ماجرای سیدی که سلیمانی به ظریف داد
ظریف: نمیخواهم بگویم حاجقاسم طرفدار برجام بود یا مخالف برجام، نمیدانم
وزیر امور خارجه: «بعضیها به من میگویند نظر حاجقاسم راجع به برجام چه بود؟ من میگویم نمیدانم؛ چون هیچوقت با من راجع به برجام صحبت نکرد. ما هر وقت با حاج قاسم مینشستیم، راجع به منطقه و حوزههایی که مسئولیت حاجقاسم بود، صحبت میکردیم.
محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه جمهوری اسلامی ایران در ویژهبرنامه سالگرد شهات حاجقاسم سلیمانی با عنوان «مرد میدان» که از شبکه سه سیما پخش شد، عنوان کرد: «وقتی سعودیها جنگ یمن را شروع کردند با کمک حاجقاسم سلیمانی پیشنهادی برای آتشبس دادیم و آقای جان کری (وزیر خارجه پیشین آمریکا) به من زنگ زد و من عازم اندونزی بودم و گفت که ما توانستیم سعودیها را راضی کنیم که این پیشنهاد را بپذیرند. من گفتم من در حال سوارشدن هواپیما به هستم اگر شما نیاز بود به آقای امیرعبداللهیان معاون من زنگ بزن ایشان به حاجقاسم میگوید و کار عملیاتی میشود.»
او افزود: «وقتی به اندونزی رسیدم جان کری زنگ نزده بود گفتم چرا زنگ نزدی گفت سعودیها نظرشان عوض شده بود و گفتند ما سه هفته دیگر جنگ را میبریم. آن سه هفته تا به الان پنج سال طول کشیده است. آمریکاییها این شکستها را متحمل شدند مخصوصا در دوره ترامپ که تمامقد پشت سعودیها رفت و اوباما نیز بعد از تماس تلفنی کری به من گفت که ایران مانع صلح در یمن است. خودشان میدانستند سعودیها این کار را کردند.»
ظریف همچنین گفت: «روسها حاجقاسم را دعوت کردند که سفری به روسیه کند و آن سفر مهمی بود. حاجقاسم توانایی توجیهاش خیلی خوب بود که طرف مقابل را اقناع کند. یک بار برای حاجقاسم در دفتر خودم ملاقاتی با یک مقام عالیرتبه روسیه که به ایران سفر کرده بود قرار دادم و من و حاجقاسم با همدیگر نه در جای رسمی مذاکرات بلکه در اتاق پشت دفترم با آن مقام روس مذاکره کردیم و حاج قاسم واقعا شخصیت برجستهای در اقناع طرف مقابل بود.»
رئیس دستگاه دیپلماسی اضافه کرد: «ما با یک کشور دیگر نیز جلسات مشترک داشتیم، من و حاجقاسم یک طرف و از آن کشور نیز وزیر خارجه و رئیس سرویس امنیتی آنها مینشست و بارها با همدیگر مذاکره کردیم. این بحثها وقتی عملیاتی میشد من و وزیر خارجه طرف مقابل سکوت میکردیم و به حاجقاسم و همتای آن گوش میکردیم که در آن بحث هم بیشتر حاجقاسم صحبت میکرد.»
آن کسی که آمریکا را شکست داد، توان بسیج حاجقاسم بود
ظریف با بیان اینکه زدن حاجقاسم برای اصلاح بازدارندگی بود همان گونه که خود آمریکاییها نیز اعلام کردند، اظهار داشت: «فکر میکنم خیلی هم بیراه نگفتند و از حاجقاسم وحشت داشتند. همه اینها از حاجقاسم میترسیدند و او را یک نابغه در میدان میدانستند. من حاجقاسمی که میشناختم و بارها به آنها گفته بودم، حاجقاسم یک نابغه در میدان صلح نیز بود. ولی آنها حاجقاسم را نابغهای میدانستند که آنها را در میدان، در سوریه و یمن شکست داده است و حواسشان نبود که آن نابغه توانسته مردم را بسیج کند.»
