سلیمانی، به مثابه یک گفتمان است

علی ربیعی در این مراسم رونمایی از کتاب «چهل روز پس از حاج قاسم» با بیان اینکه موضوع این کتاب خیلی بیش از آنچه که در رسانه‌های رسمی مطرح می‌شود نیاز جامعه ایران است، گفت: در این کتاب بر اساس روزنامه نگاری تحلیلی تاریخی، برش دیگری از شخصیت شهید قاسم سلیمانی برای امروز و فردای جامعه ایران تبیین شده است.

سخنگوی دولت با طرح این سوال که نمی‌دانم چه اتفاقی می‌افتد که بعضی از آدم‌ها خودشان گفتمان می‌شوند و یک فرد به مثابه یک نهاد مرجع قرار می‌گیرد، اظهار کرد: جامعه بیش از هر دوره‌ای یار و رفیق و غم‌خوارگی ملی می‌خواهد.

وی افزود: ما در دوره تاریخی خاصی به سر می‌بریم و هیچ دوره‌ای مثل امروز هجوم وقایع منفی روی امور تاثیرگذار نبود. هیچ دوره ای مثل امروز روح و روان تمامیت ذهنی جامعه تحت تاثیر نبود و حرف‌های ناامید کننده‌ای در داخل تولید نمی‌شد. ما نیازمندیم از روح بلند حاج قاسم بیشتر نوشته شود و این نیاز نسل امروز و فردای ما است.

او قهرمان ذهنی این نسل شد

دستیار ارتباطات اجتماعی رییس جمهوری با بیان این که برخی از آدم‌ها در زندگیشان تاثیرگذاری عمیقی دارند، افزود:‌ تاثیر حیات سردار در زندگی اجتماعی و سیاسی و امنیتی جامعه ما، شاید به اندازه چند برابر عمر شریف ایشان بود.

ربیعی  با طرح این سوال که آیا ‌می‌شود نسلی بدون قهرمان ذهنی زندگی کند؟ گفت: ما با نگاهی به قهرمان‌های ذهنی نسلی می‌توانیم جامعه شناسی تحولات ارزشی را تحلیل کنیم. در حقیقت می‌توانیم بگوییم امروز جامعه با کدام قهرمان ذهنی زندگی می‌کند و اگر هم جامعه‌ای قهرمان زدایی شده باشد این جامعه چقدر می‌تواند دستخوش تغییرات ناگهانی قرار بگیرد.

سخنگوی دولت در تحلیل چرایی این اتفاق گفت: تصور می‌کنم که ۳ موضوع در کنار هم چنین پدیده‌ای را به وجود می‌آورد. یکی ارزش کاری است که انسان انجام می‌دهد. دوم شخصیت درونی شده فرد و موضوع سوم خوانش جامعه از آن آدم است که این ۳ ویژگی در کنار هم ترکیب شده و بعضی از آدم‌ها را به پدیده‌های نسلی و حتی چند نسلی تبدیل می کند.

مردِ استراتژیک

ربیعی اضافه کرد: چند سال پیش برای افتتاح چند پروژه اشتغالزایی عازم مشهد مقدس بودم که در هواپیما شهید سردار سلیمانی همسفر شدم. در این سفر حرف از نیاز جوامع امروز به استراتژی پیش آمد که او یادی از شهید حسن باقری برادر محمد باقری رییس ستاد کل نیروهای مسلح کرد. شهید سلیمانی می گفت من به خوبی احساس کردم بعد از شهادت باقری ما دچار افت استراتژیک شدیم.

سخنگوی دولت  اضافه کرد: به راستی قاسم سلیمانی آدمی استراتژیک بود و ما بارها از زبان دشمنان او این مطلب را شنیده ایم. در صفحاتی از همین کتاب چهل روز پس از حاج قاسم مصاحبه‌ای هست که یکی از ژنرالهای آمریکایی در مناظره‌ای می‌گوید کاش ما مثل شهید سلیمانی داشتیم.

