برای هر استفتا اصل اول صداقت است؛ نه؟!
همه رسانهها مجازی و مکتوب، مفصل و مختصر به ماجرای فتوای آیات عظام مکارم شیرازی و نوری همدانی پرداختهاند؛ نقد نوشتهاند، سوال پرسیدهاند و نمونههای دیگری مثال آوردهاند تا اصل موضوع را به چالش بکشند. وزیر ارشاد هم روز گذشته در پاسخ به سوال خبرنگاران در اینباره گفت ضمن احترام به نظر مراجع و دغدغه پرسندگان، کشور قوانین خودش را دارد که باید براساس آن عمل کرد؛ اما در بین همه این اظهارنظرها و ابراز نگرانیها، کمتر کسی به اصل نامه استفتا پرداخته است؛ یعنی آنچه جرقه اصلی این طوفان فرهنگی-اجتماعی شد، آن هم در کمتر از یک هفته از اعلام خبر ساخت فیلم «مست عشق». بد نیست نگاهی بیندازیم به نامهای که به دفتر مراجع محترم ارسال شده تا از آنها درباره یک اتفاق فرهنگی -پیش از تولید آن- سوالی شرعی پرسیده شود؛ قصاصی قبل از جنایت!
در ابتدای این نامه، قبل از بیان اصل موضوع، نویسندگان از ساخت این اثر هنری ابراز تاسف کردهاند. خب بهتر نیست ابتدا اصل موضوع به اطلاع مرجع عظیمالشأن برسد و بعد نظر و تاسف و تاثر نوشته شود؟ در ادامه نوشته شده که سریال در بزرگداشت شخصیت شمس تبریزی است، نوشته شده که با استفاده از بودجههای دولتی و ملی ساخته میشود، نوشته شده که این سریال قرار است از سیمای جمهوری اسلامی ایران روی آنتن برود و مردم را تحت تأثیر افکار منحرف صوفیه قرار دهد، نوشته شده که پخش این سریال عواقب خطرناکی دارد و…. در جواب همه این نوشتهها و گفتهها، آیتالله نوشتهاند که «با توجه به اینکه این کار سبب ترویج فرقه ضاله صوفیه میشود، شرعا جایز نیست و باید از آن خودداری کرد.»
متاسفانه دفتر (بیت) برخی از مراجع عظام به دلیل درگیری در حوزه آموزش دینی و مسائل شرعی، کمتر در متن وقایع و رخدادهای فرهنگی-اجتماعی کشور هستند و گاهی همین، عامل اعتماد به گفته و شنیدهها و در نتیجه صدور برخی نظرها حاشیهساز میشود. اما همه اینها دلیل نمیشود که از نویسندگان نامه استفتا -با همه دغدغه احتمالیشان- سلب مسئولیت شود. وقتی نویسندگان سهوی یا تعمدی به خودشان زحمت ندادهاند تا حقیقت موضوع را دریافت کرده و بنویسند، چطور میشود به دستاوردشان اعتماد کرد؟ برای رسیدن به حقیقت باید اول از همه راست و درست نوشت.
چرا ننوشتهاند که «مست عشق» تا این لحظه، یک فیلم سینمایی است و نه سریال، درباره زندگی مولوی است -که در بخشهای مهمی با زندگی شمس تبریزی تلاقی دارد- و نه در بزرگداشت شخصیت شمس، محصول مشترک ایران و ترکیه است و از بودجه ملی و دولتی ارتزاق نخواهد کرد، تاکنون بنای پخش آن از سیمای جمهوری اسلامی نیست و ترس تاثیرگذاری عمومی آن و عواقبش بیمعناست. در یک نامه چندخطی، به عمد یا سهو، چقدر خطا نوشته شده و نتیجه مورد دلخواه خود را از مرجع عالیقدر گرفتهاند. آیا این نامه و سوال در اصلِ خود شرعی است؟ درست است؟