حادثه با کسی شوخی ندارد؛ بهخصوص اگر پای مناطق کوهستانی و زمستان در میان باشد یا جادههای صعبالعبوری که رسیدن به آن در روزهایی که هوا سر سازگاری دارد هم دشوار است.
برای همین رد پای تیم واکنش سریع آذربایجانشرقی را در اغلب ماموریتهای امدادی این استان میتوانید ببینید؛ ماموریتهایی که تنوعی به وسعت اقلیم چهار فصل این استان دارد و در هر فصلی از سال شکل عوض میکند.
اعضای 15 نفره این تیم مهارتهای تخصصی کوهستان، جاده، غواصی و اطفای حریق و … را پشت سر گذاشتهاند و سالهاست در مسیر امدادرسانی به مردم آذربایجانشرقی و میهمانان این استان، کوله تجربهشان را پربارتر میکنند.
فعالیتهای امدادی این تیم به ماموریتهای استانی خلاصه نمیشود و در سیل و زلزلهها و حوادث بزرگ کشور که در سالهای اخیر رخ داده هم، حضوری فعال دارند.
اعضای تیم واکنش سریع آذربایجانشرقی، امدادگران داوطلب باسابقهای هستند که دورههای تخصصی مختلف را پشت سر گذاشتهاند و برای حضور در هر حادثهای آماده هستند؛ از حوادث کوهستان گرفته تا غرقشدگی، سیلاب، زلزله، آوار و عملیاتهای زمستانه.
«احد رنجگر» نجاتگر و یکی از اعضای تیم واکنش سریع آذربایجانشرقی است. او میگوید: «سدهای متعددی در استان داریم که شنا کردن افراد در این سدها حوادث زیادی در طول سال رقم میزند. اعضای تیم واکنش سریع به دلیل مهارتی که در غواصی دارند معمولا در این ماموریتها حاضر هستند.
افرادی که در سدها گرفتار میشوند معمولا شناگران ماهری هستند که بهعنوان مربی شنا و غریقنجات در استخرها فعالیت میکنند، اما شنا در سدها وضع متفاوتتری دارد و جریان آب و همچنین افزایش ناگهانی عمق آب باعث میشود حتی ماهرترین شناگران هم در دریاچههای پشت سد دچار حادثه شوند. شنای ممتد و خستگی هم میتواند یکی از دلایل غرق شدن این افراد در آب سدها باشد.»
از ماموریت اخیرش در سد شهرستان سراب میگوید که برای جستوجوی یک غریق عملیاتی 10ساعته برای تیم واکنش سریع رقم زده بود: «ظاهرا فردی که دچار حادثه شد دچار گرفتگی عضلانی شده بود و وسط آب ناگهان توان شنا کردن را از دست داده بود. همین موضوع باعث شد تا جان خود را از دست بدهد.
درحالیکه همراهانش میگفتند شناگر ماهری بوده و حتی بهعنوان غریق نجات و مربی شنا فعالیت میکرده.»
ابعاد عملیاتهایی که تیم واکنش سریع استان در آن حضور دارد را اتفاقهای مختلفی مشخص میکند؛ از تأثیر سرما و بارش برف سنگین در عملیاتها گرفته تا عملیات در مسیرهای صعبالعبور و روستاهایی که گاهی حتی با کمک بالگرد هم امکان رسیدن به آن وجود ندارد و باید با پای پیاده خود را به آن برسانند و تازه امدادرسانی آغاز شود: «در یکی از عملیاتهای اخیر مفقود شدن پیرمردی در یکی از روستاهای صعبالعبور هریس گزارش شده بود که جستوجوی او با وجود تیم آنست در منطقه کوهستانی یک روز طول کشید.
طولانی شدن جستوجو و شرایط کوهستانی و مسیرهای سختی که باید در آن به جستوجو میپرداختیم یکی از دلایل سختی این عملیات بود. درنهایت در نزدیکی محلی که کیف این فرد پیدا شده بود، پیکرش را که در دورهای سقوط کرده بود پیدا کردیم.»
امدادگران متخصص
بارش هر برف زمستانه برای اعضای تیم واکنش سریع، عملیاتهای انتقال بیمار به مراکز درمانی و کمک به درراهماندهها را در چنته دارد. اینها علاوه بر ماموریتهایی است که برای کمکرسانی به افراد درراهمانده انجام میدهند.
«علی موسایی» یکی از اعضای تیم واکنش سریع آذربایجانشرقی است. او میگوید: «بیش از 400 روستای آذربایجانشرقی در مناطق صعبالعبور کوهستانی قرار دارند که دسترسی به آنها در حالت عادی هم دشوار است.
وقتی بارش برف در استان آغاز میشود حرکت خودروهای معمولی در جادههای منتهی به این روستاها غیرممکن میشود و گاهی حتی با خودروی کمکدار و حتی خودروهای آرگو هم نمیتوان به این روستاها رفت. اگر شرایط جوی مساعد نباشد امکان امداد هوایی هم میسر نیست.