وی افزود: شهید سلیمانی هیچ تلاشی نکرد که جایی برود و در آنجا دکترا بگیرد. هیچ تلاشی نکرد که از این چیزهایی که امروزه رایج است برای اینکه ارزش‌ها بالا برود. ارزش‌های درونی او آنقدر بالا بود که تحسین دشمنانش را هم برانگیخته بود که وقتی شهید شد چقدر اسرائیل خوشحال بود. ارزش‌های یک انسان شریف آنقدر بالا است که آدم‌های خبیث از نبودن او خوشحال می‌شوند.

معمار جنبش‌های اجتماعی منطقه

ربیعی ادامه داد: ترور شهید سلیمانی به تعبیر خود دشمنان یک ترور نمادین نبود بلکه زدن تفکر جنبش‌های اجتماعی معاصر خاورمیانه بود. شهید سلیمانی معمار جنبش‌های اجتماعی منطقه و مثل یک جامعه شناس برجسته و یک متخصص علوم سیاسی برجسته آشنایی کاملی با جنبش‌های اجتماعی دوره معاصر داشت.

دستیار ارتباطات اجتماعی رییس جمهوری اضافه کرد: بعضی از آدم‌ها فقط فهم از جنبش اجتماعی دارند اما بعضی از آدم‌ها مانند گیاهانی هستند که دور درخت پیچ می‌خورند و بالا می‌آیند. سردار سلیمانی در دل این جنبش‌های اجتماعی پیچ خورده بود.

وی یادآورشد: کنش استراتژیک سردار سلیمانی در دل جنبش‌های اجتماعی از او فردی بسیار ویژه و بی بدیل ساخته بود.

ربیعی شخصیت درونی شده را ویژگی دیگر سردار سلیمانی ذکر کرد و افزود: چند روز پیش آقای جهانگیری خاطره ای از سردار سلیمانی تعریف می‌کرد و می گفت از سردار سلیمانی پرسیده است که می‌خواهی برای ریاست جمهوری بیایی که گفته بود جایی که این همه آدم هست، آنجا کاره‌ای نیستم و من بروم جایی که کسی نیست. این شخصیت درونی سردار سلیمانی است. کسی که بعداز سرداری سربازی را انتخاب می‌کند و در زمان خود هم چیزی فراتر از آن نمی‌خواهد.

سخنگوی دولت تاکید کرد: اخلاق این گوهر گمشده جامعه ایران آنچنان در شهید سلیمانی نهادینه شده بود که بخشی از این همبستگی و همدلی عظیم اجتماعی ناشی از این اخلاق و رفتار بود. کسی نشنیده که سلیمانی در مورد کسی پرخاشگری کند. این همه آدم‌های مختلف حرف می‌زنند که فلان کار را می‌کنیم، می‌زنیم و می‌بریم. آیا تا حالا کسی چیزی شنیده که سردار سلیمانی، جز در مقابل دشمنان ملت و در مقابل آنهایی که خون‌های زیادی در منطقه ریختند، این گونه سخن بگوید.

سرشار از احساس آرامش بود

وی در ادامه گفت: شهید سلیمانی در جبهه‌های جنوب و شمال غرب بود و در امنیت شرق کشور مثل یک دلسوز مرزنشین‌ها را فرماندهی کرد و در سیل خوزستان مثل یک داوطلب هلال احمر کنار مردم قرار گرفت. وقتی سیل آمد احساس آرامش را با خودش می‌آورد و همه حس خوب می‌گرفتند از این که قاسم سلیمانی آمده جایی که سیل آمده است.  اینها اتفاقاتی نیست که در وجود همه رخ دهد.