به گفته وزیر خارجه آن کسی که آمریکا را شکست داد، توان بسیج حاجقاسم بود.
او افزود: «مردم یمن دارند آمریکا را شکست میدهند، حاج قاسم نابغهای بود که میتوانست با این مردم گفتوگو کند و در کنار این مردم باشد و از این طریق با اتکا به مردم این کار را پیش ببرد.»
حاج قاسم هیچوقت با من راجع به برجام صحبت نکرد
ظریف همچنین در این گفتوگو عنوان کرد: «حاج قاسم یکی دو بار سر بحث سوریه از من دعوت کرد که مشورت کنیم. وقتی وزیر شدم تصمیم گرفتم به اینکه ما نیاز داریم همه کارهایمان را در حوزه منطقهای با هم هماهنگ کنیم.»
رئیس دستگاه دیپلماسی بیان کرد: «حاجقاسم برخلاف بعضی حرفهایی که دیگران میزنند، فرماندهای بود که سرباز رهبر بود، در حوزهای که به آن دستور داده بودند. بعضیها به من میگویند نظر حاجقاسم راجع به برجام چه بود؟ من میگویم نمیدانم. چون هیچ وقت با من راجع به برجام صحبت نکرد. ما هر وقت با حاجقاسم مینشستیم، راجع به منطقه و حوزههایی که مسئولیت حاجقاسم بود، صحبت میکردیم.»
او یادآور شد: «نمیخواهم بگویم حاجقاسم طرفدار برجام بود یا مخالف برجام، نمیدانم.»
رئیس دستگاه دیپلماسی همچنین گفت: «ما قصد برجام دو و سه نداشتیم. اتفاقا برجام دو ما آن چیزی که من گفتم «برنامه جامع اقتصاد مقاومتی» بود. میگفتم الان ما باید برویم سراغ برجامی که برنامه جامع اقتصاد مقاومتی است. برای اینکه به موفقیت برجام نیاز داریم به اینکه طرف مقابل احساس کند ما وابسته به آنها نیستیم؛ چون هم در این شرایط توان مذاکراتی شما بالا میرود و همین طور که مقام معظم رهبری بارها گفتند تحریم را خنثی میکنید و اثربخشی تحریم را کم میکنید.»
وزیر خارجه خاطرنشان کرد: «ما هیچ وقت با حاجقاسم راجع به چیزی که در مورد یک مذاکره منطقهای باشد، خیلی صحبتی نکردیم.»
ماجرای سیدی که حاجقاسم به ظریف داد
ظریف همچنین در این گفتوگو عنوان کرد: «حاجقاسم یک بار به من گفت من اطلاعاتی دارم و یک سیدی هم به من داد. ۱۲۰۰ سورتی پرواز آمریکاییها بر فراز عراق و بالای سر داعش انجام داده بودند ولی حمله نکرده بودند و حاج قاسم میگفت اگر آمریکاییها میخواستند میتوانستند همان وقت هم ابوبکر البغدادی را بزنند، چرا نمیزنند. در این ۱۲۰۰ سورتی پرواز که انجام دادند فقط یک صد عملیات انجام دادهاند و آن هم عملیات بیحاصل. ما اینها را به آمریکاییها دادیم و حرفی هم نداشتند که بزنند. میگفتند ما ترسیدیم تلفات انسانی داشته باشد و از این حرفهایی که همه میدانیم در منطق نظامی آمریکا یک اصطلاحی دارند به نام «ضررهای جانبی» که عموما ضررهای جانبی بیش از ضرر مستقیم است؛ یعنی در حملاتی که انجام میدهند ضررش به غیرنظامیان بیش از ضررش به نظامیان است ولی چون نمیخواستند این حرفها را بیان کردند.»