برای همین باید ماموریتهای زمستانه به این روستاها را با پای پیاده برویم و گاهی چندین ساعت در مسیر سخت راهپیمایی و بسکت حمل کنیم. بعد هم بیمار و مصدوم را با کمک این بسکت به اولین مسیری که آمبولانس در آن مستقر است، برسانیم. افراد بیماری که در روستاهای این منطقه زندگی میکنند یا زنان باردار عمده حوادث انتقال بیمار به مراکز درمانی را از آن خود میکنند.»
مسدود شدن جادهها و گرفتار شدن مسافران در برف و کولاک هم از دیگر ماموریتهایی است که اعضای تیم واکنش سریع را راهی مناطق حادثهدیده میکند. موسایی میگوید: «در برفی که اخیرا جادههای آذربایجان را مسدود کرده بود برای امدادرسانی به درراهماندهها و اسکان اضطراری آنها بیش از یک هفته در محل حادثه بودیم و در طول روز چند عملیات مختلف را به سرانجام میرساندیم.
اعضای تیم واکنش سریع از افراد همیشه آماده و آموزشدیده استان هستند که در چند رشته مختلف تخصص دارند و به دلیل توان بدنی بالا، توان مقابله با شرایط سخت را دارند. همین آمادگی باعث شده تا آنها از سراسر استان جمع شوند و تیم واکنش سریع را بسازند تا به موقع بتوانند به هر حادثهای پاسخگو باشند.»
حمایت از امدادگران باتجربه
تیم واکنش سریع آذربایجانشرقی از سال 90 تشکیل شده و اعضای این تیم از سال 95 طبق دستورالعمل جمعیت هلال احمر در ساختمان معاونت امدادونجات مستقر شدهاند. اعضای این تیم از بین بهترین امدادگران تخصصی استان انتخاب شدهاند.
«آیدین سقای سعید» مسئول پایگاههای امدادونجات آذربایجانشرقی میگوید: «در مجموع 30 پایگاه امداد جادهای، 6 پایگاه موقت زمستانه، یک پایگاه امداد هوایی و یک تیم واکنش سریع در استان آذربایجانشرقی به امدادرسانی در حوادث مشغول هستند.
تیم واکنش سریع استان، 15 عضو دارد که روزانه در 3 شیفت 5نفره در ساختمان معاونت امدادونجات مستقر هستند. اعضای این تیم در زمینههای مختلف امداد کوهستان، جاده، غواصی و امداد هوایی تخصص دارند و برای پاسخگویی سریع به عملیاتها حاضرند.»
وقتی بارش برف در استان آغاز میشود حرکت خودروهای معمولی در جادههای منتهی به این روستاها غیرممکن میشود و گاهی حتی با خودروی کمکدار و حتی خودروهای آرگو هم نمیتوان به این روستاها رفت. اگر شرایط جوی مساعد نباشد امکان امداد هوایی هم میسر نیست.
برای همین باید ماموریتهای زمستانه به این روستاها را با پای پیاده برویم و گاهی چندین ساعت در مسیر سخت راهپیمایی و بسکت حمل کنیم. بعد هم بیمار و مصدوم را با کمک این بسکت به اولین مسیری که آمبولانس در آن مستقر است، برسانیم
جغرافیای خاص کوهستانی و روستاهای صعبالعبور، وجود سدهای مختلف در استان و پرتردد بودن جادههای آذربایجانشرقی باعث شده تا حوادث در فصلهای مختلف سال شکل و شمایل مخصوص به خود را داشته باشد.
سقای سعید میگوید: «یکی از مهمترین حوادث تابستانه در آذربایجانشرقی غرقشدگی در سدهای استان است که برای عملیات جستوجو از غواصان مجربی که در تیم واکنش سریع هستند، استفاده میکنیم.
در تابستان گذشته 12 عملیات جستوجو در سدهای استان را داشتیم که همه آنها موفق بودند و هیچ عملیاتی بدون نتیجه نماند. زمستانها اغلب عملیاتهای سخت استان مربوط به بوران و کولاک است و امدادرسانی به بیمارانی که در روستاهای صعبالعبور به کمک و انتقال به مرکز درمانی نیاز دارند.»
مسئول پایگاههای امدادونجات آذربایجانشرقی از دغدغه حمایت از امدادگرانی میگوید که در چند زمینه امدادی تخصص دارند و یکی از بزرگترین سرمایههای جمعیت هستند: «امدادگران باتجربهای در استان ما مشغول فعالیت هستند که با وجود سالها فعالیت داوطلبانه در هلال احمر، هنوز وضع تثبیت شدهای ندارند.
جذب و استخدام این افراد که در دشوارترین شرایط همراه جمعیت و در کنار مردم هستند یکی از مهمترین دغدغههای ما است و نیاز به حمایتهای خاص دارند تا انگیزههای آنها برای ادامه این مسیر از بین نرود.»