ربیعی به تعبیر سردار سلیمانی در مورد دختران وطنم اشاره کرد و گفت: ای کاش این تعابیر اجتماعی قاسم را جایی جمع می‌کردیم. چقدر تعبیر خوبی از بچه‌های ایران بود که “اینها بچه‌ها و دختران سرزمین من” هستند. به هر حال امروز دشمنان او بخواهند یا نخواهند سلیمانی می‌تواند قهرمان ذهنی برای نسل‌های ما باشد.

وی با طرح این سوال که رسالت ما چیست، گفت: من  مناسک را رد نمی‌کنم و  نمادسازی هم برایم قابل قبول است، اما می‌ترسم که در میان آدم های بزرگ، ما در مناسک‌ها گیر کنیم. ما به مناسک و به یاد و یادآوری نیاز داریم. چنانکه ماجراهای عظیم‌ دینی و مذهبی ما مدام یاد و یادآوری می‌شود. اما محتوا و شخصیت قاسم نباید فراموش شود.

سخنگوی دولت گفت: نمونه‌های بسیار کوچکتر از شهید قاسم سلیمانی در هر جامعه‌ای که اتفاق می‌افتد پیرامون آن بارها برای نسل‌ها صحبت می‌شود و حتی قهرمانان دروغین درست می کنند، برای اینکه به جامعه بگویند شما قهرمان دارید. فیلم‌های عظیم سینمایی درست می‌شود که عمدتا هم همراه با خشونت است برای این که نوعی احساسی بدهند که شما نجات بخشی دارید.

دستیار ارتباطات اجتماعی رییس جمهوری گفت: نجات بخش‌های دروغین در قالب آثار بزرگ هالیوود درست می‌کنند. آثار بزرگ سینما در این گونه حوادث واقع می‌شود و کشورهایی که تاریخ ندارند، قهرمانان تاریخی درست می‌کند در حالی که ما قهرمان داریم  و می‌توانیم با محتوای این‌ها آن چنان سخن بگوییم که جامعه احساس کند آدم‌هایی وجود دارند که بتوانند به آنها اتکا کنند و آرامش خاطر پیدا کنند.

کتاب ها ماندگار می شوند

وی با بیان این که هر کتاب و نوشته بخشی از ماندگاری قهرمانان جامعه است، گفت: قطعاً باید منش‌ها را به جامعه یادآوری کنیم. چه شد که آدم‌ها به این نقطه رسیدند و این کار با نوشتن و کتاب بهتر ماندگار می‌شود. فیلم‌ها دیده می‌شوند ولی از یادها می‌روند. کتاب‌ها در کتابخانه‌ها می‌مانند. من قبول ندارم جامعه ایران کتابخوان نیست.

کتاب خریده می‌شود و کتاب‌ها می‌مانند شاید عوامل اقتصادی اجتماعی زیادی وجود داشته باشد که چرا جامعه کمتر به کتاب و کتابخوانی رو می‌آورد اما به هر صورت کتابخوانی خوب و ارزشمند است.

وی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به کتاب “چهل روز پس از حاج قاسم” گفت: این کار وقایع نگاری بوده که پس از واقعه را تا ۴۰ روز تشریح کرده است و جامعه فراموش نمی‌کند که در آن ۴۰ روز حرف‌های ناب و بکر زده می‌شود که این حرف‌های اولیه بدون تفسیرهای ثانویه است.

سخنگوی دولت با بیان این که ما بیش از این نیاز داریم که در این زمینه کتاب بنویسیم، گفت: جامعه ما بیش از هر دوره‌ای نیازمند افراد آرام بخش است. جامعه بیش از هردوره‌ای یارو رفیق می‌خواهد. ما به غمخوارگی ملی نیاز داریم. جامعه به آدم‌هایی که نماد غمخوارگی ملی، آرامش، امنیت، فداکاری هستند، نیاز دارد. به‌آدم‌هایی که بگویند ما هستیم تا دیگران راحت زندگی کنند نه اینکه ما هستیم راحت باشیم با سوء استفاده از دیگران، جامعه امروز بیش از هر دوره ای به آدم‌های نوع اول نیاز دارد.