگتن پست، گاردین، بی‌بی‌سی، سی‌ان‌ان و تقریبا تمام رسانه‌ها و نشریات دنیا، به درگذشت پی‌یر کاردن به عنوان یکی از مهم‌ترین اخبار روزهای پایانی سال ۲۰۲۰ به طور ویژه پرداخته و از کارنامه پربار این طراح تاریخ‌ساز تجلیل کردند.
خبرگزاری فرانسه به نقل از افراد خانواده این طراح بزرگ عنوان کرده که آقای کاردن در بیمارستانی در حومه پاریس درگذشته است. در بیانیه خانواده کاردن آمده: «روز ناراحت‌کننده‌ای برای تمام خانواده بود. پی‌یر کاردن دیگر وجود ندارد. همه ما به بلندپروازی‌های سرسختانه او و شجاعتی که در تمام زندگی نشان داد، افتخار می‌کنیم.»
یک قرن افتخار
پی‌یر کاردن سال ۱۹۲۲ در ایتالیا به دنیا آمد. او که در کودکی به فرانسه مهاجرت کرده بود، فعالیتش در صنعت مد را در شرکت‌هایی مانند دیور و اسکیاپارلی آغاز کرد. کارنامه‌ای که از همان اولین روزها با موفقیت و رشدی سریع همراه بود، چنان که در سال ۱۹۴۶ یعنی در بیست‌وچهار سالگی پی‌یر، او را به هالیوود و طراحی لباس یکی از پرسروصداترین و بزرگ‌ترین فیلم‌های آن سال‌ها رساند. پی‌یر کاردن با طراحی لباس فیلم «دیو و دلبر» به کارگردانی «ژان کوکتو» که یکی از بهترین و مستعدترین هنرمندان آن سال‌ها بود، راه صد ساله را تنها در چشم به‌هم‌زدنی پیمود و خود را به عنوان یکی از جذاب‌ترین نام‌های دنیای مد و لباس تثبیت کرد.
بلندپروازی‌های پی‌یر کاردن بعد از آن نیز با او ماند. این طراح جوان که بعد از موفقیت فیلم «دیو و دلبر» و تحت تأثیر آن موفقیت نخستین بوتیک خود را افتتاح کرده بود، به گفته بی‌بی‌سی، پس از آن طراحی‌های تاریخی انجام داد که از جمله آنها می‌توان به نمونه نمادین لباس‌های مدل حبابی در سال ۱۹۵۴ و سری «عصر فضا» در سال ۱۹۶۴ اشاره کرد. تلاش‌های مضمونی جذابی که موجب شد ناسا در طراحی لباس‌های فضانوردان آپولو ۱۳ از او و نظراتش استفاده کند.
هنرمند آینده
پی‌یر کاردن را به عنوان یک هنرمند نوگرای برجسته می‌شناسند که با تکیه بر طرح‌های آینده‌نگرانه‌اش لباس‌هایی را رواج داد که تناسب چندانی با قواعد پوشش زمان خود نداشتند. ویژگی خاصی که باعث شد در سال‌های اوج هنر- صنعت مد در دهه‌های پرتلاطم و خط‌شکن ۶۰ و ۷۰ میلادی، پی‌یر کاردن تبدیل شود به یکی از مشهورترین و موفق‌ترین طراحان نوگرا- که در عین حال لباس‌هایش از اتهام نگاه جنسیت‌زده و ابزاری مرسوم در آن دوران بری بودند. سبک و سیاقی که خود پی‌یر کاردن آن را چنین توضیح داده است: «لباس‌های من برای زمانی اختراع شده که هنوز وجود ندارد.» یک نگاه پیشرو و مضمونی- که جایگاه والایی برای او در دهه‌های مضمون‌زده و اوتوپیایی اواخر ۶۰ و تمام دهه ۷۰ ردیف کرد. تا جایی که او ورای مرزها و ایدئولوژی‌ها، همان طور که در مزون‌ها و فشن‌شوهای پاریس و رم و نیویورک و لس‌آنجلس می‌درخشید و همان زمان که طراح شخصی کسانی مانند ژاکلین کندی، گریگوری پک، یول براینر و بی‌شمار ستاره دیگر بود، می‌توانست در مسکوی کمونیستی سیاست‌زده و پکن تهاجمی و آن روزها منزوی هم بوتیک و رستوران بزند. این اوج تأثیرگذاری پی‌یر کاردن بود.
هنرمند تاجر
ویژگی دیگر پی‌یر کاردن شم اقتصادی عجیب‌وغریب او بود که او را به عنوان یک تاجر موفق در دنیای تجارت تثبیت می‌کرد. هنرمندی که در کنار طرح‌های سفارشی، خط تولید لباس نیز دایر کرد و البته بعدتر، علاوه بر لباس به تولید محصولات مختلف، از صابون و ادکلن و سیگار و شکلات تا لوازم خانه و ملحفه پرداخت. سیاستی که بعدتر در گفت‌وگو با رسانه‌ها چنین توضیح داد: «ترجیح می‌دهم برای شست‌وشو از صابون خودم استفاده کنم، ادکلن خودم را بزنم، روی ملحفه‌های خودم بخوابم و در کل از پس تمام نیازهای خودم برایم.»
یادگارها
از پی‌یر کاردن علاوه بر بی‌شمار طرح‌های هوشمندانه، خلاقانه، آینده‌نگرانه و تاریخ‌ساز نقل‌قول‌هایی هم به یادگار مانده که می‌توانند راز اوج‌گیری این هنرمند را برملا کنند.
او گفته: «من ورق بازی نمی‌کنم. سیگار نمی‌کشم. مشروب و ورزش را هم دوست ندارم، بلکه فقط کار می‌کنم و این فوق‌العاده است. کار همیشه مسحورم می‌کند.»
پی‌یر کاردن در جای دیگری نیز گفته: «من به آینده نگاه می‌کنم و هیچ‌وقت به عقب برنمی‌گردم.» همین هم هست که طراحی‌های نیم قرن پیش این هنرمند هنوز هم تر و تازه و جذاب و به‌روز به نظر می‌رسند.